Catalog

SAYFA CUMHURİYET 2 EKİM1993 CUMARTESİ HABERLER MPM'nin venmlilik yanşması • ANKARA (AA) - Milli Prodüktivîte Merkezi'nin (MPM)açtığT'kadın gözüyle verimlilik'" yaa yanşmas^sonuçlandı. Yanşmaya kaülanlann ortak görüşü, aile ve topluın içın daha mutiu yannlara ulaşmanın yolunun verimli davranmaktan geçtiği şeklinde. Verimlilik olgusumın toplum tarafından bir yaşam biçimi olarak benimsenmesi amaayla düzenlenen yanşmada, birinciliği Ankara'dan katılan Sıdıka Selen Gökpar,, ikinciliği İstanbul'dan katılan Habibe Akşit, üçüncülüğü ise Bursa'dan katılan Neriman Yigit kazandı. Yanşmada birintiye 5 milyon. ikinciye 3 milyon, üçüncüye ise 2 milyon lira verileceği belirtildi. Aynca mansiyon alan 6 kişiye birmilyon lira ödûl verilirken 10 kişiye ise jûri özel ödülü verilecek. Yanşmaya yan gönderen tûm katıhmcılara ise verimlilik gönüllüleri belgesi gönderilecek. Kalfalıkve ustalık belgesi • ANKARA (AA) - Milli Eğitim Bakanlığı, çıraklık ve mesleki eğitim kanununa göre kalfalık ve ustalık belgesini zamanında alamayanlar için 3 ayhk yeni başvuru süresi tanıdı. Halen çıraklık eğitimi uygulamalannın sürdüğü 70 il ve 74 meslek dalında, kanun kapsamına alınma tarihinden önce birişyerinde çalışanlar ile işyeri sahiplerinden bugüne kadar başvuruda bulunmayarak, kanunun getirdiğı haklardan yararlanamayanlariçin 3 ayhk ek bir süre tanınması kararlaştınldı. Ek süreden yararlanmak isteyenler doğrudan çırakhk eğitimi merkezi müdürlüklerine başvuracaklar. Orman köylüsûne 400 milyar • ZONGL LDAK (AA) - Orman Köyleri Genel Müdürlüğü tarafından. 9 bin 88 aileye besicilik yapmalan için 400 milyar lira kredi verileceği bildirildi. Orköy Genel Müdürü Osman Çelik, yaptığı açıklamada, Türkiye'de 17 bin 445 orman köyünün bulunduğunu. orman köylüsünün de ormanlar üzerinde büyük baskısı olduğunu söyledi. Orman köylüsünü eğitebilmek ve ekonomiye kazandırabilmek için çeşitli projeler geliştirdiklerini anlatan Osman Çelik. Türkiye'de et açığmı kapatabilmek için orman köylüsûne besicilik yapmalan için 400 milyar lira kredi dağıülacağını açıkladı. jşhayatındaki stres • ATtNA(AA)-İş hayaündaki stresin 20. yüzyılda insan sağlığını en fazla tehdit eden unsurlardan biri olduğu açıklandı. Uluslararası Çahşma Örgütü'nün(ILO)1993 raporunda iş hayatındaki stresin ABD sanayisinde yılda 200 milyar dolar zarara, Ingiltere'de de üretimin yüzde 10 oranında düşük olmasma yol açtığı belirtildi. İş hayaündaki stresin öncelikleçalışanın bulundugu ortama bağlı olduğu vurgulanan raporda, sürekli ihtiyaçlan artan günümüz ınsarunın çalıştığı yereuyum sağlamasının fevkalade önem taşıdığı kaydedildi. SSK'lıya yeni çileANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Eczacılar. "SSK'nm ağır koşullar öne sûrdüğö" gerekcesiyle kurumla yeni sözleşme imzalamayacaklannı açıkladılar. Kararuyannca, eczaneler, sadece peşin ödeme yapan SSK'lılara ilaç verecekler. Türk Eczacılan Birliği Başkanı Ahraet Uras, yaptığı açıklamada, SSK'nın eczanelerle yapüğı sözleşmeyi tek taraflı iptal ettiğini ve yeni düzenlenen sözleşmede de "SSKIıdan kimlik sorma, eşdeğer ilaçtan en ucuz olanı verme gibi" vatandaşla kendilerini karşı karşıya bırakacak hükümlere yer verildiğini bildirdi. Uras, eczaa odalannın, 1 Ekim 1993 tarihinden itibaren SSK ile sözleşme