Catalog

22 NİSAN1992 ÇARŞAMBA • • * • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 17 OLAYLARIN ARDENDAKI GERCEK MBaştarafı l. Sayfada oluşturuyor. Çağımızın roman sanatına katkısmı,, yeretden ev- rensele yönelerek gerçekleştir- miştir. Bir başka deyişle Çuku- rova'da yaşananların bütün yer- yüzünde yaşayanlan ilgilendiren sanatsal boyutlara ulaşması, Ya- şar Kemal'in Osmanlı değil, Anadolulu kimliğiyle yücelme- sinden başka bir şey değildir. Yaşar Kemal'in Akdeniz Üni- versitesi'nde "onur doktoru" unvanmı alırken savunduğu tez, kendi özyaşamının da anlamım belirginleşlirmektedir. Eğer Anadolu insanı, Tanzimat Os- manlısından daha gerçek bir ki- şiliğe sahipse, kimlik çatlama- sından kendisini koruyabilir. Kültür emperyalizminin güdü- miine giren kişi îse hangi mes- lekte olursa olsun benliğini yi- tirmiş bir öykünmeci olmaktan öteye gidemez. Cumhuriyet devrimi, Anado- lu insanını yerel kültürun değer- lerinde evrensele ulaştırmak için yapılmıştı. Son dönemlerde dünya görüşümüzde Tanzimat öykünmeciliğinin ağır basması da bir rastlantı sayılamaz. Yaşar Kemal, Cumhuriyet okulunda yetişmiş değerli bir yazanmızdır; Akdeniz Universi- tesi çok yerinde bir karar almış- tır. Üzerinde gerçekten çok du- rulması ve düşünülmesi gereken "yerelden evrensele" geçiş ve uy- garlıkla bütünleşme konusunu bu nedenle bir kez daha ele al- mak fırsatım bulduk. Çü'nkü Cumhuriyet gazetesini Cumhu- riyet yapan da Tanzimat öykün- meciliği değil, Aıatürk devrim- ciliğidir. * + + Hurd • Baftarafı I. Sayfada Douglas Hurd. Ankara'da yaptığı görüşmeler konusunda dün düzenlediği basın toplantı- sında. Türk hükümetınin Çekiç Güç'ün süresinin uzatılmasının parlamentonun yetkisinde ol- duğunu açıkladığını belirterek. "Şu ana kadar yapılan görüşme- lerden ortaya çıkan ortak çö- zümlemelerin düzevi cesaretlen- diricidir" dedi. Türk hükümeti- nin de İngiliz hükümeti gibi bölgedeki istikrann "hayari önem" taşıdığına inandığını be- lirten Hurd. koalisyon kuvvet- lerinin süresinin uzatılmasının ç"Batı ülkeleri tarafından talep edilen" bir konu olarak anlaşıl- maması gerektiğini, Türkiye'- nin de îngiltere, Fransa ve ABD ile birlikte koalisyon üye- si olduğuna dikkat çekti. Türkiye'ye yönelik mülteci akınının bir kez daha yaşanma- ması için koalisyon uçaklânnın gözetleme uçuşu yapmaya de- vam etmesinin Türkiye'nin de yaranna olduğunu belirten Hurd. 36. paralelin kuzeyinde bulunan Kürt ve Türkmenlere yönelik Irak tehdidinin devam ettiğini bildirdi. Gazetecilerin ısrarla, Çekiç Güç'ün süresinin uzatılması konusundaki soru- lanna karşılık Hurd. "Bende olmayan bir konuda daha fazla- sını söylemek akıllıca ohnaz" yanıtını verdi. Dışişleri Bakanı Hikmet Çe- tin. Hurd'ün kendisini ziyareti sırasında gazetecilere yaptığı açıklamada Çekiç Güç'ün süre- sinin uzatılması konusunda karar verebilmek için hazirana kadar zaman olduğunu. bu ko- nuda çeşitli ülkelerle görüşme- ler yapmak için "vakit olduğu- nu" söyledi. Hurd, Cumhur- başkanı Turgut Özal. Başba- kan Süleyman Demirel. Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü, Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin ve Dışişleri yetkilileri ile yaptığı görüşmelerde Güney- doğu. Kıbns, Karabağ. Bosna- Hersek, Avrupa'nın geleceği ve güvenlik konulannın da ele alındığını bildirdi. 