Catalog

SAYFA CUMHURİYET 2 ARALIK1993 PERŞEMBE OLAYLAR VE GORUŞLER Darbe, Yeltsin'in planıve Türkiye Kafkas> a stratejımızı, realıst polıtıka analızlenne dayamak ve Rusva'nın bolgedekı gelışmelen hangı polıtıka platformunda tutmak ısteğını. dun\ a dıplomatık ılışkılen ve stratejılen butünluğu ıçınde kavramak gereğı vardır MUZAFFER ÖZSOY Emekli Tümgeneral E ylulde parlamentonun İeshedılmesıv le başlayan Moskova Knzı. Boris Yeltsin'in orduyu hare- kete geçırmesıvîe. yayıl- madan bastınldı Batı \e ABD. çıfte standart uygulamasıvla Yeltsın'e destek \ennce uluslararası duzeyde, bu darbe termınolojık bır kavTam alarak bey az bır nıtelık kazan- dı Goruntulere gore Bons Yeltsın ın bu hareketınde ıkı buyuk amaç bulu- nuyor Bunlardan bınncısı başta eskı komunıstler olmak uzere aşın mıllı- >etçı popuhst her turden muhalıf akımlan siyasal sahneden sılmek. ıkın- cısı de ordu ve guvenhk sıstemınde köklü değışıklıkler yaparak BDTye egemen olmaktır Buvuk bır olasılıkla Yeltsın ın. aralık avındakı seçımlenn onundekı tum engellen kaldırarak, >oresel guç odaklannı en kısa surede retorme etmesı ve Moskova >a "mut- lak sadakatla" bağlaması beklenıyor Guvenliğin temel öğesi: Rus guvenlı- ğının temel oğesı ordudur Bu. bın yıl- hk bır tanh surecınde, bazen yok olma noktasına gelmış şıddetlı bıçımlennın Rus toplumu ustunde bıraktığı guçlu bır anlayışın bır dustur halıne gelmesı- dır Sovvet çokuşu, bu >enı yaşam bıçı- mınde de orduya dayanan bu etkıyı hıç değıştırmemışır Genış topraklar sayısal ustunlük tanhın butun evrele- nnde Rus>a va Orta Avrupa devletle- nnın başına gelen (ozellıkle 18 YY ) stratejık belırsızlıklenn etkısme gırme- den yaşamayı sağlamıştır Ordu genel polıtıka ılışkılennde. hangı tehlıkelen goze almanın ehven olacağını sapta- mada uzun vadelı eğılım ve olanaklan araştıran Rus stratejısınde onemlı bır mevkı ışgaleder Sovyet ordusu. 1945 sonrasında Doğu ve Orta Avrupa'da "komûnist- leştirme" hareketlennde de Kaf- kasva'dakı olavlara benzeyen bır rolu (1921 den oncekı devre anlayışından farkh olarak) oynamıştı Ordu, budo- nemde salt mevcudıvetının ve yakmlı- ğının uyandıracağı tehükeden yararla- narak daha sınsi ve ekonomık bıçım- de bır "iktidar koparması" gorunu- munde belırmıştı Jeopolitik gerçekler Geçmışte. bın yıllık bıryaşama sure- unde Rus vayılma dınamığını. hep guvenlı sınırlar arama oluşturmuştur Kafkaslar bu bakımdan son derece jeopolitik oneme haızdır Bolge. Karadenız ve Hazar Denızı havzalan arasında kuzeve doğru uza- narak Volga ve Dınyeper nehırlennın açtığı operasvonel mıhverlerle Volga sırtlan ve Orta Asya platosu vasıtasıy- la Moskova'yaulaşır Gıttıkçegenışle- >en bu bolge. Moskova çevresınde Avrupa Rus>ası"nı oluşturur Urallar bolgenın kuzey doğusunda koruyucu bır set olarak kuzev den guneye doğru uzanır Turkcumhunyetlennınbuyük bolumu bu doğal setın gensınde kal- maktadır