25 Kasım 2024 Pazartesi Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
10 KASIM1992 SALI ı • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 17 GUVCEL CUINEYTARCAYÜREK • Baştarafi 1. Sayfada kalmıyor kongrede genel başkan seçımını ret ettırmek ıçın elınden gelenı yapacağını açıklıyor Elbette bu tutum, çok garıpsenıyor öne surduğu ve sureceğı gerekçeler ne olursa olsun, bır genel başka- nın, hele çok ıddıalı gırdığı bır seçımı yıtıren bır lıderın, tabandan guvenoyu ıstemesıne yanlı olmaması kendılı- ğınden değışık yorumlara yol açıyor ANAP tuzuğunun 59 maddesı olağanustu kongreler- deseçım yapılmasını engellıyor Ne var kı ıç muhalefetle Yılmaztarafının bırbırıne karşı benımsedığı uslup, partı- nın neredeyse bır yol ayrımına geldığını gosterıyor Örgutten guvenoyu, belkı, odazayıf gorunen bırolası- lığa gore belkı bolunmeyı önleyebılır Tuzuğu değıştırerek seçımlere gıdılmesını oneren muhalefete Yılmaz'ın one surdüğu karşı nedenler de fazla ılgı çekıcı, hatta gerçekçı değıl Mesut Yılmaz'a gore tüzuk değışıklığıyle olağanustu kongrelerde seçımlere gıtmek yolu bır kez açılırsa, SHP de olduğu gıbı yıtıren tarafın bır sure sonra yıne olağanustu kongre ıstemınde bulunmasının onune geçı- lemeyecek öyleyse? "Partının sağlığı" ıçın seçımsız bır kongreyı yeğlemek gerekıyor' Risk Bır başka neden daha one suruyor Yılmaz yanlıları Çevresıne gore tuzuk değışıklığının kabul gormesı, bu olağanustu kongrede seçım yapılmasını sağlamıyor Savları şoyle Partıler yasası, tuzuk değışıklığınden ancak on beş gun sonra toplanacak ıkıncı bır olağanustu kongrede seçım yapılabıleceğını ongoruyor Doğru ya da yanlış Bu goruşlerseçıme gıtmemek ıçın bırer bahane dıye nıtelenmeyecek m\"> Seçımsız kongrenın Mesut Yılmaz açısından onem- senmesı gereken bır sakıncası daha var O da şu Olağanustu kongre, Yılmaz'ın dırenmesıne karşın, ya seçıme olanak sağlayan tuzuk değışıklığını benımseyecek olursa9 O zaman Yılmaz ın prestıj yıtmesını bugunden gozö- nune alması gerekmeyecek mı? Hatta, belkı çok ılerı bır aşama ama, ıstıfa etmesı olasılığı kendılığınden günde- me gelmeyecek mı' Hıç kuşkusuz, kongreden, ızledığı sıyasete karşı bır karar Mesut Yılmaz ı en azından daha zayıf bır konuma getırecek ANAP Meclıs grubunun bugunku gundemı, olağanus- tu kongre Bır sure önce 92 mılletvekılı olağanustu kongreyı onaylamayan bıldırıye ımza koymuşlardı Yılmaz, bu- gun kendı goruşune koşut bır destek arayacak Sonra oturup aralık ayında toplanması olası kongre- nın gundemını yazacak Seçımsız bır kongre partı ıçı muhalefetı olasıdır kı mahkemeye goturecek ANAP ta ıpler kopma aşamasına doğru, adım adım HAVADURUML TURKIYE DE DUNYADA Meeteorolojı Genel Mu- durluğu nden alınan bı gı- ye gore yurdun kuzey ve doğu kesımlen çok bulut- lu Karadenız Iç Ana- dolu nun kuzeydoğusu Dogu Anadolu ıle Gunev doğu Anadolu nua dogu- suyağıslı dığer yerler az bulutlu ve açık geçecek Yağtslar yağmur Karadenız Iç