14yeni UBaştarafi 1. Sayfada de birer milyar lira ödenek bulunduğunu bildirdi. Yasa ta- sansına göre. Basın Yayın Yüksekokullan "İletişim Fa- kiUtesT, Eğitim Yüksekokullan da "Eğitim Fakültesi" adını ala- cak. Kurulacak ünivesitelerde ye- terli öğretim üyesi bulunduğu- nu kaydeden Toptan. Türkıye - de 10 bin öğretim üyesi açığı olduğuna dikkat çekti. Tasanya görc yeni kurulacak üniversiteler şöyle: "Harran Ümversitesi(Şanlı- urfa), Isparta Üniversitesi, Ay- dın Üniversitesi, Kara Elmas Üniversitesi (Zonguldak), Mer- şin Üniversitesi, İzzet Bavsal Üniversitesi (Bolu), Hatay Üni- versitesi, Pamukkale Üniversi- tesi (Denizü), Balıkesir Üniver- sitesi, Kocaeli Üniversitesi, Şakarya Üniversitesi, Manisa Üniversitesi, Afyon üniversitesi, Kars Üniversitesi." Kocaeli Gebze'de Türkiye'- nin dk Yüksek Tcknoloji Ensti- tüsü'nün kurulmasını öngören tasanya göre, Basın Yayın Yüksekokullan iletişim Fa- kültesi', Eğitim Yüksekokullan Eacım Fakültesi' adını alacak. 17 nisandaki operasyonda öldürülen 3 kişi İstanburda toprağa verildi Cenazede olay: 200 gözaltı Küçükarmutludaki evier !ek tek arandı. (Fotoğraf: SUAT KOZLUKLU) Küçükarmutlu'da yürüyüş İstanbul Haber Servisi-17 nısan'daki operas- yonda öldürülenlerın, ccnazeleri toprağa veril- ineden bır süre önce. Sanyer Küçükarmutlu son durakta. bır e\in çatısına "Devrimci kadın sa- vaşçılar ölümsüzdür" yazılı vc •"Dcvrimci Sol Güçler" imzalı pankart açıp lastik yakıldı. Olay yerine se\k edilen çok sayıda Çevik Kuvvet gö- revlileri. yakluşık 50-60 kişilik bir grubun yürü- yüş yapmak ıstemesi üzenne havaya uyan ateşi açtı. Buna taş. sopa ve molotof kokteylleriyle karşılık veren göstericıler. polis larafından gö- zalıına alındı. Polis. Küçükarmutlu'da evleri tek tck aramadan geçirdi. Kuşkulu görülen çok sa- yıda kişi gözaltına alındı. istanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir. gözaltına alınanlar hakkında yasal işlem yapıl- masını. bu kişilere sorgulannda. "aileleriyledahi 14-15 yıldır görüşmeyen, cezaevi fırarisi olan ki- Şİlerle. örgütsel bağlan olmadığı takdirde ne gjbi ilişkilerinin olabileceğinin " sorulmasını istedi. İstanbul Haber Servisi- İs- tanbul polisinin 17 nisan günü düzenlediği opcrasyonlarda ya- şamını y itiren Sabahat Karataş, Ahmet Fazıl Ercüment Özdemir ve Satı Taş, dün Karacaahmeı Mezarlığfnda toprağa verildi. Küçükarmutlu ve mezarhk çev- resinde korsan gösteri yapmak istcv.cn yaklaşık 200 kişi gözal- tına alındı. Polis. cenazclerin kaldınlması nedeniyle kent içindc aeniş eüvenlik önlemleri aldı. İstanbul Emniyet Müdür- lüğü'ne bağlı ekiplerin Bostan- cı. Gözıcpe ve Kozyatağı'nda düzenledikleri operasyonlarda >aşamını yitiren 11 kişiden Sa- bahal Karataş. Satı Ta^ ve Ahmet Ercüment Fazıl Ozde- mir'in cenazeleri. Cerrahpaşa Adli Tıp morgundan dün öğle- den sonra yakınlannca alındı. Cenazcler. otomobillerle saat 15.00 sıralannda Karacaahmeı Mezarlığı'na getirildi. Cenaze- lcrdcn kısa süre sonra ölenlerin yakınlannı laşıyan bir otobüs mezarhk önüne geldi. Ancak çcvrede önlem alan Çevik Kuv- vet görevlileri tek lek kimlik kontrolü yaparak topluca me- zarlığa girmelerini engclledi. Polisin. mezarlığa sadece. ölen- lerin çok yakını olanlann gir- melerini izin verdiği gözlendi. Karacaahmet Mezarlığı'nın çcvrcsini baştan başa kontrol altına alan polis, kuşkulu gör- düklcri çok sayıda kişiyi gözal- lına aldı. Cenazelerin yıkanma- sı sürerken. cenazeve'katılmak için Bağlarbaşı jakınlannda loplanan yüzlerce kişi. "Dev- rim şehitlcri ölümsüzdür" şek- linde slogan atarak yürüyüşe geçtiler. Karacaahmet Mezarlı- ğı ana kapısı önünde bekleyen Çevik Kuvvet görevlileri. olo- büslerle Bağlarbaşı'na hareket ettiler. Slogan atan göstericıler ve Çevik Kuvvet görevlileri arasında bir süre çatışma ya- şandı. Polis. taş atarak sokak aralarında koşturan gösterici- lerden çoğunu gözaltına aldı. Bu arada Karacaahmet Me- zarlığı'ndaki cenazeler ise ya- kınlannın elleri üstünde taşına- rak. toprağa gömülecekleri bölüme götürüldüler. Cenaze- leri