Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
. 14 NİSAN 1999 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
SEÇIM?
99
-n
CHP ve İP dışında ülke sorunlarını ele alan parti yok, çoğu seçmen kararsız
Adanalıboş söyiemeilgisizÇETJUN YİĞENOĞLU
ADANA - Ne küre-
sel kriz, ne Körfez Kri-
zi, ne Balkan Savaşı, ne
MAI ne de TAI sokak-
taki yurttaşın ilgi oda-
ğında... Bu sözlerden
sakın Adanalılann se-
çımle yatıp seçımle
kalktığı sonucu çıkanlmasın. IP ve biraz
da CHP dışında sıyası partilerce ülke so-
runlannın hiç gündeme getirilmediği se-
çımlerede ilgisiz sokaktakı yurttaş. San-
dık başına gitmeye üç beş gün kala bile
seçmenlerin büyük çoğunluğunun hâlâ
kararsız olduğunu söylemek hiç de yan-
lış olmaz. Ama şu kesin ki halk her şeyin
farkında. Ülke sorunlan gözden kaçırılır-
ken propaganda ambalajıyla sunulan içi
boş siyasal söylemlerle abondone olma-
sı sağlanarak kabaca manıple edilmek ıs-
tendiğinın de bilincinde halk... Giiney ıl-
lerinin hemen hepsinde egemen bu yapı
Adana'da da dikkat çekıci... Tanm sektö-
rûnün çoktan ölüp de defhedilmeyı bek-
lediği, sanayideki otomasyonla birlikte
gerileme ve aşın göç olgusunun yol açtı-
ğı işsizliğin toplumsal dokuyu bozduğu
Adana'da gerek yaygın, gerekse yerel ba-
sının yaratmaya çalıştığı imajın tersine
farklı sonuçlarçıkarsakimseşaşırmasın!
Propaganda sürecıne girildiğinde Ada-
na'da dillere persenk edilen "rüzgâr"ıy-
la DSP birinci partı, büyükşehır belediye
başkanlığı koltuğunun gedikli başkanı
"taze ANAP"lı Aytaç Durak ise büyük-
şehır seçıminde "alternatifsiz" ilan edil-
mişti. Ama köprülenn altından sular ge-
çip de sıs perdesi dağılınca gayretkeşle-
rin yutturmaca çabalannın tersme tablo-
da farklı olgular da göz almaya başladı.
C. Doflulu seçmen faktdrü
Siyasi parulerin genelde nitelıkten öte
etnik ve mezhepsel yapılanmalara göre
politikalar geliştirip aday listelerini ha-
zırladığı günümüzde, Adana'yla ılgili ya-
pılan ilk yorumlarda Güneydoğulu seç-
menlerin belirleyici olabileceği kanısı
yaygındı. Çünkü Güneydoğulular gele-
neksel şeyh ya da şıh ve aşiret yapılanma-
sıyla topluca davranarak seçim sonuçla-
nnı etkileyebilirlerdi. Bu da HADEP'in
işine yarayabilirdı. Ama böyle olmadı.
Bunda 28 Şubat olgusunun Adana kamu-
oyunca da iyı algılanması denli politıka-
lannı etnik ve mezhep yapısına göre bi-
ılfna,,etmeye çahşan FP ve HjADEP'teki
r , moral bozukluğunun da payı büyük oldu.
Bir de işsizlık oranının yüksek olduğu
Adana'da ekonomik yapırun acımasız ko-
şullannm, bırakınız aşiret bağlannı. çe-
kirdek aile yapısını bile onanlamazcası-
na parçaladığı gerçeğini unutmamak ge-
rekiyor. FP'nin smırlı seçim kampanya-
sının yanı sıra HADEP'in baraj kaygısı
gibi etmenlerin de etkisıyle seçimlere il-
gisiz görünmesi göçer seçmeni kendi ira-
desiyle baş başa bırakmışa benziyor.
ADANASeymen sayısı: 1.180.702
Milktvekili savısı: 17
Halkm seçimlere karşı ilgisiz olduğu Adana'nın her yerini siyasi partfler flama ve bayraklanyla Idrietö.
