Catalog

•§ O KASIM 1996 PAZAR CUMHURIYET SAYFA t • • • KULTUR 15 KUSBAKIŞI MEMET BttDlR Kaüte Terazisiıım OkkalamÇetin Altan. a\ larca once \ av ımlanan " B e . insel Kalite ve Höduk Kalma Inadı" ba^hklı entes v azısında. okurunu her za- rnar vaptığı gıbı ılgınç bır soru \ağmu- runatutar Pınltılı bırgelecekozlemının lütune bır dunv a % atandaşının kaleme al- dığ) bu yazı meseleye bu ozlemle ılgısı yokmuş gıbı gorunen merceklerle yak- la-ş r Savın Altan ın yazisina vakından ba- karsak ılk bolumde uç soru sorduğunu go- ruruz "'Sonyuzelliyıldagazetelerdeçık- nıış siyasi vazılar. şoyle bir derlenip beş on cilt halinde vavımlansa..."" Ne olurdu sahı1 ~ Kuşak kuşak tekrarianıp durmuş olan onca eleştirhe uvannın nasılhavada kal- mışolduğu.kim bilir ne kadarşaşırtıcı bir biçinıde çıkardı orta\a..." îkıncı soru şoyledır Ellı \ıl sonra da bu bovle nıı olacak. vahut \uz\ıl sonra Uçuncu soruvsa VVashıngton Lond- ra. Pans. Romavs parlamentolanndakı konuşmacıların kaç kehmevle, bızım Meclis'tekı konuşmacılann kaç kelımey- le konu^tuğunu kıyaslamayı hıç duşun- dunuz mu' ~Si>asal anlanmlardaki zenginlıkleyok- sulluk. aynı zamanda o toplumlardaki kalite' terazisinin okkalannı belirier." Sayın Altan bu noktada Fuzuli'nın tum yapıtlannda uç bın kelınıe kullandı- gını. Ahmet Haşim'ın ıse bın sekız >uz kadar kehmevle yetındığını böyluyor Victor Hugo. vırmı bın sozcuk kullan- mı^vapıtlannda Bızım parlamentodakı sı>asetçı konuşmalarına bu mercekten bakılırsaortalığapekıyımserbırtabloçık- mıvor doğrusu • • • Çetın Altan "BeyinselKalite\eHödıik Kalma İnadı" adlı denemesının ıkıncı bolumune oldukça ıv ımser bır cumle\ le başlar "Ancakhiçkuşkunıı/olmasın.en geç iki >uz \ıl sonra. buralann bir tiırlu degişmeyen kafa çapı da dunv a \atan- daşhğının ortaklığında ışıldaklanıp gide- cek—"* En geç ıkı yuz vıl sonra' Zaman olçu- mu konusunda da Sayın Altan"a katıl- mamak mumkun değıî Bıran'dır ıkı yuz y ıl. goz açıp kapay ıncay a kadar geçer, bır c5^etin Altan "Beyınsel Kalite \e Höduk Kalma Inadf başlıklı enfes yazısında, okurunu her zaman yaptığı gibı ilginç soru yağmuruna tutar. Yazısına yakından bakarsak, ılk bölümde üç soru sorduğunu görürüz. 'Son yüzellı yılda gazetelerde çıkmış sıyası yazılar, şöyle bır derlenip beş on cilt halinde yayımlansa...' Ne olurdu sahi? 'Kuşak kuşak tekrarianıp durmuş olan onca eleştırı \e uyannın nasıl havada kalmış olduğu. kım bılir ne kadar şaşırtıcı bır bıçımde çıkardı ortaya..." rak kendini onemli gosterme>e çalışan kaka\anlar kadrosuna sahip toplumlar arasında. kolav ından o\ nanamıyor çağın de bakarsınız sdbah olmuş Oguzelımşan- sonda Ermenı asıllı buvuk şarkıcının soy- ledıâı tzıbı "Her şe> geçer/ her şe> gi- der.