taşıyanlar slogan atıp. ağıt yaktı. Cenazeler taşınırken. üzerlerine düz kırmızı bayrak- lar asıldı. Cenazeye. Sabahat Karataş'- ın ablası Nimet Yıldınm. hem- şire Satı Taş'ın anncsi Hanım Taş ile ölenlerin yakınlannın vanı sıra Bcrlin Senatosu İnsan Haklan Komisyonu üyesi. Andre Vogel. Ânselm Kon- dach ve Christane Klihn de ka- tıldı. Sabahat Karataş. Satı Taş ve Ahmet Fazıl Ercüment Öz- demir'in cenazeleri. \2 Tem- muz 1991 günü yine başka bir Dev-Sol operasyonunda ölen- lerin bulunduğu yerde toprağa verildi. Kalabalıİc. cenazelerin gömülmesinden sonra polis kordonu altında sessizce dağıl- dılar. Bu arada aynı operasyonlar- da yaşamını yitiren Ayşe Uzun- hasanoğlu'nun Rize'nin Fın- diklı ilçesindeki cenaze törenine giden 40 kişi güvenlik güçlerin- ce gözaltına alındı. Operasyona tepkiler İstanbul Barosu Başkanı avukat Turgut Kazan, demok- rasiden korkulmaması gerekti- ğini belirterek, "Kan ve şiddet değil. demokrasi istiyoruz" de- di. Kazan. dün yaptığı yazılı açıklamada. yaşanılan sorunla- nn demokrasi içinde çözüm beklcdiğini kaydederek. halk için özeürlük ve siddet kulla- TV'denKürtçeyayınkavgasıUBaftarafi I. Sayjada 1991 tarihve3713savıhTerörle Mücadele Kanunu'nun 23'- üncü maddesiyle' yürüıiükten kaldınldığından anayasamızın 26'ncı maddesinde öngörülen kanuni engel de ortadan kalkmış bulunmaktadır. GAPtelevizvonumuzda Kürt- çe yayın yapılması, mesela Kürt- çe miizik, haber ve benzeri ya- yınlara izin verilmesi, Kürt kökenli vatandaşlanmı/m mille- timizin aynlmaz bir parçası ol- duğunu da gösterecektir. Böyle bir yaklaşımın bu vatandaşlan- mıza sahip çıktığımızın ve kendi- lerini bir parçamız saydığunızın da açık teyidi olacağını düşünü- yorum. Aynca, Kürtçe yayın olanağının sağlanması ile bu va- tandaşlarımızın bir azınlık olma- dığı, aksine toplumumuz moza- yiğinin ayrılmaz bir parçası olduklarını da kanıtlayacaktır. Kaldı ki, bu tür yayıniar. bu va- tandaşlanmızın sınırlarımız dı- şında yaşayan soydaşlanna da hitap edebilecektir. Bugün herkesin kabul ettiği gibi, dünyadaki demokratikJeş- me ve İiberalleşme eğilimleri doğrultusunda yasakçı yakla- şımlardan artık uzaklaşmamtz zamanı gelmiştir. Şayet anayasa dtşında bunu engeUeyici mevzuat varsa bunun değiştirilmesi de TBMM'ce ele aJınmalıdır. Bu bakımdan bu konunun toplumu- muzun bütün kesimlerince ciddi- yetle ek alınması yararlı olacak- tır.^ Demirel: Aklı neredeymiş? Başbakan Süleyman Demi- rel, Cumhurbaşkanı Özal'ın açıklamasını değerlendirirken. gergin bir ifadeyle,"Bugûne ka- dar aklı neredeymiş" dedi. De- mirel, gazetecilerin konuya iliş- kin sorusuna şu yanıtı verdi: Anayasanın • Baştarafı 1. Sayfada nmcılık volunda çalışma sapa- mayacağını beliruı. Sovsal. bu düzenlemc ile var olan fiili bir durumun meşrulaştınlmasını amaçladıklannı söyledi. Öneri- lerin birçoğu üzerinde TBMM'de gerckli çoğunluğu sağlayacaklannı umduklarını da belirten Soysal. "Biz bu öne- rileri öteki partilerin demokra- tikleşme konusundaki yaklaşım- larını ortaya çıkaracak bir turnusol kâğıdı olarak ortaya atıyoruz"dcdi. SHP'nın hazırladığı önerilcr. basın özgürlüğü ve demokratik haklar açısından ycni düzenle- rrtcler getirirken. Cumhurbaş- kanı'nın yetkilerini öncmli öl- çüde kısıtlıyor. zorunlu din dersini kaldınyor ve diyanct iş- lerinı gencl idari yapının dışına çıkanvor. DYP ise. SHP'nin ilkesel bazda anlaştığı konularda a>- nntılara ilişkın önerilcrini ince- lemeye aldı. DYP Grup Baş- kanvekili Bekir Sami Daçe. SHP ile birçok konuda daha önce uzlaşmaya vardıklarını belirterek. aynntılar konusun- daki vaklaşımlan bir kez daha dcğerlcndireccklcrini belirtti. Daçe. DYP'nin ayrıntılara iliş- kin