Insanlann sandık başına gittıklennde
alt» ayn seçim için oy kullanacak olması
apolitik seçmenler arasında değişik yöne-
limlere yol açmışa benziyor. Ömeğin mil-
letvekilliğinde bir partiyı yeğleyen seç-
men, büyükşehirde başka. ilçe belediye-
sinde başka partinin adayına oy verebilı-
yor. Bu yapı da seçim sonuçlanyla ilgili
yorumlann isabet şansını azaltıyor.
Gazete okumayan, sözlü toplum yapı-
sının mensubu insanımızm özellikle tele-
vizyorfardan ateşlenen propaganda bom-
bardımanının etkısınde kaldığı bir ger-
çek. Bu nedenle Adana'yla ilgili yorum-
larda "genel rüzgâr'
%
ın da etkisiyle DSP
birinci partı olarak öne çıkıyor.
Ancaaaak:
DSP geçen seçimlerde de Adana'da bi-
rinci partiydi. Türkiye ortalaması 14.64
olarak gerçekleşirken büyük bir.oy patla-
masının görüldüğü Adana'da DSP 'nin oy
oranı 18.77'yeulaşraışO. 18 Nisan seçım-
lerine Adana'da çifte moralle giren
DSP'nın başan grafığinde düşmeden söz
edilse acaba ne kadar yanlış olur? Geçen
seçımlerde 17 milletvekili çıkanrken Os-
maniye'nin seçim vaadiyle il yapılması
üzerine Adana üç milletvekilliğinden ol-
muştu. Osmaniye seçmenınin büyük ço-
ğunluğunun sag görüşlü olduğu dikkate
nırsa acaba DSP bundan nasıl etkilenmiş
olabilir?
Osmaniyeli seçmenlerin bütün parti-
lerden aynı oranda eksildiği varsayılsa bi-
le DSP'yı olumsuz etkileyen başka olgu-
lar da söz konusu. Bunlann başında da
adaylann üzenndeki TEKFEN gölge-
si...Birinci sırada yeniden aday gösterilen
milletvekıli Yavuz Bildik ile Büyükşehir
Belediye Başkan Adayı Ayhan Sanoğ-
lu'nun TEKFEN kökenli olmalan Ada-
na'daki eleştin oklannın baş hedefi duru-
munda Haİen TEKFEN'le iş ilışkisi sür-
düğü öğrenılen Yavuz Bıldik'in listelerin
belirlenmesindeki etkisi de pek hoş kar-
şılanmıyor. Yine Sanoğlu'yla birlikte il-
çe belediye başkanlıklanna aday gösteri-
len Yıldiray Ankan ile Zülfikar Gü-
müş' ün kamuoyu tarafindan tanınmama-
lan da DSP'nin gücûnü olumsuz cfldli-'
yor: yerel seçimlerde iddialı olmaktan çı-
kanyor.
DSP'de rahatsızlık
Ünlü CHPli Kasun Gülek'ın kızı Tay-
yibe Gülek'in Fethullahçı ve ABD yurt-
taşı olduğu söylentisi DSP'de dışa vurul-
masa da rahatsızlık yaratmışa benziyor.
Her şeye karşın ortalama seçmenle kız-
gın seçmenin ilk planda oy vermeyi dü-
şündüğü partinin DSP olduğunu söyle-
mek hiç de yanlış olmaz.
ANAP penceresinden bakıldığında se-
çim sonucu değişik gelişeceğe benziyor.
Bir kez, milletvekili adaylan hakkında
spekülasyon yok ama bir tanm kenfi sa-
yılan Adana'da üreticilerin ANAP'ahınç-
lı olduğu hiç unutulmamalı. Bu yapının
kırsal kesimden gelecek oyu olumsuz et-
kileyeceğıne kesin gözüyle bakılıyor.
Lğur Aksöz'le tmren Aykut'un lıste dışı
kalmasını laiklik adına eksiklik sayanlar
da var.