> " Nasıl mı olacaktırbu' "Once riıvalardaki bilinmeziiğin çozu- muyle..." Burada onumuze çıkan sorun. zaman ustune duşunmeyen ya da onu yalnızca kendı hayatlanyla kısıtlı goren ınsanla- nn çoğunlukta olmasıdır Ikı yuzyıl çok çok uzun bır zaman dı- lımıdırbu kesımegore Oysa ınsanlık ta- rıhı ıçınde dun değıl e\\elsı gunun ak- şamustu gıbıdır gerçekte ıkı yuz yıl on- cesı Nehayatı nezamanı nedeaklı ken- dısıy le kısıtlamadığı zaman, geçmışı an- layarak geleceğe \elken açabtlıyor ın- san Ruyalara da a>nı sığlıkta yaklaşanlar çoktur "Ha>ırdırinşailah"denır \e kalı- ve talı gıbı voıutnlanırbazı ulkelerde ru- \alar Eğeı ruvanınhıkâyesı.dennlığı bo- yutları genelgeçerı çok aşıyorsa herhrl- de dun gece u\ urken kıçın aı,ıkta kalmış gıbı pek dussel olma>an bır anahtarla 1,1- kılır ı^ın ıçınden Ovsj bakın Çeiın Altan nasıl \akbii- vorruva meselesine "İnsanlannherge- ce gorup sabahları hatırlamadıkları rü- \alardan. kola>ca ekrana \ansıtılahile- cek \e o ru\alardan. kişilerin eğilim, al- gılama \e >etenek kapasiteleri kolavca saptanabilecek. B<)> lece >eni kimliklenn ozellikleri > uracaktır su ustune... \e kim- se ustesinden geleme\eceği işlerle uğraşa- rak /i\an /ebil etme\ecektir dun\a\ 1." Sonra du^lenn ekranlara \ansiv ıp ço- zumlenmesınden sonra hız meselesjne etzılıvor Savın Altan bu enfes %azıda "Dumanın her \enne, en geç \arım sa- ane gidip gelme olanaklan sağlanacaktır. (_) A) nca u/a> daki veni \erleşim merkez- leri, gunumuze ait eski donemlerin ne ka- dar hoduk \e barbarca olduğunu kanıt- la>acaktır 0 gunun kuşaklarına." Busatırlar. sonvarım vuz\ıldabaşına gelen her tiırlu kotuluğe ragmen "i\im- ser"kalma\ı\ığıtçeba^arabılmı^bır>a- zarın bır gazeteı.ının. bır mıllenekılı- nın. kul\ utmaz bır kultur ınsanının. akın- tı\a kar^ı \uzmekten >orulmamış bır ın- sanın usta kalemınden çıkıvor Belleğı hafta sonunun tutbol maçı so- nuçlanvla \a da vakın tanhımızın kısır ıtıs kakiv,larıv la kısıtlı kurnazlanmız ıçın Çetın Altan ın sovledıklen hemen bu- lıarla^acaktır Cunku "Değişime en- deksli bir bey insel dinamo kadrosu olan toplumlarla, deği^imsizlikten >ararlana- De\ letle sureklı ba^ı dertte olan ıkı bu- \uk yazanmızın \aşarKemal ıle Çetın Altan'ın oruz kusuryıl once \'on dergı- sınde va> ımlanan bır soyleşısı \ardır 5 Mart 1965 tanhınde >a\ımlanan bu gu- zelım sohbetten bazı alıntılaryaparak bı- tırelım bu \azı>ı Yasarls.emal. "Turkhe'ninbuyukme- seleleri \ar rl dıvor "Şimdi de V on oku- \ uculan için bana bu dokunulmaz mese- lelerden birkaçını sö>ler misin?" Çetın Altan'ın vanıtı bugun de doğru- luğunu koruvor "Bunlardan birincisi Turk basınının içyuzüdur. Kazanç mekanizmasının ne olduğunu kendinin pisliğini saklar gibi saklamak zorunda oian bir basın. mem- leketin gerçeklerini halka sö> le>emez. („.) Şunun için soyleyemez ki. 0 memleketin sefaletine \e perişanbğına sebep olan mil- letlerarası somuruculuğun tanı ortasın- da kolu kanadı gizli ipleıieo> natılan renk- li bir kukla durumundadır. (...) Bir mem- leketin fikir