Bolge zengınpetrolyataklanna sa- hıptır Rusya'nın bolgedekı gelışmeler karşısında duyarb olmasının bır başkd nedenı de. tanm bakımından zengın topraklann Kafkasya nın hemen ku- zeyinde Kura Nehn havzasıvla Stav- rapo bolgesınde bulunmasıdır Kafkasya'nın bır saldırganın elıne geçmesı Moskova kapılan operatıfinı hızla açar Bu durum Rus savunma stratejısı bakımından. Kafkas>a'nın hayatıvetını gostenr Azerbaycan ve Gurcıstan'ın BDT dışında kalması Kafkasya'da ba>ta Rusya olmak uzere butün topluluğu çok zavıf bır savunma sıstemıne gotur- muştur Bu genel jeopolitik vapıdan bakıldı- ğı zaman Moskova'nın gunevınde Turkıve ve Batı nın venı nufuz veışbır- lığı merkez alanlan kurmasına sevırcı kalması beklenemez Geçmışte çeşıtlı nedenlerle dış polıtıkada dogmatızm- den avnlmamış Rusva nın bu olguda subjektıf karaktennı koruması ola- naksızdır Turkıye stratejısı, gerçeğı goreme- mıştır Temel hata da bu kaba dış polı- tıkd anlayışında vapılmıştır Sovyet çokuşunun >enı bır sıstem halınde yö- netımın butun oğelenne vansıyacağı ve buyuk kargaşalıklarla parçalar ha- lıne gelebıleceğı zannedılmıştır eko- nomık knzın Sovyet gucu üzennde de etkınhğjnı gosterebıleceğı duşuncesme yanlış bır tutumla saplanılmıştır Oy- sa tanhın labırentlennde buna benzer ornekler vardı Ekonomık nedenlerle sıyasal etkın- lığını kaybetmesıne karşın Rusya nın. askerı yonde çağdaş gelışmelere ayak uydurmaya devam ettığı. her şekılde dunyanın en guçlu ve modern ordusu na sahıp bulunduğu unutulmamalıdır Bölgede Türk politikası Şımdıve dek Kafkasva'da surduru- len Turk dış politikası utopık bır çız- gıde sey retmıştır Bolgede buv uk hata- lar ışlenmış. ızlenen polıükalar, kışılc- re. onlann Turkıve duvgulanna bdğlanmış gerçekler ve bolgenın sıya- sal değışkenlığı uzennde zıkzaklar yapılmıştır Dış polıtıka uvgulamala- nnda sureklı seçenekleraranmadığı ve bunlar bır sentezde toplanmadığı ıçın anlaşmalar sağlanamamıştır Bolgede Rusva nın banş koruvucu gucu ve Rus asken varlığının surdu- rulme ısteklen bu polıtıkada kuçum- senmış Ermenı saldınlan Türkiye nın dıplomatık manevralan (BM. ÂGIK ve NATO) ve mudahale gıbı tehlıkelı gınşımlenvle durdurulacağı zannedıl- mıştır Ovsa butun bu zavıf polıtıka ovun- lanyla Azerbaycan'ın BDT'ye katıl- ması saglanmış, Rus asken bolgeye çekılmış ve kanatlarda AKKA (Avru- pa Konvansıvonel Kuvvet Indınm Anlaşmalan nda) tavan mıktarlan Rusya tarafından gundeme getınlmış- tır ABD, Rusya'dakı çıkarlannı koru- mak ve genış yerleşme pazarlannı yı- tırmemek ıçın Bons Yeltsın'ı destekler gorunume gırmıştır ABD'nın bu eko- nomık arr.açlan vanında gelecekte Asya da meydana gelebılecek buyuk ve yen. gehşmelerde. Rusya yı bır pa- ravana olarak kullanma gıbı sıyasal hedeflen de bulunmaktadır Turkıye, Amenka'nın bu global dennlık ıçınde muhtemel oluşumlan Avrasya çerçe- vesınde sıyasal ve asken boyntlanyla kapsamlı