Anadolu nun kuzeydogjsu ıle Doğu Anadolu da karla kansık yağmur ve kar şeklınde olacak Hava sıcaklıgı azalacak Ruzgar kuzey ve doğu yonlerden haM ara sıra orta kuvvette esecek Denızlerımızde ruzgar Akdenız de yıldız ve karayel dıger denızlerde yıldız ve poyrazdan 3-5 kuvvetınoe saatte 10-21 denız mılı hızla esecek Adana Afyon Ağn Atkara Aita'ya Aydır Bursa Çanakkale DıyarBak r ECıne Erzurum Eskışehır Istanbul Izniif Konya Mereın Samsun Trabzor Zonguldak A 17" 6 A 5 1 -3" K O'-14# K 5' r A 17" 8' A ir B 11' B 12 S A 11" B 8" 2"K B 5 1 B 9' A 16* B 6' A \T K 8" K 12* K 8* AmSefdam Amman Atvta Bagdat Bruksel Caıevre Frankfurt Leftoşa Petefsturg Loodra Madrıd Mılano Moskova Munıh Parıs Prag Rıyad Roma Vıyana Y B A 8 Y Y Y A K Y A Y K Y Y Y A B Y 12 24 18* 24 12" 14" 12* 19' -4" 14" 2? 16" -6" 10" 14" 11' 26" 21' 17° -yajmurtu A-açkB-bulutluG-guneşl K-kartıS-ss Ata'yı anıyo • Baştarafi 1. Sayfada 7 Kasım'da başlayan Ata- turk'u anma etkınlıklen suru- yor Kültur Bakanbğı etkınlık- len Fıkn Sağlar'ın yapacağı konuşma ve "Cephelerden Kurtuluş Savaşma-Imparator- luktan Cumhunyete' adlı albu- mun tanıümı ıle başlayacak Aiaturk Salonu'ndakı torende Devlet Çokseslı Korosu Ataturk marşlanndan oluşan bır konser verecek Resım \e Heykel Muzesfnde "Ataturk" filmı göstenlecek Yıne aynı yerde "Ataturk Fotoğraf Sergı- sı" açılacak Kultur Bakanhğı 11 Kasım'da Mıllı Kütuphane'- de"Ataturk Kıtaplan Sergısı- nı" açacak Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneğı de 10 Kasım'da Ata- turk'u çeşıtlı etkınlıklerle ana- cak Etkınhkler saat 18 00'de Cemal Reşıt Rey Konser Sa- lonu'nda gerçekleştınlecek Etkınhkler oncesı Başbakan Yardımcısı Erdal İnonu'açılış konuşması yapacak Ardından pı>ano konsen, bale gostensı gerçekleştınlecek Istanbul Unıversıtesı De\let Konserva- tuvan Ataturk'un sevdığı şarkı- lan seslendırecek EYUP ANADOLU İMAMHATİPLİSE5! İNSAATINAGİDER Eyup Belediyesi 10 kasm nedemyle duvarian Ataturk posterleriyle donattı. Çeşıtlı kadın kuruluşlan bu- gun Istanbufda Taksım Mey- danı nda toplanıp 09 05'te Ata nın huzurunda saygı duru- şunda bulunacaklar Ataturk- çu Duşunce Derneğı ıle Turk Idarecıler Demeğı'nın Ataturk Haftası nedemyle ortaklaşa du- zenledıklen açık oturum bugun Ankara 100 Yıl Konferans Sa- lonu'nda yapılacak Açıkoturu- ma vazarımız Ugur Mumcu, Prof Şerafettın Turan, Prof Bozkurt Guvenç katılacak Devlet Opera \e Balesı, ko- nusunu Ataturk'un "Yurtta banş, dun>ada banş" özdevı- şınden alan ıkı perdelık " \şk \e Banş" operasını sahnele>ecek Bale Saat 20 00'de TV 2'den de vayımlanacak Hacettepe Ünıversıtesı'nde Ataturk Ilkelen ve İnkılap Ta- rıhı enstıtusu oğretım uyesı Abdulhaluk Çay "'Ataturk'ün Mıllıyetçılık ve Lnıter Devlet Anlayışı Işığında Turk Dünya- sına Bakışı" konulu bır konuş- ma yapacak Eyup Beledıyesı de ılçeyı Ataturk'un resımlenyle donat- tı Üskudar Beledıyesı Sanat Galensı'nde Ataturk'un ölumu- nun 54 yıldönumu nedemyle bır