Catalog

Cumhuriyet Sahıbı Cumhumet Matbaaalık ve Gazeıecılık Turk Anonım Şırketı adına Benn Nadi 9 Genel Yayın Yoneımenı: Ozgen \car 0 Cenel Vavın Koordmatorır Hikmel Çeıinka>a 9 Ya/ı Işlen Mudurlerı Fusun Ozbılg«n (Sorumlu). telal Ba>langi( (Hafctr) 9 Yazı Işlen Mudur \ardirrKisi Salım Alpaslan • Gor^el >oneımen \li Acar # Duzenleme: Muslafa Saglamer 9 Ankara Temsıkısı Cune?l 4rca>urek, Haber Mudurlerı Muslafa Balba>. Işık kansu, Izmır Temsılcı V Vrdar Kızık. ^dana Teımılcısı Çelin Yiğenoğlu ktanbul Haberlerı >ena> Kalkaa. Dış Haberler Ergun Balcı, Iş-Ekonomi: Şukran Keleıui. Yurı Basan ve Yayan. Cumhurıyeı Matbaacıhk ve Gazeıecılik T.A.Ş. Turkocağı Cad. Haberlerı. Mehmeı Saraç. Kulıur Celal l'ster, Makaleler- Sami Karaoren, Spor \bdulkadir 39/41 Cağaloğlu 34334 Isc PK: 246 Istanbul Tel 512 05 05 (20 hat), Telex: Yucrlman. Duzelıme Abdullah Va/ıcı • Muessese Mudur \ Erol Erkul • Koordınaıor 222*6, Fax. (1) 526 60 72 • Bumlar: Ankara: Z Gökalp Blv. Inkılap S. No: AhmH koruban • Mtıhasebe Buknl \totr • Buıçe-Planlama. Sevgi Osmanbe>eo£lu • Idare- 19,4, Tel: 433 11 41-47. Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • Izmir H Zıya Blv Hu*?\in Ourer • ivlcıme Onder Çelik • Bılgı-lşlem. Nail İııal Bılgısa>ar Sısıem Muruveı 1352 S. 2/3, Tel: 83 12 30, Telen: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adana: Inönu Çiler • Personel V»gi Bostancıoglu • Reklam Reha l>ıtman • Dı> lhşkıler Hulva Ak>ol Cd. 119 S. No: 1 Kaı 1, Tel: 19 37 52 (4 haı). Telex: 62155, Fax: (71) 19 25 78 TAKVtM:26HAZİRAN 1992 İmsak: 3.26 Güneş: 5.26 öğle: 13.11 tkindi: 17.11 Akşam: 20.47 Yata: 22.38 Küçüksu Kasn'nda restorasyon • İstanbel Haber Servisi - Istanbul'un önemli tarihi eserlerinden biri olan Küçüksu Kasn'nın denize kaymasım onlemek amacıyla büyük bir restorasyon çalışması başlatıldı. Kasır, restorasyon nedeniyle siiresiz olarak ziyarete kapatıldı. Milli Saraylar, Saray ve Köşkler Grup Başkanı Ihsan Yücel, Küçüksu Kasn'nda geniş bir restorasyon çalışması başlattıklannı belirterek, "Bu durumda turistlerin sarayı dolaşması tehlikeli olacağından kasn ziyarete kapattık" dedi. Erkekler neden yalan söylep? •ATtNA(AA)-Erkekler neden ve ne zaman yalan söy ler? ABD'de yapılan bir kamuoyu araştırmasmda erkeklenn daha çok bir ilişkinin başlangıcmda yalana yöneldikleri ortaya çıktı. Uzmanlar, erkeklerin üişkinin başında "gerçeği söylediği takdirde reddedıleceği" korkusundan yalan söylediklerini belirttiler. Uzmanlaragöre erkekler seksi istedikleri zaman elde edemeyecekJerini ve bu konuda "izin veren" konumundaki kadınlann kontrolü ellerinde bulundurduğunu düşünüyorlar. Erkekler bu izni sağlama almak için de "tehlikeli yalanlara" başvurabiliyorlar. Erkeklerin daha sonra "seni aranm" yalanına sık sık başvurarak ortadan kaybolduklannı kaydeden uzmanlar, erkekler için "seni aranm" demenin "gerçekte" bir yalan değil, bir âdet olduğunu belirtiyorlar. Klasik otolar ölmez • Istanbul Haber Servisi -Bir zamanlardünya sosyetcsinden ünlü polıtıkaalara ve Hollyvvood yıldızlarına kadar birçok ınsanm kullandığı efsanevı klasik otomobiller. halka iniyor. Klasik Otomobil KulübüveOtosan'ın ortaklaşa düzcnlcdiği "Klasik Otomobil Shovv" bugün saat 12.00'de Hilton Oteli Sergi ve Gösteri Merkczi'ndc açılacak. Scrgilenecek klasik otomobiller arasında. AvrupaveABD'ninenaz çcyrck yüzyıllık geçmişe sahıp paha biçılmez deaerdeki"l913Ford T".'l946FordTugor", •|954Chevrolet;V'1960ve 1963 Jaguar"ile İmpala"lar bulunuyor. 