Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
İSTANBUL-Ataköy, Etiler,
Göztepe; ANKARA-Merkez;
İZMİR-Mustafabey şubelerinde
haftasonu tatili kaldırıldı!
A M U K • A N K P I I I T I C E
Cumhuriyet69.YIL / SAYI 24343 / 3000 TL (KDV içmde) KURUCUSU: YUHUS HADİ (1924-1945) BAŞYAZAH: MADİR NADİ (1945-1991)
Bu şubelerden birine uğrayın,
Prestige Card
başvurunuzu yapın,
fotoğrofcekimindert
yararlo$n! V E î
İ P A M U
1992PEBŞEMBE
LiranereyeHazıriayan: EK0N0MİSERVİSİI ^«an*.-,^ ~
' revaluasyonu | «Ş S
90Kuruş
II Inonu
Hükumetı
1.3 Ura
II Dunya
Savaşı
1.3 Lira
Turk Parasını
Koruma
Yasası
t i I t t i V > < t < > I I I t t t * > t > ) >
1.3 Lira
II Dunya Savaşı |
bıtıyor
2.80 Lira
Turkıye Kore
Savaşına asker
gonderıyor
o
2.80 Ura
Recep Peker
Hükumetı nın
devaluasyonu
9 Lira
IV Menderes
Hükumetı nın
devaluasyonu
0.6mm = 1TL(1924-24Ocak1980)
06mm = 10TL (24Ocak198O-Mayıs 1992)
(Eğer 1 Lıra1 mılımetre olarak göstertlseydı bu grafık içın 7 metre uzunluğunda bır gazete kâğıdı kullanılması gerekecektl.)
17.50 Lira
Irak Petrol Boru
Hattı açılıyor
1 $= 2.80TL
273.97 Lira
özal Hükumetı
14.85 Lira
Demırel
Hükumetı nın ılk |
devaluasyonu
101.89 Lira
1 Mayıs'tan
ıtıbarenMerkez
Bankası gunluk kur
ayarlamalarına
başladı
14.85 Lira
12Mart
Muhtırası
80 Lira
12EylulHarekâtı
300 Lira
Bankalara gunluk kur
ayarlama yetkısı verılıyor
35 Ura
III Ecevıt
Hükumetı nın
devaluasyonu
Dolar 7000 lira
• 1923'te Türkiye Cumhuriyeti kurulduğunda 90 kuruş
olan dolann değeri TL'ye karşı tam 7777 kat arttı
• 56yılda 1 dolarkarşısında 70liraya kadargerileyen TL
1980'den sonraki 12yüda 7000 liraya düştü
755 Ura
Yılsonu
Hakûmetin MOtaim Hararı
Bozaİan iktisadî mavazencyi geniden kurmak içın
alırtan cezrt tedbirleri Parti Grapa tasvib etti
k ftbtlat KM fcaîf r'*
2000 Lira ||
2172 Lira
Turk Lırası konvertıbl
halegetırılıyor
116. Sayfada
Tûrk Lirası ABD Dolan karştsında
eriyip giderken. darphaneler banknot
basımına son hız devam ediyor.
2320 Lira
Akbulut
Hükumetı
PT31
2670 Lira
KorfezKrızı
3000 Lira!
3070 Lira
Korfez Savaşı
3540 Lira
Savaşınbıtırnı
Ateşkes
4010 Lira
Lirayı eriten enflasyon
4330 Lira
MesutYılmaz_
Hukumetıı
• Zi\a Müezzinoğlu (Eski Maliye Bakanı)
Türk Lırasfndaki erimeyi durdurmadaen
etkilı çözüm enflasyonu kontrolaltına
almaktır.
• Prof. Selçuk Abaç ( Bankacıhk uzmanı)
Bıra\ vadelimevduatfaıziyükseltilirse
\ atırımcılann dövize olan talebi azaltılabilır.
• Ketnal Cantürk f Eski Hazine Genel
Sekreterı) Dolann hızlı yükselişı
kamuoyunda ekonomik hayatımız
bakımından karamsarhğın oluşmasına
neden oluyor.
• Yıldırım Aktürk (DPTEski Müsteşarı)
Türk Lirasf nın değer kaybının nedeni
enflasyondur. Enflasyon % lOOartarsa dolar
I4bınlırayaçıkar.
Bir ABD Dolan 'nın değerinin
7000 Türk Lirası'na yukselme-
sinın nedenlerini ve gelışmelen
bazı öneriler iie birlikte bilim a-
damlan, poliiikaalar ve uzman-
lar Cumhuriyet'e değerlendırdı.
• ZİYA MÜEZZİNOĞLL
(Eski Maliye Bakanı): Türk Li-
rasf nın değer kaybının hızla
devam ettiği inkâr edilemez bir
gerçeK. Bunun tek nedeni \ar:
Süreklı artan enflasyon. Türk
Lirasfndaki erimeyi durdur-
mada en etkıh çözüm. enflasyo-
nu kontrol alüna alarak gerçek-
leştırilebilir. Ne yazık ki bir şey
yapılamıyor. Kamu kesimi açı-
ğı devam ediyor. Buna karşıhk
kamu gelirlenndeki artışlar
sağlanamıyor. Faizler yükseli-
yor.
• YILDIRIM AKTLRK
(DPT Eski Müsteşarı): Türk
Lirası'nın değer kaybının nede-
ni enflasyondur. Enflasyonu
çözmenın tek >olu da toplumu
hafıza kaybına uğratmaktır.
Geçmişı unutup geleceğe dö-
nük çalışmaklır Bunun ılk yolu
olarak partiler arasında enflas-
yonu düşürme konusunda uz-
îaşmaya gıdilmelıdır. Çünkü bu
bir Kıbns meselesi, AT'ye üye
olma meselesinden farklı değil-
dir. Aynca enflasyonu indire-
mezseniz ATye üyeliğiniz de
kabul olmaz. İkinci aşamada.
işçi, işveren. çıftçi. esnaf arasın-
da toplumsal uzlaşma sağlan-
malıdır. Devlet, altı ay içın enf-
lasyonun yüzde 20'yi geçmeye-
ceğıni, faız oranlannın y üzde 45
civannda olacağını, altı ayda
yapılacak KİT zamlanmn ora-
nını açıklamalıdır. İşçilenn ilk
altı ay için ücretleri belırlenme-
li. burada geçmiş enflasyon dik-
kate alınmamalıdır. Çiftçilerin
taban fıyatı belirlenmelidir. İş-
verenler de ana ürünlerde zam
yapmamalı ya da yapılacak
zamlann oranını açıklamalıdır.
Piyasalarda sektörler kendi
MArkasıSa. 16, Sü. 7'de
4980 Lira
Seçım
4985 Ura
VII Demırel Hükumetı
5080 Ura
Yıl sonu
OLAYLABIN
ARDINDAKI
GERÇEK
70001.
Amerikan Dolan 7000 lira.'..
Eğer bu noktaya geleceğimi-
zi bir kâhin ya da fata yirmiyü
ya da on yıl önce söyleseydi,
kimse inanmaz, ciddiye de al-
muzdı. "Dûşlem ya da imge-
lent gücû" diye yorumlardı.
O\sa 1980'lerin ortalann-
clcın bu yana gidışat belli ol-
ınuşiu. Türkive, önüne geçile-
mez bir hızla kdyıyordu; yük-
sek en/lasyonla birlikte, dunya
ekonomisiyle bütünleşme ede-
bıyatı öylesine ağırlıklı bir si-
yasal güç kazanmıştı ki sonun
başlangıcı apaçık vurgulan-
ımştı.
Çjk yazıldı. çok söylendi,
bir ülkenin parasımn değeri,
ekonomik sağlığımn gösterge-
sidir. Türk Lirası'yla Ameri-
kan Doları arasındakimacera,
başka ülkelerde antak sava}
yıllarındu rastlanabileçek bır
fcıcıavı gündeme getirıyor.
İkinci Dü'nya Savaşı nda
fhılya'da. Fransa'da ve işgal
altında kalun ötekı ülkelerde
bunknoıun bir kâğıt parçasına
döniişiüğü döneniîer elbet oldu.
Bu gidıs durdurulamazsa, Tür-
kiye harpten çıknuş bir ülkeve
benzeyecek.
Llıısal paranın pul olduğıı
bir toplumda ekonomik duru-
mun parlak olduğunu söyleye-
cek uzmanlar yetişmesi de ayrı
bir olgudur. Bu yaklaşım,
1980'lerden bu yana iş dünya-
sında kimi politikacmm hatta
ekonomi ıızmanınm bilerek ya
da bilmeyerek pompaladığı bir
• *
lArkasıSa.l7,Sü.l'de
BANKALARDA DOLAR SATIŞI
İş Bankası 7097 lira
Yapı Kredi Bankası 7070 lira
Akbank 7002 lira
Ziraat Bankası 7100 lira
Halk Bankası 7037 lira
Garanti Bankası 7013 lira
VakıflarBankası 7083 Ura
TEB 7015 Ura
6000 Lira
7000 Lira
• 1946da JJ^Cumhunyet p^
TL'nin dolar
karşısındaki ilk
büyük
devaluasyonu
gerçekleştirildi.
CHP27yılhk
iktidannı 14
Mayıs 1950'de
ağır bir yenilgiyle DP'ye devretti
1946devalüasyonunun fıyaüar yüzde 450 oranında
hazırhğı 1945 sonunda başlar. artar. Döviz stoklanna
1945'e kadar Türkiye'de sıkı rağmen Türkiye, Fransa ve
para politikası uygulanır. İngiltere'ye karşı borçlanır.
Türkiye, savaş sırasında döviz Kamu giderleri artarken kamu
biriktirir, ama içerideki fıyat gelirleri aynı oranda artmaz.
artışlannı durduramaz. Odemelerdengesibozulur.
1939-1943 yıllan arasında mArkasıSa. 16,Sû.3'te
1958:1 $= 9.00 TL
• 1954'ten
itibaren
devalüasyon
velMF
tartışmalan
yoğunluk
kazandı.1958
devaluasyonu
Demokrat
Parti'nin
1960 ihtilali ile devrilmesine zemin haarladı.
IMF, 1954 yılından itibaren önerisi de yeralmaktadır.
Türkiye'ye fıyatlann artması, Menderes, seçimlerin
dışü'caret açıklannın yaklaşıyor olması nedeniyle bu
büyümesi nedeniyle "İstıkrar tedbirleri almaz. Seçimleri
Önlemleri" olarak kazanan Menderes, "Bizım
adlandınlan reçeteyi önermeye uyguladığımız poliükalann
başlar. Reçetede Türk doğruluğunu halk da teslim
Lirası'nın devalüeedilmesi MArkası Sa. 16, Sü. 3'te
1970: 1 $=14.85 TL
JfÇumhuriYefr
feni ekoDomik rejimin esaslan diı
• 10 Ağustos
1970'te TL'nin
dolar
karşısında
9 liradan 14.85
liraya
düşürülmesinin
ardından
Demirel,
12 Mart 1971 muhtırası ile iktidardan indirildi.
ISeker,
benzin,
gazve
mmot
fratıno
Bakankn Kurvılunun karortan açıktandı
DEVALÜASYON
1966 yılına gelindiğinde IMF
Heyeti Başkanı Ernest Sturc,
yeniden devalüasyon
zorunluluğundan sözetmeye
başlar. 1967yılında
Türkiye'nin DPT Müsteşarı
TurgukÖzal, Merkez Bankası
Başkanı Naim Talu, Hazine
Genel Sekreteri Kemal
Cantürk'tür. 1968yılına
gelindiğinde IMF'ye göre arük
Türkiye yeni bir kurbelirleme
noktasına gelmiş, 9 lira
ekonomiyi kurtarmaz
olmuştur. IMF, bu yönde
mArkasıSa.!6,Sü.3'te
1980: 1 $=70.00 TL
•^Cumhuriyet
Devalüasyon: Dolar 70 lirâ'
• 24Ocak
1980'deahnan
tedbirler
çerçevesinde
TL'nin değeri
35 liradan
70 liraya düştü.
24 Ocak karannı 12 Eylül askeri harekâtı izledi.
Huocyni
Ege UniversHesi. poltsi
aşın sertlikle suçiadı
15 Ekim 1979'da yapılan
seçimlerde Demirel, ezici
çoğunluk sağlar. 12 kasım
günü azınlık hükümeti
kurulur. 26 kasım günü DPT
Müsteşan Turgut Ozal, elinde
ekonomik kararlan iceren bir
raporla Başbakan Süleyman
Demirel'in Güniz Sokak'taki
evine gider. Raporda yer alan
tespitler ve ahnması gereken
tedbirler Özal'ın kafasmda
daha önceden oluşan ve
zaman zaman ifade ettiği,
hatta TÜSİAD'm yayın
organında da yer alan saptama
ve önlemlerdir. Özal'a göre
Türkiye'nin birinci sorunu,
"Türk parasımn gerçek değeri
ile dış işlemlerin yapılması"
sorunudur. Özal. çözüm
olarak "kambiyo kontroUerini
başlangıçta en aza indirerek
bir süre sonra da tamamen
kaldırmayı" önerir. 1980 yılına
MArkasıSa. 16, Sü. 3'te
GOZLEM
UĞUR MUMCU
Parayı Pul Etmek...
Türkiye Cumhuriyeti 69 yıl önce kuruldu. Bu 69 yıl için-
de Amerikan Dolan'nın Türk Lırası karşısındaki değeri
tam 7777 kat arttı
1924 yılında bir dolar, doksan kuruşken, bugün bir do-
lar 7 bin Türk Lirası'dır!
1930 yılına kadar bir dolar, hep 90 kuruş üzerinden iş-
lem gbrmuş, dolann değeri, 1930 yılında artmış.
Artmışda neolmuş7
Turk Lirası'nın değeri, bır Amerikan Dolan'nın karşı-
sında 90 kuruş yerıne 1 lira 30 kuruş olmuş.
»ArkasıSa.l6,Sü.7'de