sergı açıldı OLAYLARIN ARDENDAKİ GERÇEK • Baştarafi 1. Sayfada ımtu oluın ııldonumu nın \a- ı ımladıçı mesajındu "j urdunuı- zu parçalanmaktan kurtaran, deüetınuzı silınmekten, mılletı- mızı esarete dü^unmekten koru- \an sa\ aşın destanımn \ aratıası bu\uk Ataturk 'e şükran borçhı- \uz"demışıır Bu "re\mi" hır demeı, mıdır' Bu hcıkımao\ledır ama Tw- knetlı sırhesı st<,ımle ıktıdura \adıı \feilis te muluılefet Snıbuıuı kuıun paıtılerm Ata- turk ı şııkıan (lıt\çularmı dık çtttımılın komı\u "resmıyet- ten'\ok ottdt deçeılendıınıenıı- k \uralı\or Elhettt Aiaturk e olıım \ddo- nunnmde nıhmet ok ıımaı ame\- leler de \ardır En ba^la Al- uımadukı "kara ses" olmak uzere kımı oıgutler de IS>23 de\- runme kaışıdırlar Bımımla bır- lıkte 21 ıncı \uz\da do%ru \ol alan Tıırknt de \eğlenen \e be- mımenvn \a$am hıçımı 4ta- turk un çosterdığı \oldu \uru- mek zonmdadır Bu zorunluk nereden ka\nak- luıw\or' Çunkııbu polıtıka çereklennı aşun hır ıngarlık \oludur 4 ta- !wk un dedıçı ?//>/ "Medeniyet öyle bır ateştir Aı ona bigane olanlart yakar." Aıaturk u \a$amındu çoren- ler se\eıücr ona du\çulan\la baçlananlar sa\ııa azalsalar da 4taturk ıı akılla mantıkla bı- lınçle deçerlendırıp benımse\en- ler çoçalaıaklardtr Serbest $e- (imlerle oluşan partıleı \ elpııze- smde ortak pa\du 1923 De\rııtwun teımllerme baglıhk- ııı On\ arçısı: dıı\gusuz tepkı- sız şartlanmadan ıızak bır ortak \akhi}imla Ataturk un bu\uk- luğu ozgürte benımsenn or Resnutarıh değıl bu Ya}wun gerçek' • • • Inönü'nün Ata'ya yazdığı son mektup Ankara, 5.10.1938 Se\gılı Ataturk ^e\gılı velınımetım. MuhteremCelal Bavar bana sızın selamınızı gctırdı Çoksevındım Bır soguk algınlığından yatakta ıztırap çekerken sızden lutufkâr \ e şefkatlı bır haber bana ıhy a edıcı bır ılaç gıbı geldı Yureğımıntaıçınde butun muhabbet hıslenm sızladı Butun omrumunen azız hatıralan teşkıl eden hadıselerhafızamda canlandı Azızvarlığınız duşuncelenmın alı cenap tımsalıdır Sızın bır an evvel afıvet bulmanız yegâne ve en samımıdıleğımdır Sızıkudret ve sıhhatle \ e şan. şerefle aramızda ve başımızda gormek umıdım her zamandan zı\ ade sağlamdır v e can \ encı \ uzunuzden dov madan bınlerce openm sevgılı Ataturk, buvuk Ataturk \ehnimetim Alaturk Tazım ıle hmet Inonu EmektiAlbay Kemal Tufekçioğlu'nunarştvindenahnmştır. ANAP'b 24 bakan Yüce BÜTÇENİN 3 DELİĞİ / 5 • Baştarafi 1. Sayfada Sayın ıse karan savundu Sa- yın, Cumhunyet'e şunlan soy- ledı •'Bu afakı bır karar değıldır Karar sıyası de değıldır 3 tanık. 12 uzman dınledık Üzennde çok çalıştık, herkesı dınledık Gerekçelenmız açık, her şey or- tada zaten O zaman hazırla- nan kararnamenın getırdığı bır olav Karamame ovlesıne ha- zırlanmış. hıç duşunulmemış Uygulanmasında ve hazırlan- masmda pekçok keyfılıkler var Adama soruyoruz, 'bunu neye gore ıhale ettınız 0 ', yok Ihale- nın kayıtlan yok Bunlan bu ış- lenn ıçındekıler ıtıraf edıyor Adamı çağınp. "Sen bu ışı ne kadara y aparsın 9 ' demışler, "Şu kadara' demış. 