yapmama ve peşin para ödemeyenlere ilaç vermeme karan aldığını vurguladı. Solda 'ilkeli bütünleşme' arayışıANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - SHP Parti Meclisi'nin sol- da birleşme gündemiyle yann ya- pacagı Parti Meclisı toplantısı öncesinde. "Ukeli bütünleşme me- kanizmaları" arayışı başladı. CHP yöneticileri. birleşme çaba- lannın yoğunlaşması üzerine, SHP ve DSP'ye karşı "üsluplannı ynmuşarnklannj" vurguladılar. SHP yönetimi, solda birliğın sağ- lanması için "ah düzeyde komis- yon" kurulmasının ardından, li- derlerin biraraya gelmesini öner- di. SHP Genel Sekreteri HaH Çul- haoğiu. görüşmelerin genel baş- kanlar düzeyinde başlamasını doğru bulmadığını söylerken, Grup Başkanvekıli Ercan Kara- kaş da "Genel başkanlar hemen biraraya gelince beklenti büyük ohı>or. Sonra da düş kınklığma uğranıyor. Önce parti yöneticileri biraraya gelsiıı" dedi. Birleşme tartışmalannın yo- ğunlaşmasıyla birlikte, yolsuz- luklar nedeniyle SHP'ye karşı sertleştirdikkri üsluplannı yu- muşattıklannı vurgulayan CHP Genel SekreteriErtuğrul Günay. Genel Başkan Baykal'ın artık SHP'ye "şizofrenik partT deme- yeceğini bildirdi. Günay, "koituğunu Karayal- çın'a vermeye hazır oiduğunu"da söyledi. SHP PM yann toplana- rak solda bütünleşme konusunu tartışacak. Bu toplantı öncesinde SHP Gene! Sekreteri Halil Çulhaoğlu, "Diyalogları genel başkanlar dü- zeyinde başlatmak çok doğru gei- miyor. Bence aşagı kademeterden, yönetim kademelerinden gelip üst noktaya kadar tıkanmadan git- mek gerek. Bir komisvon oluştu- rulabüir" dedi. SHP Genel Baş- kan YardımcısıMustafa Timisi de aynı görüşte olduğunu vurgu- layarak. "önce genel başkanlar görüşürse ve bu düzeyde tıkanma olursa, daha başlangıcta sıkıntı olur. AH düzeyde beyederie görüş- meier başlatılabilir" görüşünü dile getirdi. SHP Grup Başkanvekıli Ercan Karakaş da başlatılacak diyalo- gun genel başkanlar düzeyinde olmaması gerektiğini söyledi. Karakaş parti yöneticilerinin bi- raraya gelebüeceğinı, TÜSES'in de bir araç olarak kullanılabilece- ğini ifade etü. Karakaş "Diyalog başladıktan sonra temel ilkelerde netleşme sağlanır. Burada çok bü- yük sorun olmaz. tki partinin tü- züğü gözden geçirilcbilir" dedi. Birleşme sürecinde parti içi de- mokrasinin, çok seslıliğin önemi- ne dikkat çeken Karakaş sözleri- ni şöyle sürdürdü: "Parti içi çoğıdculuğun güven- ce altına alınması çok önemli. Parti içinde çok seslilik sağlan- raazsa, fikir ve düşünce kanat- larmın yaratüraası sağlanmazsa biriik olınaz. Birieşilirse de. tekrar bötünmeye kadar giden ayrışma- lar olur. Birlik için, parti içi çoğol- culuk, parti içinde hukuk \e tüzük egemenliği sağlanmalı. SHP'de kanatlann olması çok doğal. Hi- zip ayrı. kanat ay ndır. Fikir ve dü- şünce kanatları SHP'nin gücü ve motorudur. Bugün de belli ölçüde parti içinde kanat >ar. SHP'de çok başldık olmaz. Partkle farklı görüşlen'n olması böyle yorumlan- mamalı. Parti icerisindeki her tür- lü eteştiriyi, eski anlayışia, hizip olarak görenteviz." Kadrolann biraraya gelmesi için HP-SODEP birleşmesi öme- ğınin geliştirilebileceğini vurgula- yan Karakaş. "Bugün bu konu. üst otuşum bakmundan biraz daha kolay çözümlenebilir. Genel baş- kan yardımcılıklan var. Genel başkan olayı böyle bir biriiğin önünde engel olmamalıdır" dedi. Karakaş CHP yöneticilerinin "CHP cansT'nda ısrarlı olmalan konusunda da "kimsenin dayat- macı ohnaya hakkı olmadığını" söyledi. Karakaş SHP'nin hükü- met ortaklığının, güçlü bir sos- yaldertıokrat partiye ihtiyaa pe- Başkanlarsolda bntik için topkuuyov ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - SHP ve CHP'li baa bele- diye başkanlannın, solda bütün- leşme konusunda başlattıklan gi- rişimin genişletilmesi için çalı- şmalar sürüyor. 