Catalog

3ŞUBAT1998SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Nükleer santral yolda • İSTANBUL(AA)- Enerjı ve Tabıi Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersümer, Türkiye'nin içinde bulunduğu enerjı sıkıntısınm, bu alandaki yatınmlann aksamasmdan kaynaklandığını belırterek, sorunun ahnacak tedbirler sayesinde a^ılacağını söyledi. Ersümer, nükleer santrah yapacak firmanın da iki ay içinde belli olacağını kaydetti. Btonomi a •• * • • • • • kuçulduİPARtS(AA)-Dünya Bankası'nın üst düzey ekonomistlerinden Pieter Bottelıer. Asya'daki - fınansal krizin dünyadaki ekonomik büyütneye "ciddi ama endişe verici olmayan" etkisi olmasımn beklendiğini söyledi. Bottelier, Asya knzı dolayısıyla bu yıl ekonomik büyümenin yüzde 0.5 düşmesınin beklendiğini belütti. Çaya zam ertelenüi : • RİZE (AA) - Çayur Genel Müdür Yardncısi Şafak Basa, çaya scı olarak geçen yıhn bsım aymda zam yapıld|ını 1 hatırlatarak "Kuruçaya • mayıs ayına kadaızam yok" dedi. Basa, ylık kuru çay satışlannn 6 bin , ton dolayında seyettiğini ifade etti Fortl çevrs odullerı • Ekonomi Se*visi - Dünya otomotv sektörünün önle gelen kuruluşlanndaı Ford'un. kunıcusu anısna düzenlediği "Henry Ford Avrupa Çevre K.oruma Ödülleri" 15. kez verilecek. Avrupa Konseyı ve UNESCO'ya bağlı World Heritage Center'ın (WHC) desteklediği toplan 500 bin dolarlik çevre koruma ödülleri için proje teslimınde son taah 6 Mart 1998 olarak belirlendi. Stajyerlerm Türkiye gezisi • Ekonomi Servisi - Avrupa'nın yenı kuşak yönetıci adaylanndan oluşan AB Komısyonu stajyerleri Türkıye'ye geldı. AB nezdindekı Türkiye Daımı Temsilcilığf nın ginşımı ve TÜSlAD- TİSK. Brüksel Temsılcilıği'nin yardimıyla düzenlenen geziye, Avrupa ülkelerinden atmış beş kadar genç yönetici katılıyor. Kaçakçılarla miıcadele • AÎSKARA - Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğü, başta uyuşturucu olmak üzere kaçakçıhk olaylanna karşı yeniden yapılanıyor. Yetkililer, kaçakçılara ilişkin her türlü bilginin işleneceği bilgi "bankasının faalıyete geçmeye başladığını belirtiyor. Ihbarlann merkez ve taşra teşkilatmca 1 anında değerlendırmeye _ahnacağı ifade ediliyor. j Muhafaza elemanlannın, 4 Sivıl Denızcilik \ Okulu'nda denizyolu ? kaçakçılığına karşı j eğitileceği bildiriliyor. İKazakpetrollerî î BALMATI (AA) - Kazak j petrolünün Rusya > üzerinden taşınmasını j öngören \ e kısaca KTK j olarak anılan Hazar Boru ) Hattı ile ilgili çahşmalara Ş hemen başlanmaması İ durumunda. boru hatlan j projelennın yeniden « masaya yatınlacağı î bildirildi. Kazakistan \ Ulusal Petrol Şirketi j Başkanı Baltabek < Kuvandikov. boru hattı . projeleri içinde bulunan ', Bakû-Ceyhan hattının \ önemını kaybetmediğine • değinerek bu projenin 4 maliyeti ile KTK'nin 't maliyeti arasmda fark '«olmadığını vurguladı. Yıln ilk aymda gıda harcamaları yüzde 9.5 oranmda artış gösterdi Canavar nıutfakta besleniyorIkonomi Servisi - Sadece gıda mddelerinde yaşanan aylık