'yap' demışler Nekayıtvar. ne tutanak Zabıt soruyoruz, 'yok' dıyorlar 9 Ka- rara keyfı v anlmadı y anı Bızım karanmız Yuce Dıvan yolu aç- maz Bızıncelemelenmızıyapıp ortaya koyduk sonuçlan Du- rumu başkanlığa bıldınyoruz TBMM Genel Kurulu toplanıp bu kışıler hakkında karar vere- cek Bız, komısyonda yaptıgı- mız çahşmalan açıkladık. bılgı- lenmızı ortaya koyduk ve yapı- lanlar karşısında ne gerekıyor- sa onu ıstedık Sıyasılenn dışındakj suçlular hakkında da adalet mekanızması. Yuce Dı- van y olu dışındakı koşullarda çalışacaktır " ANAP donemınde yapılan otoyol mşaatlannda muteahhıt fırmalann enflasyon altında kalarak zarar etmemelen ıçın fıyatlar ıhaleye dovız değerlen uzennden çıkanlmıştı Ancak, 1989 yılında dovızdekı değer artışı enflasyonun altında ka- lınca, mutehhıt fırmalar fıyat farkı ıstemışlerdı Bakanlar Kurulu da o donemde bır ka- rarnameyle müteahhıtlere fıyat farkı odenmesını kabul etmıştı Daha sonra bu kararnameyle odenen farklar, TBMM Soruş- turma Komısyonu'nun kurul- masına gerekce oluşturdu ANAP çevrelen, fark karar- namesının halen yururlukte bulunduğunu, ortada bır suç varsa SHP-DYP hukumetının de Yuce Dıvan'da yargılanması gerektığını belırüyorlar ANAP'lılar. hukumetın kendı- sını kurtarmak ıçın Yıjdınm Akbulut ve Hüsamettın Öruç'u devletın devamı ılkesıyle dışar- da bıraktıklannı. boyle bır suç- lamanın, sonucun ve uygula- manın kabul edılemeyeceğmı belırtıyorlar ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz başta olmak uzere çok sayıda ANAP mılletvelcılıne Yuce Dıvan yolu açan Soruşturma Komısyonu raporunun TBMM'de goruşul- mesı sırasında nasıl bır tablo- nun ortaya çıkacağı merakla beklenıyor TBMM Genel Ku- rulu da komısyonun karannı onaylarsa eskı bakanlar Yuce Dıyan'da yargılanacaklar Bütçe 20 yıldır açıkveriyor Yüce Divan'a giden yol Ekonorai Servisi - Butçe. ka- munun en buvuk delığı olma ozellığını 1993'te de surdüre- cek Yıllardır ıkı yakası bır ara- va gelmeyen konsolıde butçe- nın 1993 te planlanan 53 3 tnl- yon lıralık açığı toplamı 110 2 tnlyon lıra olarak hedeflenen kamu açığının yuzde 48 mı oluşturuyor Son 20 \ ıldır açıksız butçe ya- pamayan Hukumetler, eğıtım, sağlık ulaştırma gıbı temel alt \apı yatınmlanna para bul- makta da zorlanıyor Turkıye'- yı katnlyonlu rakamlara ısındı- racak kddar hızla buyüyen butçe rakamlan. personel ve borç odemelen çıkınca can har- camalara \e vatınmlara ancak yetıvor 1993 butçesı uzennde vapılan hesaplama. 397 7 tnl- yon hra olarak belırlenen but- cenın vuzde 55 ı oranında 218 trılvon hrasının personel ve borç faızı odemelenne gıdeceğı- nı gosterıyor Butçelerde yatınma kaynak bııakmavacak şekılde buvuyen ıç vedışborçtuzağı 1993butçe- ıne de damgasını vurmuş •^97 7 tnlyon lıralık harcama ıçınde ıç v e dış borç faız odeme- lenne 73 tnlvon lıra avnlırken butçe açığını kapaünak veva- desı gelen borçlan odemek ıçın 120 4 tnlyon lıra yenı