bır stratejı ıçınde değerlen- dırmesını anlayamamış gorunuyor Bugun ısükrarîı bırer bolge olarak dıkkatlen uzenne çeken Çın ve Hın- dıstan ın gelecekte bırer patlama du- rumuna gelebılme olasıhğı, bu kıtada yenı kuvvet konumiannı buyuk çapta etkıleyecektır Rusya nın çerçevede. frenleyıcı bır kuvvetler statusunde bu- lunması global alanda pozıtıf denge- leyıcı etkıler yapacaktır Bu nedenle Kafkasya stratejımızı realıst polıtıka analızlenne dayamak ve Rusva'nın bolgedekı gelışmelen. hangı polıtıka platformunda tutmak ısteğını, dunya dıplomatık ılışkılen ve stratejılen butünluğu ıçınde kavramak gereğı vardır ARADABIR Prof.REŞATD.TESAL Çağdaş Eğitimie, HalMa... Turkıye nın çeşıtlı nedenlerle bır olçude yıtırdığı ulus- lararası saygınlığa ve ıç huzura yenıden hatta daha et- kın bıçımde kavuşmasının tek olanağı doğrudan doğru- ya Turk halkının ıradesınde toplanır Hıçbır ıktıdar, hal- kın desteğı olmaksızın boyle bır mucızeyı gerçekleştıre- mez Bu kural evrenseldır tum dunya ulkelerı ıçın geçerlıdır Atatürk, modern Turkıye yı, halkadayanarak, halkın temsılcısı Turkıye Buyuk Mıllet Meclısı ne daya- narak kurdu Dış duşmanların yok edılmesının ve Osmanlı artıkları- nın tasfıyesının ardından kurulan Turkıye Cumhurıyetı, ılk yıllarında, eskılerın 'kaht-ı rıcâl' dıye adlandırdığı ' devlet adamı sıkıntısı' çekmemıştır Mıllı mucadele kahramanları çızmelerını çıkardıktan sonra dahı, daha bır sure kendılerını bu sefer de devlet ve sıyaset adamı olarak vatana adamışlar bu ozverılı ve ulkucu çalışma sayesınde ulke cumhurıyetın ılk kuruluş ve gelışme yıl- lacını başarı ıle ıdraketmıştır 'Ne var kı Osmanlılıktan kalma koku bır turlu kazına- mamış 'polıtık ıhtıras' ve ' yolsuzluk ' hastalıkları, bır sure sonra hortlamaya başlamış ve devlet yonetımını yenıden kaotık duruma sokar olmuştur Polıtıka alanın- da hastalık yıkıcı sandalye kavgaları ıle kendını goster- mış yonetımde ıse ırtışâ ve ırtıkâb yenıden kolgezer olmuş demokrasıye geçışımızle de A dan 2 ye her ala- na yayılmıştır Bugun gazeteler, bunun en çırkın ornek- lerıyle dolup taşıyor ınsan bu kır ve rezalet duyuruları- nın yarattığı tıksıntı ıle haber okumaya bıle cesaret edemıyor Bu kadar yıllık devlet hızmetımde ben de bu bulaşık tutumların pek çeşıtlı orneklerını gordum Nıce yeteneksız, dalkavuk ımza ve tasdık otomatı rıcâlle kar- şılaştım Yanı, Osmanlı donemının 'kaht-ı rıcâl ını bız sonradan yaşar surdurur hale donmuş bulunduk iştebunedenlerledırkıyazımda tekçıkaryolun kayıt- sız sartsız yonetıme bel bağlamakla yetınmek olmadığı- nı, toplumun da sadece seçım donemlerınde ısabetlı oy kullanmaklakalmayıp durmadan yorulmadan devamlı bıçımde yurdunkalkınmasına refaha sağlamve sureklı bır duzene kavuşmasına yararlı katkıda bulunmasının gerektığını ıfade etmek ıstedım Burada hemen şunu da belırtmelıyım Turk toplumundan kastım, sadece bırey- ler