Yerel seçime gelince, ANAP'la ilgili
yorumlar hemen değişiyor. Geçen seçim-
lerde ANAP'tan başkan seçildıkten son-
raanasmm sözüyle DYP' ye geçen, ancak
ÇİHer*in yıldızının sönmeye yüz tuttugu-
nu zamanmda sezerek anlaşıldığı kada-
nyla bu kez anasına danışmadan yeniden
ANAP'a çark eden Aytaç Durak, büyük-
şehir belediye başkanlığı için çeşitli ya-
yın kuruluşlannca favori gösterilıyor.
Bunda Durak'm olağanüstü parasal gücü
denli seçim yatınmı olarak da kabul edi-
len metro inşaatmın seçim öncesinde tra-
fıği de alrüst ederek kentin önemli bölü-
münü şantiyeye döndürmesinın payı bü-
yûk. Ne var ki Durak, seçim öncesinde
kamuoyu önüne çıkmaktan, öbür adaylar-
la tarnşmaktan özenle kaçınıyor. Sanınz
böyle bir tarüşmaya çıksa başta metro in-
şaatı olmak üzere pek çok 'icraaü" ko-
nusunda hesap vermek zorunda kalacak.
Geçen seçimlerde ilçe belediye seçi-
minde MHP'ye oy veren seçmenin bü-
yükşehirde Durak'ı yeğlediği biliniyor.
Ancak bu seçimde aynı seçmenin tutumu
merak edilen konulann başında geliyor.
Çünkü, MHP'nin Başbuğ'unu yitirmesi,
parti içi kavgalan, geçen seçimde baraja
takılması gibi nedenlerle bu seçimde rüş-
tünü kanıtlama çabasıyla seçime asılma-
sı bekleniyor. Buna depremdeki çalışma-
lanyla Adanalılardan puan alan ekibin
başı olarak tanınan eskı Sağlık Müdürü
AlperPişkin in büyükşehir belediye baş-
kaîüığına aday gösterilmesi, Bekir Uy-
sak'ın Seyhan'da rövanşı oynaması, Re-
cai Vüdınm'ın ova kesiminde DYP'nin
mirasına talıp olması gibi etmenler ömek
gösteriliyor.
DYP'de gerileme
Her ne denli doğruyu söylemiş olsa da
zamanlama hatası yaparakfincancıkatır-
lannı ürkütüp kartel medyasınca seçim
öncesinde infaz edilen Tansu Çiller olgu-
su seçim sürecine girmeden de DYP'nin
Adana'da gerilemesindeki önemli etmen.
Ama son medya çaüşması tuzu-biberi ol-
du. Aday listeleri hazırlanırken eğilim
yoklamasına iribar edilmemesi bir yana,
Ay^d Sabuncu ve Hadi Türkmen gibi i-
kı ithal aday da DYP'ye büyük eksi puan
kazandırdı. Bu olgunun bir unsuru olarak
değerlendirilmesı gereken birinci sıra
adayı Ali Antepüzümü'nün birincilikten
dördüncü sıraya alınması Arap kökenli
seçmenlerle birlikte parti tabanında bü-
yük kaynamalara yol açtı. Bu gelışmeje-
rin yanı sıra büyükşehir adayı SerdarÖz-
tekin'ın nitelikli olmasının artı puan ge-
tirmeye yetmeyeceği sanılıyor.
CHP'ye gelince... "CHP'ninbarajıge-
çemeyecegi'' propagandası partıye dına-
mizm getırdı. Bu kesin! "En i>i adaylan
çıkaran parti" görünümü de artı puan
sağladı. Bununla da yetinmedi, "alterna-
tifsiz" diye propaganda bombardımanı
yapılan Durak'ın karşısına alternatif ola-
rak Baro Başkanı Ziya Yergök'ü çıkardı.
Yüreğir'de sevilen Doktor Ahınet Nisa-
noğhı'nun, Seyhan'da Eczacı Odası Baş-
kanı Erdoğan Çolak'ın yanı sıra "ithal"
olmasına karşuı birinci sırada milletveki-
li adayı gösterihnesi rahatsızlık yaratma-
yan sendikacı Cevdet Sehi defnokratik
kitle örgütlerinin CHP'ye desteğini sağ-
ladı.
Banş Partisi adaylannm CHP lehine
adaylıktan çekilmeleri de moral değer
açısından CHP'ye büyük güç kattı.