borçlan- maya gıdılıvor 1993 yılında vadesı gelen 21 1 tnlyon lıralık dış borç 46 tnlyon lıralık ıç bon, gen odemesı ıçın 22 4 tnl- yon lıralık dış 98 tnlyon lıralık dd ıç borçlanmaya gıdılmesı ge- rekıyor Boylece gelecek yıl alı- nacak dış borçlar bırakın faız odemesıne ana para gen ode- mesıne bıle ancak yetebılıyor 1993 ıçın Devlet tahvılı satışı ve Merkez Bankası avanslanna dayanan ıç borçlanma polıtıka- sı ıse hazıne bonosu ve ıç borç ana para gen odemelen çıktık- tan sonra butçeye net 52 tnlyon lıra bırakıyor "Borç odemek ıçın borçlan- ma" kısır dongusune gırmış olan butçede en buyuk harca- ma kalemı yıne personel ode- melen 1991'e gore uçe katla- nan personel odemelenne 1993'te 145 tnlyon lıra aynldı Bu odenek 1992 butçesındekı 91 5 tnlyon lıralık harcamaya gore yûzde 58 5'luk bır artışı ıfade edıyor Butçenın borç faızı ve perso- nel odemelennden arta kalan 179 7 tnlyon lıralık odeneğı 35 tnlyonu can, 47 tnlyonu yatı- nm 20 tnlyonu KİT transfen. 12 tnlvonu vergı ladelen 65 7 tnlvonu ıse dığer malı ve sosyal transferler olmak uzere paylaş- tınlıyor Vergı gelırlenndekı artışın sı- nırlı olmasına karşıhk borç ve enflasyon kamçısıyla gıderek artan harcamalar butçe açıkla- nnı son 20 yıldır kronık hale getırdı En son denk butçeyı 1972 vılında goren Turkıye Cumhunyetınde 1923 yılından bu yana yapılan 69 butçeden 44 u açıkla bağlandı Ilk açık 170 4 mılyon lıralık gclıre rağ- men 201 5 mılyon lıralık harca- ma yapılan 1925 yılı butçesı ıle venlırken, 1925 ten 1950'yeka- dar sırasıyla 1931. 1932, 1934 1935 ve Î944 vıllannda 5 kez açıkla karşılaşıldı 1949 yılında 56 mılyon lıra fazla veren butçe 195O'de47 mılyon lıralık açıkla kapanırken. 1952 den ıtıbaren 15 yıl kesıntısız her yıl açık ve- nldı 1%7'den ıtıbaren yenıden toparlanan butçeler 1972'den sonra yenıden katlanarak artan açıklarla hazırlanmava başladı Malıye ve Gumruk Bakanı Sumer Oral'a gore borçlanma- nın 1985 yılından ıtıbaren bır kamu finansman aracı halıne gelmesı butçelenn borç yukü al- tında ezılmesı sonucunu doğur- du Vergı gelırlennın yetennce esnek olmaması borçlann yıne borçla odenmesını zorunlu kı- larken. KDV uygulamasının devreye gırdığı 1985 vılından bu yana vergı gelırlen artışı enf- lasyonun bır ıkı puan uzenne çıkmaktan daha hızlı bır per- formans gosteremedı 1992 yı- lında 141 tnlyon hra olacağı tahmın edılen vergı gelırlennın 1993'te 243 6 tnlyon lıra olması hedeflenıvor Vergı ve borçlar dışında butçenın dığer bır onemlı gelır kalemı de butçe ıçı- ne alınan fonlar 1993'te fonlar- dan 72 7 tnlyon hra beklenıyor Konsolıde butçe konusunda vorum vapan Prof Izzettın On- der açıklann kapanması ıçın harcamaların kısılması yenne vergı gelırlennın arttınlması ge- rektığını vurguluvor Istanbul Sanayi Odası Baş- kanı Memduh Hacıoğlu na go- re ıse açıklann kontrolu ıçın harcamalann kısılması şart Hacıoğlu harcamalann azaltıl- ması konusunda da ozelleştır- meyı onenvor Başbakan veya