ayn bır öncri pakcti hazırla- mayacağını. incclcmcyi SHP'- nin mctni üzerinde yapacağını anlaltı. L>açc. SHP'nin Kürt partisı kuruimasına kapı aralayan yaklaşımıilcilgili birsoruüzeri- ne ise. bunu kabul ctmclerinin mümkün olmadığını bildirdi. "Ben sündi size bir şey söyle- yeyim, GAP televizyonu bugün kurulmuş değil. Sayın Özal da Türkiye'de bugün var değil. Bu- güne kadar aklı neredeymiş? Madem ki, böyle bir şev var, res- mi dil Türkcedir denen bir devle- tin içinde, televizyonundan bir başka dille neşriyat yapdsa, bu anayasaya aykırı değildiyse, bu zamana kadar aklı neredeymiş? Bu tartışmanın bence hiçbir yeri yoktur. Benim söyleyeceğim bundan ibaret." Demirel, koalisyon ortağı SHP'nin grup başkanvekili Ay- dın Güven Gürkan ile Ankara Milletvekili Mümtaz Soysai'ın da basın toplantısında aynı gö- rüşü dile getirdiklerinin anım- saülması üzerine,"Olabilir. Bi- zim koalisyon protokolümüz var. Benim düşüncem bu. Ben farklı bir şey söylemiyonım. Be- nim dediğim şey şudur; bugüne kadar aklı neredeymiş, herkesin aklı neredeymiş?" diye konuştu. Demirel, "Cumhurbaşkanı'nııt bu konuyu tartışma yöntemin- den rahatsız mısınız" sorusuna, "Yorum yok" karşılığını ver- mekJe yetindi. SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ise Kürtçe vavın konu- sunda yorum yapmaktan ka- çındı. inönü gazetecilerin bu konudaki sorulanna önce "Bü- miyorum" yanıtını verdi. Gaze- tecilenn ısran üzerine. "Hükü- mette tarttşümadı, görüşülme- den bir şey söyleyemem"yanıtını verdi. Kürtçe TV yayınlan ve Güneydoğu bölgesinde atıla- cak "demokratik adunlar" ko- nusundaki tartışmalar, SHP içinde de arayışîara yol açtı. Başbakan Süleyman Demirel'- in Kürtçe TV yayınlanna karşı çıkmasına İnönü'nün de çekim- ser bir tavır sergilemesine kar- şın. SHP Genel Sekreteri Cev- det Selvi, "Bunlar bizun progra- mımızda vardır, bu konuda vaatlerimiz vardır. Bu ve benzeri konular koalisyon ortaklığına zarar verecek boyutta değildir. Ancak, biz olağanüstü halin bundan böyle uzatılmamasını, koruculuğun kalkmasını, aynca bölgHeki güvenlik güçlerinin de eğitim düzeylerinin yükseltilme- sinden yanayız ve bunlar bir an önce hayata geeirilmelidir" diye konuştu. Selvi, bunu "partinin görüşü" diye açıklarken, koalis- yon içinde de SHP'nin bu ko- nudaki tavn doğrultusunda mesaj verdi. SHP Genel Başka- nı ve Başbakan Yardımcısı Er- dal İnönü'nün geçtiğimiz gün- lerde toplanan Parti Meclisi'n- de dile getirilen bu türden gö- rüşlere karşı çıkmadığı, ancak "terörün önlenmesi gerektiği, te- rörün önlenememesi halinde demokrasinin yerleştirilemeye- ceğinin de" altıru çizdiği vurgu- lanırken. SHP'nin buçerçevede koalisyon içinde Güneydoğu sorununda farklı bir kimlik koyma arayışına gidebileceğı kaydediliyor. Ancak, İnönü'- nün hükümet içinde alacağı ta- vır da merakla bekleniyor. Selvi, konuya ilişkin gelişme- ler üzerinde Cumhuriyet'in so- rulannı şöyle yanıtladı: - SHP'nin Kürtçe televizyon yayınları konusundaki tavn ne- dir? SELVİ - Bizim başlangıçtan beri parti programımızda da yer verdiğimiz bu konu üzerin- de durulmalıdır. Kürtçe yapıla- cak yayınlann ya da genel anla- tımıyla insanlann anadilini özgürce konuşabilmeleri. gele- neklerini yerine getirebilmeleri- nin hiçbir sakıncası yoktur. Üstelik, bu tür sorunlann olumsuz bir noktaya geldiği an- da demokratik. banşcı çözüm- ler için de yaran olur. İnsanlar, özgürlük ortamında temel hak- lannı kullanabilmelidir. Bu en doğal olaydır. Bu şekilde birya- yının bır sakıncası yoktur. Tam aksine ülke bütünlüğünü sağla- yabilecek, insanlann banş ve demokrasi içinde bir arada ya- şamalanna uygun bir ortam sağlayacakur. Özgürlükler sı- nırlandığı