Bu değerlendırmeler ışıgında Barajlı
d'Hondt sisteminin matematiksel aziz-
likleri de dikkate almırsa Adana'daki se-
çim sonuçlannı rakamsal açıdan tahmin
etmek pek olanaklı görünmüyor.
Yerel yönetimlerde CHP, milletvekili genel seçimlerinde ise DSP daha ağır basıyor
Kirklareli'nde ikisolbirsağMİYASE tLKNUR
KIRKLARELt -
Trakya'nm göç alma-
yıp tersine göç veren
tekıli Kirklareli. O ne-
denle geçen seçimde
dört olan milletvekil-
liği sayısı bu seçimde
üçe inmiş. Geçen se-
çimde Kirklareli seçmeni, dört mılletve-
kilini kardeş payı yapmış ve RP hariç hiç-
birpartiyi eli boş göndermemiş. Yerel yö-
netimde ise dokuz ilçeden sekizini
CHP'ye vermiş.
Bu seçimde milletvekili sayısı eksilin-
ce partilerden biri açıkta kalacak demek-
tir. Tekirdağ'da olduğu gibi Kırklareli'nde
de sol oylannı artınrken merkez sağ ıni-
şe geçmiş. Bu tabloya bakıldığında sağ
partilerden birinin eli boş döneceğe ben-
ziyor. ANAP ve DYP'de listelerden doğan
ciddi sıkıntılar var. DYP ıl örgütünün eği-
lim yoklamasıyla belirlediği listeler genel
merkez tarafindan değiştinliyor. Genel
merkezin yaptığı bu değişiklik. DYP il
örgütünde tepkiyle karşılanmış ve cıddi
bir küskünler grubunun oluşmasına yol
açmış. Benzer dunım ANAP'ta da yaşa-
nıyor. Listeler belirlenmeden önce ANAP
tl Başkanı olan AM Rıza AlönteL genel
merkez tarafindan ilk sıraya konmayınca
kıyamet kopmuş. Mesut Yümaz Kİrkla-
reli'nde ilk sıraya halen milletvekıli olan
Cemal Özbilen'i yerleştirince Ali Rıza
Altmtel bın kadar arkadaşıyla ıstifa edip
MHP'ye geçmiş. MHP de oylannı arttır-
mak için Altıntel'i birinci sıradan mıllet-
vekilı adayı göstermiş.
Sagda bdlünme. solda huzur
Sağda bu sıkıntılar solun işine yanyor.
Geçen seçimde birer milletvekili çıkaran
DSP ile CHP'de liste sıkıntısı söz konu-
su değil. CHP geçen seçim yaşanan sıkın-
tıdan ders alarak bu kez önseçim yapmış.
Doğal olarak sandıktan çıkan sonuca her-
kes razı. Önseçim sonucunda CHP'de ilk
sıraya eski milletvekili ve Babaeski Be-
lediye Başkanı Cündüz Onat yerleşmiş.
DSP'de önseçim geleneğı olmadığı için
örgütbutürsorunlannyabancısı. DSP'de
ilk sırada Prof. Dr. NecdetTekiıı var. Mil-
letvekili çıkarması garanü olan tek parti
belki de DSP. Bir millehekilliği garanti
olan DSP'nin ikincisini çıkarması. diğer
partilerin kaybedeceği oya bağlı. Ancak
hiçbir partinin iki milletvekili çıkarması
beklenmiyor. Oç milletvekilliğinin DSP.
CHP ve ANAP arasında paylaşacağı yö-
nünde tahmin yapanlann sayısı oldukça
fazla.
Kirklareli'nde yerel yönetimler sosyal
demokratlardan soruluyor. Merkezde
CHP'li Kadir Gökçe, iki dönemden beri
belediye başkanlığı görevini sürdürüyor.
Bu yıl da kazanırsa "hat-trick" yapacak.
Ibre yıne Kadir Gökçe"den yana görünü-
vor. Onu ANAP'ın adavı KemalKavat'ın
"DYP, ANAP, MHP, FP, ve DTP'nin
müşterek yapbklan toplanbda Pınarhi-
sar'da bulunan sağ siyasi partilerin tek
başına seçimi alamayacaklan anlaşıldık-
tan sonra beş siyasi partinin iştirakiyle bir
bağuraız aday üzerinde 1£ aydırçahşma-
lar de%am etmektedir.