bakanlar hakkında soruştunna açılabıl- mesının esaslan anayasanın 100 maddesınde dûzenlenıyor Buna gore, TBMM uve Um sa- yısının en az onda bınnın vere- ceğı onergeyle, Başbakan veya bakanlar hakkında soruşturma açılmaM ıstenebıhvor Meclıs'ın 1 ay ıçınde karara bağlaması gereken bu ıstem kabul edılırse Meclıs tekı Myası partılenn guç- len oranında temsıl edıldıklen 15 kışilık bır komısyon oluştu- ruluyor Bu komısvonun 2 ay ıçınde soruşturmayı tamamla- yıp. sonuca ılışkın raporunu Meclıs e sunması gerekıyor Bu sure, 2 ay uzatılabılıyor Mec- lıs ın raporu oncelıkle goruş- mesıne hukmedılen anayasanın ılgılı maddesıne gore, ılgılının Yuce D>van'a sevkıne ancak uye tam sayısınm salt çoğunlu- ğuyla karar venlebılıyor Anayasanın Anayasa Mah- kemesı nın gorev ve yetkılenne ılışkın 148 maddesıne gore. Anayasa Mdhkemesı. çeşıth kı- şılen Yuce Dıvan" sıfatıyla vargılayabılıvor 148 madde- nın ılgılı bolumuşovle 'Anayasa Mahkemesı, Cumhurbaşkanı'nı (vatana ıhanet suçundan) Bakanlar Kurulu uvelennı Anavasa Mahkemesı Yargıtay Danış- tay Asken Yargıtay. Asken Yuksek Idare Mahkemesı baş- kan ve uyelennı, başsavcılannı cumhunyet başsava vekılını Hakımler ve Savcılar Yuksek Kurulu ve Sayıştay başkan ve uyelennı gorev lenyle ılgılı suç- lardan dolayı Yuce Dıvan sıfa- tıyld vargılar Galeri • Atölye v 232 64 26 • 23O 21 87 IRFANOKAN Resim Sergisi 3 - 24 Kasım GALERİ • » •PBALDEM Va konağ Cad Ak.avak Sok No 22 3 90200 N $an!aş ISTANBUL Te 232 40 81 (OPERA) SANAT G A L Ü I S I SALİH ZEKİ Resım Sergısı 9 Kastra - 28 Kasım Korıcıye Konoğı Sok Sağlık Apt. Ho-1 Talciim Tel 249 92 02 26Ehra 20 Kasım 1992 1100 1800 (Pazargmkndışınte) Istâial Caddesı 141 Bevoglu Istanbul W 2o2 16 98 GUL DERMAN Resım Sergisi GARANTİ SANAT GALERİSI Galeri Atölye 232 64 26 230 21 87 T.C. MİLLİ EĞITİM BAKANLIĞI OZEL TASARI KURSLARI AÇIK ÖĞRETİMLİLERİN DİKKATİNE KAYITLARIMIZ BAŞLAMIŞTIR 336 62 97 • 336 81 33 llan Onayı: 10.8.1992-502 / 510302 Galeri Atölye 232 64 26 230 21 87 A 1 i 0 z ç e 1 ı k Resım Seıgısı 4 2^Kâsım ^2 i1 {Pazargunkn dısmda' \&nca Modem Sanat Galensı \alıkonagı Caddea \o 117 2 M$anta$ı Istanbul Tel 2^0 ÎO 80 GÖZLEM UĞUR MUMCU • Baştarafi 1. Sayfada kası na Osmanlı Bankası ndakı hesabından partı genel sekreterı Hakkı Behıç Bey'e odenmek uzere duzenledığı 19 3 1921 gun ve 616477 sayılı çekın foto- kopısını goruyorsunuz (Dr özer Yurdakul arşıvın- den alınmıştır) Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı nın ılk gunlerınde bır yandan Sovyetler den para ve sılah yardımı alı- yor ote yandan da sıyasal bağımsızlığını koruyabıl- mek ıçın Moskova nın ıdeolojık etkısınden uzak kalmaya çalışıyordu O gunlerde Moskova nın ıdeolojısı doğrultusunda sıyasal çalışmalaryapan ıkı grup vardı Enver Paşa nın lıderlığındekı Halk Şûralar Fırkası' ve Baku de Mustafa Suphı ve arkadaşlarınca kuru- lan Turkıye Komunıst Fırkası' Mustafa Kemal, Turkıye Komunıst Fırkası adıyla bır partı kurdurarak