yanı Turk halkı değıldır Bızım tum sorunlarımıza aydınlık tutan yonetımın en şaşmaz denetçı ve yol gos- terıcısı olup hemen yanımızda, rehber olarak onumuzde gıtmesı gereken Turk basını' da bu kutsal ve yaşamsal gorevın oncusu olmalı halkı eğıtıp aydınlatmalıdır Ga- zetecılerımızden bır rıcada bulunmak ısterım Bunda benı hoş gormelerını adlıye mesleğım sırasında Turk basınına gucum yettığınce hoşgoru ve ozgurluk sağla- maya çalıştım bu nedenle bağışlamalarını dılerım Rı- cam şu Eleştırılerınde suç ve yolsuzluk duyurularında bıraz daha araştırıcı ve ılımlı olsunlar Hele ıktıdara yenı gelenlerı derhal eleştırı hedefı yapmayıp sandalyelerı- ne alışana, projelerını uygulamaya koyup ılk sonuçları alana kadar dıkkatle, sabırla beklesınler Boyle bır se- rınkanlılık ulkeye daha yararlı olur sanırım Hepımıze duşen bu saydığım yurttaşlık gorevlerının başında kanımca tum ıdare mekanızmasının yasal du- zenı ıçınde ışlemesıne onayak olmak kışısel çıkarlar uğruna onu dejenere olma yoluna asla suruklememek gelır Aslındagorevlılerıyolsuztutumaıten alıştıranbız yonetılenlerız Sıkı durur, haklarımıza ısrarla sarılır, ve- cıbelerden kurtulma açıkgozluluğune yonelmezsek zayıf karakterlı olsalar bıle gorevlıler ırtışâ ve ırtıkâb emellerıne kolay kolay ulaşamazlar Bu sayede de yo- netım duzenı hıç olmazsa bu açıdan cığrından çıkmaz, duzenlı yonetım korunmuş olur Bır ıkıncl ve çok onemlı yurttaşlık gorevı de, yurdun ozellıkle bılım kultur, sanat ve teknolojı alanlarında ve bunun yanı sıra obur toplumsal ılışkı bolumlerınde, or- neğın uluslararası yarışmalarda ve hele sporda ılerı goturecek basarılı calışmalarda da onculuğe yonelmek- tedır Bunu da çağdaş eğıtımle gerçekleştırebılırız, Ku- ran kurslarıyladeğıl Bır an once kendımızı toparlayalım Bıze, ne kuru frenkperestlıkten ne de fanatık cankurtaranlardan, orta- çağ kafalılardan yarar gelır Bunyesınde değerlı azınlık- lar da banndıran bır ulus olarak gucumuzu algılayalım ve beraberlığe yonelık ustunluğe azımlı bır çabaya ko- yulalım AIDS'E KARŞIBİRLİKTE SAVAŞALIM Bıze başvurabılırsınız Yardım da edebılırsınız AIDS SAVAŞIM DERNEĞİ Tel. 5334773 HesapNo T Iş Bankası, İstanbul Tıp Fak ÇabaŞb 1200304403084081 Adalet Bakanı Sayın Seyfı Oktay'a "Her dava. davanın açüdığı tanhtekı deger uzennden değıl, karar \enldığı tanhtekı değer uzennden hukum altına ahnır" dıye bır > asa hukmu geürmedıkçe davalar uzar, sayısı da artmayı surdurur İSMAİL DOĞANAY Yargıtay Onbirinci Hukuk Dairesı 'nın eskı Başkanı 1 9 Kasım 1993 Cuma gunu, sabah saat 8 de,TRT l'de Adalet Bakan- lığı olarak hazırlayıp "Bakanlar Kurulu"na sunduğunuzu mujdele- dığıruz "\dalet Reform Paketi" ıle ılgılı açıklamalannızı dıkkatle dın- ledık Bu açıklamalannız esnasında uzun yıllardan ben devam edıp henuz sonuçlan- mamış olan -hukuk ve ceza- davalan ıle ıl- gılı rakamlar verdınız ve yargının ışleyışını