Neticede beş siyasi parti \e > önetim ku-
nıUannın istirald>le Mehmet Kapılı'mn
beş partinin bağıınsız ada> ı olarak çıka-
nlmasına. aynca \-apdacak belediye mec-
lisi listesinde FP'nin. MHP'nin ve
DTP'nin partileri adına Meclis'e üye so-
kamayacaklanndan dolayı bu üç parti-
den Meclis'e ü\e girebOmesi için Meclis
üyesi adaylannın D\T ve ANAP'ın liste-
sindengösterümesi uygun görülmüşoiup,
cak'la birlikte Kirklareli Kapalı Spor Sa-
lonu'nda düzenlenen geceye katıldı.
Trakya'nın diğer illerinde olduğu gibi
Kırklareli'nde de tabanı bulunmayan FP,
"Ham Çöketek" şarkısıyia ünlenen AüT-
ta Taş sayesinde beklediğinin üzerinde bir
kalabalık topladı. Atilla Taş'ın geleceği
anonslan yapılırken Kirklareli CHP II
Başkanlığı'nda partili kadınlardan biri-
nin cep telefonu çaldı. "Anne ne otur ak-
şam Atilla Taş'ı dinlemeye gkkiun" diye-
rek diller döken kızını kıramayan CHP
üyesi kadın, Recai Kutan'ı dinlememek
koşuluyla geceye gitmeye razı oluyor.
Kırklareli'de siyasi kulisleri ve seçim
tahminlerini öğrenmek isteyen herkes, 90
yaşındaki Mümin Babat'ın meydana ba-
KİRKLARELİSeçmen jayısı: 207J56
zoTİayacağı sanılıyor. DYP'nin Belediye
Başkan adayı Kirklareli Ticaret Odası
Başkanı Hasan Buzol. Ancak CHP'liler
Demirköy hariç bütün ilçelerde olduğu
gibi Kirklareli merkezde de rakipsiz ol-
duklan kanısındalar.
Lüleburgaz ve Babaeskı gibi büyük il-
çelerde CHP'nin yine seçimleri alacağı-
nı hesap eden sağ partiler, hiç olmazsa Pı-
harhisar'ı kurtarmak ıçın kendı aralann-
da prolokol yaparak Mehmet Kapth'yı a-
day gösterdi. DYP, ANAP, FP, MHP ve
DTP ilçe başkanlan 12 Aralık 1998 tari-
hinde DYP ilçe başkanhğında bir araya
gelerek imzaladıklan protokolde, bırleş-
me nedenlerini şöyle açıklıyor:
bu protokol imza alüna alınmıştır."
Imzalayanlar; DYP İlçe Başkanı Seba-
hattin Ka>t)ğlu. ANAP ilçe Başkanveki-
li Metin Pirkin, FP İlçe Başkanı Munar-
rem Eldm, MHP İlçe Başkanı MeBh Bay-
ramoghı ve DTP tlçe Başkanı Erkan Şa-
hin. Sağın sol karşısında başan sağlamak
için tek aday üzerinde anlaştıklan Pınar-
hisar belki de tarihinin en renkli günleri-
ni yaşıyor. Eskı Istanbu! Büyükşehir Be-
lediye Başkanı RecepTayyipErdoğan'ın
cezasını çekmek üzere Pınarhısar Ceza-
e\ i 'ne konulması nedeniyle ziyaretçilerin
ardı arkası kesilmıyor. Geçen haftasonu
eşıni ziyarete gelen Emine Erdoğan, FP
Genel Başkanı Recai Kutan ve Nazh Ib-
kan bakkal dükkânına koşuyor. Mümin
Babat görmüş geçirmiş birisi. 1946'da
DP'nın kuruculan arasında yer almış. Ad-
nan Menderes'e bağlılığı hâlâ sürüyor.
Ancak partisinin mirası üzerine konmak
isteyen AP'nin ve isim yasağı kalkınca
yeniden kurulan DP'nin kuruluş safha-
sında bütün ısrarlara karşın kurucu olarak
girmemiş. Kendisi söylemese 90 yaşında
olduğuna inanmak zor. "Selam Mümin
Baba, seçimde sian kızanlar ne yapar?"
dıyerek dükkândan içeri dalıyoruz.