hayatı ilancıların elinde bo\- lesine karanlıkta kalmışsa 0 memleket, la- netlerin en bu>uğune uğramış demektir. Dum anın hiçbir memleketinde hıçbır ba- sın bo> lesine ilancıların kulu kolesi olma- mıştır." "Şimdiki bu\uk mucadele ortadaki doğrulan halka du\urmak iste\enleıie istemeyenler arasında cereyan etmekte- dir. Butun \ atanını se\enler, a> dınlar, oğ- retmenler, gençler, bütunuv le turki>e"nin Ataturkçu zinde guçleri tek kelime\le kendilerini memleketlerine adamışlar, ne pahasına olursa olsun. memleket menfa- atlarının alevhine kişisel çıkarlannı guç- lendirmeye. kurnıa\a çalışanlara karşı, kendilerini satmamışlar. birleşerek, giz- lenmek istenen gerçekleri kitlelere mut- laka duyurmak için her turlu fedakâriı- ğıgozealdıkçaTurkive'nin kurtulma hı- n, kimst'nin tahmin edemeyeceği bir hız- la gelişecektir." 1965'tekı Çetın Altan'a 1996'dakı Çetın Altan'a katıldığım gıbı katılıvorum Ama once ru>alardakı bılınmezlığın (.ozulmesını beklemek aerekıyor Holh ıvoody önetmenleriyeni dönemde biyografılere ağırlık vermeye başladı Scorsese'den hatasıyla sevabıyla Sinatra CLMHLRCANB\ZOĞLU Oscar a tılm \eti15t1rme tela^ından kurtulan Hollv\\ood \onetmenlen ye- nı donem ıçın bıvografılere ağırlık \ermeve ba^ladılar Bnografı proıe- len arasında Martin Scorsese nın cn- çahşmalannı surdurduğu "FrankSi- natra" ve Liam Neeson'ın ba^rolu vukleneceğı "Oscar \\ilde"one çıkı- yor I>te'pekyakında'beyazperdeye vansıyacak proıeler • Daniel Day-Le«is \ ıne Jim She- ridan la çalı^ıvor Daha once Sol A\-a- ğım\e Babanı İçüı ıvapanıkılı bukez dunya jampıvonluğunu hedefleyen Irlandalı bırboksorunoykusunufılm vapmakla mesgul • CatherineDeneme \leeskioyun- cu Nicole Garcia nın vonettığı Place \endome'da rol alan Roman Polars- kı nın e^ı Emmanuelle Seigner. Cla- ude Miller ın Nana'si ıçın başrole se- çıldı • Lıam Neeson ıle Mery I Streep. sek - gılisr. le kaçan Iskoçy alı rahıp Rode- rickWrighfın havatını ovnamağaha- zırlan vorlar 55 vaşındakj rahıp ıle -P vaşındakı hem^ıre sevgılısı Kathk- en Macphee nın senaryo yazımına katılmalan ıçın çıfte bu> uk para one- ren vapımcı ıjirket çekımlere ocak avındabaşlayacak \eeson ınprogra- rruço%zengın Danımarkahvonetmen Bille \ugust un çekeceğıMctor Hu- go'nun "Sefîller~nde Jean \ aljean ro- lunu 1- abul eden Neeson ardından Os- car Vkilde'ın bıvografısine başlaya- cak -Sefiller*" de Robert DeNirove Sean Connery de oy nav acak • 29 ev lulde 84 v a^ına basan Mıc- helangelo Antonioniılkbaharda "Bir- likte Olabilmek İçin" adlı venı fılmı- nın çekımlenne gın^ecek Fılm An- tomorn'run 1985 tefelçgeçınp_\an-n bıraktığı "İkıTelgrafadlı proıesınm v#nı nalı Tonino Guerra ve Mark feploe nun venıden senarvosunu va- zâcağı fıimde Antonıom'ye yardım- cı olacak yonetmen Kanadah Atom Cgoyan. "*• Scorsese DalaiLamauzennebır tılm hazırladığı sovlentılen dola^ır- kenunluvonetmen