Catalog

SAYFA CUMHURİYET 14 OCAK 1995 CUMARTESİ HABERLER l Gecekondu afft, mafyaaffidır' • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Şehir Planalan Odası; Başbakan Tansu Çiller'in, Maliye ve Hazine bürokratlanyla Bayındırlık ve tskân Bakanlığı'ntn yanı sıra konuya ilişkin kamu kuruluşlan ve sivil toplum örgütlerinin görüşünü almadan imar afifını gündeme getirmesini eleştirerek, imar affını "gecekondu ve arsa mafyasının affi" olarak niteledi. Tarihimipaslar içinyasatasansı • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - RP'li İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tarihi saray, yalı ve köşklerin işletme haklannı kendisinde toplaması üzerine Kültür Bakanlığı konuya ilişkin yasa tasansı çalışmalannı hızlandırdı. Tasan. belediye ve il özel idarelerinin mülkiyetinde bulunan taşınmaz kültür varhklannm Kültür Bakanlığj'na devrini öngörüyor. Öğretim Oyeteri Derneği başkamnı seçti • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Öğretım Üyeleri Derneği'nin 4. olağan genel • kurultayında genel başkanlığa Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgjler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Alpaslan Işıkh seçildi. Demeğin genel başkan yardımçılıklanna Prof.Dr. AyhanÖzkuıileDr.Ali Demir, genel sekreterliğe de Prof.Dr. Tahir Hatipoğlu getirildi. OLEYİS'ten Turing'e destek • İstanbul Haber Seryisi - pİSKebağbOLEYİS'te örgütlü işçiler dün Yıldız Parkı'nda bir basın açıklaması düzenleyerek Turing'in restore ederek işlettiği tarihi binalann İstanbul Büvükşehir Belediyesi tarafından boşaltılmasını "ideolojik amaçh" olarak „ nitelendirdiler. Öte yandan İzmir Belediye Başkanı Burhan Özfatura. Gülersoy'a, kültür ve sanat işlerindedanışmanlık ile kuruma olanak ve hizmet sunulması için teklifte bulundu. Lucky-S davasındatahliye •İSTANBUL(AA)- Akdeniz'in uluslararası sulannda 14 ton uyuşturucu ile ele geçirilen Lucky-S gemisiyle ilgili davada yargılanan Nejat Daş'ın, duruşma için getirildiği İstanbul'daki firanyla ilgili davaya, dün İstanbul 5. Ajnr Ceza Mahkemesi'ndedevam edildi. Suçlanan 8'i tutuklu 15 sanıktan, aralannda Daş'ın iki kardeşinin de bulunduğu üç kişi tahliye edildi. verîMi • İSTANBUUAA)- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Balotaj Kurulu'nda görev yapan ve Basm Şeref Kartı sahibi Aslan Tufan Yazman (82), dün İstanbul'da toprağa verildi. Yazman'ın cenazesi, Levent Camii'nde öğleyin kılınan namaan ardından. Edirnekapı Mezarlığı'nda defnedildi. Boyner'densert çılaş • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yeni Demokrasi Hareketi(YDH) Genel Başkanı Cem Boyner, iktidara geldiklerinde 'neler yapacaklanna" ilişkin projelerini Ankara'da sert bir üslupla açıkladı. YDH'nin tanıüm mesajlannın birinde, "Devletin malı deniz, yemeyen domuz" sözü anımsatılarak, "Domuzlar öyle çoğaldı ki birbirini yiyorlar" dendi. Boyner, tirajı 200 binin üzerindeolan gazetelere 7-8 rnilyar lirahk ilan vereceklerini söyledi. Asfaltfabrikası açridı • istanbul Haber Servisi - Küçükçekmece Belediyesi tarafından Ziya Gökalp Mahallesi TEM Otoyolu yanında yapünlan asfalt fabnkasırun temeli, Belediye Başkanı Nurettin Şen'in kaüldığı törenledün atıldı. SHP, DYP ve ANAP, 21 maddelik değişiklik paketini imzalayarak, TBMM Başkanı Cindoruk'a sundu Anayasa değişîkBğnıe ilk iıııza• 3 siyasi partinin grup başkanvekılleri, anayasa değişikliği paketini TBMM Başkanı Cindoruk'a sunarken, pazartesi günü de gruplannda imzaya açma karan aldılar. RP'nin destek yermediği değişiklik paketi, imzalann tamamlanmasından sonra TBMM Anayasa Komisyonu'nda görüşülecek. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türki- ye'nin ilk "sivu"" anayasa değişikliği için start verildi. ANAP, DYP ve ŞHP grup yöneticile- ri. 21 maddelik değişiklik paketini imzalaya- rak TBMM Başkanı Hüsamettin Cindomk'a sundular. Cindoruk, uzlaşmayı "devrim" ola- rak nitelerken, sivil ve demokratik anayasa de- ğişikliğinin ilk kez gerçekleştirileceğini söy- ledi. RP'nin, 'din ve vkdan özgürlüğü"nü dü- zenleyen 24. maddenin degıştirilmesıni "ön koşul" olarak getırmesi nedeniyle destek ver- medığı değişiklik önerisı, 16 ocak pazartesi günü SHP. DYP ve ANAP gruplan ile diğer si- yasi partilenn imzasına açılacak. ANAP. "dln ve vkdan özgürlüğü"nü düzen- leyen 24. madde değişikliği konusunda SHP'yi devredışı bırakarak DYP ve RP ile uzlaşma ze- Siyasi partilerin başkan vekilleri üzerinde uziaşdan değişiklik metnini Cindoruk'a verdL (Fotoğraf: AA) mini yaratacak taslağı hazırladı. Anayasanın "Temel hak ve özgürlüklerin körüye kullanüa- mamasınrdüzenleyen 14. maddesı ile "Temel hak ve hürriyetlerin kuDanılmasının durdunıl- masT başlığını taşıyan 15 maddesınt ıçeren hazırlık ANAP, RP ve DYP yöneticileri arasın- da tartışıldı. DYP Grup Başkanvekilleri İhsan Saraçlar, NevzatErcan, SHPGrup Başkanı Seyfi Oktay, Grup Başkanvekili Ercan Karakaş. ANAP Grup Başkanvekilleri OHanSungurhı ve Eyüp Aşık, değişiklik önerisini. Cindoruk'un maka- mında imzalayarak sundular. TBMM Başkanı Cindoruk, bu gelişmeden büyük memnuniyet duyduğunu belirtirken. '•Bu Türkiye'nin ve Meclisimizin. demokrasi irademizin bir üriinü- dür. Bu bir başlangıcın ifadesidir. Bunu diğer değişiklikler izleyecektir. Parlamentodaki di- ğer siyasi partilerin de katılımının sagtanaca- ğmıumuyonım" dedi. Türk kamuoyunun uzun süredir bu sonucu beklediğine dikkat çeken Cindoruk, "Bencebirdevrimdir. 1924yılından bu yana, sivil parlamento, sivil ve demokrasi- den yana bir anayasa değişikliği gerçekleştire- memiştir. 1971 ydında değişiklik yapılmıştır, ama o aksi yönde olmuştur. Ben siyasi partile- rimize, teşekkürden öte minnetlerimi sunuyo- nım" dıye konuştu. SHP Grup Başkanı Seyfı Oktay da, bu de- ğişiklikler komisyonda ve genel kurulda görü- şülürken, partilerarası komisyonun. diğer de- ğişiklikler için uzlaşmaya vanlması amacıyla çalışmalannı sürdürmesini istediklerini bildir- di. Değişiklik önerilerinin imzalanmasından sonra, SHP'li Oktay, "günün anısı" olarak ka- lemini Sungurlu'ya hediye ederken, TBMM Başkanı Cindoruk da, bu olayı kutlamak için grup vöneticilerine, "birerokkahkahveısınar- layacağını" söyledi. SHP'siz formül arayışı Değişiklik önerilerinin sunulmasından son- ra ANAP Grup Başkanvekili Oltan Sungurlu, RP grup yöneticileri ile görüşerek, 14, 15 ve 24. madde değişikliği için hazırladığı taslağı bilgilerine sundu. Sungurlu, DYP'nin de des- tekledığı. "24. madde değişikliği ile ilgili paketi SHP'siz çıkaralım" önerisini RP'ye götürdü. Anayasa değişikliği paketinin TBMM Baş- kanlığı'na sunulmasından sonra. ANAP Grup Başkanvekilleri Oltan Sungurlu. Eyüp Aşık, DYP Grup Başkanvekili İhsan Saraçlar ve RP Grup Başkanvekili Oğuzhan