hızlandıncı bazı "köklu önlemler" aldığını- zı ve bu arada sulh hukuk ve aslıye hukuk mahkeme teşkılatını kaldırarak "hukuk mahkemesi" adı altında tek sıstemlı mah- keme olarak yenıden "hukuk mahkemesi" oluşturduğunuzu ve aynca vıllardan ben kurulmalan ozlenen 'istinaf mahkemeleri" nı kurmak ıçın yasa tasansı hazırladığınızı ve yargının ışleyışını çabuklaştırmak ıçın "ön inceleme" adı altında ay n bır sıstem ge- tırdığınıa ve bu arada "bttirkişi möesse- sesi'"nı yenı bır duzene soktuğunuzu ve butun bu amaçlarla "Adalet Bakanlığı" olarak ıkı vıllık uzun bır çalışma vaptığınızı ve yargıda hem "şeffaflığr ve hem de "hız- lanmavı" ana hedef olarak ele aldığınızı belırterek 12 vasadan oluşan kapsamlı koktencı ve hele hele "politik.a dışı bir aıüa- yışla'% soz konusu reform paketını hdzırla- yıp Bakanlar Kurulu'na sunduğunuzu, belırttınız Adalet Bakanlığı olarak hdzırladığınız bu 12 ay n yasadan oluşan "reform paketi"- nın yaıgı ıçın başanlı sonuçlar vermesını ıçtenlıkle ısteyenlenn başında gelen, eskı bır yargı mensubuvum Bu samımı arzu- muza karşın, maalesef. bu " \dalet Reform PaketTnın sızın kesın tcmınatınıza karşın yargının ı>leyışındekı yavaşlığı. "ağıriığı" hızlandıracdğı kanisinda değılım "Ağır iş- leven adalet, adalet değildir!.." sozu yıne "geçerli" bır soz olarak dıllerde dolaşacak- tır Nedenıne gelmce Soz konusu ettığımız açıklamaldnnızda ıcra daırelerınde halen ıkı mılyonun ustun- de "alacakh-borçlu" dosyası bulunduğunu behrtmış olman^ karşın bu dosva adedı- nın azaltılması doğrultusunda. ne gıbı bır onlem getırdığınızı, maalesef açıklamadı- nız Bu onlemler ancak, omrunu uygula- malı yargı ıçensınde geçırmış ve herhangı bır pohtıkaanın emn ve etkısı altında ol- mayan kışılenn goruşlen alınmak suretıyle gıdenlır. yoksa, bırkaç bürokratın hazırla- dığı yasalarla gıdenlemez Sonıyorum Turkıye'de. en az on yıldan ben "kronikleş- mişbirenflas>on"mevcut Bu enflasyonun hızı dd şu andd ° a 70 cıvannda Bu arada. 3095 sayılı "Kanuni Faiz >e Temerrût Faizi- ne Ilişkin" ozel kanunun bınncı maddesı- nın ıkıncı fıkrasına gore de "Bakanlar Ktırulu", ekonomık Şdrtlan dıkkate alarak ılk fıkradakı yıllık °o30 faız oranını °o 80 e kadar çıkarma yctkısıne sahıp olduğu ve sızdeo Bakanlar Kurulu'nun bır uyesı bu- lunmanıza karşın. hukumet ° o 70 e ulaşan enflasyon hızını "...ekonomik şartlann de- ğişmesi..." unsurunun gerçekleştığını ka- bul ederek dokuz yıldır o/ o 30 oranında tuttuğunuz "temernit faiz" oranını. enflas- yon hızına denk bır şekılde ° o 70'e çıkarma gayretı ıçıne nıçın gırmıvorsunuz 0 Işte. ala- cak-verecek davalannın yıllarca uzaması- nın ve ıcra daırelennde ıkı mılv onun ustun- de 'Icra takip" dosyasının bınkmış olması- nın "ana nedeni", ışte bu' Davalann yıllar- ca uzamasının asıl nedenı ve muzmınleşmış hastalığın mıkrobu ışte burada yatıyor Yıllık "tememrt faiz oranrnın enflasyon