FrankSınatra'nın tılmını vapacağını açıkladı Sınat- ra'nın kızı Nancy'nın hazırladığı bı- \ografi "TheNoice"dan yolaçıkacak fılm sanatçının muzık ve sinemaala- nındalu kanv ennı ıncelerken mafv av - la ılıskisını alkoleve kadınlaratutku- sunu da unutmav, acak • Tom Hanks. vonetmenlığe so- yunduğu ılk fılm That Thing \ou Do'da kendıne ıkıncıl bır rol seçtı Hanks ın tılmınde bırplak yapımcı- sı tarafından ke^fedılen kasabalı grup \Vonders ın şohret ov kusu anlatılıvor Fıimde basrollerden bm venı Lolıta Lrv Tyler ın •Joelve Ethankarde^lervenı film- lerı The Big Lebonski ıçın para ara- mavagınştıler Bınsnebenzerlığıyu- zunden mafvay la bası derde gıren Du- de LeboMski'nın ov kusunu anlatacak filmın buvuk rollen bellı JeffBrid- ges, John Goodman ve Steve Bushe- mi. Fılmı Joel vonetecek. Ethan da yapımcılığı yuklenetek • James Cameron okyanusun de- nnlıklennde vatan uilutransatlantık Tıtanıc ınseruvenınıçekmevebaşla- dı Fıimde onemli rollen Kathy Ba- tes, Leonardo Di Caprio, Kate \\ ins- let, Bilh Zane v e Frances Fisher pay - la>ıvor • Bovnundan amelıvat olan Ant- hony Hopkins ıyıle^ıp The Book- »orn'un setıne dondu Senaryosunu David Mamet'ın yazdığı ve Lee Ta- mahori'nın vonettığı fıimde Hop- kins ın vanmda AJec BaJdvvin, Elle Macpherson v e HaroM Perrineau v ar • Ingmar Bergman setlere donu- vor ama sinema yenne 'elevızyona fılm vonetecek Ba^rolde. Fanny and Ale\ander"da Bergman'ın amcasi Carl Akerblom ucanlandıranBoerjeAhls- tedt bu fıimde de ay nı tıpı oy nay acak • Mkk Jaggerv e Rıchard III le şoh- ret tazeleven IanMcKellen. Hıtler ın venı venı ıktıdan ele geçırdığı gunler- de Berlın'de vaşamıs bır grup eşcın- selın yaşamını ışleven Bent'ın baş- rollennde 10 milyara saüşa sunulan \v\az(ivski'nin lablosu. Klasik Türk resmi ve Osmanlıgümüşleri Kultur Servisi - Portakal Sanat ve k u l t u r E v ı ' n ı n "Sonbahar % Müzayedesi' bugun saat 15 00'te Istan- bul C onrad Otelı Balo Salo- nu'nda vapılacak Muzave- dede Osmanlı Hanedan, Es- ki Cdalettin Çelebi, Eski Hu- seyin İlhami Paşa v e Fürey- >a Koral'ın koleksiyonun- dan eserler de satışa sunula- cak En yuksek fıyattan sa- tışa sunulan eserler ıse açı- lı^ıfıyatı lOmılyarhraolan Ay*azo\'ski ıle Ösman Ham- di'nın yapıtlan Muzay edede y er alan y a- pıtlar arasında klasik Turk resmı ve Osmanlı gumuşu ağırlıkta Yaklaşık 400 ese- nn satışa sunulacağı muza- \ edede \azmi Ziya, Şeker Ahmet Paşa, Fey haman Du- ran, Şev ket Dağ, A\ ni Lifij, Hikmet Onat, Hoca Ali Rı- za. Ibrahim Çallıgıbı klasik Turk ressamlannın vanı si- ra Fahrelnissa Zeid, Cemal ToUu, HamıtGoreie, B. Rah- mi Ey uboğlu v e A\ ni Arbaş gıbı çağdaş Turk ressamla- rının yapıtlan da satışa su- nuluvor Na/nıi Ziya ve A\ni Li- fij'ın pevzajları. Şeker Ah- met Paşa, Halil Paşa \ e Fey - haman Duran ın naturmort- ları Şe\ket Dağ ın % Cami Kapısı' Hikmet Onat ın'İs- tanbul" \e Ibrahim (, alh'nın •Vle\levi'adlı tabloları Tuık ressamlannın muzavedede yeralacak vapıtlan arasinda 19 vy Rusdenızressamı Ay\azo\skı"nın KS^9tarıhlı ' Buharlı Gemı >e Sallar" ad- lı tablosu ıle Osman Ham- di nın "Dilencı" adlı tablo su lOmılvarlıraddn sdU^a su- nulacak II. Abdulhamıddo- nemınde sarav ressamlığı vapan Italvanonantalistres- sam Fausto Zonaro"nun 2 Istanbul tablosu da satışa su- nulacak Muzavedede Osmanlı gu- muşlerı hanedan koleksı- yonuna an tuğralı gumuş le- ğen-ıbrık. 'ombaklar Os- manlı tekstıllerı RusveAv- rupagumuşlerı ve unlu hat- tat Kanıil Akdik'ın elınden çıkma Sultan II \bdulha- mıd tuğralı ferman sunula- cak ılgınç eserlerkapsamın- da ver alıvor KATILMA KOŞILL4RI AÇIKLANDI Ceyhun Atııf Kansu Şîir Odülü ,Iim Sheriddn \t Danıcl DJ\ -1 evvss AMCARA (Cumhuriyet Burosu)-Ceyhun Atut Kan- su Şıır Odulu'ne. 1997 vılı ıçın katılma koşullan açık- landı Her yıl duzenlenen Cey- hun Atuf Kansu Şıır Odu- lu'ne. 1997yılı ıçın katılma koşulları şoyle ' - Odule aday olan y apıt- larda Ceyhun Atuf kan- su'nun şııranlayışı gozonu- ne alınarak. çağdaş bır dun- ya goruşu ve dıl bılıncı temel olçut olacaktır - l^Ocak 1996-15 Ocak 1997 tarıhlerı arasında ya- y ımlanan butun şıır kıtapla- n odule katılabılır Aynca Odul Vazmanlığı, bu kıtap- lar arasından, çeşıtlı neden- lerle katılamay an kımı yapıt- lan da, odule aday olarak gosterebılır - Çeşıtlı nedenlerle kıtap halinde basılmamış, ancak kıtap butunluğu taşıyan şı- ırlerle de odule adav oluna- bılır - Seçıcı kurul Gülten Akın, Salih Bolat. Muslım Çelik. Refik Durbaş. Şukm Erbaş, Bahar Gokler (aıle sıadına) EminOzdemirden oluşmaktadır -Odulkazananvapıt Cev- hun Atuf Kansu nun olum yıldonunıu olan 1"' Mart 1997 gunu açıklanacaktır - Odule son katılma ve adav gosterılme tarıhı 15 Ocak 1997dır -Odul tek bırşiıryapıtı- na (kıtap ya da kıtap butun- luğu taşıyan şıırlere) verıle- cektır -199^ vılı ıçmodulunpa- rasal tutarı 10 mılyon Turk Lırasi'dır - Odule adav olacak y apıt- lar, şaırınadı.açıkadresi \e kısa y aşam oy kusuv le bırlık- te 7 adet kıtap va da " kop- yadosyavla I>ık Kansu Ata- turkBul'van I2> 4 Bakan- lıklar ANkARA adresıne gonderılecektır - Odule katılan vapıtlar sahıplenne gen gondenlme- vecektır TITYAP'TA BUGÜN Gazetemız Genel "^ ay ın Koordınatoru Hikmet Çetınkaya bugun saat 14 00 te Cumhuriyet Kıtap Klubu standında kıtaplannı ımzalıvor A SALOM 11 00 - 13 00 Gençlik Kıtabe\i Ö\ku Vanşması Ödul Toreni 13 00 -15 00 "7. ^ ılında İnsancır 15 00 - 17 00 "Gunumuz Turk Roman \e Ovkusunde Aşk-E\lilik" panehnın konuşmacıları Inci Aral Erenduz Atasu. ZekiCoşkun 17 00-19 00 EmreKongarılesovieşi "Ben Musteşarken ve Anı Vazaıiığına Farklı Bir Bakış" adını taşıyor B SALONU 12 00 - 14 00 Tahsin Vücel ın sovleşısı "Vatandaş \e Romanda Kurgu \e Dil Aravışlan" 15 00 - P 00 "İzmir'de Kultur Hareketleri" başlıklı soyleşının konuşmacılan Şukran Kurdakul ve \aşar Akso>. Pasternak'ın mektuplan açıkarttırmada Boris Pasternak'ın sevgilisı Olga Ivmskaya'ya yazdığı mektuplan satılıvor. KulturSenisi - Boris Pasternak"ın olumsuzyapıtı 'DoktorJhago'nun bıncık esın pensı Olga l\inska\a"y a v azdığı mektuplar bu a\ ıçensınde Chnstıe^ taratındanduzenlenecek bır açıkarnırmada satışa sunulatak Pasternak ın "O benim kitabımda- ki (Jnago'nun sevgilisı) l.ara'dır" dedığı Olga hınskaya ya yazdığı mektuplar onemli bırarşiv ın parça- si Değerı 500 bın sterlın olarak be- lırlenen bu mektuplarda Rusva'nm en onemli edebı kalemlerınden bı- rı olan Pasternak ın kı^ısel du^un- celerı ozelya^amıavrıntılanvlaor- taya çıkıyor Pasternak ıle Olga'nın ıh^kısı 1946 v ılında başladı v e vazann olu- munedeksurdu(1960) Açıkarttır- mada soz konusu mektuplarla bır- lıkte Pasternak ın son^ıırı "\\hen TheSkiesClear' uzerıne v aptığı ça- lişmalar kişisel notlar ver alıvor Rus Devnmı nın en hareketlı gun- lennde yazılan mektuplarda Pas- ternak akıcı edebı dılıyle Olga'ya olan aşkını anlatıvor Chnstıe s den y apılan açıklamav a gore bu mektııp- îarın kendıne has bır dılı var bu yuzden de tercume edılmelen çok guç Soz konusu mektuplar geçen v ıl olen Olga tarafından Pasternak ın olumunden hemen sonra vaklanmis ama ne yazık xi gızlı servis mek- tuplan Olga nıneiındenalmış genç kadın elinde bulunan pek çok do- kumanıdasatmayazorlanmış Mek- tupların arasında paha bıçılenıez değertaşivanovlebıronıek varkı Chnstı esonagozugıbıbakıyor Bu Pasternak ın olumunden uç hafta once yazdığı \e Olga'dan hıc kork- mamasını ıstedıöı dokunaklı bırdıl- le y azılmış bır "aşk' destanı Paster- nak şovle dıvor "Hasta olmam se- ni korkutmasın. Bir gun mutlaka iyileşeceğim. Seni sımsıkı kucakla- rım. \al\annm şakinleş." 196s yılında Ömer Şerif ve Ju- lie Chris'tie'nın başrollerınde oldu- ğu sinema tılmı de çekılen "Doktor Ji\ago", aslında Pasternak ıle Olga arasindakı ılışkıyle pek çok nokta- da paralellık taşıyor Pasternak bu romanıvla 1958 y ılında Nobel Ede- bıvat Ödulu nu almış ancak Sov- vet reıımının zoruy la odulu gen çe- v ırmek zorunda bırakılmıştı Paster- nak ogunlerde vazdığı bırmektup- taOlga yaşoylese^lenıyor "Senin ne buyuk tehlikelere rağmen benim- le olmayı goze aldığını şimdi anlıyo- runı. Lzenne bir kâbus gibı çoken bu tehlikeli durumun sorumlusu benim. Seni sevi\orum. Beni affet." ÇAĞDAŞ YAYINURI HİKMET ÇETİNKAYA KİTAPLARI AŞIK KADINLAR SOKAĞI Yeni Çıktı 300.000 TL ÇAĞININ TANIĞI ÜÇ YAZAR 2. Bası 200.000 TL KUBİLAY OLAYI VE TARİKAT KAMPLARI 3. Bası 300 000 TL SANCILI YILLAR KUŞATILMIŞ SOKAKLAR 3. Bası 250.000 TL KUZU POSTUNDA KURT 1.Kitap/2.Bası 350.000 TL ZAMBAK SANA DA BULAŞTI KAN 2. Kitap 350.000 TL DİN BARONUNUN KAZLARI 3.Kitap 350 000 TL Çağ Pazattama A,Ş Yerebatan Cad SasaraM^uf Stfc No 3^8 Cagafc<Jaf-teianbuS îef SU 01 95,' 1 S6