Catalog

Cumhüriyetİmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Koordınatöru. Hikmet Çetinkaya Dış Haberler: Ergun Balcı • Ekonomi: Bülent Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • Yazıişleri Müdürlen: ıbrahim Yıldız , Dinç Tayanç (Sorumlu) • Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fıkret Eser Kızanlık • Istihbarat. Yalçın Çakır • Yurt Haberleri: Mehmet Saraç • Makaleler: Sami Karaören • Spor: Abdülkadir Yücelman • Düzeltme: Abdullah YazKi Ankara Temsilcisı: Mustafa Balbay • Haber Müdüni: Doğan Akın AtatürkBul- vanNo:125, Kat: 4, Bakanhklar-Ankara Tel: 4195020 (7 Hat), Telex: 42344, Fax: (4)4195027 •İzmir Temsilcisi: Serdar Knık, H.Ziya Blv. 1352 S.2 3 Tel:4411220 Müessese Müdürir Erol Erkut #Koordina- tor: Ahmet Koruban • Muhasebe: Büknt Ve- ner •Idare: Hüseyin Gürer • tşletme: önder Telex: 52359. Fax: 4419117 «Adana Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu Inönü Cd. 119 Çe»* »Bılgı-İşlem: Najllnal »BılgısayarSis- S. No- 1 Kat: 1, Tel: 3522550-3522601-3522492, Telex: 62155. Fax: 3522570 tem: Mürüvet Çiler • Reklam: Reha Işıtman VıtmUvın n I H I E Yenı Gün Haber Ajansı, Basın ve Yayıncılık A Ş TûrkocagıCad 39 4] Cağaloğlu34334tst.PK 246Istanbu]Tel.(0 212)5120505(20hat)Telex 22246.Fax (0 212)5138595 UAĞUSTOS1994 İmsak:4.22 Güneş.6 02 Öğle: 13.14 İkindi: 17.05 Akşam: 20.16 Yatsı: 21.49 ÖYSsonuçları pazar gönü •ANKARA (Cumhüriyet Bürosu) - 825 bin üni versite adayının beklediği Öğrenci YerleştirmeSınavı(ÖYS) sonuçlan 14ağustospazar günü açıklanıyor. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Mehmet Sağlam, geçen yıl 20 haziranda yapılan sınavın sonuçlannın lOağustosta açıklandığını anımsatarak, bu yıl 26 haziranda gerçekleştirilen ikinci basamak sınav sonuçlannın normal süresi içinde değerlendirildiğini, herhangi bir gecikmenin olmadığını belirtti. Çin'demucizevi laç IPEKİN(AA)-Çin'de, uyuşturucu bağımlılığını birkaç günde tamamen ortadan kaldıran 'mucizevi' bir ilaç geliştırildi. Yeni Çin Haber Ajansf na göre, Çin'in en büyük askeri tıp akademisi uzmanlannca geliştirilen "Huaisheng' adh hapı kullanan uyuşturucu bağımlılan lOdakikasonra ilacın etkisini hissetmeye başlıyorlar. 30 dakika sonra da kişideki bağımlılık semptomlan yok oluyor. İlacın üç-beş gün kullanılmasıyla. uyuşturucu maddeye bağımlılık tamamen ortadan kalkıyor. Ajans, 5 yıldır denenmekte olan ilaçla yüzde 95 oranında başan sağlandığını, bunun üzerine devletin, ilacın yaygın kullanımına izin verdiğini bildirdi. Kuşları koruma konferansı • tsUnbul Haber Servisi - Doğal Hayatı Koruma Derneği Genel Müdürü Nergis Yazgan. Türkiye temsilciliğini yürüttükleri Birdlife International'ın 11. Dünya Konferansı'nın, 12-18ağustostarihleri arasında, Almanya'nın Rosenheim kentinde yapılacağını açıkladı. 78 ülkeden 400'ün üzerinde temsilcinin katılacağı konferansta Almanya Çevre Bakanı Prof. Dr. Klaus Töpfer ile Dünya Bankası Başkan Yardımcılanndan Ismail Seragaldin de konuşacak. Pendik'te yayla şenlikleri • Haber Merkeri- Karadeniz Yayla Şenlikkri'nin 18.'si Pendik Kumaköy'de yapıldı. 