"Hahh birsen ekaktiıT der gibi yüzümü-
ze bakıyor. Önce biraz nazlanıyor, uzun
uzadıya ahret sorulannı yanıtladıktan
sonra sınavı geçmiş olacağız ki anlatma-
ya başlıyor: "A be kmm, hangisini sorar-
suı. Belediye>i mi milletvekilliğini mi? Be-
ledrve>isorarsanCHP alır. Yani Kadirka-
zanîr. MilfcUekiIliğinde ise DSP, ANAPve
CHP, birer tane götürür.
Bubizim belediye başkanı Kadirvarya,
çok şe>tan biıi Hangi partiden olursa <A-
sun erkesin (herkesin demek istiyıor) der-
dini dinler. Şimdi ben burdan tetefon aça-
yun'Bir derdin \ arsa çözenz be baba' di-
wen>encecikcıkagelir.CHPTiolma\-anda
o yüzden buna oy verir. Köylüler Ecevifi
çokseviyor. Milktvekilliğinde durumu iyi
ama betedhede işi zor. CHP'liler burala-
n zaptetmişler. Lüleburgaz, Kofçaz. Pı-
narhisar. Babaeski. Kaynarca hep bun-
larda.CHP'nin milletvekili adayıGündüz
Onatvar ya,işte o da çok kurnaz.Aynı Ka-
dir gibL Bir keresinde bu Babaeski'de Be-
lediye Başkanı iken benzinim bitti. gece-
yarısı yokİa kakfam. Telefoa edip Gündüz
Onat'iyataktan kaldırdım. bekdiyevi aya-
ğa kaldırdı bana benzin buldu. Benim
CHP'liolmadığımı büdiği hakte bana yar-
dun etti. Geçen gün Deniz Ba>kal gelmiş
buraya. Ben yoktum. Sordum ögrendim,
çok kalabahknuş. Ama Kirklareli'nin ka-
labanğı bu me>danı dokturmaya yetroez.
O şe>tan Gündüz, Babaeski'den doktur-
muş getirmiş. Davulcu. zurnacı, ince saz-
a hepsi toplanmış, burayı panaMra çevir-
mişler?'
Sag eriyor
Kırklareli'nin 200'e yakın köyü var.
Nüfusun yüzde 80'i çiftçilik ve hayvan-
cılıkla geçiniyor. Köylerdeki seçmenler
sağa meyilli. Ancak merkez ile seçmen
sayısı merkezin dört katı olan Lüleburgaz
ve 30 bin seçmeni bulunan Babaeski'de-
ki sol potansiyel köyleri dengeliyoT.
Baykal ile Yılmaz birer hafta arayla
Kırklareli'ye geldiler. Sağın Kırklareli'de
söylendiği gibi eridiği, iki miting arasın-
dalci farktan da anlaşılıyordu. ANAP'uı
çalgılı, çengili mitingi, CHP'nin mitingı
yanında hayli sönük kaldı.
MHP tüm Trakya'da yakaladığı yük-
selme trendini Kırklareli'de de sürdürü-
yor. Ancak bu yükseliş trendinin MHP'ye
milletvekilliği ve belediye başkanlığı ka-
zandıracağını söylemek güç.
DUZYAZI
ORHAN BtRGÎT
Kendisine Sorun
Yaratanların Ülkesi...
18 Nisan yaklaşırken, bir araştırma kuruluşumuz,
tuttuğu nabızlardan, hangi parti seçmeninin yerel ve
genel seçimler için sandık başında oluşacak bekleme
kuyruklanna daha dırençli olduklarını saptadığını bil-
dirdi.
O araştırmanın sonuçlarının, sadece parti liderleri-
ni değil; bir pazar sabahının mahmurluğu içerisinde
sandık başında oy verme sıraşının kendisine gelmesi
için kaç dakıka bekleyeceğinin hesabını yapan kimi
seçmenlerimizi de telaşlandırdıgı anlaşılıyor.