28 haziran güniine kadar açık kalacak olan "Klasik Otomobil Shovv"" 12.00-21.00 saatleri arasında gezilebilecek. Kapadokya korunacak • Nevşehir (Cumhuriyet) - Kültür Bakanlığı'nca düzenlenen Kapodokya'nın korunması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesi projesi toplantısı Nevşehir'in Ürgüp ilçesmde yapıldı. Toplantmın açılışında konuşan Kültür Bakanı Fikri Sağlar, Kapodokya bölgesinin kendisine özgü jeolojik oluşumlan, doğal ve tarihi yapısıyla eşine az rastlanan bir kültür ve doğa parçası olduğunu belirterek, bu özelliklerinin korunması ve geliştirilmesine inandıklannı söyledi. Sağlar, bölgenin kurtanlmasının hazırlıklan son aşamaya getirilen Kapodokya çevre düzeninin yaşama geçirilmesiyle mümkün olacağını kavdetti. Boğalar, 5-6 kişinin kontroiünde meydana salınıyor. Bulntbv aramdan sıyrılaıı şimşekler gibi birbirterini süzüyoriar. Boynuz takırtüan arasında ölümüne güreş sürüyor. (Fotoğraf: ZAFER AKNAR) Kafkasör Yaylası'nda gökyüzü ve insanlar kucak kucağa. Binlerce çadır kurulmuş,şenlik başlamak üzere Boğalarla şamm ortaya koyanlar ZAFER AKNAR ARTVtN- Kolunuzu uzatüğınızda gökyüzüne değebihrsinız. Parmak uçlannız üzennde yükselmeye bile gerek olmadan. Sırtınızı dağlara, başınızı bulutlara yaslayıp vahşi bir güreşı izlemeye ne dersinız? Bu güreş; insan elinde vahşileşen, nam uğruna meydanlara salınan boğalann güreşidir. Karadeniz'in her kentinden, köyünden insanlar boğalarla birlikte şanını da meydana koyar. Boğanın meydandan kaçması ayıptır, utanç vericidir. Kökeni çok eskileri dayanan Kafkasör boğa güreşleri, ilk çıkışından çok uzaklarda şimdi. önceleri boğalann çayırda otlarken kendi aralanndaki kavgaymış, sadece. Günümüze gelene kadar, bir yanş ve eğlence havasına bürünmüş. Boğa güreşine insan güreşi eklenmiş. Davul, zurna yemek içmek girmiş işin içine. Sonra tam bir onur savaşına bürünmüş. Sabahın ilk ışıklan, 1200 rakımh Kafkasör yaylasındayız. Gökyüzü ve insanlar kucak kacağa. Binlerce çadır kurulmuş. Şenhklerin son hazırlıklan tamamlanmak üzere. Kimi sabah mahmurluğunda, kimi akşamdan kalma, kimi de çoktan başlamış oynamaya. Boğa sahipleri günlerce birlikte yatuklan boğalan kızdırmaya çahşıyor. Hassas yerlerine sopalarla dokunuyor. Çünkü ne kadar çok kızarsa kazanma şansı daha yüksek boğalann. Güneş bulutlann arasından yüzünü gösterecek yer anyor. Çadırlann fermuarlan yavaş yavaş açıhyor. Kıldan yapılan göçer çadırlan da plastiğe yenilmiş. Yerini plastik çadırlara bırakmış. Kahvaltısını yapan, güreşlerin yapılacağı meydana koşuyor. Kiminin elinde Rus yapısı dürbünler, meydanı uzaktan izlemeyi tercih ediyor. Vahşi gösterinin başlama saati yaklaşükca insanlann yüzleri heyecandan daha fazla geriliyor. ilk raund en küçük boy olan ayaklann. Kategori boğalann yaş, ağırlık ve bel ölçülenne göre belirleniyor. Ayaktan sonra orta, ortanın başı, başalü ve baş kategorileri var. SıkJet büyüdükçe dövüş daha aamasız ve uzun oluyor. Küçük sıkletlenn güreşleri birçırpıdabitiyor. 