9 ekimde, tüm CHP ve SHP'li belediye başkan- lannın toplantıya çağnldığmı bil- diren CHP'li Gaziantep Anakent Belediye Başkanı Celal Doğan. "Türkiye'de sağın alternatifi yine sağdır olayının \ebalini üzerimde taşunak istemiyorum" diye ko- nuştu. SHP'li Âlündağ Belediye Başkanı Ali Rıza Koç. tabanın bütünleşme istemesine karşın, SHP ile CHP'nin birleşmesini toplara 30 kişinin engellediğini savundu. SHP ve CHP'li 9 bele- diye başkanının, geçtiğımız hafta iki partinin bütünleşmesi yönün- de yajımladıklan deklarasyon, 700 dolaylanndaki SHP ve CHP'li belediye başkanına gön- derildi. 9 ekim toplantısının sek- reteryasını CHPli Yenimahalle Belediye Başkanı Abdurrahman Oğultürk ile birlikte yürüten Altı- ndağ Belediye Başkanı Alı Rıza Koç. "Yaptırdığımız araştırmaya göre. yüzde 89 civannda sosyal demokrat. iki partinin birieşınesi- niistiyor'"dedı. Koç, gelecek mart ayında ya- pılacak yerel seçimlerde birliğin, daha sonra iki partinin birleşme- sinin gündeme gelebıleceğini ifa- de ederek. "Sosyal demokratlann birleşmesi konusunda öncelikle ön koşulsuz masaya oturulur. Parti- lerin, program ve tüzükkri tarnşdır. Hangisinde, daha çok bi- zdm dünya görüşümüze uygun noktalar varsa, onlar alınır. Arka- dan, kongre takvimi calıştırılır" diye konuştu. SHPli ve CHFB bazı belediye başkanJanmn çağnavla gerçekleşecek birlik zirvesi 9 ekimde Ankara'da yapılacak. kıştirdiğini savunarak, " Ben hü- kümet mesetesini birleşme önünde ciddi bir engel olarak görmüyo- runı. Sorun, hükümet içinde etkin- lik sağlanmasıdır. Sonucta, parti- lerin amacı iktidar olmaktır. An- cak son 2 yılda beklentilere de yamt »erilmemiştir. Bunlar konu- sunda ortak değerlendirmeler ya- ptlabilir" dedi. Bu arada CHP sözcüleri de, SHP'ye karşı üsluplannı yumu- şattılar. CHP Genel Sekreteri Er- tuğrul Günay, yolsuzluk savlany- la birlikte SHP'ye karşı tavır- lannı sertleşürdiklenni, ancak solda birliğin yeniden gündeme gelmesiyle bu tavırlannı değiştir- diklerinı söyledi. Günay "Mese- la. Sayuı Baykal SHFden, şizof- renik parti, diye bahsetmeyecek. Bir il başkanımızın deyişiy le, SHP ve DSP'ye karşı politikarmzı, her an büiesecekmiş gibi karşı hoşgö- riilü. hiç birleşmeyecekmiş gibi de CHP için çaltşarak yüriiteceğiz"- dedı. Bir seçim ittifakı gündeme ge- brse, bunun ancak CHP catısı al- tında olabileceğini yineleyen Gü- nay, SHP PM toplantısından beİdentilerini de. "Hükümet sar- hoşluğu içinde genel temennileri içeren bir karar çıkarsa bundan sonuç çıkmaz. Biam böyle bir du- rumda zaman yıtirmeye taham- mülümüz yok. koltuk sevdamız yok. Ben Sayın Karayalçın'a ma- kamtını vermeye her zaman hazı- rım. SHP içinde de yolsu/lukla- nm üzerine gidelim. diyenler var. CHP, bizim tarihsel adımız, di- yenler var. SHP PM'de bunun yansımasını görürsek ne iyi. An- cak oyalamalara tahammülumüz