zaman, çok olumsuz sonuçlardoğduğunu hep birlik- te gördük, yaşadık. Bu çerçeve- de ülke bütünlüğünü de sağla- yacak, bir ölçüde bu tür yayın- lann sakıncası olmayacağı gibi, banş ve özgürlük ortamının ku- rulmasına da bir ölçüde kalıcı katkı sağlayacağı inancındayız. - İçinde yer aldığmız koalis- yon hükümetinin diğer kanadı -örneğin Başbakan Süleyman Demirel- buna karşı çıkarsa ne olacak? SELVİ - Bu ve benzeri konu- lar koalisyon ortaklığına zarar verecek boyutta değildir. Koa- lisyon hükümeti, demokratik adımlan atma, banş ve güven- lik ortamını oluşturma sözüyle işbaşına gelmiş ve bunlan yeri- ne getirme gayreti içindedir. Bu adımlan da atmaktadır. Koa- lisyon protokolünde de Doğu ve Güneydoğu sorununun de- mokrasi içinde ve ekonomik önlemlerle çözüleceği açıklan- mıştır. Koalisyon hükümeti gerek bu konuda, gerek önemli saydığımız diğer bazı konular- da ülke bütünlüğünü koruya- rak sorunlara çözüm bulma cabası içindedir. RP, Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın TRT'nin GAP kanalın- dan Kürtçe yayın yapılması yönündeki önerisine destek verdi. RP Grup Başkanvekili Şev- ket Kazan, "GAP kanalından Kürtçe yayın yapdmasına taraf- tanz" dedi. Kazan, bu uygula- ma ile sağlanacak yararlan ise şöyle sıraladı: "Yöredeki halkuun, bölücü yayın yapan BBC'yi dinlemek- ten ahkonuhnasını sağlayacak- tır. Vennemiz gereken mesajı vermemizi sağlayacaktır. Bugü- ne kadar mesajı BBC veriyordu. Yöre halkınuı ezikliğinin bir öl- çüde ortadan kalkması sağlana- caktır. Sayın DemirePin bu konudaki çekingenliğini veya ih- tiyatlı olmak gerektiği yolunda- ki açıklamasını ise bir cesaret- sizlik.versi/ bir vehim olarak niteliyoruz." MÇP Genel Baş- kan Yardımcısı Şevket Yahnici. Özal'ın Kürtçe yayın konusun- daki görüşlerini parti olarak şöyle değerlendirdiklerini açık- ladı: "Sayın Cumhurbaşkanımız, ara sıra Köşk'ten aşağılara doğ- ru, menüeket ve niillet hayatı- mızla alakalı. hay ati önemi haiz ve kririk bazı konular hakkında- ki görüşlerini dile getirmeyi âdet haline getirmiş bulunmaktadır- lar. Ardından hemen bir Sözcü' açıklaması da 'âdet'in devamı haline geldi: Sayın Cumhurbaş- kanımız konunun tarttşdmasını istiyorlar, tepkileri topluyor- lar... Benzer konularla ilgili son açıklamaya 'GAP kanalında Kürtçe yayın dileği' hususunda şahit olduk. Sayın Özal'ın sayın sSelefleri, eski Başbakanımız ve ANAP Genel Başkanı da, 'Bu konudaki görüşler tartışmaya açılmalıdır' buyıırmuşlar. Bir kere Sayın Mesut Yılmaz'a tav- siyemiz bu konudaki tarttşmayı o kendisini çok seven Karadeniz illerinde yapmasıdır, buyursun Karadeniz'e çıksın ve orada 'Kürt partisi kurulması' veya 'GAP'ta Kürtçe yayın yapılma- sı' gibi konulan kendi hernşerile- riyle tartışsın. Kürtçe yayın anayasaya ay kırıdır." Radyo-Televizyon Yüksek Kurulu eski başkanvekili An Baransel. GAP televizyonun- dan Kürte yayın yapılmasının, yürürlükteki anayasa ve yasa- lar çerçevesinde "kesinBkle" mümkün olmadığını söyledi. r Ânayasada tartışılanmaddelerCumhurbaşkanı Özal ile Demirel arasında tartışmaya yol açan, koalisy on ortaklarından SHP'nin içinde farklı değerlendirmelere neden olan 'Kürtçe yayın', anayasanın ilgili 3, 14 ve 26. maddelerini gündeme getirdi. Kürtçeyayın konusunda tartışılan anayasa maddeleri şöy le: ///. Devletin hütün/üğii, resmidili, havrağt, milli mar$ı ve haşkenti MADDE 3.-Türkiye Dev lcti. ülkesi v c mılletiylebölünmezbirbüıündür. Dili Türkçcdir. Bavrağı.şcklı kanununda bclirtilcn. bcvazaj yıldızlıalbayraktır. Millimarşı "İstiklal Marşı'dır. Başkenti Ankara'dır. ///. Temcllıak vc hürriyetlerin köriive kuUanılumamusı MADDE 14.