Asilrürk, bir araya gelerek 14, 15 ve 24. madde değişikliği konusunda. uzlaşma yolu aradılar. Topiantıda sonuç alınamayınca 3 partinin grup başkan- vekilleri pazartesi günü yeniden bir araya gel- meyi kararlaştırdılar. Darbecüeryimyargdanamayacak Anayasanın geçici 15. maddesinde öngörülen düzenlemeyle 12 Eylül darbesini yapanlar o dönemde kurulan hükümet üyeleri hakkında dava açma yolu, eskisi gibi kapalı tutuldu ANKARA (Cumhuriyet 1 ve ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - DYP, SHP ve ANAP'ın üzerinde uzlaşmaya vardığı 21 maddelik anayasa değikliğı paketine, milletvekil- lerinin özlük haklanna ilişkin düzenlemelerde Anayasa Mah- kemesi'nin "by-pass" edilmesi de eklendi. Partilerin anlaştığı düzenlemeye göre milletvekil- leri. maaşlarını özel yasayla, Anayasa Mahkemesi denetimi olmaksızın istedikleri kadar art- tırabilecekler. Değişiklik pake- tinde. 12 Eylül darbesinin ar- dından oluşturulan Milli Gü- venlik Konseyi ve hükümet üyeleri için yargı yolu, mevcut düzenlemedeki gibi kapalı tutu- lurkcn bu dönemde çıkarılan yasa, kanun hükmünde kararna- me (KHK) ve kararlarla ilgili olarak dava açılmasına olanak sağlanıyor. TBMM Başkanlığı'na dün SHP, DYP ve ANAP grup baş- kanvekillerinin imzasıyla veri- len değişiklik paketinde, 86. madde değişikliği ile milletve- kili ödeneklerinin belirlenme- sinde. en yüksek dereceli me- mur maaşı ölçütünden vazgeçı- lıyor. Buna göre milletvekilleri- nın ödenek, yolluk ve diğer öz- lük ışlerinin özel bir yasa ile belirleneceği hükme bağlanır- ken. "ınilletvekilliği tazminah" uygulaması getiriliyor. 84. madde Anayasanın 84. maddesinde yapılan yeni düzenlemeyle de milletvekillerinin partilerinden istifa etmeleri durumunda, "hülle partisT kurmadan başka bir partiye "transfer olmala- n"na olanak tanınıyor. Yeni dü- zenleme. "Söz ve eylemleri ne- deniyle siyasi partilerin kapatü- masına sebebiyet verenlerin mil- lervekilliklerinin sadece o dö- nem için düşürülebileceğini" öngörüyor. Bu düzenleme, ge- çici hüküm bulunmadığı için geriye yürümeyecek ve bu maddeye dayanarak milletve- killiğı düşürülen eski HEP Ge- nel Başkanı Fehmi Işıklar'ı kapsamayacak. Aynca, bir siya- si partinin kapatılması duru- munda, o partiye üye milletve- killerinin TBMM üyelıgi sıfatı düşürülemeyecek. Bu düzenle- meden de DEP'in kapatılması nedeniyle TBMM üyeliği düşen DEP milletvekilleri yararlana- mayacak. 12 Eyltilcülere yargı yolu Değişiklik paketinden, 12 Eylül darbesini yapanlar hak- kında yargı yoluna başvurul- masını engelleyen 15. madde- nin son fıkrası çıkanldı. Buna göre 12 Eylül darbesinin ar- dından oluşturulan Milli Gü- venlik Konseyi ve hükümette görev alanlar hakkında dava açılamayacak, ancak çıkardık- lan yasa, KHK ve aldıklan ka- rarlann anayasaya aykırılığı iddiasıyla dava açılabilecek. Değişiklik önerisinde, ana- yasanın, 12 Eylül darbesini öven başlangıç bölümündeki 1. ve 2. maddelerin çıkarılması öngörülüyor. Değişiklik paketi ile memurlann sendika kurma- lannı engelleyen hükümler kal- dırılırken, öğretim üyeleri ve üniversite öğrencilerinin siyasi partilere üye olabilmelerine olanak tanınıyor. Seçmen yaşı- nın 20'den 18'e, milletvekili seçilme yaşmın 30'dan 25'e in- dirilmesinin öngörüldüğü pa- kette, aynca TBMM'nin yasa- ma yılının başlangıç ve sona erme tanhleri de değiştiriliyor. ANAP'tan davullu muhalefet ANAP İstanbul İl Örgütü'nün bugün Çağlayan'daki Abide-i Hürriyet MeydanTnda yapacağı mitinan da\ ul zurnab duyunısuna izin verilmedi ANAP İstanbul Gençlik Komisyonu üyeleri dün saat 12.00'de Taksim \le>danı"nda toplanarak 'Halkın Feryadı Yandım Anam' mitingini davul zurnalarla duvurmak istediler. Ancak güvenlik güçleri vaülikten izin ahnmadığı gerekçesiyle duvnnıyu engefledi. Güvenlik güçjeriyie bir süre görüşen ANAP İstanbul Gençlik Komisyonu Başkanı Yavuz Haberdar, hemen dağdacaklanm söyledi. Gençler hep büiikte ANAP İstanbul İl Merkezi'ne dönerken davullannı çalamayan davukular basın mensuplanna poz vermekle vetindiler. (Fotoğraf: HATİCE TUNCER) Turk-ls Başkanı Asiltürk'le gorustu Bayram Meral'den RP'yi ikna ziyareti ANKARA (AA) - Türk-lş Genel Başkanı Bayram Meral, anayasa değişikliği teklifine destek amacıyla RP Grup Baş- kanvekili Oğuzhan Asiltürk'ü TBMM'de ziyaret ederek bir sü- re görüştü. Meral, görüşme sırasında yaptığı açıklamada, siyasi partile- rin 12 Eylül sonrası hazırlanan anayasayı değiştirmek için çe- şitli vaatlerde bulunduklannı, ancak geçen bunca seneye rağ- men bu konuda somut bir adım atılamadığını söyledi. Son olarak hazırlanan 21 maddelik anayasa değişikliği tekli- fi üzerinde de tam uyum sağlanamadığını hatırlatan Meral, RP'nin 'ban maddeler olmazsa olmaz' şeklinde yaklaşımı bu- lunduğu yönünde duyumlar aldıklannı bildirdi. Türk-lş Genel Başkanı Meral, bu yaklaşımın diğer maddele- ri engellemek için bir gerekçe olamayacağını vurgulayarak, " Üzerinde mutabakata vanlan mevcut maddeler bir an önce çıkanlmalıdır. Diğer görüştüğümüz partiler sizi engel olarak gösteriyoriar. Bu maddelere engel olunmamasını istiyoruz*1 de- di. Bu maddelerin değiş- mesi ile Sendıkalar Yasa- sı'nın da değişeceğıni an- latan Meral. "14 ve 14 ol- mazsa olmaz şeklindeki yaklaşım. hem kamuoyu hem de bizde rahatsıziık yaratıyor. Bu konuda siz- den ilgi ve katkı bekliyo- ruz" diye konuştu. t Biz de istiyoruz' RP Grup Başkanvekili Oğuzhan Asilrürk de açık- lamasında, anayasa deği- şikliği ile insan haklannın esaslannm konınmasını ve katılımın sağlanmasını is- tediklerini belirtti. Asiltürk, 1991 yılından bu yana anayasanın değiştirilmesi için mücadele ettiklerini söyledi. Yapılmak istenilen son anayasa değişikliği ile DYP ve ANAP'ın, SHP'nin peşine düştüğünü iddia eden Asiltürk, "Bu değişiklik ile yalnız SHP yandaşlanna hak verflecek" iddiasın- da bulundu. Oğuzhan Asiltürk, kendilerinin, katılımın arttınl- masını, hem de insan haklan konusunda getirilen kısıtlamala- nn kaldınlmasını istediklerini söyledi. 'RP anayasa değişikiiği- ne engel oluyor' yönündeki suçlamaların doğru olmadığını söyleyen Asiltürk, sözlerini şöyle sürdürdü: "RP'nin 38 milletvekili, DYP, SHP ve ANAPın ise 338 millet- vekili var. Anayasa değişikliği için 300 miOetvekili gerekiyor. Bi- ze zaten ihtiyaçlan yok. Bunlann durumu, 'geline oyna demiş- ler yerim dar demiş' misali._ Bir şey yapacaklan yok. Ancak bir şey yapıyor gibi gözüküp bir partiyi vebal amnda bırakmak istiyorlâr." Değiştirilmesi istenen maddelerin tam metni 2709 numaralı TC Anayasası'nın başlangıç metni ve bazı maddelerinin değiştirilmesine dair kanun teklifi MADDE 1.- 7.11.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın BAŞLANGIÇ metni aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. . Başlangıç: Bu Anayasa; Türkiye Cumhunyeti'nin kurucusu, ölümsüz önder ve eşsiz kahraman Atanlrk'ün belirlediği milliyetçilik anlayışı ve onun inkılap ve ilkeleri doğrultusun- da; Dünya milletler ailesinin eşit hak- lara sahip şerefli bir üyesi olarak; Türkiye Cumhunyeti'nin ilelebet var- lığı, refahı, maddi ve manevi mutlu- luğu ile çağdaş medenıyet düzeyine ulaşma azmi yönünde; Millet iradesinin mutlak üstünlüğü, egemenliğin kayıtsız şartsız Türk mil- letine ait olduğu ve bunu millet adına kullanmaya yetkili kılınan hiçbir kişi ve kuruluşun, bu Anayasa "da gösteri- len hürriyetçi demokrasi ve bunun icaplanyla belirlenmiş hukuk düzeni dışına çıkamayacağı; Kuvvetler aynmının, Devlet organ- lan arasında üstünlük sıralaması anla- mına gelmeyip, belli devlet yetkileri- nin kullanılmasından ibaret ve bu- nunla stnırlı medeni bir işbölümü ve işbirliği olduğu \e üstünlüğün ancak Anayasa ve kanunlarda bulunduğu; Hiçbir düşünce ve mülahazanın Türk milli menfaatlerinin, Türk varlı- ğının devleti ve ülkesiyîe bölünmezli- ği esasının Türklüğün tarihi ve mane- vi değerlerınin Atatürk milliyetçiliği, ilke ve inkılaplan ve medeniyetçiliği- nin karşısında korunma göremeyece- ği ve laiklik ilkesinin gereği kutsal din duygularının. devlet işlerine ve politikaya kesınlikle kanştırılmayaca- g»; Her Türk vatandaşının bu Anaya- sa'daki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklennce yararlanarak milli kültür, medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir ha- yat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu: Topluca Türk vatandaşlannın milli gurur ve iftiharlarda. milli sevinç ve kederlerde. milli varlığa karşı hak ve ödevlerde, nimet ve külfetlerde ve millet hayatının her türlü tecellisinde ortak olduğu, birbinnin hak ve hürri- yetine kesin saygı, karşılıklı içten sevgi ve kardeşlik duygularıyla ve "Yurtta sulh, cihanda sulh" arzu ve inancı içinde. huzurlu bir hayat tale- bine haklan bulunduğu; FİKİR, İNANÇ VE KARARIYLA anlaşılmak. sözüne ve ruhuna bu yön- de saygı ve mutlak sadakatle yorum- layıp uygulanmak üzere, TÜRK MİLLETİ TARAFINDAN, demokrasiye aşık Türk evlatlarının vatan ve millet sevgisine emanet ve tevdi olunur. MADDE 2.- 7.11.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasf n\n 33'üncü maddesi aşa- ğıdaki şekilde değiştirilmiştir. MADDE 33.- Herkes, önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sa- hiptir. Bu hakkın kullanılmasında uy- gulanacak usul ve şartlar, kapsam ve istisnalar kanunda gösterilir. MADDE 3.- 7.11.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 51'inci maddesi aşağı- daki şekilde değiştirilmiştir. Sendika Kurma Hakkı: MADDE 51.- Çalışanlar ve işve- renler, üyelerinin çalışma ilişkilerin- de, ekonomik ve sosyal hak ve men- faatlerini korumak ve geliştirmek amacıyla önceden izin almaksızın sendikalar ve üst kuruluşlar kurma. bunlara üye olma ve üyelikten aynl- ma haklanna sahiptir. Bu hakkın kullanılışında uygulana- cak şekil ve usuller ile istisna ve kap- samlan kanunda gösterilir. MADDE 4.- 7.11.1982 tarihli. 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 52'ınci maddesi yürür- lükten kaldınlmıştır. MADDE 5 - 7.1 1.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 53'üncü maddesi aşa- ğıdaki şekilde değiştirilmiştir. Toplu İş Sözleşmesi, Crev Hakkı ve Lokavt MADDE 53.- Çalışanlar ve işve- renler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlannı ve çalışma şartla- nnı düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler. Toplu iş sözleşmesinin nasıl yapıla- cağı istisna ve kapsamlan kanunla düzenlenir. MADDE 6.- 7.11.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 54"üncü maddesi aşa- ğıdaki şekilde değiştirilmiştir. Grev Hakkı ve Lokavt: MADDE 54.- Toplu iş sözleşmesi- nin yapılması sırasında. uyuşmazlık çıkması halinde çalışanlar grev hak- kına sahiptirler. Bu hakkın kullanıl- masının ve işverenin lokavta başvur- masının usul ve şartlan ile kapsam ve istisnalar kanunla düzenlenir. MADDE 7.- 7.11.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 67'inci maddesi aşağı- daki şekilde değiştirilmiştir. Seçme, Seçilme ve Siyasi Faaliyette Bulunma Haklan: MADDE 67.- Vatandaşlar, kanun- da gösterilen şartlara uygun olarak. seçme, seçilme ve bağımsız olarak veya bir siyasi parti içinde siyasi fa- aliyette bulunma ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir. Seçimler ve halkoylaması serbest. eşit. gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslanna göre, yar- gı yönetim ve denetim altmda yapılır. Ancak yurtdışında bulunan vatandaş- lann oy hakkından yararlanabilmelen amacıyla kanunla özel düzenleme ya- pılabilir. Onsekiz yaşını dolduran her Türk vatandaşı seçme ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir. Bu hakların kullanılması kanunla düzenlenir. Silah altında bulunan er ve erbaş- larla, askeri öğrenciler, ceza ve tutu- kevlerinde bulunan tutuklular ve hü- kümlüler oy kullanamazlar. Seçim kanunlan. temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştı- racak bir biçimde düzenlenir. MADDE 8.- 7.11.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 68'inci maddesi aşağı- daki şekilde değiştirilmiştir. Parti Kurma, Partilere Girme ve Partilerden Çıkma: MADDE 68.- Vatandaşlar, siyasi parti kurma ve usulüne göre partilere girme ve partilerden çıkma hakkına sahiptir. Parti üyesi olabilmek için on sekiz yaşını doldurmuş olmak şarttır. Siyasi partiler, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez unsurlandır. Siyasi partiler önceden izin alma- dan kurulurlar ve Anayasa ilkeleri ve kanun hükümleri içerisinde faaliyet- lerini sürdürürler. Siyasi partilerin tüzük ve program- lan, devletin ülkesi ve milletiyle bö- lünmez bütünlüğüne, insan haklanna, millet egemenliğine, demokratik ve laik Cumhuriyet ilkelerine aykın ola- maz. Sınıf. zümre veya herhangi bir tür diktatörlügü savunmayı ve yerleş- tirmeyi amaçlayamaz. Hâkimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensuplan. Yüksek Öğre- tim Kurulu üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlılerı. yaptıkları hizmet bakı- mından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yüksejcöğretim öncesi öğrencilen siyasi pârtilere üye ola- mazlar. Yükseköğretim elemanlannın siya- si partilere üye olabilmelerine ilişkin esaslar ve sınırlamalar ile siyasi parti- lerin hangi organlannda ve nasıl gö- rev alabilecekleri kanunla düzenlenir. Siyasi partilere devlet yeterli dü- zeyde ve hakça mali yardım yapar. Bu yardım kanunla düzenlenir. MADDE 9.- 7.11.1982 tarihli, 2709 numaralı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 69'uncu maddesi aşa- ğıdaki şekilde değiştirilmiştir Sürecek