komunıst duşuncelere karşı ol- madığını gostermek ıstıyordu Mustafa Kemal'ın kendısıne bağlı komunıst partısı kurdurması, Lenın e 'Hukumetın ıznı ıle kurulan ko- munıst partısı dışındakılen onemsemıyoruz, sız de bupartılerı desteklemeym ' mesajı vermekteydı O tarıNerde Moskova ve Ankara hukumetlerı, ya- pılacak Sovyet yardımı uzenne son çalışmaları sür- durmekteydıler Ilk aşamada 60 bın tufek, gereğı kadar mermı 112 tane hafıf makınelı tufek, 10 ağır top ve yansı kulçe altın olmak uzere ıkı mılyon rub- le verılecektı (Kurtuluş Savaşı Malı Kaynakları, Alptekın Muderrısoğlu s 506) Tam bu gunlerde Sovyetler Dışışlerı Komıserı Çı- çerın Van ve Bıtlıs ın Ermenılere verılmesını ıste- mış Mustafa Kemal Çıçerın e Moskova da bulunan Dışışlerı Bakanı Bekır Samı (Kunduk) Bey aracılığı ıle şu yanıtı gondermıştı - Belırlı bır arazının bır azmlığa terkı emperyalıst bır duşunceden başka bır sey değıldır (Moskova Hatıralan Alı FuatCebesoy s90) Sovyetler den ılk altın yardımını getıren Enver Paşa nın amcası Halıl Paşa ydı ilk sılah ve cephane yardımı 1920 yılı eylul ayında Trabzona ulaştı Sovyetler, 3387 tufek, 3623 sandık cephane ve 3000 sungu gonermışlerdı (Yakın Tarıhı- mız, cıld 2 s 186) Sovyetler Kurtuluş Savaşı boyunca Anadolu hu- kumetıne 1 9 1920-1 6 1922 arası 37 bın 782 tufek, 324 makınelı tufek 185 bın 760 mermı, 66 top' ver- mıştır (Mıllı Mucadele, Kazım Özalp, cılt 1, s219, belge118) Aynı donemde Sovyetler ın Turkıye'ye yaptıklan para yardımı 10 mılyon altın rubleyı bulmuştu (Sıya- sı Tarıh, Fahır Armaoğlu, s 630) Mustafa Kemal Kurtuluş Savaşı gunlerınde Anka- ra hukumetıne bu kadar destek olan Sovyetler e kar- şı bağımsızlığını korumasını bılmıştır Mustafa Kemal bu ınancı, bu tıtızlığı ve bu kararlı- lığı gostermese ve soz gelışı Sakarya Savaşı'nda yenılıp de Enver Pasa kurduğu Halk Şûralar Fırkası' ve Sovyetler ın sağlayacakları bır orduyla Anadolu - ya gırıp Yunan ordularını yenerek Sovyetler e bağlı 'bır devlet kursaydı, Turkıye bugun 'bağımsızlığına kavuşan Turk cumhurıyetlerınden bın olacaktı 1 Anadolu ıhtılalı Ataturk'un ozlu deyışı ıle "bızı mahvetmek ısteyen emperyalızme ve bızı yutmak ısteyen kapıtalızme karsı' verılen bır kurtuluş sava- şıydı Bu savaşta, Mustâfa Kemal, hem Sovyetler'den para ve sılah yardımı alıyor hem de Sovyetler'e karşı bağımsızlığını koruyordu 50 Iı yıllarda Amerıka nın sıyasal ve ıdeolojık doğ- rultusuna kapılan Turkıye, hangı konuda Amerıka'- nın Ortadoğu sıyasetıne karsı çıktı"? Daha doğrusu çıkabıldı 9 Bugun bıle Bush un çızdığı Amerıkan sıyasetı uy- gulanmıyor mu" 7 Mustafa Kemal attığı her adımda tam beğımsız- lık ınancını korumuştur Sovyetler den yardım alır- ken de Baku'de kurulan Halk Şûralar Fırkası' ve Turkıye Komunıst Fırkası na karşı komunıst partısı kurarken de bu partıye kendı hesabından para yardı- mı yaparken de Mustafa Kemal ın bu amacının ve bu kararlı tutu- munun devrım yasalarmda yansıdığını