oranına "denk" bır duzeye çıkanlmayıp, tam dokuz vıldır % 30"larda tutulduğu ıçın Hemen behrtelım kı, dava adedının azal- ması ve başka bır deyışle hızlanması ıçın -vukanda değındığımız- "temerrût faizi" oranının enflasyon oranına "denk" bır se- vıveye çıkanlması hıçbır zaman tek başına "yeterli bir onlem" değıldır Aynca yıne, enflasvonun tahnbatını goz onüne alarak, butun obür hukuk davalannm bır an once sonuçlanmasını sağlayacak ve dava adedı- nı azaltacak şu onlemın de bırlıkte alınması gerekır Bılmdığı uzere, Turk vargı sıstemıne go- re her hukuk davası, "açıldığı tarihteki du- ruma \e o tarihteki değere gore karara (huk- me) bağlanır. Da>a tanhınden sonra doğ- muş oian hakların hukum altına alınması" mumkün gorulmemıştır Hukuk Usulu Muhakemelen Kanunu'nda bu doğrultu- dd "açık ve kesin" bır hukum y oktur Oysa davalann uzaması halınde davaanın dava dılekçesınde gosterdığı "değer", enflasyon ve aradan geçen zaman ıçensınde, dava ta- nhındekı değennı kavbederek çoğu za- man, hukum tanhınde "aum gücü" sıfıra ınmektedır Işte. bu "değer kaybmf onle- mek ve davalann uzamasını engellemek ıçın ya Hukuk Lsulu Muhakemelen Ka- nunu na va da Borçlar Kanunu'na "Her da>a. dav anın açıldığı tarihteki değer uze- rinden değıl, karar venldiği tarihteki değer uzennden hükum altına alınır. Davacı taraf, kararın kesinleştığı tanhe kadar aradan ge- çen sure içerisınde. şavet bir zarara uğraya- cak olursa, a\Tica bu ek zararını da yeni bir dava açarak ıstevebilir " şeklınde, bır yasa hükmu getırmek şarttır Ancak, dav a sayı- sı bu şekılde azalır ve açılan davalar da bu şartlar altında hızlanır PENCERE TARTIŞMA Kamuyönetimivehalklailişkiler T um goruşlenn sureklı değışüğı dunyamızda bu değışıklıklenn bemmsenmesın- deonembbıryen olan halkla ılışkıler ozellıkle gelışmekte olan ulkeler açısından ayn bır onem taşımaktadır Gunumuzmedyasından sürekb yararlanan halkla ılışkıler nedıf Bu kav rama neden gereksınım duyulmuştur9 Halkla ılışkıler en yahn anlamda halka bılgı vermek, halkın tutum ve dav ranışlannı ıkna yoluyla etkılemeye, bıçımlemeye yönelık ıkı yonlu bır çaba olarak tanımlanır Konuyu bıraz daha açarsak, halkla ılışkıler farklı amaç ve çıkarlann bulunduğu bır ortamda, yonetımın toplumsal taleplere y anıt verme, bu amaç ve çıkarlan konusunda toplumda gorûş bırlığı sağlamaya yonelık ortak bır polıtıka ve eylem bıçırrunın ışlerlık kazanması ıçın onay sağlama zorunluluğunun bır gereğı ve sonucu olarak ortaya çıkmıştır Bu nedenle halkla ıhşkıler yalnız bılgı verme ışlemının yanında toplumda onay yaratmaya yonelık bır yonetır felsefesı ve yonetsel ışlev nıtelığını kazanmaktadır Bu onayın y alruzca kuruluşun ürünlenne ya da sağladığı hızmete değıl. aynı zamanda demokratık sıstemın tümüne yonelık bır onay oluşu halkla ıhşkılenn onemmı daha da arttırmaktadır Halkla ıhşkılenn bılgı verme, etkıleme yoluyla onav yaratmaya yonelık oluşu onun reklam, propaganda ve duyurma ıle kanştınlmasına neden olmaktadır üm Bılmdığı gıbı reklam, satış arttırma araçlanndan olup amaa bır urüne olan talebı koruklemeye yonebktır Propaganda ıse dıkkatlenn Delh konulara çekılmesıne y önelık bır etkıleme araa olup, kanzma yaratmaya. karşıLklı anlayış yenne kesın kabulun sağlanmasına yonehktır Burada kırru zaman gerçekler saptınlarak doğrular yanlı bır bıçımde ve dengesız olarak sunulmaktadır Demokratık göruş bırlığıne değıl, sonuca ulaşmayı amaçlar Duyurmaya gehnce, bu kavram amaçb bılgı verme olup bellı bır grubun dıkkatını çekmektır Duyurma, surekb kuruluşun yaranna olup tek vönludur Ulkemızde uygulanan halkla ılışkılere gelınce, her ne kadar halkla ıhşkılenn yukanda bebrtılen bu etkınlıklerden yararlansa da bazı durumlarda bu etkınlıklerle kanştınldığı gorübnektedır Şoyle kı yonetıaler yaptıklan ya da y apacaklan herhangı bır ışlem ıçın topluma bılgı vermeye, toplumun tutum ve davranışlannı ıkna yontemıyle etkılemeye. bıçımlendırmeye yonebk bır çaba sarfetseler bıle ne dereceye kadar başanb olduklan tartışıbr Orneğın, kamuoyunda guncellığıru surekb koruyan KİT'len ozelleşürme konusunu elealalım Yapılanyada yapılacakolanbu özelleştırmeler topluma ne kazandınr, ne kaybetünr 9 Kazandınrsa. satîştan elde edılecek bu gebrler kamu açıklannın kapatılması ıçın mı kullanılacak9 Yoksa ozel y a da yabancı sektore satılan bu KİT'ler daha mı kârh ve venmh çabşacak 9 Bunun gıbı sorular çoğaltılabıbr İşte burada, halkla ıhşkılenn devreye gırmesı gerekmektedır Ancak uygulamada bu ve buna benzer ışlemler tek y onlu olarak topluma sunulmaktadır Çünku KİT'len ozelleşürme konusunun toplum yaranna olduğunu surekb savunmalanna karşı, toplum bu konuda ne dıyor0 Onlan ıkna y oluy la etkılemeye, bıçımlemeye y onelık ıkı yonlu bır çaba sarfedıldı mP Bûnlann tartışıbnası gerekır Dıyebıbnz kı, gelışmış ulkelerde olduğu gıbı ulkemızde de halkla ıhşkılenn varbğı kabul edıbyorsa. bu uzmanlık konusunda da akademık eğıüm yapıhyorsa, kamu yaranna yapılacak her ışlem ıçın yonetıcılenn onceden toplumu etkılemeye. bıçımlemeye yonebk ıkı y onlu bırçabasarfederek bılgılendırme yoluyla toplumdan gerekb onayın alınması zorunludur Onay alınmadan y apılan ışlemler ılende o toplumu kaosa surukleyebılır Ender Karaca Kamu yönetımı uzmanı Gözükara Gidiş... M Chıld Lozan Konferansı ndaABDtemsılcısıdır, söz alır ve yazılı bıldırısını okur '-Ben tartışılmakta olan ozel bır konudan soz etmeye- ceğım Çoğu zaman bır goruşmenın hıçbır parçasının otekılerden ayrılmadığı da bır gerçektır " M Chıldın dılının altında bır bakla var ama çıkarma- dan once gırış yapıyor Bakla nedır'. M. Chikj açıklıyor '- ABD, muttefık devletlerın banş ıçın harcadıkları pa- balara guçlukler cıkaracak bır davranışta bulunmayı ıs- temıyor Eğer butun uluslar ıçın tıcaret alanında fırsat eşıtlığı ılkesı başlangıçta kabul edılecek olursa, ABD otekı devletlenn çıkarlarına aykırı duşecek hıçbır şey ıs- temeyecektır ABD gerek kendısı, gerek yurttaşları ıçın ozel ayncalıklar aramak gıbı bır amaç gutmemekte, an- cak haklarını korumak ve açık kapı' ılkesını gerçekleş- tırmeyı ıstemektedır " Evet "açrfcfcap/"sıyasetı 'Bırakınız yapsınlar, Bırakmız geçsınler " • M Chıld devam edıyor Amenkan halkının çok buyuk bır çoğunluğu bu polıtıkadan yana bulunmaktadır, bu polıtıka yalnız ulu- sal olduğu ıçın değıl, fakat butun uluslarca benımsenır- se, sureklı barışın yenıden kurulmasında guçlu bır et- ken, uluslarm bırbırlerıyle hak gozetırlık esası, ulkelerın ekonomık gelışmesınde gunumuzun duşuncelerıne uy- gun bır dayanak olduğu ıçın ABD halkının buyuk çoğun- luğunca desteklenmektedır ' Lozan da 25 Kasım 1922Cumartesısabahıoturumun- da soylenmış bu sozler, bugunku ' Yenı Dunya Duzenı"- nın 70 yıl once dıle getırılmesıdır Ne var kı geçenlerde Meksıka-ABD-Kanada arasında ortak pazar oluşturan NAFTA Anlaşması devreye gırdı, Meksıka'da emek ucuz değıl mı'' Başkan Ctlrrton hem bu nedenle hem başka gerekçelerle Amenkan ekono- mısını korumaonlemlerı aldı Dunyanın her aklı başında devletınde kural, ıç pazarı dışarıdakı hasımlara yedır- memektır Komprador sıyasal ıktıdarların çekıp çevır- dıklen ulkeler dışında bu boyle M Chıld ın 70 yıl once Lozan dadılegetırdığı "açık ka- pı" sıyasetı bugun dunya duzenıne donuştu, msanlık artk bır tek pazar yerıdır Bu pazar yerınde kımı kazıkla- nıyor, kımı kazanıyor, kımı varını yoğunu yıtırıyor, kımi de olmadık bıçımde kupunu dolduruyor Pazar yerının jandarması da bellıdır, ABD bu ışı ust- lenmış goturuyor Ancak yemek ıçmek tuketmek, harcamak savurmak, somürmek hırsında kendılerını yıtırmış pazarcılar, yak- laşan ıkı tehlıkenın ya farkında ya değıldırler ya da bu- gunu gun etmek ıçın yarınları gormezlıkten gelıyorlar "Yenı Dunya Duzenı' nde yoksullar daha yoksul, zen- gınler daha zengın oluyorlar Bınncı açmaz bu Ikıncı tehlıke, sınırsız tuketımın ve savurganlığın çev- reyı yok eden doğayı kırleten, geleceğı karanlığa bogan başıboş duzenındedır Plansız programsız, sınırsız, umarsız gıdışın bır sonu olmalı Çunku ınsan doğayı tuketıyor '• •' Sanayı atıklarını tuketemıyor Bılgısayar uygarlığında 'plan' butun bılımlerde ve yaşamın her kesımınde geçerlıdır, yalnız ekonomıde plan dışlanıyor çunku cangıl yasası zengın ulkeleıın ışı- ne gelıyor, dunyayı somuren buyuk guçlerın gozu kara- dır VEFAT VE BAŞSAĞLIĞI Şırketımızın Genel Muduru Ali Fuat V'ardal'ın sevgılı kayınpeden YILMAZ TÜRKYILMAZ l 12 1993 tanhınde vefat etmıştır Kendısınevekederh aılesme başsağlığı dılenz KIZ KULESİ DENİZ RESTOR.4NT MACSEVER yardımcı grafıker aranıyor 512 05 05 den 423 ANAHTAR BAR'DA SADIKGÜRBÜZ ve özel grubu Son ıkı gece (Cuma ve C.tesı 23.00'te) Yazarlann Evı - Kuruçeşme 257 67 87 - 88