-Ânayasada yer alan hak vc hürriyctlcrden hiçbiri. devletin ülkesi vc millctiylc bölünmez bütünlüğünü bo/mak. Türk dcvlcıinin \e cumhurivclin varlığını tehlikcyc düşürmek, temcl hak vc hürriyetlcri yok ctmck. devletin bir kişi veya zümrc tarafından >önctilmesini veya sosy, al bir ^ınıfın diğer sosyalsınıtlar üzerinde egemcnliğini sağlamak vcva dil. ırk, din vcmezhep aynmı yaratmak veya sair hcrhangi birvoldanbukavram vc görüşleredayananbirdcvletdüzenini kurmakamacıylakullanılamazlar. Buvasaklaraavkırı hareket edcn,veya başkalarını bu yolda lcşvik veya tahrik cdenler hakkında uygulanacak mücy yidcler. kanunla düzcnlenir. Ana> asanın hiçbir hükmü. anavasada yer alan hak vehürriyetleriyokctmeyc yönclık bırfaalıyettcbulunmahakkını \ crir sckıldc > orumlanamaz. ( ///. Düşünceviciı,•ıklıımu vc vavmct hiirriveli MADDE 26. - Hcrkcs. düşüncc vc kanaatlcrini söz. yazı. rcsim veya başka yollarla tck başına veya toplu olarak açıklama vcyaymahakkınasahiptir. Bu hürriyct rcsmi makamların müdahalcsi olmaksızın haberveya fikiralmak yada vcrmck scrbcstlığıni dc kapsar. Bu fıkra hükmü. radyo, lclcv izyon. sinema veya benzeri yollarla yapılan yayınlann izin sistcminc bağlanmasına cngcl değildir. Bu hürriyetlerin kullanılması. suçların önlenmesi. suçlulanncezalandınlması. devletsırn olarak usulüncebelirtilmiş bilgilerin açıklanmaması. başkalannın şöhret veya haklannın. özel vc aile hayatlannınyahut kanununöngördüğü meslck sırlannın korunması veya yargılama görevinin gercğine uygun olarak yerinegetirilmesi amaçlanyla sınırlanabilir. Düşüncelcrin açıklanması vc yayılmasında kanunla yasaklanmış olan hcrhangi birdil kullanılamaz. Buyasağa aykırı yazılı veya basılı kâğıtlar, pİaklar. scs ve görünıü bantları ile diğer anlatım araçvegcreçleri usulünegörc\crilmiş hâkim kararı iizcrinc veya gecikmesindc sakınca bulunan hallcrdc kanunla yetkili kılınan mcrciin cmriyle toplattınlır. Toplatma kararını vcrcn mcrci bu karannı. yirmi dört saat içindc yclkili hâkimc bildirir. Hâkim bu uygulamayı üç gün içindc karara bağlar. Haber vcdüşüncclcriyaymaaraçlannın kullanılmasına ilişkin düzcnlcyici hükümler. bunlann yayımını cngellcmcmck kaydıy la. düşünccyi açıklama veyayma hürriyclinin sınırlanmasısavılmaz. ' Bu arada. DYP'nin SHP ta- ratından gciirilcn zorunlu dııı derslcrinin kaldırılması vc diya- nct işlerinin idari yapının dışına çıkanlmasına ilişkin öncrıler konusunda da tcrcddütleri ol- duğu bclirlcndi. DYP'liler. bu konulann aynntılı bir biçimdc clc alınıp. olgunlaştırılmaM ge- rektiği kanısını taşıyor. Koalis- yon ortağı SHP vc DYPyöneti- cilcrinin vaklaşımlan. anayasa dcğişiklıklcri açısından bır $ ka durumu da açıklığa kavuş,- turuyor. Buna görc iki parti. bu yılçalışmalannı yalnızca. radyo tclcvizyonda devlct tckclinin kaldınlması, seçme vc scçilmc yaşının indirilmcsi ile siyasi par- tilcrc ilişkin anayasa dcğişiklik- lcrinin gerçeklcştirilmcsi için yoğuniaştıracaklar. Öıckı ko- nulardaki anayasa dcğişiklikle- ri ise cğcr perçeklc>tirilcbilirsc. .- gclccck yıl yapılacuk. HEP'ten eleştiri Halkın Emek Partisi (HEP) Sekreteri Ahmet Karataş, 12 Ey- lul yöneticilerinin yargılanmasını cngcllcycn 15. ınaddcnin kaldı- nlması durumunda bu yöneti- cilcr hakkında dava açacakları- nı belirtti. "Her öniıme gelenin on yılda bir tankını, tüfeğini alıp darbe yaptığı bu ülkede bunlara hakettiği cezayı vererek bu tür olay ların önünü alabiliri/" diycn Karalaş. 