fıyat ajışlan, dengeli beslenmek için rutfak harcamasını her ay en az üzde 10 oranuıda arttırmayı zo- unlu kılıyor. Gıda üriinleri gör- düklen zamlar nedenıyle, aile har- camalannda birincı sırayı işgal ederken fıyatlann satış noktalan- na göre çok değişmesi dikkat çe- kiyor. Geçen ay yaklaşık 55 milyon li- raya geçinebilen bir ailenin, temel gereksinimlerini karşılamak için harcamasmı en az yüzde 10 cıva- rında arttırması gerekecek. Den- geli beslenmek için 7-10 milyon lira daha çok harcaması gereken ailenin. diğer giderlerinin de arta- cağı dikkate alımrsa "her ay yaşa- tnak için daha çok para" riarcan- ması gerektiği sonucu çıkıyor. Bu- na karşın gelirimizın sabit kalma- sı, zamlarkarşısında her geçen gün fakJrleşmemize yol açı>or. Fiyaflar farkhlaşıyor Özenlı ve dıkkatli bir alışveriş, gıdadan giyıme kadar hemen he- men biitün tüketim maddelerini daha ucuza almamazı sağlayabilir. Özellikle gıda ürünleri alışveri- şine daha çok zaman ayırabilenler bu konuda şansh. Çünkü. otomo- bilı olan ya da fıyatlann daha ca- zip olduğu birmerkeze gidebilmek için zaman ayırabilenler az da ol- sa daha düşük fıy ata alışverişetme olanağı bulabiliyor. Pazarda satışa sunulan ürünleT r Bonek Ç225 gr) t Süt(kg) YoÇurt (860 gf) Pınnç (kg) Makarnajkg) | Dana etı (kıyma) S Tavuk eti (kg) Beyazpeynır (kg) Kaşar (taze-kg) Kaşar (eskı-kg) Yumurta (tane) Pastımıa fkg) Sucuk(kg) Margann (kg) Cay (kg) Şeker (paket) Zeytm (siyah-kg) Zeytın (yeşıl-kg) Kunjsogan Kuru fasulye Kırmtzı mercımek ' Tuz (rafine edılmış) . Patatesjkg) - Nohut (kg) * Bebek maması (kg) Ayçtçek yagı (kg) Pirtnç unu (kg) , Zeytınyağı (kg) Mısırözü ya§ı (kg) Bulgur (inceı | PsShcan | Domates * Biskûvi (açık-kg) \, Salça(kg) Ocak EskiFıyat (bınTt) 35 160 2 8 0 230 140 1 200 450 930 1.280 1 675 18 2.250 1.800 520 900 198 780 670 75 270 240 66 7 0 165 3.080 4S0 4 5 0 750 485 120 280 320 360 290 YeniRyat B»TL) 35 170 300 255 160 1.350 6 0 0 1.050 1.450 1.800 2 0 2.400 1.950 600 900 200 875 740 80 290 260 70 8 0 200 4000 510 5 0 0 850 525 130 3 2 0 349 420 350 ayı = T 1 Artş oranı(%) - 6 7 11 1 4 13 3 3 13 13 7 11 7 8 15 - 1 12 10 7 7 S 6 14 21 3 0 6 11 13 8 8 14 9 11 21 fiyat artışları Cgjy^ EHuFryat (bmTLJ 35 165 285 250 148 1 250 4 8 0 980 1.290 1 750 19 2 280 1.850 530 900 200 789 682 78 275 250 6 6 75 160 3.085 4 9 0 47O 760 4 9 0 130 3 1 0 320 370 295 Yeni Fiyat (bmTLI 35 180 3 2 0 265 1 6 0 1 400 6 3 0 1.080 1.500 1 950 2 1 2.450 1.960 610 9 2 0 210 880 750 83 310 270 70 8 3 215 4.015 510 5 2 0 860 535 140 3 4 9 3 6 0 415 355 ^ L - 9 12 6 8 12 3 1 10 16 11 10 7 6 17 2 15 11 10 13 8 6 10 34 3 6 11 13 9 7 12 12 12 20 EsKFÎyrt <WnTL) 35 - 250 180 110 950 3 5 0 850 1.000 1.200 16 1.950 1.450 490 750 180 750 630 70 250 220 65 6 5 155 - 430 4 4 0 700 4 8 6 110 2 3 0 2 8 0 2Ş0 250 A Z A R " YeniRyat (bin TL) 35 265 195 125 1 100 4 5 0 950 1.100 1.350 18 2.100 1.600 500 8 0 0 190 780 650 8 0 265 240 66 69 160 - 450 4 4 5 800 5 0 0 115 2 5 0 290 2 7 5 270 Ajin orar»(%) - - e 8 13 16 2 8 11 1O 12 12 7 1O 2 6 5 4 3 14 6 9 1 6 3 - 4 1 14 3 4 8 3 10 8 Ortatoma artış (%) - 5 :- a 8 12 14 31 ':. 