30 bine yakın Karadenizlinin katıldığı şenlikler, çeşitli etkinliklere sahne oldu. Doğu Karadenizliler Kültür ve Yardımlaşma Derneği yetkilileri, şenliklerin kesintisiz olarak her yıl yineleneceğini açıkladılar. Öğpenci sempozyumu • ANKARA (AA)- Türk-Japon Dostluk Derneği'nin düzenlediği 1. Türk-Japon öğrenci sempozyumu, 15-31 ağustos tarihleri arasında Ankara'da gerçekleştirilecek. Türkiye ve Japonya arasında, gençler aracılığıyla köklü bir dostluk ve kültür alışverişi kurulmasını saglamak amacıyla düzenlenen sempozyumda, kadın ve aile, endüstrileş.me ve çevrenin korunması, kültürel değişme, .eğitim, uluslararası politika •ve uluslararası öjgüüer ile ekonomık ilişkiler konulannda bildiriler sunulacak. Cengiz Han'ın mezarı • ŞtKAGO (AA) - Dillere destan hazinesiyle gömülen ve mezar yerinin bilinmemesi için 2 bin 800 kişiyi öldürlen Moğol imparatoru Cengiz Han'ın mezan, araştırmacılan yeniden harekete geçirdi. Araştırma için Moğolistan'dan izin alan ve Şikago borsasındâ komisyoncu olan Maury Kravitz, ünlü Moğol hakanı ve fetihleri hakkındaki bilgilerin, mezann yeri konusundaipucu verebileceğini söyledi. Cengiz Han'ın mezar yerinin gjzli kalması için çok sıkı önlemler alındığını bildiren Kravitz, "Cenaze törenine katılan 2 bin kişi, törenden sonra 800 asker tarafından kıhçtan gecirildi. Daha sonra da 800 askerin hepsi öldürüldü" dedi. Cengiz Han'ın gömülü olduğuna inandığı bölgeyi ziyaret ettiğini de belirten Kravitz, en geç 1996 'da çakşnjalara başlan&jp umduğunu söyledi. TIME dergisinin haberine göre, evrimsel psikoloji insanlarda tekeşliliği sorguluyor SadakatiıısamııdoğasınaaykırıÇeviri Servisi - Bugüne dek zooloji bilimi insanı, tek eşli türlere ömek olarak gösterirdi. Yaşam boyu süregelen tek eşli- lik, insanı tanımlayan en belir- gin özelliklerden bıriydi. "Aşk kuşlan" olarak bilinen kuğular, kazlar ve diğer kanatlı yaratık- larda da ınsanJar gjbi tek eşe duyulan sadakaün temsilcileri olarak bilinirdi. 1967 yıbnda zoolojist Desmond Morris. Çıp- lak Maymuıı adh ünlü kitabın- da, insanda cinselliğin temel iş- levinin tek eşliliğin devamını saglamak ve aile birliğini koru- mak olduğunu ileri süriiyordu. Çapkın dişiler Ne var ki Time dergjsinde yer alan habere göre bu görüş artık kabul edilmiyor. Her şeyden önce kuşlann tek eşliliğin tem- silcileri olmadığı ortaya çıktı. Yumurtadan çıkan yavru kuş- lann DNA'lan incelenerek an- ne kuşun eşleştiği kuşun, yavru- nun babası olup olmadıği araş- tınldı. Bu araştırmalann sonu- cunda çapkın dişilerin arada sı- rada kaçamak yaptığı ortaya çıktı. Pek çok kuş türünün tek eşli olduğu iddiası da böylece çürütülmüş oldu. Bu gelişmele- rin ışığında diğer türlerin tek eş- liliğinden de kuşku duyulmaya baslandı. ınsanlann tek eşliliği sorgu- lanmaya başlanınca, yeni bir • Evrimsel psikologlar, insanı yeniden tanımladılar. Psikologlar yeni bulgulann sevindirici ye üzücü yanlannı ortaya koydular. Insanlann aşık olmak için yaratıldığı sevindirici haber; üzücü haber ise ınsanlann aynı eşe bağlı kalmak için yaratılmaması. • Yumurtadan çıkan yavru kuşlann DNA'lan incelenerek anne kuşun eşleştiği kuşun, yavrunun babası olup olmadığı araştınldı. Bu araştırmalann sonucunda çapkın dişilerin arada sırada kaçamak yaptığı ortaya çıktı. Pek çok kuş türünün tekeşlı olduğu iddiası böylece çürütüldü. bilim dah olan evrimsel psiko- loji devreye sokuldu. Doğal ayıklama işleminin insan aklını nasıl şekillendirdiğini inceleyen evrimsel psikologlar, insanoğlu hakkında bilinen tüm eski bilgi- leri bir kenara bırakarak, insa- nın yeniden tanımladılar. İnsan asık olmak için yaratüdı Psikologlar yeni bulgulann sevindirici ve üzücü yanlannı ortaya koydular. İnsanlann aşık olmak için yaratıldığı se- vindirici haber; üzücü haber ise insanlann aynı eşe bağlı kal- mak için yaraülmaması. Ev- rimsel psikolojiye göre kadının da erkeğin de birlikteliklerinin bir döneminde eşini aldatması son derece doğal. Yine evliliğin başka bir döneminde eşlerden birinin diğerini çekilmez, da- yanılmaz ve itici bulmaya baş- laması da doğal niteleniyor. Evrimsel psikolojinin kaba hatlanyla çizdiği bu gelişme, ai- le kurumunun sonunun geldiği- ni mi gösteriyor? Bu noktada psikologlar doğal olanın mutla- ka gerçekleşmesi gerekmediğini ileri sürüyor. İnsan yapısını genlerin şekillendirdiğini iddia eden eski görüşlerin aksine. ev- rimsel psikoloji insan aklının son derece esnek olduğunu ve çevrenin, davranışlann biçim- lenmesinde çok büyük rolü ol- duğunu belirtiyor ve şu andaki çevresel etmenlerin sadakatsiz- liği körüklediğine dikkat çeki- yor. Genleri gelecek nesillere iletmek Evrimsel psikolojinin ileri sürdüğü sav oldukça yalın. İn- san aklının, diğer organlar gibi, genleri gelecek nesillere iletmesi için programlandığını ileri sü- rüyor. Bu görüşe göre akhn üretüği düşünce ve duygular tek bir amaca, yani genlerin ile- tilmesine hizmet ediyor. Örne- ğin açhk hissi atalanmızın ha- yatta kalmasına yardım ediyor, dolayısıyla üreme ve gençleri yetiştirme işlevleri yerine getiri- liyor. Aşın istek ve ihtiras do- laysız olarak üremeyi hızlan- dınyor. Evrimsel psikologlar öne sür- dükleri bu kuramın doğruluğu- na nasıl güveniyorlar? Evrimsel biyoloji bu konuda kendilerine sonsuz bir bilgj kaynağı oluştu- ruyor. Tüm canh türlerinin ve tüm organlann temel işlevinin genetik iletişim amaana yöne- lik olduğu açıkça görülüyor. Bu konuda doğanın bizlere sundu- ğu en açık delil erkeklerin sperm sayılannda görülen fark- Ulık. Eskiden, erkeklerin bir se- ferde ürettiği sperm sayısırun cinsel ilişki sıklığına bağlı oldu- ğu düşünülüyordu. Sperm sayısındaki farklılığın nedeni Ancak bunun doğru ol- madığı artık biliniyor. Sperm sayısırun, kadının erkeğin yanı- nda olup olmamasına bağlı ol- duğu son yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkıyor. Ör- neğin kansı yurt dışında bulu- nan ve bir haftadır cinsel ilişki- de bulunmayan bir erkekteki sperm sayısı, kansı hasta oldu- ğu için bir haftadır ilişkide bu- lunmayan erkeğinkinden daha fazla. Bu durumda kadının ha- mile kalması için gerekli olan sperm miktan kadının kaça- mak yapmasına bağlı olarak değişiyor. Erkek de kadından geri kalmıyor Tek eşlilikle ilgili sorunlann ilki böylece gözler önüne serili- yor: Doğa kadmı tek eşe bağlı kalması için yaratmamış. Ka- çamak yapmak kadın beyninin derinliklerine kazınmış bir ol- gu. Bilim adamlan bu konuda erkeğin de kadından geri kal- madığını söylüyor. Ortalama kadın ile ortalama erkek vücut boyutlan arasında- ki fark, erkeğin sadakatsizliği- nin bir gerekçesi olarak öne sü- rülüyor. Çok eşli hayvanlarda erkek ve dişi arasındaki vücut farkı dikkati çekecek kadar bü- yük. Bu erkekler pek çok dişiyi hamile bırakabilecek kapasite- ye sahip. Ancak bu olgu erkekler arasında yanşa ve kıyasıya bir çekişmeye yol açıyor. Kuvvetli- nin kazandığı bu savaşta zayıf ve ufak tefek erkekler yavaş ya- vaş yok oluyor. Guveranınheykeleılgısı meydanında düzenlenen sergi beş gün sürecek. Kevin Sansom adlı öğrencinin Kairos adını verdiği he\ keli, serginin en ilgi çekici > apıtı oldu. Kairos > alnızca insanlann değil, sanatsever gü>ercinlerin de ilgisini çekti. Londra Sanat Okulu heykel bölümü mezunlan, yıl boyunca yaptıkları Ancak güvercinin sanat aşkıvla mı yoksa kursağını doldurma amacıyla mı heykelkrden oluşan sergiyi Exchange Meydanı'nda açtılar. Kentin bu en işlek orada bulunduğu bilinmivor. Kömiir üretimi ABD'nin atığına tesliiîi oldu BÜLENT SARIOĞLU ANKARA - Kanserojen madde içerdiği için ABD ve Av- rupa'da kullarulma>ap nakliye fıyatına Türkiye'ye ithal edilen petrokok karşısında, çok sayı- da özel kömür işletmesinin re- kabet edemeyerek kapandığı belirtildi. Maden Mühendislen Odası Başkanı Asım Kutluata, "ABD'nin çöp niyetine bedava- ya gönderdiği petrokoka karşı, bizim yeraltından çıkardığımız kömürİe rekabet etmemiz ola- naksız" dedi. Gümrük fonu uygulanmak- sızın ithal edilen kanserojen içe- rikli petkoko- kun, birçok özel kömür ocağının da kapanmasıyla "altematif ener- p " olarak sunul- maya çalışıldığı belirtildi. Cum- huriyet'in konu- ya ilişkin sonı- lannı yanıtlayan Maden Mühen- disleri Odası Başkanı Asım Kutluata, "Yeraltından petrol çıkanp da ABD'den çöp niyetine bedavaya gönderilen petrokokla rekabet edilemez" dedi. Petrokokun Türkiye'de yay- gın bir pazar bulduğunu kayde- den Kutluata. şu görüşleri dile getirdi: "Petrokok. hicbir dene- tim ve kontrol olmaksızın. başı- bozuk olarak ülke\e giriyor. Ka- lorisi yüksek, fhatı ucuz olduğu için fırmalar ve vatandaşlar ta- rafından tercih ediliyor. Birçok kömür işletmesi, sanayi kesuni- Maden Mühendisleri Odası Başkanı Asım Kutluata, kükürtoranıile kaloridÜ23eyi yûksekolanve ABD'den neredeyse bedavaya getiriien petrokokun, sanayiyiele geçirdiğini beiirtü. nin artık kömür almaması nede- niyle kapandı. Bence Gediz Havzası'nın kapanmasmda da petrokok büyük rol oynadı. Sa- nayiciye bu kadar cazip gelen bir ürünle Türk kömürünün rekabet etme şansı yok. En azından tehli- keyi azaltmak için fabrikalarda, kükürt oranı belirli bir düze>in altında olanlar kullanılmalı." Kutluata. özel sektörün kö- mür işletmesi kurma riskini ar- tık göze alamadığına dikkat çe- kerek "Biz, mutlaka Türk kö- mürii olsun da kü- kürt oranı yüksek olsun demiyoruz. İthalata da karşı değiliz. Ürünleri- miz az olursa, el- bette ithal edile- cek. Ancak dışarı- dan getiriien bu tür ürünlere de kontrol getirilsin. Kükürt oranı yüz- de 7'lere, ll ; lere ulasan petroko- kun getirilmesi önemli sonınlar doğunıyor. Fabri- kalarda belirli bir kükürt orannun attmda olanlar kullanılsa da ev- lerde yakıt olarak kesinlikle kul- lanılmanıalı" dedi. Asım Kutluata, zehirli ürü- nün Türkiye"ye gümrük fonu uygulanmadan getirilmesine değinirken, dünyanın hiçbir ül- kesinde kömür ve petrokok it- hali için gümrüklerde bu kadar olanak tanınmadığını söyledi. Kutluata, "Kükürt oranı düşük oba bile, gümrük fonları uygu- lanmalı ve bu fonlar özkaynak- lara yatınm yapan işletmecilere teşvik olarak verilmelidir' dedi. SHÇEK tarafından düzenlenen geceye, 20 sanatçı ücretsiz katılacak İstanbul'da kimsesizler yararına 'Eylül Konseri9 ANKARA (Cumhüriyet Bü- rosu) - Sosyal Hizmetler ve Ço- cuk Esirgeme Kurumu'nca (SHÇEK), kimsesiz çocuklar, yaşlı ve özürlülere yardım sag- lamak ve yurttaşlan kurumun çalışmalan konusunda bilinç- • Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu yetkilileri, " Yanhş tanınmaya yönelik olaylar, bağışlan çok etkiliyor. Amacımız. hizmetlerimizle ilgili bilinci arttırmak" dediler. lendirmek amacıyla büyük bir 23 eylül cuma akşamı gerçek- konser düzenlenecek. leştirilecek konsere, pop müzik Abdi İpekçi Spor Salonu'nda sanatcılan Ayşegül Aldinç, TCS Ba |J<^! Hürriyet, sendika düşmanlığı yapıyor Haber Merkezi - Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Başkanı Orhan Erjnç, TGS'nin örgütlü olduğu Hürriyet gazetesinde üyelerin sendikadan aynlmalan için yapılan yoğun baskılan savunan Hürriyet yönetimini "sendika düşmanlığı" ile suçladı. Orhan Erinç, yazılı açıklamasında, tüm kesimlerin yanı sıra işçilerin haklannı da kamuoyu önünde savunmak zorunda kalan bir gazetenin, sendika düşmanlığını anlamanın mümkün olmadığını belinerek "Sanınm bu çeüşkiyle ilgili en doğru değerlendirmeyi aynı zamanda başanlı bir yorumctı olan Sayın Özkök > apabilir" dedi. Erinç'in açıklaması şöyle: "Sayın Özkök'ün açıklamalannı okuyunca üzüldüm. Ancak, gazetelerin eşya piyangosu bileti gibi yayımlanmasından sağlanan tırajın başanh gazetecilik sayıldıği değer yargılan karma§asından geçtiğimiz için yadırgamadım. Sayın Ozkök, açıklamasından önce üyelerimize istifa etmeleri için kapalı kapılar ardında yürütülen baskılann varbğına açıklık getiriyor ve suçu itiraf ediyor. Sonra da hazırladıklan sözde sözleşmeyle toplusözleşme ile kazanılmış haklann korunacağıru söylüyor. Gerçek öyle ise sendikasızlaştırma için baskı yapmanın ne anlamı var? Tüm kesimlerin yanı sıra işçilerin haklannı da kamuoyu önünde savunmak zorunda olan bir gazetenin sendika düşmanlığını anlamak mümkün degil. Sanınm bu çelişkiye en doğru değerlendirmeyi, aynı zamanda başanlı bir yorumcu olan Sayın Özkök yapabilir." Asya, Ajlan-Mine, Emel, Gülay Erâlp, Soner Olgun, Yüdız Tü- be, Yeşim Salkun, Reyhan Ka- raca, Nazan Şoray, Kadir Tapu- cu, Soner Arica, Tayfun, Farih- Sinan Erkoç ve Ahnıet Yama- noğlu, ücret almadan katılacak- lannı bildirdiler. 8 bin kişilik bilet satışının gerçekleşmesi planlanan konse- re. Istanbul'da olmalan duru- munda Burak Kut, Kenan Do- ğulu ve Hakan Pekerin de kaü- lma sözü verdikleri belirtildi. SHÇEK yetkilileri, konserin. bağış toplamaktan çok, kuru- mun çahşmalannı halka tanı- tmaya yönelik olduğunu kay- dettıler. YetkiUler, "Kurumun aylık 150 milyar liralık harcaması var. Kurumun y anlış tanınmasına yö- nelik olaylar, yapılan bağışlan çok etkiliyor. Amacımız, SHÇEK'in sosyal hizmetleriyle ilgili bilinci arttirmak" dediler. Fatih Erkoç