12 Eyliil'ün vc onun >aratiığı durumun dü/cltilmcsi için yürülülen hcr lürlü çalış- ıııaya dcslck vereceklcrini bc- lırtıi. Karataş. Cumhurbaş- kum'nın yetkilerini kısıilayan tasarıya dcslck vcreccklcrini. Kürt partisi kurulması konu- sundaki çalışmaları ısc saminıi bulmadıklannı iliıdcetlı. nanlann, halka ve özgürlüklere zarar verdiklerini söyledi. Ka- zan, "Bırakahm gençlerimiz demokrasinin bütün nimetle- rinden yararlansın. Yürüyüş. yapsın, dernek kursun, gazete çıkarsın. şiddet hariç bütün yol- lan kullansın. Bunlan yapma- dığımız için birisi geliyor, genç insanımızın eline silahı veriyor. Terörü besleyen bu ortamı biz yarattık. Demokrasiden kork- mayalım, özgürlükleri açalım, bu ortamı kurtaralım." dedi. Çukurova Üniversitesi'nde 100 kadar öğrenci, İstanbul'da 11 kişininöldürülmesiniprotes- to ctmek için dün forum düzen- ledi. Pankart açıp slogan atan öğrenci lere çevrede geniş gü- venlik önlemi alan jandarma müdahaleetmedi. Günevdoğu'da maskeli terör: 4 ölü• Midyat'ta. Tolgalı minibüsünü köye bir kilometre kala durduran yüzleri maskeli kişiler yolculan taradı. İkisi çocuk dört kişi öldü, sekiz kişi yarâlandı. Haber Merkezi - Yüzleri mas- keli kişilerin Mardin'in ilçele- rinde yaptıklan kanlı eylemler dcvam ediyor. Dün de Midyat ilçesi kırsal kesiminde bir köy minibüsünün yüzleri maskeli kişiler tarafından yaylım ateşi- ne tuıulması sonucu, ikisi ço- cuk dört kişi yaşamını vitirdi. Mardin'in Midyat ilçesinde önceki gün, bir minibüs ile bir kamyonda. ^ ! u n c a ı ? . k ö y'üler n g ö r e v i y a p a r k e n , saldınya kurşuna dızıldı. Sekız kışmm u ğ r a d l S a l d m s o n u c u d ö r t e . öldürulmesıyle sonuçlanan sa - n n d e n v u r u J a n Y l l d ı z o l a y y e . dından bırkaç saat sonra Tol- n n d e y a ş a m ı r u yitirdi. Saldm- gal.koyumınıbusuyok:ulanna d a n ^ ^ m ^ o p e rasyon ateş açıldı. 47 AV 704 plakalı d ü z e n l e y e n güvenlik güçleri, mmıbusu koye bır kilometre b i r ç o k jş y e n nin camlannı kırdı, yaklaşık 200 kişiyi gözalüna al- lannda 33 PKK militanırun öldürülmesi olayını protesto amacıyla üç gündür kepenk ka- patma eylemi yapan Cizre, Nusaybin, Silopi ve İdil esnafı dün işyerlerini açtı. Batman Emniyet Müdürlü- Kuvvet Şube Müdür- de görevli 24 yaşındakı memunı Ahmet Yıldız, 12.30 sıralannda dev- kala durduran yüzü maskeli ki- şiler daha sonra yolculan, oto- matik tüfeklerle taradı. Mini- büste bulunan Abdurrahman Yeşümen (10), Hamza Bulut (3) ve Mehmet Candan olay yerin- de. Hacı Bedür ise kaldırıldığı Midyat Devlet Hastanesi'nde yaşamını yilirdi. Çeşitli yerle- rinden yaralanan Aynan Gülte- kin, Yasin Bedür, Yusuf Yeşil- men, Halime Candan, Sedo Bodür, Katibe Bulut, Rıdvan Candan, Emine Candan ise tedavi aluna alındı. Olağanüstü Hal Bölge Valili- ğı yetkilileri, eylemin PKK'üIar tarafından gerçekleştirildiğini öne sürdü. Mardin HEP Mer- kez İlçe Başkanı Şeyhmuz Çağ- ro ise "Yaralılarla yaptığunız görüşme sonucu eylemin aynı köy konıculan tarafından ger- çekleştirildiğini saptadık. Yara- lılar, konıculardan birini, olay sırasında giydiği elbiseyle sabah- leyin köyde gördüklerini anlattı- lar. Saldırının, köy halkınuı korucuları dışlaması ve köy mi- nibüsüne ahnamaları nedeniyle gerçekleştirildiğini sanıyoruz" dedi. Mardin'in Savur ilçesi yakın- dı. Diyarbakır 1 Nolu E Tipi Ce- zaevi'nde bulunan siyasi tutuk- lular İstanbul ve Mardin/ Savurdaki olaylan kınamak amacıyb bir haftahk açbk grevi- ne başladı. Bir süre önce PKK tarafın- dan kaçınlan ve önceki gün ser- best bırakılan asteğmen Kadir Yüksel, astsubay Yener Soyhı, jandarma er Kemal özgenç, jandarma onbaşı Eyüb Kaba- taş ile er Şenol Oral, dün heli- kopterle Diyarbakır'a getirildi. Adana; Bir polis şehit Adana'da ekip otosuna kim- liği belirlenemeyen 2 kişi tara- fından silahla çapraz ateş açıldı. Olayda. bir polis şehit oldu. Bölge Trafik Müdürlüğü'ne ait ekip otosuyla saat 22.30 sı- ralannda Emniyet Müdür- lüğü'ne gitmekte olan Salih Saraç, E-5 karayolu Asri Me- zarlık yakınlannda 2 kişi ol- duklan belirlenen silahlı saldır- ganlar tarafından çapraz ateşe tutuldu. Polis memuru Salih Saraç olay yerinde şehit oldu. Muzır Kurulu iktidarsızlığa MBaştaraJı 1. Sayjada luyor. Kurula. görev yaptığı altı yıl içinde Türkiye'de yavımlanan her türlü yayının bir örneği in- celenmek üzere geldi. Gelen bu yayınlannın sayısının 100 bini aştığı belirtiliyor. Bu yayınlar- dan muzır ya da müstehcen bu- lunanlann dışındakiler, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'ne devredildi. Kurul, kendisine doğrudan ulaşan yayınlann dışında. sav- BennyHiUilk • Baştarafi I. Sayfada kaldınlan sanatçının uzun sü- redir fazla kilo sorunu vardı. İngiltere'de televizyonun gücünü ve olanaklannı değer- lendiımesini bilen ilk güldürü sanatçılarından biri olan Benny Hill. ekrandaki ilk gös- terilerine 1951'de başlamış. 1954'te ülkesinde "Yılın Tele- vizvon Adamı' seçilmişti. Ozelliklc cinselliği ve görsel oyunları öne çıkaran TV gös- terileriylc dünyanın en çok para kazanan konıedyenleri arasına gircn İngiliz sanatçı, bazı sanat çcvrelerinden "seks düşkünü" vc "modası geçmiş" olduğu volunda eleştiriler de almıştı. Buna karşılık Frank Sinatra, Burt Reynolds, Mic- hael Caine. Mickey Rooney, Michael Jackson, Liza Min- nelli \c Clint Eastvtood gibi ünlü yıldızlar. "Benny Hill Show"un. en sevdikleri gösteri olduğunu belirtmişlerdi. Benny Hill. kendisine yöncl- tilen "seks düşkünü" clcştirisi- ne. "Bana neden seks düşkünü diyorlar hiç anlamıvorum. Ü's- teİik seks düşkünü ne demek, onu da bilmiyorum" diye yanıt \ermıştı. Programlarından el- dc ettiği büyük scrvete karşın basü bir hayal süren Benny Hill. kcndisiylc yapılan bir söylcşidc. "Altın kaplı bir Rolls Royce alacak param var. ama ben yürümeyi tercih edi- yorum"dcmişti. Hiç cvlcnmcycn Benny Hill. cşcinscl olduğu yolunJaki sövlenıilcri dc rcddclmışli: cılıklardan gönderilen yayınlan da inceleyerek, devlet adına res- mi bilirkişilik görevi yaptı. Alı- nan bilgjlere göre. 1991 yılı sonuna kadar kurula bu şekil- de. toplam 5 bin 625 yayın ulaş- tı. Bunlan inceleyen kurul, yan- ya yakın bir bölümünü muzır ya da müstehcen buldu. Kuru- lun bu yönde hazırladığı rapor- lar, eserin yayıncılanna milyar- larca liralık ağır para cezalan verilmesine yol açtı. Kurulun. kendisine savcılık- larca ulaştınlan ve "muzır" ya da "müstehcen" olup olmadık- lan yönünden incelediği yayın- lann türlerine göre dağılımlan şöyle: 405 adet gazete. 765 adet der- gı. 290 adet TV ve sinema filmi, 3 bin 886 adet video ve ses teybi kaseti, 111 adet fotoğraf, afiş, takvim ve resim ile 168 adet ki- tap. Kurulun incelemeleri sonu- cunda "muzır" ya da "müsteh- cen" bulduğu yayınlardan bazı- lan şunlar: Oğlak Dönencesi (Arthur Miller), Sudaki İz (Ahmet Al- tan), Cınsel Kültür (Dr. Hay- dar Dümen), Türkiye'de Eşcin- sellik, Dün-Bugün (Dr. Aslan Yüzgün). Bitmeyen Aşk, Kanlı Kâbus, Gecenin Kollannda Ölüm. Çellatlann Ölümü. Laci- vertin Ötesi (Beyaz Dizi serisi), Kadının Adı Yok (Duygu Ase- na), Mezarlannıza Tükürece- ğim (Boris Vian), Şengül Hamamı (Engin Ardıç), Elli Yaşından Sonra Cinsel Yaşam (Prof.Dr. Robert Chartam). Playboy, Elele, Erkekçe, Ka- dınca, Rapsodi, Marie Claire ve Formen dergjlerinin bazı sa- yılan, Ortaçağ Öyküleri, Nev- zavi'den Öyküler. Gerdek Gecesi Sorunlan ve Başansı, Cinsel Birleşme Pozisyonlan, En Güzel Seks Fıkralan, Seks Zevki ve Mastürbasyon. Ka- dınlann Cinsel Sorunlan, Er- ken Boşalma vc Tedavisi, Friji- dite: Kadında Cinsel Soğukluk, Erkeklerin Cinsel Sorunlan, Cinsel Başansızlığın Nedenleri vc Çarclcri, Cinsel Sorunlann Bılimsel Ccvaplan.