500-1000 kilogram çeken boğalar 5-6 kişinin kontroiünde meydana salınıyor. Ve beklenen an; bulutlann arasından sıynlan şimşekler gibi sert ve parlak bakışlarla boğalar birbirini süzüyor. Meydanda boğalann böğürtüsünden gayn ses yok. Sert vuruşlarla toprak kazılıyor. Bakışlar uzadıkça kalabahğın öfkesı artıyor. Boynuz takırtılan ve zafer çığhklan arasmda ölümüne güreş sürüyor. Güreşin bitmesi için mutlaka birinin meydanı terk etmesi gerek yadaölmesi... Her geleneğin olduğu gibi Kafkasör güreşlerinin de efsanevi isimleri var. Bunlardan bir tanesi, Kamil Alpaslah. Boğalanmn bıleğını büken hemen hiç göriilmemiş. Yıllar öncesi ölmesine karşın saldığı nam hiç unutulmamış. Boğalannı güreşlerden önce kimsenin bilmediği bir besleme programı uygular; 3 ay kadar boğalarla aynı yerde yer, icer, uyurmuş. Kamil Alpaslan'dan sonra böyle özverili boğa yetişüricisi bir daha çıkmamış. Efsanevi kişiliklerden şimdinin boğa güreşçilerine geçiyoruz. Mustafa Gül ve Ibrahim Güzel'le konuşuyoruz. Bize boğalann daha küçük yaşlarda dövüşçü olarak yetiştirildiklerini anlatıyorlar. Mustafa Gül boğasına uyguladığı programı anlatıyon "Lapa arpa ve bol mıktarda kuru üzüm veriyorum. Bu besleme ıkı-üç ay öncesinden başûyor. Kısaca boğalara enerji depoluyoruz. Güreş günü de haydi meydana..." Güneşle bulutlann gökyüzündeki yer kavgası haya kararana kadar sürüyor. Kimi üzgün kimi sevinçli, bir dahaki yılı beklemek üzere evlerine dönüyor. Boğalar ise sadece dövüşmek için beslendiklerinden, biryıllık uykulanna dalmak üzere ahırlannın yolunu tutuyor. Yaşlı boğalar belki bir daha Kafkasör'ü yaşayamayacak. Ermeydarundan dövüşmeden kaçanlann sonu ise sahiplerinin öfkesine bağlı; ya hoşgörü va da kasap bıçağuun altı... Metropolis, gün ışığmı bekliyor TÜREY KÖSE İZMİR - Torbalı yakınlanndaki ana tannça kenti, Metropolis toprak altın- da. Bu kentte sürdürülen kazılann "Bergama, Priene gibi Hellenistik dö- nemi çok iyi yansıtacak" görkemli bir kenti gün ışığına çıkarması bekleniyor. l.ö. 1. yüzyılda Torbah ovasında ya- şayanlar ovayı savunamayacaklan için bir araya gelerek yüksek bir yerde, tzmir ile Efes arasında önemli bir ara durak olan Metropolis « ^ m m m kentini kurmuşlar. Roma döneminde kent yenilenmiş, sonra terk edilmiş, üstü toprakla kaplanmış. Daha sonra da üzerine Bizanş, yerle- şimi gelmiş... Şimdi kent tümüyle toprak altın-da... İlk kez 1989 yıhnda Torbah Belediyesi'nin desteğiyle kazılara baş- lanmış. Dünyada ilk kez bir tiyatro üzerinde jeofizik çahşmalar yapılmış, tiyatronun yeri saptanmış ve kazı- lar sonunda jeofizik ve- riler uygun olarak tiyat- ronun bir bölümü orta- ya çıkanlmış. Bir de _ ^ ^ _ _ _ _ stoa ile bir Bizans kale- sinin bazı duvarlan ortaya çıkanlmaya başlanmış.. Dünyaca ünlü sigara ve otomotiv devlerinin gözdesi durumuna gelen Torbalı'da bundan böyle arkeologlann da işi biraz daha kolay. Nitekım Met- ropolis'i Sevenler Derneği kurulmuş ve kazılara belediyenin yanı sıra yöreye ilgi gösteren şirketlerin de katkıda bulun- ması sağlanmış. Kazılan yürüten Dokuz Eylül Üni- versitesı Mühendislik Mimarlık Fakül- tesi Mimarlık Bölümü Restorasyon J. orbalı yakmlann- da Ana Tannça kenti Metropolis'te beledi- ye desteğiyle yürütü- len kazıda bir tiyatro ile stoa ortaya çıkanldı. Kazılan yü- rüten Dokuz Eylül Üniversitesi öğretim görevlisi Prof. Dr. Re- cep Meriç sonuçta or- taya son derece önem- li bir kent çıkacağı kanısında olduğunu söylüyor. Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Recep Meriç, kazılar sırasında ortaya son de- rece önemli bir kent çıkacağı kanısında olduğunu söylüyor. Prof. Dr. Recep Meriç çalışmalannı şöyle anlattı: "İlk defa bir kazı belediye destekli olarak yürütülüyor. özel kuruluşlann da önemli desteği söz konusu. Ortaya Hellenistik döneme ait önemli mimari örnekler çıkacak. Eski dönemde de bu- rası Izmir ile Efes arasında bir ara istas- yonmuş. Bugün de aynı güzergâhtan ^ , otoyol geçiyor. Amacımız İzmir-Efes arasında kültür potansi- yeli yüksek bir yöre ya- ratmak. Burada her yer- de pek fazla görülme- yen, Bergama, Priene gibi Hellenistik dönemi çok iyi yansıtacak bir kent ortaya çıkacak. Şimdi çok iyi korunmuş tiyatro ile stoa çıktı. Ak- ropolde Ares Tapuıağı var, yenni yazüı kay- naklara göre biliyoruz. Henüz kazı yapmadık.'" Metropolis'i toprağın üzerin? çıkarmak için arkeologlann yanı sıra jeofızikçiler de çahşıyor. Dokuz Eylül Üniver- ^^^^^^^ sitesi Jeofizik Bölümü araştırma görevlilerin- den Mahmut Drahor, dünyada ilk kez bir tiyatro üzerinde jeofizik çahşmalar yapıldığını belirterek şunlan söyledi: "Araşürmalanmızı tiyatro olduğu sanılan alan üzerinde yoğunlaşürdık, alanı taradık, yeri belirledik. Kazılar so- nucu jeofizik verilere uygun olarak ti- yatro ortaya çıktı, çalışmalanmız kazı- larla doğrulandı. Yere akım veriyoruz, alanı tanyoruz. Aradaki özdirenç farklan ortaya çıkıyor, haritalar çizip yerleri belirliyo- ruz. " Menderes Delîası Tepelipelikanlar korumasız HAKANKARA tZMİR - Söke'ye 10 kilo- metre uzaklıktaki Menderes Deltası, tepelipelikanlanncen- neti olarak anılıyor. Dünyada- ki ikınci büyük tepelipelikan kolonisi burada yaşıyor. Del- tada tepebpelikanlann yanısı- ra yaklaşık 207 kuş türü bannıyor. Toplam kuş sayıa 50 bini aşkm. Ancak böylesine zengin bir kuş varlığma sahip delta hâlâ korunmasız. Çevre- cılerin üç yılı aşkın süredir yö- renın mılli park ilan edilmesi doğa ile ilgili bir programda birinci haber olarak verilirken, Türkiye'deki çevrecileri de ha- rekete geçirdi. Yöre ile ilgili olarak yo- ğunlaşan araştırmalar ve Uluslararası Kuşlan Koruma Konseyi'nden uzmanlann sayunlan, deltadaki tepelipeli- kan kolonisınin dünyadaki ikinci büyük kolonı olduğunu ortaya koydu. Tepelipelıkan- lann burada kuluçkaya yat- malan ise daha da önemli bir unsur olarak gösterildi. Deltada 110 tepelipelikan Metropolis'i gün ışığına çıkartmak için arkeologlann yanı sıra jeofizikçikr 4e çahşıyor. Kazılarda arkeoloji öğrencisi gençier de var. • Menderes Deltası, zengin bir kuş varlığı- na sahip olmasına karşm korumasız. Dünyanın ikinci tepe- lipelikan kolonisinin bu deltada yaşadığı be- lirtiliyor. için harcadıklan caba sonuç vermedi. Menderes Deltası'nda 1989 yıhnda gerçekleştirilen araştır- malar yörenin kuşlar açısm dan ne denli önemli olduğu- nu ortaya koydu. tlk araştırma bir grup Al- man çevreci tarafından ger- çekleştinldi. Hazırlanan ra- porlarla, tanmsal alanlann gj- derek genışlemesinin, yapılan sulama yatınmlannın, yoğun olarak kullanılan tanmsal ilaçlann ve avcıhğın yöreyi tehdit ettiğı vurgulandı. Ra- por, Alman televizyonunda sayüdı. Dünyadaki tepelipeli- kan