yok"diye özetledı. Birleşme ve bütünleşmeden erdemlı bir yapı çıkmasının önemli olduğunu söy- leyen Günay, ancak aşure çorba- sı yapmanın doğru olmayacağını vurguladı. U/l/^'NİN YENİ PROGRAMI 92'deyeniden doğan CHP içinen yücedeğereıııektiı* -2- C umhuriyet Halk Partisi'nin yeni program çalışmalannın "İdeolojik özümüz ve temel ter- dbJerimiz" başhklı ilk bölümü tamamlandı. Bu bölümde CHP'nin ve "CHP misyonu- nun" tanımı yapıhyor. "ÇHPnin sol ve de- mokrat özü" anlaülıyor. İlkeleri ve hedefleri açıklanıyor. Programın parti örgütlerinin değerlendirmesine açılan "İdeolojik Özümüz ve Temel Tercihlerimiz''' bölümünü yayınla- mayı sürdürüyoruz. Halkçılık: CHP'nin "Halkçıüiı", öncelik- le kitlelerin emeğiyle ve alınteriyle üreten, de- ğer yaratanlann önde tutulmasıdır. Siyasal meşnıtiyetin temeh'ni halkta bulabilmektir. CHP'nin halkçılığı, ahlaki ve siyasi bir önce- lik tercihidir. CHP, ekonomik ve siyasal im- tiyaz odaklannın dışındakileri öncelikle temsil eden partidir. CHP'nin amaa. önce- likle sade ve sıradan yurttaşa hizmet götür- mektir: ona fırsat yaratmak, önüne ufuk aç- maktır. CHP siyasetinin özü budur. Bu özel- likleriyle "Halkçdık", CHP'nin tarih sü- recinde geliştirdiği sol kimliğin de kaynak- lan arasındadır. DevletçUik: Devlet, özel yararlarla top- lumsal yararlar arasındaki dengenin, sağlıklı oluşması için getirilmiş bir güvencedir. Bu güvence, özellıkle piyasa mekanizmalannın özel çıkarlar için çarpıülmasını önlemek açısından gereklidir ve etkilidir. Toplumun bü>ük tercihlerinin belirlenmesinde, uzun vadeli ekonomik stratejilerin oluşmasında, devletin öncelikli görevı vardır. Ulusal bağtmsızhğın ve egemenliğin sağlam siyasal ve ekonomik temellere dayanması; kişinin özgürlüğü, güvenliği ve yaşam koşullannın i>iüği. devletin gözetmesi gereken temel öl- çülerdir. Laikük: Bütün inançlar, devlet önünde eşittir. CHP, devleti dinsel inançlara kanştı- rmaz; dinsel inançlann da devlet işlerine kanşmasma kesinlikle izin vermez. İnanç ve ibadet özgürlüğünü, kişinin kutsal ve doku- nulmaz hakkı sayar. Dinin baskı unsuru ol- masına da din duygusunun ve dinsel inançlann baskı altına almmasına da karşıdır. Laıklik. cumhuriyetin ve demokra- sinin, ulusal bütünlüğün. çağdaşlığın. bilim- selliğin ve içbanşın temel taşıdır. Laiklik, toplumdaki farklı inançlann banş içinde bir- likte yaşama yöntemidir. Laiklik. inananla- nn, farklı inananlann farklı düşünenlerin kendi tercihlerinin "ortak güvencesidir". Laiklik korunmadan demokrasi yaşaüla- maz. Eğitim laikleşmeden. yeniliğe ve değişi- me açık çağdaş bir toplum ve devlet yapısı oluşturulamaz. CHP, dinin istismannı başta eğitim olmak üzere her alanda önlemekte kararlıdır. Devrimcilik: CHP'nin devrimcilik an- layışı, çağdaş düşüncelere açılarak yenilikle- ri kavrayıp benimsemektir. Toplumun, ku- rallan ve kendini sorgulayarak daha iyiye, daha doğruya ve daha güzele ulaşmamn yol- lannı açmasıdır. Yenileşmenin ve değişimin araçlannı oluştumıası, yöntemlerini düzen- lemesidir. CHP, halkla birlikte, halktan güç ve yetki alarak demokratik hukuk devleti kurallanna bağlı kalarak ve banşçı yöntem- lerle devrimciliğini sürdürür. Demokratik- leşmenin evrensei sürecinde ve bölgemizin kendine özgü tarihsel oluşumunda, CHP, "özgürlük ve eşitlik