11 1 3 10 11 7 8 ? 2 .; 3 : : 7 t 9 * 8 9 9 t 8 . 4 j .•».•JBs -î 1» f 5 î 8 İ 13 % ? I 6 : 11 -: 8 11 ; ? 16 i * FivaÜandırmalarda Beşiktaş semü baz alınımştır genelde. bakkal ve markete göre yenik olmayan ürünleri de alma- fıyat avantajı taşırken marketlerde bakkallara göre biraz daha ekono- mik. Ancak ucuza almak uğruna, sağlıklı ortamda üretilmeyen, hij- maya dikkat etmeliyiz. Buna dik- kat edildiği takdirde. 5 milyon li- ralık bir alışvenşte yaklaşık 500 bin liralık tasarruf etme şansuu ya- kalıyoruz. Market, pazar ve bakkalda fark- h fıyat uygulamasi söz konusu ol- duğundan zam oranlan değişiyor. Pazarda bir kilogramını ortalama 265 bin liradan alabıldiğimiz yo- ğurdun, market ve bakkalda fı^aü farklı olduğu gibi aylık fıyat aruşı da farklı. Asgari ücretlinin yaklaşık 35 milyon lira aldığı günümüzde, mutfakmasraflannın 55 mih/on li- raya trrmanması ortadireğin belini bükerken mutfaktaki yangını kö- rüklüyor. Kuru soğanda aylık fiyat artışıyüzde 9 oranında gerçekleşir- ken kiıru fasuh/ede yineyüzde 9 ci- varında, zeytinyağında yüzde 13'lük fıyat artışı görüldü. Zam oranlan yer yer değişirken en düşük fıyat artışlan pazarda, en yüksek oranlar da bakkal gibi top- lu alım avantajı olmayan satış nok- talannda görülüyor. Fiyat avantajı var mı? Serbest rekabet ortamında tüke- tici lehine düşük fiyat oluşması beklenirken Türkiye'de hemen he- men her alanda söz konusu koşul- lann geçerli olduğunun söylenme- sine karşın, aynı kalitede ürünleri rekabetnedeniyle alabilmek müm- kündeğil. Fiyatı düşen bir ürüne de rastla- mak olanaksız. Ancak farklı ne- denlerdendolayı oluşan fıyat fark- lıhğı sözkonusu. tşletmelerin giderleri ve üriinün reklam harcamalan ilekalite fıyat- ta rol oynayan etkenler. Bunun dı- şında üretici rekabeti sonucunda, tüketici lehine oluşması gereken fıyatlar her alanda söz konusu değil. Necdet Menzir THY'yi îstiyor NURSEL KARSAVURAN Ulaştırma Bakanı Necdet Mçnzir. Türk HavaYollan'nın(THY)bakanlığınabağlan- ması konusunda ısrarlı. Göreve geldiği gün- den beri THY'nin kendısine bağlanmas! ge- rektiğını söylediğıni belırten Menzir, "THY tıpkı Tetekom'da olduğu gibi l laştırma Ba- kanlığı'na bağlı otduğu zaman özeUeştirilebi- Ur" dedı. Menzir, THY'nın Ulaşnrma Ba- kanlığı"na bağlanmaması konusunu da "Baş^ bakanhk'ın kendısine göre düşünceieri var- «hr" diye yorumladı. Svvissair ile yaptığı işbirligi anlaşması ile yeniden gündeme gelen THY konusunda gö- rüşlenni açıklayan Ulaştırma Bakanı Necdet Menzir, THY'nin kendi bakanlığına bağlan- ması konusunda ısrarlı davranmaya devam ediyor. Göreve geldiği günden beri, THY'nin li- laştırma Bakanlığrnabağlanması gerektiği- nı söylediğıni belirten Menzir, "bakanlığn» doğrudan oağlanmaması''nın gerekçelen ko- • THY'nin Svvissair