popülasyonu uzmanlar ta- rafından 2500 olarak tahmin edihyor. Menderes Deltası'nı gezen- ler, bir kuş türü popülasyonu- nun yüzde 5'ini bir arada gör- menin verdiği heyecanı yaşıyor- lar. Boylan 180 cm'ye ulaşan tepelipelikanlar, dünyada deve kuşlarmdan sonra en uzun kuş türü olarak gösteriliyor. Doğal Hayatı Koruma Der- neği ve Didimli çevreciler, "Del- tadaki yaşam binlerce yıl daha sürebilir, eğer biz insanlar yok etmezsek" diyorlar. Av ve Yaban Hayatı Vakfı kuruldu 'Once hayvan, sonra av ALO GÜNEŞ GÜRSON ANKARA -Türkiye'nin av hayvanlan açısından"geri dö- nülmez bir noktaya gelmesini" önlemek amaayla, Av ve Ya- ban Hayatı Vakfı kuruldu. Çevre kirliliği, bilinçsiz tanm tekniklerinin kullanılması ve sulak alanlann kurutulması gibi nedenlerle yaşam alanlan yok edilen av ve yabani hay- vanlan korumayı hedefleyen vakıf, "önce hayvan, sonra av"diyor. 3.5 milyon ruhsatlı ve ruh- satsız avcının bulunduğu Tür- kiye'de, av hayvanlanrun sayı- lannın giderek azataası ve bazı hayvan türlerinin yok olmasına çare bulmayı ve bu konuda bir "devlet pohtikası" oluşturul- masını sağlamayı amaçlayan vakıf, mayıs ayında Ankara'da kuruldu. Vakfın kurucu üyele- rinden Suha Umar, avlayacak hayvan olmazsa, avalık yapı- lamayacağına dikkat çekti. Türkiye'de av ve yaban hay- vanlannın ortada İcaldığını ve bu hayvanlannın yaşam or- tamlannın devlet eliyle yok edildiğini savunan Umar, vakfın kuruluş amaanı "Av ve yaban hayvanlannı canb ve cansız yaşama alanlanyla bir- likte korumak, gelştirmek, po- pülasyon (nüfus) azalması var- sa takviye yapmak, düzenli avcıhğı geliştirecek etkinhkler- de bulunmak" olarak tanım- ladı. Türkiye'de avcıbğın bazı açılardan "ilkçağm toplayıahk dönemi"nin niteliİclerini taşıdığını ifade eden Umar, hiç- kimsenin av hayvanlannın sayısmın arttırüması için çaba göstermediğini belirtti. Umar, bunun için öncelikle avcılar arasında "otokontrol sistemi"- kurulmasını sağlayacaklannı kaydetti. Umar, özellikle av hayvan- lannı yok eden kuruluşlann başında Devlet Su Işleri'nin (DSİ) geldiğini ifade ederek, "DSI'nin yaptığı işlerin yüzde 90'ının yaran yok. Kurutma ve kanala alma yöntemleri, sıtma ile savaş amacıyla yapıhyordu. Şimdi, bu teknikleri kullanma- ya gerek kalmadı. örneğin. DSİ son olarak Bafa balık gö- lünü kunıtma çalışmalannı sürdürüyor" diye konuştu. Av ve Yaban Hayatı Vakff- nın hedef ve ilkeleri şöyle: "Kış koşullannda av ve ya- ban hayvanlannın beslenmesi- ni sağlayacak önlemleri almak, Türkiye'deki av ve yaban ha- yatı kaynaklannı tanıtmak, nesh' yok olmaya yüz tutan hayvan türlerini saptamak ve koruma altına abnmasını sağ- lamak, avlaklardaki hayvan popülasyonunu dengelemek, avcılar arasında otokontrol sağlamak, bu konuda bir devlet pobtikası oluşturubnasını sağ- lamak, avcının öldürmeyi bir hak olarak görmesini engelle- mek ve avanın eğitilerek bilinç- lendirilmesini sağlamak". 900 900 673 R0B0C0P II MüthişJıirgerilim!... Kentte karışıklık hököm sürüyor... Haydutlar insanları esiralıyor... Ve..haydutlarakarşı Robocopia siz! 900 900 674 TERMINAT0R II Terminator'ın John Conner ve annesini T-1000'in elinden kurtarması gerek. Törkiye'nin her yerinden servislerimizin 1 dakikası S833 TL'dır. Ortoiama servis süresi 3-4dakikadır. Ato Bilgi PK. 16Tarobyo/lst.