Dünkü iki gazetemtzde, yaşı yetmişi aşmış emekli
bir meslektaşımızın, llhami Şükrü Polatay'ın bir tür
"S.f O.S." çağrısı ile kanşık mektubu vardı. Polatay,
dört ayn oy verme görevini yerine getirmek için, bir de-
mokrası şehidı olma korkusunu ileterek, helalleşıyor-
du. Hürriyet gazetesi de bu eski ağabeylerinin yazdık-
lannı "Kahır mektubu" başlığı altında senaryo gibi ya-
yımlayarak soruna çözüm bulunmasını istiyordu.
Sorunun çözüm yeri görünüşte elbette Yüksek Se-
çim Kurulu'dur.
Kurul Başkanı, daha önce aynı doğrultuda yayılan
endişeleri dikkate almış olmalı ki bir mini uygulama
provası ile pazar günü sandık başlannda öyle uzayan
kuyruklar olmayacağını kanrtlamaya yöneliyor.
Bir tür figüran kullanarak sergiledikleri uygulama
gösterisinde, "iyi niyetli" bir seçmenin bu seçimlerde
kullanacağı dört ayn oy için, sandık başında sadece
üç dakika kalacağını hesaplamışlar.
Bunun dışında 18 Nisan seçimleri için hersandıkta
en çok 180 seçmenin oy kullanabileceğini, onlann da
ikişer sıralı kuyruklar halinde bu yurttaşlık görevini ye-
rine getireceklerini söylüyortar.
Seçmenlerin ikişer sıra halinde sandıkla oy hazıria-
ma hücreleri arasında beklemelerinin nedeni ise her
sandık kurulu için ikişer "evet"mührü hazırtanmtş ol-
masından doğuyor. Demek ki Yüksek Seçim Kurulu-
muz, seçimler için başlama düğmesine basarken, her
sandık için üç "evef" mührü yaptınp, üçer de oy ver-
me hücresi hazırlatmış olsaydı, 180 seçmenlik kuyruk-
lar, 6O'lı üç sıra halinde daha da hızlı bir biçimde işlev
yapacaktı.
Aslında bu olası sıkıntılann asıl sorumlulan paria-
mentomuz ve siyasi iktkjariardır.
Son TBMM, malum parti liderinin ayak oyunlan ile
durup dururken genel seçimleri öne almanın anlaşıl-
maz ortamı içine itılmeseydi, bizler 10 Mart 1999'da
yerel seçimleri yapmış, genel seçimler için de hafif ha-
fıf ısınma turlanna başlamış olacaktık.
Yine Yirminci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi-
miz de, ondan öncekıler de bugünkü elektronık tek-
nolojısinin Türkiye'ye kazandırdığı yeteriı donanımı da
dikkate alarak çağdaş bir seçim yasası yapmayı aklı-
na getirebilseydi; bakın neler kazanırdık: önce oy ver-
meden pasaporta, vergi, sigorta, nüfus ve tapu işlem-
lerine kadar dört dörtlük bir "vatandaşlar kütüğü"ne
sahıp olurduk. Dahası, ülkemizde var olduğuna ınan-
dığım o bilgisayar parkı sayesinde, oy verme işlemin-
de belırii tuşlara basarak seçmenlerin "ever" dedikle-
ri partiyı bildirmeleri ile yetinilmez, bunlann o anda de-
ğişmeyecek biçimde kayıt altına alınması da sağlan-
mış olurdu. öyle bir işlem tamamlanırken, diyelim ki
dört ayn seçim için dört kez tuşa basılacağı için de üç
dakika denilen süre olsa olsa bir dakikaya inerdi.
Bunlann hepsinden uzaktayız..
Sadece seçimin teknik altyapısında değil, "ba-
raj"\aröar\ başîayarak radyo ve televizyonlarda grubu
olan partilere, hele ana muhalefetteki iie iktidardaki
partiye yapılan kayırmalara kadar bir dizi demokratik
olmayan çıbanı, seçim yasalanmızdan temizleyemiyo-
ruz.
Şu kadere bakınız.
Baraj da, radyo televizyon imtiyazları da 12 Ey-
lül'den sonra seçim mevzuatına Anavatan ve SHP iş-
birliği ile yerlestirildi. DSP bu imtiyazlara karşı çıkar-
ken, DYP kurulu düzenden yana oldu.
Şimdi DSP, imtiyazı getiren ve savunan politik kar-
şrtlannın suskun bakışlan altında TRPdeki propagan-
da saatlerini kullanıyor.
18 Nisan'da oluşacak yeni pariamentonun, bir ku-
rucu meclis gibi çalışarak, bu tür aksaklıklan da içe-
ren düzeltmelerle yepyeni bir seçim yasası çıkartabi-
leceğinı söyleyen partimiz var mı?
•••
Ne llhami Şükrü Polatay'ın 18 Nisan pazar günü de-
mokrasi, vatan, millet uğruna şehit olabıleceğini söy-
leyerek hakkını helal etmeye kalkmasına, ne de san-
dık başlannda uzayacak kuyruklardan yılgınlık göste-
rerek oy vermekten vazgeçmeyı düşünenlere hak ve-
riyorum. İki seçimin bir arada yapıldığı ve dört defa oy
verrnek için sandıkla hücre arasında gidip geleceği-
mizi söyleyenler içınde yaşlan elverenler anımsayacak-
tır. Türk seçmeni, 2 Haziran 7968'de hem belediye, il
genel meclisi ile muhtar seçimleri için, hem de o ta-
rihte var olan Cumhuriyet Senatosu ve TBMM seçim-
leri için sandığa gitti ve beş kez oy kullandı.
12 Ekim 1975te milletvekili genel seçimleri ile C. Se-
natosu kısmi seçimlerinin bir arada yapıldığına tanık
oldu. Aynı tanıklığı 14 Ekim 1979'üa bir kez daha tek-
rarladı. Görülüyor ki sandık başında beklemekte ol-
dukça antrenmanlı birtoplumun bireyleriyiz. Pazar gü-
nü de eski kuşaklar 68'li yıllardan kalma antrenman-
lanna, gençlerimiz atalarından aldıklan genlere güve-
nerek mutlaka sandık başlannda olmalıyız.
Ne çıkar bir süre beklesek de... Yeter ki sandıklar-
dan aydınlık çıksın, çağdaşlık çıksın ve o beklentiye
değsin.
E.Mail:obirgrt(u cumhuriyet.com.tr
Faks:0212/677 07 62
Cemi Miihendisleri Odası
'Adoylar deniz uloşımı
içinprojeler üretmeü'
tstanbul Haber Servisi -
Gemi Mühendisleri Oda-
sı, Istanbul büyükşehir be-
lediye başkan adaylannın,
kent ulaşımmda yüzde
4'lük bir paya sahip olan
denizyollan payuıın arttı-
nlması için proje önerile-
ri getirmesi gerektiğini be-
lirtti.
Gemi Mühendesileri
Odası'ndan yapılan yazılı
açıklamada, seçimler ön-
cesinde belediye başkan
adaylannın değişik proje
önerilerinin başında yer
aldıgı hatırlatıldı. Açıkla-
mada, denizlerden yarar-
lanma ve denizyolu ulaşı-
mı konulannda adaylar-
dan, sadece yeterli teknik
incelemeden geçmiş, çağ-
daş, bilimsel, ekonomik ve
kamu çıkarlanna uygun
proje önerileri beklendiği
vurgulandı. Adaylara ya-
pılan çağnda, kamuoyunu
yanıltabilecek türde *^as-
lak" önerilerden kaçınıl-
ması istendı.
Açıklamada şu görüşle-
reververildi: "tstanbul'un
kent içi ulaşunında sadece
)üzde 4'lük paya sahip
olan denizyolu toplu ulaşı-
mının payuıın en yüksek
düzeyde artnnlmasını ve
kapatılnuş iskelelerin tek-
rar açılmasını istiyoruz.
Pahah >annm ve ulaşürma
maliyetleri yanında, insan
saglıgına zararlan ortada
olan, büyük ekonomik za-
rarlara sebebiyet veren bi-
reysel otomobil kullanımı-
na dayalı ulaşun sistemleri-
nin gündemdençıkardma-
suu istiyoruz."