ile yaptığı işbirligi anlaşması konusunda yorum yapmak istemeyen Menzir, Telekom'uörnek göstererek "Bakanhğıma bağlıyken de özelleştirilebilir" dedi nusundayorum yapmaktan kaçınıyor. Konu- nun Özelleştirme idaresı Baskanlığı (ÖtB) ile Başbakanlık'ı ilgılendırdiğını vurgulayan Menzir, "Ben fikrimi ber yerde izah ediyo- nun. Başbakanlık veÖİB bilir,planlan prog- ramlan nedir. onlar biSrler. Benim düşünce- lerimi herkfs bilKnr. Göreve geldiğûn gün- den beri avnı şeyi sö> lüyorum. §u anda Ozei- leştirme İdaresi'\lf dognıdan Başbakanbğa bağh bir kunıluş. Ben THY'nin doğrudan bana bağlanması gerektiğy- ni söyledim. Söylemeye de devam ediyoruın" dedi. Bakan Menzir, özelleştı- rilmesi planlanan THY'nin Ulaştırma Bakanlığı'na bağlandıktan sonra da özel- leştinlebileceğini ısrarla söylediğini ifade etti. Menzir, "OzeUeştirme- nin Utaştırma Bakanlı- gı'nda da devam cdebilece- gjni söyledim. THY'nin a>- m Telekom'da oMuğu gibi Uaşnrma Bakan- hğı'na bağlı olduğu sırada ö/elleştirilebilece- ğini söyledim, ama Başbakanhk'ın kendisine göre düşünceieri vardjr ve gene ben fikrimi her yerde izah ediyorum. Sorumluluğum ol- mayan bir mesetede' Bunu niye bana bağla- mıyorsunuz? Gerekçesı nedir' diyehesapso- racak durumda değilim. Ben bakanınv, kar- şımda da Başbakannk'a bağhbir kunıhış var. THY'nin l laşörma Bakanbğı'nabağlanma- sınındahadoğruobcağmı,görevegekfigün an ifade ettfan" şeklinde konuştu. THY'nin Swissair ile yaptığı işbirligi an- laşması konusunda yorum yapmak isteme- yen Menzir, konunun Başbakanlığı ilgilen- dirdığini söyledi. THY'nin bakanlığına bağlanması duru- munda ne kadar süre içinde özelleştirilebile- ceğini şimdiden söylemenin imkânsız oldu- ğunu vurgulayan Menzir, "GeBrgörürüz ne- İer >apilmış, şirketin şu andaki dunımu ne- dir? Gücü nedir? Bakanz. inceleriz. Ona gö- redeçabşma>-apıhr'' dedi. Telekom'unözel- leştirilmesi için çalışmalann sürdüğünü be- lirten Necdet Menzir, hazırlanan yasa tasla- ğmın kısa sürede Meclis'e geleceğini ifade ederek "Eytül ayuıa kadar piyasaya çıkılabi- leceği düşünülüyor.Yapüan çahşmalar takvi- me bağlandT diye konuştu. Menzir, zorunlu tasarruflann tasfıyesı ha- linde çalışanlara Telekom hisseleri verilme- si konusunu da TlasOrma Bakanı olarak" uygun görmediğinı sözlenne ekledı Merkez Bankası Başkanı Erçel, Davos'ta Türkiye ekonomisi ve Asya krizini değerlendirdi 4 Krize karşı rekabetçi olmahyız'DAVOS (AA) - Merkez Bankası Başkanı Gazi ErçeL Asya'da yaşa- nan malı krizi küçümsemedikleri- ni ve yakmdan izlediklenni söyle- di. Merkez Bankası Başkanı Erçel, Davos'ta Asya'da yaşanan mali krizin Türkiye üzerindeki olası et- kilenni değerlendirdi Erçel. "As- ya'da >aşanan mali krizi küçümse- tniyor ve yakmdan iziiyoruz. Ge- rekMerkezBankası gerekse hükü- met, kurduğu komitelerle devamlı gorüş anşverişi yaparak. Asya'da yaşanan mali krizi yakından izli- yor. Hepimiz bu işin son dereceeid- di olduğunu ve krizin dorinleşme- sinin dünyaya nekr getirebileceği- nin farkmdayız" dedi. Olası dört etki Asya'da yaşanan krizin küresel düzeyde ekonomilerde dört tür et- kisinın olacağını söyleyen Erçel, bunlan rekabet, servet, büyüme ve güven olarak özetledi. Erçel önce- likle, hıç bir Türk bankası ya da Türkyatırım kuruluşunun Asya'ya para götürüpbatırmadığını, bu ne- denle Türkiye'de kişi ya da kurum bazında servetlerde bir azalma gö- rülmeyeceğini belirttı. Erçel ikinci olarak, Asya'da ya- şanan kriz nedeniyle, Türkiye eko- nomisine yönelik, olumsuz hıçbır güvensızlik etkisi beklenmediğıni ifade etti. Erçel, Hazine'nin son olarak jurtdışında 1 milyardolarborçlan- dığını ve yakmda da Eurobond pi- yasasına çıkacağını bıldırdi. Erçel. "Önce 1 miryardolar aldık. Sonra da Eurobond piyasasına çıkarak, doiarcinsinden, miktan henüz bel- li olmavan miktarda para alabile- cek güçte Türkiye. O nedenle Tür- kiye'nin uluslararası piyasada gü- v«n etkisi güçlüdür'" dedı. Rekabet etkisi Tüm bu şartlarda Asya knzının Türkıye'yi ıkı yönden olumsuz et- kıleyeceğini belirten Erçel, bunlar- dan birincisinin rekabet etkisi ol- duğunu ifade etti. Türkiye'nin Gü- t^içre'nin Davos kentinde önetnli toplantılara sahne olan Dünya Ekonomik Forumu bugün sona eriyor. 2000 kişinin katüdığı zirvede dün de Microsoft'un başkanı Bill Gates bir konuşma yapü. (Reuters) ney Asya ülkeleriyle hemen he- men aynı tür mallan ürettiğini ha- tırlatan Erçel, bu ülkelenn malı sı- kmtıdan çıkabilmek içm mallan ucuza satmaya başlayacaklannı kaydetti. Merkez Bankası Başka- nı Erçel, Asya krizinin Türkiye'yi olumsuz yönde etkıleyecek faktör- lerden bir diğerinin de büyüme et- kisi olacağını, dünyadaki knz ne- deniyle büyümenin azalacağını, bunun da o ülkelere daha az mal satmamız ve almamız anlamına geleceğini kaydetti. Gazi Erçel, Davos'taki toplantı- Batı'danpettvle 50 ntifyardokar DAVOS(AA)-Uluslararası piyasada petrol fiyat- larırun düşük seviyede seyretmesine karşın, çoku- luslu petrol fırmaİannıru Hazar petrollerinin Batıh piyasalara ulaştınlması için 50milyar dolardan faz- la yatırım taahhüdünde bulunduklan bildirildi. Ingiltere'nin ünlü düşünce üretim kuruluşu, Ox- ford Analytica tarafmdan hazırlanan bir raporda, 1998 yılında Hazar petrollerinin geliştirihnesi ve Batıh pazarlara ulaştınlması konusu ele alındı. Ra- porda, uluslararası konsorsiyumun, Hazar petroîle- rinin geliştirihnesi vepazarlaraulaştınlması için sa- dece Azerbaycan'da 20 mih/ar dolar, bölgede de 30 mih/ajf dolardan fazla yatınm yapacaklan kaydedil- di. Kazakistan'üa da petrol sahalannın geliştirilme- si için ABD sennayeli Chevron'un büyük yatınm yaptığı ifade edilen raporda, adı geçen firmanınpet- rolün Batıh pazarlara ulaştınlmasmda bölgede ya- şanan siyasal olaylann yanı sıra, pratik zorluklar nedeniyle de çeşitli güçlüklerle karşılaştığı kayde- dildi. Bundandolayı Cevron'un,Tengizsahasından çıkarttığj petrolü Batıh pazarlara ulaştırmek için aralannda, petrolün trenle Finlandiya'ya taşınması ile Hazar denizini tankerle gecip daha sonra trenle Gürcistan'a taşınması da dahil olmak üzere, çeşitli yöntemler denediği bildirildi. Raporda. tran ve Türkiye'nin, Tebriz-Erzurum boru hatrından başka, Türkmen doğalgazını Türki- ye'ye taşıyacak boru hattının inşatınm fızibilite ça- İışmalarmm Shell fırması tarafmdan yürütüldüğü kaydedildi. Azerbaycan petrollerinin Batı pazanna ulaşünl- ması amacıyla, ana güzergâhm bu yılın eylül ayın- da belirleneceği belirtüen raporda, ABD'nin, Bakû- Ceyhan boru hattıru desteklerken Rusya'nın buna karşı çıktığı, Azerbaycan'ın da Ceyhan boru hattı- nın yanı sıra, Supsa'ya yeni bir hat oluşturulması önerisinde bulunabileceği kaydedildi. larda. Türkiye-AB ılişkilerinin de gündeme geldiğini vurgularken, Topluluğun, Türkiye'ye karşı in- san haklan, Kıbns, Ege Sorunlan- nı sürekli olarak ortaya çıkarması- nın yanlış olduğunu söyledi. Erçel, Davostoplantılannakatı- lan eski ABD Savunma Bakanı Brezinski'nm. "Türkiye'nin Orta Asya CumhurryeDeriyİe bağlan ol- duğu,ekonomikacıdan laik vegüç- W birTürkiye'ninAB'yemebği ha- ünde, Orta Asya kapılannı da AB'yeaçacağj" yönündeki sözlen- ne de dikkati çekti. Sos\al güvenlik Erçel, Davos toplantılannda sosyal güvenlik konusunun da ele alındığını kaydetti. Türkiye'de sos- yal güvenlik konusunun hep "yaş" noktasında takıldığını ifade eden Erçel, sosyal güvenlik sistemınin hali hazırda bütçeden 1.4 katrilyon liranuı yok olmasına neden oldu- ğunu söyledi. Erçel. "Önlem ahn- madığı takdirde. gelccek yıllarda da bu açık kaüanarak artacak. 4-5 sene sonra bir de bakacağız ki bi- zim bütün açıklanmız sosyal gü- venlik sisteminden gelmiş olacak. Otaya sadece, yaş sorunuyla değü, tümden bakarak.olumsuzetkileri- nin azaltılması için tedbirler alın- masıgerekir"dedi. LMF \k Uişkfler Merkez Bankası Başkanı Erçel, Davos toplantılan sırasında Ulus- lararası Para Fonu Başkan Yardun- cısı Stanley Ficher'in yanı sıra, ABD Hazine Bakan Yardımcısı Larry Summers ile görüştügünü ifade ederken, IMF ile görüşmele- rin, samimı bir havada devam etti- ğinı kaydetti. Erçel, Merkez Bankası tarafın- dan 3 aylık olarak açıklanan para programı hakkında bılgı venrken. "HedefhnizmartayiidLPiyasa,po- litikamızı çok yakından irfiyor. O- cak ayTyla ilgili yapdğımız değer- lendirmelerde. rakamlar ay sonu itibanyla beklediğimiz düzeyde, hatta alönda gerçekieşti" dedi. İŞÇİNİN EYRENtNDEN ŞÜKRAN SONER Güpültüye Gelmese Körfez'de savaş çıktı çıkacak. Borsa, toparianması beklenirken bu kez Körfez krizi nedeni ile yine düşme- de. Zaten benım bu Borsa işine bir türlü akltm ermi- yor. Buluttan nem kapan türünden ne olsa bizim Bor- sa'y1 vuruyor. Dolar fıriamış, petrol yükseliyor. Türkiye; ABD, Irak'a saldırmadan bile ağır bedel ödemeye baş- lıyor. Daha bir hafta önce en cıddı televizyon kanallannın sabahtan akşama bütün yayımlannda Başkan Bill Clinton'ın fermuar-gate skandalına yer venlen ABD'de, Clinton "gıdecek" denirken bir konuşması ile herşey yinetersyüzoluyor. Anketterbu kezBaşkan'ın en yüksek güvenirtik oranına ulaştığını veriyor. Ekono- mide, dış polrtikada üstün (!) başanlan ile biriikte Irak'a müdahale gündeme geliyor. Türkiye ve dünya bir kez daha bir dayatma ile karşı karşıya kalıyor. Birönceki savaşın en ağır bedelini ödemiş olanTür- kiye, tam da bu günlerde, sözde zarariannı kapatmak üzere Körfez ülkelennce taahhüt edilmiş milyarlarca dolaıiık yardımın gerçekleşmediğini, gönderilmiş 100 milyon dolar yardımın karşılığı petrolün de buhariaştı- ğını öğreniyor. Turgut Özal'ın Körfez savaşından bü- yük paylar koparma düşü ile ızlediği sorumsuz, o öl- çüde onursuz politikalann Türkıye'ye verdiği çok ağır zararlann acısı yüreğımizde. Türkiye, yaralannı sara- mamış olarak işin içınden en az zararia sıynlmak üze- re, bu kez daha dıkkatli, onuriu bir dış politika izleme- nın yollannı anyor. Ote yandan 14 ay bekledikten sonra teslim olan Sa- ıni Hoştan'la Susurluk, yine gündemımızın birincı maddesı oluyor Kutlu Savaş'ın taksit taksrt duyuru- lan raporu ile biriikte bıldıklenmız tazelenınce, başba- kan, bakanlar ağzından özetlenıp, resmı soyleme, iti- raflara dönüşünce ıçımize bastırmaya çaltştığımız kay- gı, korku büyüyor. Devlet icindeki çetelenn gücü, suç ışleme, çıkar sağlamadakı pervasızlıklannın boyutlan, yerlennden kıpırdatılmamış olmalan yüreğimizı dağlı- yor. Ceteterle hesaplaşmada, hukuk devleti arayışlann- da gerçekten geriye dönüşü olmayan bir yolda yürü- yoruz. Hesaplaşmayı beceremezsek, artık her şeyın eskisi gibi bile olma şansı yok. Toplumun çoğunluğu, sorumlu bütün kurumlar örgütlenmeler ıçın "bilmıyor- dum, görmedim, duymadım.." mazeretlerine sığınma olanağı kalmadı. Bilerek, görerek. duyarak.. hesaplaş- mamak, hukuku ışletmemek. suç ortaklığına giriyor. Başbakanından yargısına, güçlü tepki veremeyen ör- gütlenmesinden bıreyıne, herkes kendi etki, güç, so- rumluluk alanı çerçevesinde suça ortak oluyor. işte bu hengâme ıçensinde kamuoyunun gerçekten ılgi duyması gereken yaşamsal bir alanda. yaşamsal sorunlar masaya yatınlıyor. Eğrtim-Sen, çok uzun yıl- lar bilimsel anlamda hıç masaya yatınlmamış egitım sorunlannı, Demokratık Eğitım Kurultay'ında günde- me getiriyor. Hem de gerçekten ciddı çalışılmış, ulus- lararası boyutlannı da ele alarak aylar süren on komis- yon hazııiıkJarını yapmış olarak. Akşam televizyon haberlennde, bugün gazetelerde öytesıne geçiştırileceğini bilıyorum. Ama medyada ha- ber olması çok da önemli değil. Önemlı olan Türki- ye'nin çağdaş toplum, hukuk devleti düzenine geçi- şinde en önemlı ayak olan ve çok uzun yıllar btr kena- raatılmış, üzerinde düşünce bile üretilmemış eğitim so- runlan üzerirtde binlerinin düşünmeye başlamış olma- lan, Ögretmenlerin sendikal örgütü, uluslararası 5 gün sürecek kurultayın daha hazıriık çalışmalan ile hiç de- ğilse komisyonlarda görev alan eğrtımcilen; eğitim so- runlan üzennde daha cıddi düşünmeye, çalışmaya yö- neltmiş bulunuyor. Kurultayın çalışmalanndan çıkacak sonuçlar, Türkıye'de en azından eğitim dünyasında bir ciddı tartışmayı başlatırsa, yıllardır uyumuş Milli Eği- tim Bakanlığmı, çağdışı kafalann ışgalindekiTalimTer- biye Kurulu'nu bıraz sarsarsa.. çok önemli bir adımı başlatmış olur. Türkiye askerlenn dayatması sayesinde bile olsa 8 yıllık kesintısız eğıtıme geçmekle, eğıtimde yıllann so- rumsuzluğunun, hıçbır şey yapılmamış olmasımn ürü- nü eğitim çıkmazında olumlu bir şeyler yapılmak üze- re, ancak ilk adımı atmış bulunuyor. Bu sayede sade- ce eğitimde nasıl bir batağa surüklendiğımızi, sorun- larımızın ne kadar boyutlu olduğunu gördük. Çözum arayışlarının ilk olumlu adımı ise Demokratık Eğitim Kurultayı olabılır. Umanm öncelikle Eğ'rtim-Sen'in üyeleri öğretmen- ler, eğitimciler, eğıtimde bir ciddi tartışmayı başlatma- nın ve sürdürmenin bilincıyle davranır, Türkiye'nin ve dünyanın bu sorunlar yumağı, gündem kargaşası için- de masaya yatınlmış eğitim sorunlannın kuru gürültuye gitmesıne ızin vermezler. Özelleştirmeler sürüyor Devletten enerjiye büyük yaturan FARUK ATAAY ANKARA - Elektrik dağıtım şebekelerinin ve termık santrallann özel- leştirme çalışmalan so- nuçlandınlmaya de\am edilirken. TEDAŞ'ta ya- tınm ödenekleri büyük artışla 90 trilyon liraya yükseltıldi. Tes-İş Sendıkası. "Enerji veTabiiKaynak- lar Bakanlığı, özeUeştir- me öncesinde yatınmla- ra hu vererek, şirketkri yatınm yapma gereklili- ğinden kurtararak kâr- lannı katlamalannı sağ- lamaktadır" uyansında bulundu. Dış kredi ahnacak Özelleştırmeye gerek- çe olarak devletin yeter- li kaynak ayıramamasmı gösteren hükümet, göz- den çıkardığı dağıtım şe- bekeleri ve santrallara büyük yatınm yapıyor. TEDAŞ, geçen yıl 35 trilyon lira aynlan yatı- nm ödeneklerinde. 1998'de yüzde 185 artış yaptı. 90 tnlyon liralık yatınm bütçesinin 5 tril- yon lirasının dış kredi- den sağlanacağı belirtil- di. TEDAŞ, yatınmlarla kent, köy. kırsal dağıtım tesisleri \e makine teç- hizatı yenileyecek. "Tesise iştirak, güven- ce ve açma-kapama be- deUerini" >-üzde 50 ile 90 arasmda oranlarda arttı- np. dağıtım sonrası şir- ketlerin peşınat için ge- reksinim duyacaklan na- kit parayı abone bedelle- rini devrederek karşıla- maya hazırlanan TE- DAŞ, özelleştirme önce- sinde yatınmlara hız ve- rerek şirketleri yatınm külfetinden de kurtan- yor. Devletten tam hizmct Tes-tş'in enerjıdeki özelleştirme uygulama- lan konusunda hazırla- dığı raporda, özelleştiri- len tesisleri alan şirketle- rin gerekli yatınmları yapmayarak tesislenn eskimesine yol açacağı ileri sürüldü. Hüküme- tin, özelleştirme sonra- sında şirketlerin yatınm yaparak ışletmelerin ve- nmliliğmi arttıracağını savunduğu anımsatılan raporda, u Bir yandan özeUeştirmeye hız veren hükümet, öbür yandan hızla yatınm yapmakta- dır. Çünkü, çok iyi bilini- yor ki özel şirketler ge- rekli yatınmlan hiçbir zaman yapmayacaktır" denildı.