sentezinin" yolunu açan çağdaş ve evrensei ilkelerin, devrimlerin sa- hibidir ve takipçisidir. CHP: "Değişimin gücü" Program çalışmasının sonraki bölümün- de. CHP'nin 1950 sonrasındaki gelişimi özetlenerek 1959'un "flk hedefler beyan- namesine" değiniliyor. Türkiye'nin değişimi anlatıbyor, 1976 programının esaslan belir- tiliyor. CHP^îin 1980'de kapatılmasmı izle- yen dönem değerlendirildikten sonra CHP'- nin 9 Eylül 1992'de yeniden doğduğu belirti- lerek "Günümüzün CHP'si, CHP geleneği- nin sürekhliği içinde, CHP'nin 1976 prog- ramının getirdiği yeniliklerden ve ulaştığı zir- velerdcn hareketle temel yaklaşımlaruu oluş- rurmaktadır; geleceği yaratmanın sürecini bu ilkeleriylc başlatmaktadır" deniyor. Özgürlük: Anayasada ve yasalarda, çağ- daş, çoğulcu dempkrasilerin tüm özgürlük- leri yer almahdır. Özgürlüklerin özü olan in- san haklanna her düzeyde sahip çıkılmalı, bu haklann ihlal örneklen kesinlikle gecmişe terk edilmelidir. Siyasal, düşünsel, toplum- sal. dmsel ve bireysel özgürlükler bir bütün- dür. Özgürlüklere bu bütünlüğü içinde sahip çıkılmalıdır. însanlann "farkbJaşma" özgür- lüğü. "alışılmışın dışına çıkmak, genel kabul- lerden avnşmak" özgürlüğü, temel bir hakür; sakınılmah ve korunmalıdır. "Bire- yin" özgürlüğü ve dokunulmazlığı. yeri ve önemi. yeniden düşünülmelidir. Bireysel di- namiğin topluma katkılannın önü acı- Imahdır. Türkiye, toplumsallıkla bireyi uz- laşüran. bireyi olumlu kulvarlarda destekle- yen politikalann izleyicisi olabılmelidir. Eşitlik: Gelirlerin oluşumunda ve pay- laşımındaki adalet, CHP'nin öncelikli hede- fidir. Bu anlayış, bir "standartlaşma", bir "monotonlaşma" özleminin ifadesi değıldir. Süreç içinde insanlar çalışkanlıklanyla ve ye- tenekleriyle birbirlerinden farklılaşacaktır. Önemli olan herkesin mümkün olabildiğin- ce eşit koşullarda bu sürece başlayabilmesi- dir. Önemli olan. kimseye haksızlık yapılma- masıdır. Amaçladığımız adil Türkiye'nin cıkış noktasında, "fırsat eşidiğinin" kurum- sallaşmasını görmekteyiz. Sosyal sınıflann ve bölgelerin. kadınla-erkeğin arasındaki eşitsizlikleri azaltmak, devletin öncelikli he- defıdir. Dayanışma: 21. yüzyıhn eşiğindeki Türki- ye. birbirine sevgisi artan. şefkat duygulan gelişen bir toplum düzeni kurmahdır. Sosyal demokrasinin toplum ve insan anlayışında. sorumluluk ortaktır; hepimiz birbirimizden sorumluyuz. Engelliler. yaşlılar ve yalnızlar, toplumun ortak duyarlılığı, ortak kaygısı ol- mabdır. Türkiye, her vatandaşma "temel ha- yat düzeyini" sağlamakla kendini yükümlü görmelidir. Kaynak dağıhmında gözetilmesi gereken başlıca bir ölçü bu olmalıdır. Bütün vatandaşlann asgari ihtiyaçlan karşılan- madıkça, bazı vatandaşlann çok özel ihti- yaçlan devlet desteğinden öncelik alma- malıdır. Emeğin üstünlüğü ve bütünlüğü: Cumhuri- yet Halk Partisi için en yüce değer emektir. CHP, toplumun tümüne refah getirmeyi amaçlayan partidir, toplumun bir kesitini gözetip diğerini dışlayan bir anlayışın temsil- cisi değildir. Ama Cumhuriyet Halk Partisi, öncelikle emeğin tarafı, emeğin kitle partisi- dir. Teknolojinin gelişimi ve yeni toplumsal aynşma ölçülerinin oluşumu, çağımızda emeğe yeni bir boyut getirmiştir. Emek, klasik tanımındaki kol ve düşün işçilerinin yanı sıra sanatçılardan, iş yöneticilerine, ser- best meslek sahiplerine. üreticilere, zanaatkâra ve esnafa kadar geniş bir kesime açılmaktadır. Gelişmenin bütünlüğü ve etkinliği: Daha fazla üreten, büyüyen. iş yaratan, dünya rekabetinde yeri olan. ürünlerini ve oluşan değerlerini daha eşıtlikli paylaştıran. akıla. verimli birekonomi amaçlanmalıdır. Sadece varolanı daha adil paylaşmak değil, paylaşı- lacak olanı büyütmek de hedeflenmelidır. Sosyal haklar ve duyarlılıklarla çerçeve- lenmiş ve koşullanmış örgütlü ve rekabetçi piyasa mekanizmalan, ekonomik gelişme- nin başlıca yöntemi olmalıdır. Kural olarak, bu nitelikleri taşıyan girişim özendinlmeli ve CHP'nin altıokımdan vazgeçmeyiz IŞIK KANSU ANKARA - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Sekreteri Er- tuğnıl Günay. CHP'nin bir söy- lem değişikliği içinde olmadığını belirterek. "CHFde son dönemde daha Atatürkçü bir soylemin öne çıkması. Türkiye'de, Âtatürk ve cumhuriyet ilkelerine saldınların yoğunlaşmış olması karşısında partinin kararlı bir tavır alması- ndan kaynaklanıyor" dedi. CHP Program Kurultayı'nın ekim ayı sonunda gerçekleştiri- leceğini açıklayan Günay, CHP'- nin altı okundan vazgecilmesinin söz konusu olmadığını dile geti- rerek. bu ilkelere yeni çağdaş ku- rallar ve hedefler ekleneceğini bil- dirdi. Günay, Cumhuriyet'in so- rulanna şu yanıtlan verdi: - CHP'nin. yeniden açıidtğında 2. Cumhuriyet tartışmalanna yakm olduğu. ancak son dönemde Atatürk ilkelerine daha sıkı bağ- landığı yolunda görüşler var. CHP, söyleminde bir değJşiklik mi yapn? GUNAY-CHP, 1992de yeni- den siyasal yaşama döndüğün- den bu yana, aynı söylemi sürdü- rüyor. Bir söylem değişikliği söz konusu değil. Belki bazı alanlar- da bir takım kuşkulan, kaygılan ortadan kaldıracak bir açıkhk, kararlılık söz konusu. CHP, dev- let kuran bir parti. 70 yıl sonra. devletin yenileşmesi, birtakım kurumlannı değiştirmesi gerekı- yorsa, bunun sorumluluğunu da ençok üzerinde taşıyan parti. Biz, gelişme, yenileşme, değişme id- dialanmızı vurguladığımız za- man, belki değişim sözcüğünün, öteki siyasal partiler tarafından moda olarak kullanıhyorolması- ndan kaynaklanan haksız yo- rumlar olmuş olabilir. Ancak. baştan itibaren özenle anlatmaya çalıştığımız. Türkiye Cumhuriyeti'ni, kuruluş felsefesi üzerinde yenileştirmek ve geliştir- mektir. CHP olarak. hiçödün ve- remeyeceğimiz, kıskançlıkla bağlı olduğumuz temel düşünce. Türkiye'nin bütünlüğü ve çoğul- cu demokrasi. - CHP'nin seckhtci bir ketıt par- tisi olduğu yolunda savlar ortaya atılıyor. Katılıyor musunuz? GÜNAY- CHP. bir kitle parti- si. Seçkinci bir parti değil kuşku- suz. CHP'nin olmadığı 10 yıl için- de. CHP'nin yerini doldurma id- diasındaki partiler; ne kent, ne de köy partisi olabildiler. Yaşanan hızlı göç sürecine uygun olarak, daha çok gecekondûlarda örgüt- lenen. bir ara kültürün, kültür- süzlüğün partisi oldular. İncitici terimler kullanmak istemiyorum, ama bunlann siyasal terminoloji- de adlan var: İşçi smıfı altı, plo- terya altı, bir ara tabaka partisi görüntüsü verdıler. CHP, Tür- kiye'de işçilerden, köylüden, es- naftan, sanatkardan, işsizden, emekliden. emekçiden, o toplu- mun çalışan meslek sahibi tüm ara sınıflanndan güç ve destek al- maya calışıyor. Ama onlardan sadece birinin partisi görüntüsü verecek davranışlardan özenle sakınıyor. Toplum. kendi gelece- ğini emanet edeceği siyasi parti- nin kadrolannın da, çalışma mc- kanlannm da güven vermesini anyor. Yöneticilerimiz güleryüz- lü; parti mekanlanmız, temiz, aydınlık. Siyasete getirmeye çalıştığımız temizlik anlayışını, önce CHP merkezlerinden. yöne- ticilerinden başlatıyoruz. Bu. bi- zim seçkinci, kent partisi gibi algılanmamıza yol açıyorsa, bun- dan çok fazla kaygı duymuyo- rum._ - Örgürlenmede, parti yapısını oiuşturmada yeni bir yöntem ge- liştiriyorsunuz. Bu yöntemi açn klayabilir mismiz? GÜNAY- Artık, Türkiye kent- lerden yönetiliyor, yönlendirili- yor. Kırsal kesimde. partinin bir- kaç üyesi olması, sizin iyi temsil edibnenize yetiyor. Ama. özellik- le yeni göç alan kentlerde. parti GÜNAY- Amacımız toplumu ürkiiten, partiden kaçıran bir örgüt yapısı yerine, insanları özveriyie, sabırlaçağıran ayduüık görünümlü bir parti oluştunnak. örgütü konusunda dikkatli ol- mazsanız, bir süre sonra parti merkezleri, gerçekte olmayan in- sanlann üye kayıtlanyla, ya- şayıp, yaşamadığı belli olmayan, haksız, anlamsız, işlevsiz üye kayıtlanyla doluyor. Çok işlevli bir parti yapısı kurma anlayışı içindeyiz. Örgütlenmeye. sandı- ktan başlıyoruz. Üye, önce kendi seçmen olduğu sandıkta görevini yerine getirmelidir. Her sandık bölgesinde. en az bir temsilcimi- zin olmasını anyoruz. Aynca, o sandık bölgesinde yeni bir takım insanlara görev verilecekse, ikinci temsilcinin mutlaka kadın. üçün- cü temsilcinin de mutlaka 25 yaş kuşağında bir genç olmasını an- yoruz. Amacımız; toplumu ürküten, insanlan partiden kaçıran bir parti örgütü yerine, insanlan si- yasal düşünceye özveriyie. güzel- likle. sabırla çağıran aydınlık görünümlü bir parti yapısı kur- mak. - CHP'nin altı okunda simgele- şen ilkdcrinde bir değişiklik söz konusu mu? GÜNAY- -Alü okta herhangi bir değişiklik yok. CHP'nin 1976 yılındaki kurultayında progra- ma; özgürlük, eşitlik. dayanışma. emeğin üstünlüğü, gelişmenin bütünlüğü ve halkın kendisini yönetmesi hedefleri konulmuştu. CHP'nin vazgeçilmez, tarihsel anlam taşıyan aitı oku var. Elbet- te altı oku. daha çağdaş yorum- larla, yeni bir anlayişla ele alıyo- ruz, açıyoruz. Ömeğin, CHP'nin tarihinde. millıyetçilik, hangi et- nik kökenden. farkh kültürden gelirlerse gelsinler, insanlan yurt- daşhk temeünde buluşturmak amacı öne cıkmıştır. Bugün, bunu daha çok öne çı- kararak yazma ihtiyacı doğdu. Geçmişte etnik aynlıklarla, kül- türel aynhkiarla ilgili bugünkü gibi tartışmalar olmadığı için. belki CHP'nin bu yaklaşımını çok altını çizerek. vurgulayarak yazmak, o günlerde siyasal ola- rak bu kadar önemli değildi. Ama bugün, temel anlayışımızı çok daha açarak anlatmak istiyo- ruz. Yeni bir anlam kazandırmı- yoruz. 1976 programından biraz daha ileri bir anlayışia. özgürlük. eşitlik, dayanışma, emeğin üstün- lüğü ve bütünlüğü. gelişmenin bütünlüğü ve demokrasi kav- ramlannı, hemen altı ilkenin yanısıra; altı kural, hedef olarak programımıza koyuyor ve gelişti- riyoruz. desteklenmelidir. Gelişme dınamizm sergile- yen küçük ve orta boy girişimlere yardıma olunacaktır. Kamu ekonomik işletmeleri ge- rekli olduklan alanlarda ve özerk. etkin, ve- rimli çalışmalan koşuluyla işlev taşıyacaktır. Kamu, gerekli durumlarda ve öncelikle tek- noloji geliştirmeye, bölgesel dengesizlikleri gidejrmeye dönük yeni işletmeler oluşturabi- lecefctir. E>evlet, toplum ve yurttaş yaranna ekonomide etkin önlem alabilmenin yetkisi- ne ve imkanına sahip olmalıdır. CHP, üyesi olduğu Sosyalist Enternasyonal'in ilkeleri doğrultusunda. belirli bir alanda toplum ço- ğunluğunun mutlak yaran varsa sosyalleş- tirmeyi: gene belirli bir alanda toplum ço- ğunluğunun mutlak yaran varsa özelleştir- meyi öngörebilir. Ekonomi araçür. Amaç insandır; amaç. insanın yaşam kalitesini bütünlük içinde yükseltebilmektir: Üretimin ortamı. üreti- min üretenlere ve doğal çevreye etkileri. in- san kişıliğinin gelişimine. insanın mutlulu- ğuna katkılan. bir bütün içinde değerlendiri- lecektir. CHP ekonomiyi moral değerlerle bütünleyecektir. Demokratiklesme: "Demokrasi", 'İnsan haklan", "çağı paylaşmak", "sosyal adalet", "laiklik", "dürüstİük'', "çoğulculuk", "geliş- me" gibi temel ölçülerçevresinde bütünleşen bir toplum oluşmalıdır. Demokrasinin bir "yaşam biçunine" dönüşebilmesi için "özgür- ce farklılaşıp tartışarak. uygarca uzlaşma" yeteneğı, "farklı olanlarm birlikte yaşayabü- me" özelliği. "karşıtlaruı meşnıiyeti" anlayışı "hoşgörü" ve "sentez" alışkanlıklan sistemli şekilde özendirilmelidir. CHP için demokra- si, sürekli ve sonsuz bir kavramdır. Bu bağlamda. "sivil toplum" desteklenme- li ve geliştinlmelidir. Amaç. "sıradan yurt- taşuı" sivil kurumlar aracılığıyla ülkede "et- ken" olması, "resmi devlet" karşısında "edil- genlikten" çıkanlmasıdır. Demokrasi, atanmışlann değil, seçilmişle- rin öncelığinde ve mutlak sorumluluğunda gelişir: CHP. ulusal iradenin temsilcilenni her düzeyde belirleyici ve işlevsel kılarak, son sözün sahibi yaparak çağdaş demokrasi- nin kurumsal dengelerini kuracaktır. Topluma "hedef gösteriyoruz Program çalışmasının son bölümünde, CHP'nin hedefleri belirlenerek bunlann kısa tarumlan yapılıyor. Hedeflere ilişkin bölüm ve hedef başlıklan özetle şöyle: CHP, Türkiye'nin siyasal tarihinde yeni bir dönem başlatmak işleviyle; Gecmişle gelece- ği, Bireyle toplumu. Verimlilikle cşitliği, Farklılıkla bütünlüğü, Özgüriükle sorumlulu- ğu, Yeni sentezlerde birleştirmenin iddiasıyla; Yeni bir "toplum öngörüsünü", y eni bir "für- kiye modelini" getirerek; Tarihsel misyonu- mın ifadesi olan "değişimin" öncülüğünü ya- parak; 9 Eylül 1992'de yeniden doğdu. Demokrasi ve insan haklan; sivil toplum; laik devlet; farklılaşma özgürlüğü; banş ve evrensei dayanışma; dürüst devlet. temiz yö- netim; emeğin önceliği; ekonomide verimli- lik ve etkinlik; sanayileşme ve bilgi toplumu- na geçiş; yaşam kalitesini yükseltmek; ada- letli gelir dağıhmı; tüketicinin korunması; iş- sizliğin azalühnası; fırsat eşitliği; ileri bir eği- tim düzeni; gençliğin umut olması; sosyal güvenlik ve dayanışma; çocuk haklanrun korunması; kadmla erkeğin eşitliği; sağlıkh kentleşme; yönetimde yeniden yapılanma; yönetime kaülım; doğa ve çevrenin korun- ması; ulusal bağımsızlık, kişilikli Türkiye... Atatürk'ün emanet ettiği, halkın özgürlük ve eşitlik özlemleriyle, çağı paylaşmak id- diasıyla geliştirdiği, bizden önceki CHP ku- şaklarının özveriyie, emekle, bazen harana kendi hayaünı katarak yücelttiği CHP mis- yonunu yannlara taşımak ve daha da yücelt- mek için CHP yeniden doğdu, CHP yeniden var. BİTTİ