da goruyo- ruz Örneğın 1934 yılında çıkarılan 'Efendı, bey, paşa gıbı lakap ve unvanlann kaldırıldığma ılışkın kanun'- un 2 maddesı su ılkeyı getırmıştı -Turkler yabancı devlet nışanı taşıyamazlar Mustafa Kemal Alman madalya ve nışanları ıle goğuslerı doldurulan Alman ışbırlıkçısı Ittıhatçı pa- şalar geleneğının bır daha gen gelmemesı ıçın bu yasayı çıkartmıstı Ne acı kı bu devrım yasası Amerıkalılardan alınan sadakat madalyalan 'na engel olamadı 1 Mustafa Kemal emperyalızme karşı başkaldırışın ulusal ve devrımcı onderıdır Bu olum yıldomumunde kendısını her gun artan saygıyla anıyoruz 80 PKKIi yakalandı Haber Merkezi - 24 Evlul 1992 tanhınde bırlığıne gıderken Cızre-Idıl arasında yer alan Kubat koyü yakınlanndd ku- rulan pusuda ıkı korumasıyla şehıt edılen yarbay Muammer Y uzsüren'ın katıllennden 6 - sının yakalandığını açıklandı Şanlıurfa. Gazıantep. Kars ve Konyddd duzenlenen operas- \onlarda yasadışı orgut uyesı 80 kışı yakalandı Sanıklann bazı kamu kurumu ve kuruluş- lard patlayıcı madde dttıklan PKK. adına propaganda vap- tıkları ışven sahıplennı kepenk kapatmava zorladıklan. yenı bır ey lem hazırlığı ıçınde olduk- lan kaydedıldı İstanbul da ıkı gun once çalış- malanna başlayan ' Irak Türk- menlerı' ıstışare toplantısı dun sona erdı Yapılan açıklamada, "Irak Turkmenlen, Irak'ta ya- şavan butun halklann mutaba- kdt ve onayı ıle demokratık. ınsan haklanna dayalı. sıvası ve kulturel haklannın sağlandığı çoğulcu parlamenter yapıdakı unıter bır Irak devletının varlı- ğını de\ am ettırmekten v anadır " denıldı Ankara DGM Başr>avcılığı'nın aralarında tıyatro sanatçısı şov- men Dara Kutlay'ın da bulun- duğu 14 u tutuklu 24 kışı hak- kındd PKK ya uye oldukları ve bu doğrltuda eylemlerde bulun- duklangerekçesıyleaçtığı toplu dava bugun başlıyor Iddıana- Ttede sanıklann vasadışı bolu- cu orgut PKK"nın asken kana- dı olan ERNK'nın Orta Anadolu Bölge Komıtesııu oluşturduklan veyankı uyandı- racak eylemler pesınde olduk- lan one suruldü fddıanamede sanıklann bolucu orgutun dağ kadrosuna eleman kazandır- mak ıçın çalışmalar yaptıklan ve çok sayıda kışıyı bu sebepler- den dolavı Guneydoğu'ya gön- derme hazırlığı ıçınde olduklan belırtıldı Kitap • Baştarafi 1. Sayfada polısler hakkında herhangı bır toplatma karan olmadığı halde Ismaıl Beşıkçfye aıt "'Orgene- ral Muğlalı Olayı, 33 Kurşun", adlı esenn y anında 9 ayn kıtaba daha el koydu Daha sonra Bel- ge. Melsa, Tevhıd ve Yon Yayı- nevlennın standlanndan da, toplatma karan bulunmayan ve berat karan çıkmış kıtaplara el koyan polıs, sozkonusu yayı- nevlennm temsıkılennden Ha- san Yılmaz, Murat İlyas Bu- rak. Surev^a Özturk ve Funda Oz'u de gozaltına aldılar Polıslenn kıtaplara el koyduğu- nun duyulması uzenne, duru- mu protesto eden ısteyen yayı- nevlen standalan kapatıp satışı durdururken, sergıyı gezmeye gelen okurlar da alkışlı protesto evlemı yaptı
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear