Catalog

r CumhuriyeCImtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı Orhan Erinç • Genel Yayın Koordinatörü Hikmet Çetinkaya • Yazıışleri Müdürleri Ibrahim Yıldız , Dinç Tayanç (Sorumlu) • Haber Merkezı Mudürû. Hakan Kara • Görsel Yonetmen. Fikret Eser Dış Haberler Ergun Bakt • IstıhbaraL Yalçın Çakır • Ekono- mı Bülent Kcuııhk • Radyo-TV Lygar EremekUr • Kültür Hından Şenköken • Spor Abdnlkadir Yücehnan • Yurt Haberien Mehmet Sarsç • Makaleler Sami Karaören • Çevın Scyfettin Turhan • Düzeltme Abdullah Yazıcı • Fotoğraf Erdogan Köseoğtu Yayın Kurulu. llhan Selçuk (Başkan), Orhan Erinç, Oktay Kurtböke. Öz- gen Acar, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, Ergun BIICL, Dioç Tayanç, tbrahim Yıldız, Orhan Bursah, Mustafa Balbay. Ankara Temsılcısı. Mustafa Balbay • Haber Müdürû: Doğan Alan Atatüıfc Bulvarı No 125. Kat:4, Bakanlıklar-Ankara Tcl 4195020 (7 hal), Faks 4195027 • tzmır Temsılcısı. Serdar Kıak, H. Zıya Blv 1352 S. 2 3 Tel 4411220, Faks- 4419117 • Adana Temsılcısı: Çetin Vığenoğtu. lnönü Cd 119 S No: 1 Kat. 1. Tel 3522550, Faks: 3522570 Mûessese Müdûrû: Erol Erkut • MEDYA C: • Yonetım Kurulu Koordınatör Ahmet Konılsan # Başkanı-Genel Mudür Gülbin Muhasebe BİUent Yener • ldare Erdurın • Koordınatör Reha Hiseyin Gûrer • tşletme Önder Işıtman • Genel Müdür Yanhm- Çdik • Bılgı-lşlem: NaU tnal • cısı Mioe Akdağ • Halkla II.*- BılgısayarSıstem.MörüvetÇUer kıler Müdüru Nurten Berksoy Yayımlayan ve Buan: Yenı Gûn Haber Ajansı, Basın \e Yayıncılık A.Ş Tûrkoca|ıcad.39'4J Cagaloglu 34334 Ist PK 246 Istanbul Tel (0/2l2>5!2 05 05 (20 ha!) Faks (0,212)513 85 95 2MAYIS 1995 Îmsak4.15 Güneş: 5.55 Öğle: 13.08 Ikindi: 16.57 Akşam20.08 Yatsı: 21.40 MEDYACTei 51407 53-513 9580-513 8460-61, Faks 5i 18466 Miyopi ameliyatı • MALATYA (Cumhuriyet) - lnönü Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi'nde miyopi ve astigmatismada gözlük ve lens kullanınıına son veren operasyonlann yapılmasına başlandı. lnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Yücesoy'un açıklamasına göre gözün kornea tabakasının çizilmesi işlemi olan ve 6 numaraya kadar miyopi, 3 numaraya kadar astigmatismada yüzde 90- 95 başan sağlanan, en fazla bir iki dakika süren ameliyat Göz Hastahklan Ana Bilım Dalı Öğretim görevlısi Op. Dr. Hamdi Er tarafindan ıki hastaya uygulandı. Mantara dikkat • GAZİANTEP(AA)- Yaz mevsimmde sık görülen mantar hastalıkJanna karşı, sentetik ve dar giysiler yerine, pamuklu ve bol giysilerin tercih edilmesi gerektiği bildirildi. SSK Gaziantep Bölge Hastanesi Cilt Hastahklan Uzmanı Dr. Gülten Kirman. havalann ısınmaya başladığı bugünlerde, insan vücudunun mantar hastalıklanna karşı en zayıf aninı yaşadığını belirterek "Parmak aralannda olusan kaşıntılar, naylon bezlerle kundaklanan bebeklerde görülen pişikler, ince derili ve çok terleyenlerin derisinde ortaya çıkan lekeler, ağız içinde oluşan pamukçuklar, en sık görülen mantar hastalıklandır" dedi. Gergedanlara özelleştirme • LONDRA(AA)- Afrıka'da afrodizyak yapımında kullanılan boynuzlan için yoğun olarak avlanan gergedanlann soyu tükenmeye yüz tutunca çözüm olarak özel mülkiyete alınmalan önerildi. Giiney Afrikah ekonomist Michael Sas- Rolfes'ın soyu tükenmeye yüz tutan hayvanlara dair bir incelemesinde gergedan boynuzu ticaretinin yasallaştınlması tavsiye edildi. Londra'daki Ekonomi Enstitüsü için hazırlanan incelemede, gergedanlann özel mülkiyete geçmesi ve boynuzlannın uzadıkca düzenli olarak kesilmesi önerildi. Güzeller Antalya'da • ANTALYA (AA) - Bu yıl ilk defa düzenlenen "Olimpos Güzellik Yanşması"na katılacak 11 güzel Antalya'ya geldi. Antalya Ofo Otel'de yann akşam yapılacak olan yanşmaya Ukrayna'dan îrena Borisova (17), Natalia Koziskaya (20) ve Urdenskaya Verinoka (19), Moldavya'dan Valeria Yakubisina (20), Beyaz Rusya'dan Olga Salasova (24), Gürcistan'dan Çikia Liya (19), Rusya'dan Anna Kİrasova (19) ve Oksana Besarap (20), Türkiye'den EbruDestan(18)ve Ermenıstan'dan Angelika Dadyan (24) katılıyor. Resimde Batı Ukraynalı Veronika Ordenskaya görülüyor. Gönen ADO açıldı • Haber Merkezi - Atatürkçü Düşünce Derneği Gönen Şubesi'nin açıhşı coşkulu törenlerle kutlandı. Törende konuşan dernek şube başkam Selma Kara, amaçlannın Atatürkçü düşünceyi her yönüyle inceleyerek bunlan toplumun tüm kesimlerine anlatmak ve Atatürk'e ve Atatürkçü düşünceye inanan insanlan bir araya getirmek olduğunu söyledi. îstanbul Dünya Ticaret Merkezi Proje Yanşması 'esrarengiz' bir gelişmeyle iptal edildi Dev proje9 telefonla durduruldu ATATURK HAVALİMANI \Ç HATLAR TERMİNAÜ • Atatürk Havalimanı yanındaki 680 dönümlük îstanbul Dünya Tiçaret Merkezi (İDTM) AŞ.'ye ait arazide toplam 500 bin metrekarelik iş merkezi ve yan tesislerinin yerleşimi için açılan proje yanşması, hiç bir yazılı bildirim olmadan iptal edildi. • Yanşmaçı mimarlar ve haberi kulaktan öğrenen jûri üyeleri, projenin geleceği hakkında îstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı ve IDTM AŞ. Yönetim Kurulu Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan bir aydır açıklama bekliyorlar. OKTAYEKÎNCİ ^ İNCİRÜ YENİ BOSNA KÖPRÛLÜ KAVŞAĞI *3 ATAKÖY9-10. KJSttl ATAKÖY YEŞkJCÖY tstanbul Dünya Tiçaret Merkezi'nin kurulacağı alan. "Eğer İstanbul'u dünyanın bir kültür ve ticaret merkezi yapmak istiyorsak ilk bü- yük adım, beiediyenin sahipliği aitmda bu projenin gerçekleşmesidir. Ama galiba bü- yük çıkariar, yine buna engel olmak isri- yorlar. Belediyeye triryonlar kazandıracak ve İstanbul'u yoğun iş merkezleri yapılan- nın baskısından kurtaracak bu projeyi, kendi arazilerine çekmeye çalışıyorlar_" 27 Mart 1994 yerel seçimlerinden son- ra Îstanbul Büyükşehir Belediyesi'ndeki nazım plan çalışmalanna danışman olarak katılan Dr. TurgutCansever, 1994'ün Ara- lık ayında yanşmaya çıkanldıktan sonra izleyen mart ayında 'esrarengiz bir şekil- de' durdurulan tstanbul Dünya Ticaret Merkezi Projesi için bu değerlendirmeyı yapıyor. Yanşmanın iptal edilmesindeki esraren- giz durum. bu karann yanşmacılara sade- ce telefonla' bildirilmış olmasından kay- naklanıyor. Daha önce davetiye çıkanlmış 30 kadar mimann arasından seçilen 8 mi- mara 27 Mart 1995 günü iletilen 'yanş- manuı durdurulduğu' şeklindekı telefon notundan sonra. bugüne kadar da yine ay- nı yanşmaçı mimarlara herhangi bir yazı- lı bıldirimde bulunulmuş değil. 'Ciğer kediye emanet' Bunlar arasında ilk elemeyi en yüksek dereceyle geçip 482 puanla listedeki bi- rinci sıraya yazılan yüksek mimar Canse- ver, neredeyse yanm yüzyılı bulan meslek deneyiminde 'flk kez' karşılaştığı bu du- rum hakkında da şu yorumu yapıyor: "Pro- jenin sahibi olan şirketin beiediyenin dışın- daki ortaklan, yanşma sonucunda elde edi- lebilecek çözümden çekiniyorlar. Yanşma- cılara bu durumda tazminat ödemeleri ge- rekir. Ama daha oncnılisi. belediye buna raa olarak kediye ciğer emanet ediyor_ T " Dr. Cansever'in 'ciğere' benzettiği, 1980"li yıllardan bu yana îstanbul'un en büyük ve organize uluslararası iş ve tica- ret merkezinin kurulması planlanan, Yeşil- köv "de Atatürk Havalimanı'nın yanındaki '680.000 m2'lik arazı. Bu değerli arazinin 180.000 m2'lik bö- lümü, daha önce Hazine'nin mülkiyetin- deyken, tstanbul Dünya Ticaret Merkezi AŞ'ye (IDTM) 49 yıllığma kiraya verij- rruş. Böylece aynı arazinin hemen bitişi- ğinde yıne İDTM AŞ tarafindan kurulan fuar ve sergı binasının bulunduğu 500.000 m2'lik araziyle birlikte, 680 dönümlük alan bu dev projeye aynlmış. İDTM AŞ Yönetim Kurulu Başkanlığı'nı şirkette yüzde 25 paya sahip olan tstanbul Büyük- şehır Belediyesi Başkanı Recep Tayyro Er- doğan \ apıyor. Diğerhıssedarlardan tstan- bul Ticaret OdasTnın (İTO) payı yüzde 43, Türkiye Odalar Birüği'nın (TOB) yüzde 28.5, îstanbul Ticaret Borsası'nın da yüz- de 1.5. İDTM AŞ Yönetim Kurulu, şartnama- deki ifadeyle; 'hızlagelişen vedünya pazar- ULAŞTIRMADA 10 YILLIK PLAN TUTMADI Karayolunun yükü azalacağına artıyor ASUMAN ABAaOĞLU İZMİR- Türkiye'de karayollannda yolcu ve yük taşımacıhğını 1993 yılı so- nunda yüzde 36 oranına düşürmeyi he- defleyen on yıllık ulaştırma ana planı ba- şanlı olmadı. 1983-1993 yıllan arasını içeren on yıllık sürenin sonunda tam ter- si bir gelişmeyle karayollanndaki yolcu taşımacıhğı oranı yüzde 95'e, yük taşıma- cılığı oranı ise yüzde 85'e yükseldi. Trafîk kazalanndaki can ve mal kayıp- lannın önlenmesıne yönelik Karayollan Trafık Yasası'ndadeğ^şiklikleri içeren ye- ni yasa tasansının hâlâ çıkarılmaması eleştirilere neden olurken yalnızca yasay- la da sorunun çözülemeyeceğı belirtili- yor. Türkiye'de günde ortalama 20 kişi- nin ölümüne yol açan trafik kazalannın ön- lenmesinde eğitim-de- netim-altyapı unsurla- nnın birlikte ele alm- ması gerektiği savunu- luyor. Manisa Millet- vekili ve Trafık Yasası Alt Komisyon Başkanı Alan Gönen, trafik ko- nusunun lObakanlığın hizmet alanına girdiği- ni anımsatarak bu ka- dar çok başlı bir alan- dakoordinasyonun sağlıklı olamayacağı- nı, bu nedenle de tasanya trafıkle ilgili bir yüksek koordinasyon kurulu oluşturul- ması konusunu eklediklerini söyledi. Gö- nen, yeni tasanyla Emniyet Genel Müdür- lüğü'nebağlı Trafık Daire Başkanlığı'nı, Trafik Genel Müdürlüğü'ne dönüştür- düklerini de belirtti. 'Yasa sorunu çözmez' Karayollan Genel Müdürlüğü Eğitun Şube Şefi Nizamettin Ateş, Trafık Yasa- sı'nın sorunu çözebileceğine inanmadığı- nı kaydederek Trafik Genel Müdürlüğü oluşturulmasıyla polisin eğitim, sayı ve denetimde kullandığı araç gereçle dona- tılabilmesi bakımından standartlannın yükselip yükselmeyeceğini sordu. Tra- fikteki düzensizliğin altında, yük ve yol- cu taşımacılığında sıstemler arasındaki dengesizliğin yatrjğını vurgulayan Ateş, şöyle konuştu: "Kara, demir, deniz ve hava ulaşun sis- temleri arasındaki dengesizliğin düzeltil- mesi lazım. Yoksa bu sorunu çözemezsiniz. Karayollan aleyhine taşımacılıkta büyük bir gefişme var Türkiye'de 1983-93 yılla- nnı kapsayan on yılhk ulaşürma ana pla- nı Mecüs'ten ve DPT'den geçti. Bu planın • On yıllık ulaştırma ana planında 1993 sonunda karayollanndaki yolcu ve yük taşımacıhğı oranının yüzde 36'ya indirilmesi hedeflenirken tam tersi bir gelişmeyle karayollanndaki yolcu taşımacıhğı oranı yüzde 95'e, yük taşımacıhğı oranı ıse yüzde 85'e yükseldi. amacı hava. deniz ve demiryoUannı geliş- tirerek 1993 yılı sonuna kadar yük ve yol- cu taşımacıhğında karayollannın oranını yüzde 36'ya çekmekti. Ancak 1993 yılı so- nuna gelindiğinde tam tersine, 1983 yıhn- da yolcu taşımacılığında karayollannın yüzde85olan payı yüzde95'e,yüktaşıma- cılığında yüzde 70'Bk payı yüzde85'e yük- seldi. Yani bedefî gerçeklestirmek bir ya- na, tam tersine bir gelişmeyle karayoUan- nın taşunacılıktaki payı daha da artö." ^ollaryeterB' 'tçinizdeki trafik canavannıdurdurun' kampanyasmı başlatan kişi olduğunu vur- gulayan Ateş, eğitimin gerekli olmasına karşın çok ciddi, caydıncı ve pazarlıksız bir denetimin, trafik kazalannın önlenmesi açısından kaçınılmaz olduğuna dikkat çekti. "Denetimstdikbizipe- risan ediyor'' diyen Ateş, kimsenin kara- yollannın yetersizli- ğinden söz edemeye- ceğini savundu. Türkiye'de 1167 ki- lometre otoyolun tra- fığe açık olduğunu kaydeden Ateş, "Bu uzunluktaki otoyollar ile Balkan ülkeleri- nin tümünü birkaç kez katladık ve gectik. Avrupa ülkelerinin otoyollannın toplamı- nın yüzde 80'ine ulaştik. Bütün yerleşim birünlerine ulaşılabiliıiiği sağladık. Tür- kiye'de altyapı yetersizliğinden söz edile- mez" dedi. Otoyolda, kurallara uyulması, ölçülü ve dikkatli araç kullanılması şartıyla gün- de 15 bin taşıtın sıkıntısız akabileceğini kaydeden Ateş, sözlerini şöyle sürdürdü: 'Ağır araç fazla' "Türldye'deki karayollannın yüzde 80'i, 15 bin araç kapashesinin altında bir kapasiteyle işlemektedir. Kapasitesini doi- durmuş olan yoüann ise alternatif yollan vardır. Ancak kamyon, otobüs gibi ağır araç oranı yüzde 50- 60 gibi çok yüksek oranlardadır. Gelişmiş ülkelerde bu oran kesinlikle yüzde 20'yi geçmez. Ağır araç sayısı bu kadar fazla olunca, karayolunda akış hızı düşmekte, konvoylar olusmakta ve kural ihlalleri ortaya çıkmaktadır. Ka- zalar da işte o zaman meydana gelmekte- dir." Ateş, eğitimin yanı sıra etkili bir de- netimle trafık kazalannı azaltmanın zor olmadığını sözlerine ekledi. Güneşi avuçlayamazsın!.. Küçük kız, vıırmuş kendini doğaya. Yeşil çayırlana, rengarenk çiçeklerin arasında dolaşırken ansızm karşısuıa avuçlanna almak istermişçesine göğe yüksdnıiş bir yontu çıkıvermiş. Küçük kızın adı Christine, henüz 2 yaşında. Ama ABD'nin Ohk) eyalctindcki Columbus Parkı'nda dolaşırken, doğayla sanaün nasıl iç içe geçebileceğinin aynmında. Doğaya olduğu kadar sanata da hayran. Bir yandan hay ranlığını dile getirirken, bir yandan da "Ne kadar yükselirsen \ üksel, bu ağaçlan a>ııçlayamadıktan sonra, sen hiç avuçlayamazsuı göğü" der gibi. (Fotoğraf: AP) lanna açılan Türkiye ekonomisini düırya- ya tanıtmak' amacıyla bu arazide kurula- cak bir 'dünya ticaret merkezi'nin ilk aşa- mada sadece 'genel yerleşim projesini' el- de etmek üzere, 1994 yılı sonlannda 'suur- h vedavedi' birmimari proje yanşması dü- zenleme karan alıyor. Seçici Kurulu Prof. Dr. Ahmet Hayri Durmuş, Prof. Dr. Mehmet Çubuk, Prof. Dr. Hasan Şener, Prof. Dr. Sadettin Okten, Prof. Dr. YükseJ Öztan ve Büyükşehir Be- lediye Başkanlığı Irnar Danışmanı yüksek mimar Ali Yümaz Örnek'le oluşturulan yanşma için önce 30 kadar seçilmiş mima- ra katılım çağnsı çıkanlıyor. Davete yanıt veren 21 büronun referanslan üzerinden yapılan değerlendirme sonucunda ise yük- sek puan alan ilk 8 mimara 14 Şubat 1995 günü faksla 'yanşmaya kanlmayı hak et- tikleri' bildinliyor. Erdoğan'ın yanşma daveti Îstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İDTM AŞ Başkanı Recep Tayyip Erdo- ğan, yanşma şartnamesinin önsözü olarak yazdığı sunuş mesajında özetle şunlan söy- lüyor: "Şehrimiz, şöhretine layık bir ticaret merkezinden mahrum bulunuyor. (_) Bu- gün özeUikle gelişmiş ülkeier. insanı ve ona hizmeti unutmuşjar. insanın dışında mad- desel birdünya ile uğraşmaktaduiar.(._) İş- te bu sebeple Dünya Ticaret Merkezimiz bizi kendizevk ve çizgimizde bütün özgün- lüğümüzle yeni bir yüzyıla ifade etmelidir. Tüm insanİığın muhtaç olduğu bu mesajı başan ile verebüen bir mimari bütünlüğün maddi ve mancvi dünyalarda uyandıraca- ğı heyecan şimdiden hissedilmektcdir." Erdoğan'ın bu duygulu çağnsı üzerine, 'maddesel birdünyayadeğil, insana hizmet edecek' Îstanbul Dünya Ticaret Merke- zi'nin 'genel yerleşim projesi'nı etüt etme- ye başlayan 8 mimarlık bürosu, kendileri- ne tanınan 3 aylık süre içinde tasanmlan- nı teslim etmek üzere yoğun bir yanşma or- tamına da girmiş oluyorlar. 20 Şubat 1995 günü İDTM AŞ yönetim binasında projenin amaçlan, hedefleri ve teknik aynntılan konusunda birde 'brifin- ge' konuk edılen ve aynı gün katılım bel- gelerini de ımzalayan yanşmaçı mimarlar, 15 Mart 1995 günü şartnamenin bazı de- ğişen sayfalannı da faksla aldıktan sonra çalışmalannı daha da hızlandınyorlar. Ne var ki bürolarda gece-gündüz etütler sürerken ve belki de yıne bürolar 'diğer is- lere' kapatılıp sadece bu konuya ağırlık ve- ren birekipman ve çalışmadüzeni içerisin- deyken 27 Mart 1995 günü gelen bir tele- fon, 'yanşmanm durdunılduğunu' haber veriyor. Adının 'Fethi Bey' olduğu öğreni- lebilen şırket sözcüsünün 'daha fazla bilgi vcrmeye yetküi olmaması' nedeniyle de bu durdurma karannın neden alındığı konu- sunda bir şey öğrenilemiyor... Jüri şaşkın ve kaygıh Yanşmanın iptal edildiğini kendilerinin de 'dışandan duyduklannT belirten seçi- ci kurul üyesı MSÜ Şehır ve Bölge Plan- lama Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mehmet Çubuk, bugüne dek bir yazı bile almadığı- nı 'üzülerek' dile getirirken kaygılannı şöyle anlatıyor: "Beiediyenin genel sekre- teri Kahraman Emmıoğlu, projesini geti- ren mimara parasının ödeneceğini söylü- yor, ama yanşmamn iptali hakkında yo- rum yapmıyor. îstanbul için böylesine önemü bir yatınmuı projesi pazarhkla ya da siparişle elde edilemez. Doğru bir seçim için yine büyük bir fırsat kaçıyor. Hem mi- marlar adına hem şehircUik bilimi adına hem de Îstanbul adına çok üzgününu." Evet. Tayyip Erdoğan'ın 'insana saygT için tasarlanmasını istediği Dünya Ticaret Merkezi Proje Yanşması 'mimara ve eme- ğe saygısız' bir tavırla ve 'hangizevkveçiz- giye' hizmet edeceği henüz belli olmayan bir amaçla, esrarengiz bir şekilde iptal edil- miş durumda. Yanşmaçı mimarlar, yasal haklannı el- bette ki arayacaklar. Biz de yaklaşık 500.000 m2'lik bu trilyonluk yatınmın özellikle 'genel yerleşim karannm' hangi arazi üzerinde yoğunlaşacağını ve kimlerin rant tesisine dönüşeceğini izlemeyi sür- dürüreceğiz.. Bu aylarda ortaya çıkan mevsimsel alerjik nezleye dikkat edin Balıar güzel de polenler obııasa... • Bitkilerden atmosfere kanşan polenlerin yol açtığı mevsimsel alerjik nezle, çocuklann yüzde 10'unda, erişkinlerin ise yüzde 20'sinde görülüyor. Halk arasında 'saman nezlesi' adı verilen hastalık tedavi edilmezse, etkisini yaşam boyu sürdürüyor GÜNDÜZİMŞtR Baharın gelmesiyle birlikte uçuşmaya başlayan polenlerin yol açtığı 'mevsimsel alerjik nez- le' (MAL) tedavi edilip önlem alınmadığı takdirde etkisini ya- şam boyunca sürdürüyor. Uz- manlar, burunda akıntı, kaşınma, tıkanıklık ve hapşırma nöbetle- riyle ortaya çıkan, halk arasında 'saman nezlesi' adı verilen MAL'e karşı ilk önlem olarak koruyucu maske takılmasını öneriyor. Bitkilerden atmosfere kanşan polenlerin yol açtığı mevsimsel alerjik nezle, çocuklann yüzde 10'unda, erişkinlerin ise yüzde 20'sinde görülüyor. En sık 15-25 yaş arasında gö- rülen hastalığın orta yaşlara doğ- ru azalmaya başladığını belirten Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastahklan Anabilim Dalı öğre- tim üyelerinden Doç. Dr. A. Ra- sim Küçükusta, hastalığın her- hangi bir yaşta belirti verme ola- salığına karşı da dikkatli olun- masını söylüyor. 2 yaşından kü- çük çocuklarda bu hastalığın ke- sinlikle görülmeyeceğini, çünkü en az iki polen döneminin geç- mesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Küçükusta, hastalığın seyri konusunda şunlan söylüyor "MAL bir kere belirti verdi mi arük ömür boyu kalıcı olan bir hastalık olarak kabul edilir. Ge- nel olarak hastalık belirtileri ilk yıllarda artıp daha sonra sabitle- şir. Henüz açıklanamayan neden- lerle, zaman zaman belirtilerin tamamen kaybounası miimkün- dür. Hastalık belirtileri her yıl değişik ağırhkta olabilir. Bu, at- mosferdeki polen miktannın her yıl farklı ounası yanında, hasta- daki duyarhhğuı her zaman aynı ohnamasuıdan kaynaklanır." En tipik belirti hapşırma Doç. Dr. Ahmet Rasim Küçü- kusta, mevsimsel alerjik nezle- nin birçok belirtisi arasında en tipik olanının hapşırma olduğu- nu vurguluyor. Küçükusta, belir- tileri şöyle özetliyor: Hapşırma: Hapşırma krizleri aniden başlayacağı gibi bazen de önce burunda rahatsız edici yan- ma-kaşıntı türü bir rahatsızlıktan sonra ortaya çıkar. Hapşırma sı- rasında gözlerin de kapandığı hesaba katılacak olursa, bu du- rum araba sürenler için çok teh- likeli olabilir. Bunın akınüsı: Bu akıntı çoğu kez su gibi berraktır. San-yeşil renkte ve koyu burun akıntısı enfeksiyon olduğunu gösterir. Aşırı burun salgısı nedeniyle hastaiarda devamlı burun çek- me, boğaz temizleme, geniz akıntısı ve öksürük gibi belirtile- re sık rastlanır. Burun tıkanıklığı: Bazen iki taraflı, bazen tek taraflı olabilir. Tıkanıklığın süreklı olarak aynı tarafta olması burun içinde dar- lık yapabilecek bir nedenin olup olmadığını (polip, yabancı ci- sim, burun eti...) araştırmayı ge- rektirir. Tıkanıklık çok fazla ise burun etrafındaki sinüslerin ve orta kulağın havalanması bozu- lacağından sınüs ve kulak ağnsı ortaya çıkar. Duyma bozulabilir veya ses boğuklaşabilir. Burun kaşınosı: Kaşıntı da sık rastlanılan ve çok huzursuz ede- bilecek bir belirtidir. Kaşıntı, ço- ğu zaman sadece burunda değil, gözlerde, damakta ve genizde de vardır. Kaşıntıyı yenmek için hasta sürekli olarak burnunu ovalamak ister. Gözlerde kızarma, sulanma ve kaşıntı: Bu tıp belirtıler görüldü- ğünde ışık gözlen rahatsız eder, göz ağrısı ile göz yorgunluğu hissedılir. Öksürük: Boğazdaki tahriş ve geniz akıntısı kuru inatçı bir ök- sürüğe neden olabilir. Beraberin- de göğüste sıkışma hissi-nefes darlığına benzer durumlar varsa, hastada ashm olup olmadığı çok iyi araştınlmalıdır. Onlemler Doç. Dr. Küçükusta, hastalık- tan korunma için yapılması ge- rekenleri ise şöyle özetliyor: - Ağaçhk ve çiçeklik yerlerde gezmemeli veya koruyucu maske ile dolaşmalı. - Sıcak ve rüzgârlı günlerde, sabahın erken saatlerinde dışan- ya çıkılmamalıdır. - Kapı ve pencereler sıkı sıkıya kapaulmalıdır. - Mümkünse filtrelı hava te- mizleyici aletlerden yararlanıl- malıdır. - Açık havada efor ve egzersiz- den uzak durulmaudır. - Toz, duman, koku gibi aler- jik olmayan, yine de burnu etki- leyen faktörlerden uzak durul- malıdır.