Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 10KASIM1992SAU
14 HABERLEREV DEVAMI
PKK'nin yerine 18 bin Kürt sığuımacı
HALUKGERAY
ANKARA - Türkiye'ye sı-
ğınmış olan yaklaşık 18 bin peş-
mergenın Kuzey Irak'ta PKK-
dan temizlenen bölgelere yer-
leştirilmeye başlandıklan
öğrenildi. Kürt yönetimi, Ku-
zey Irak'a giden Türk dışişleri
heyetinden peşmergelere uygu-
lanacak "rehabilitasyon" prog-
ramı için destek istedi.
Kürt Iıderler Mesut Barzani
ve Celal Talabani, Başbakan
Süleyman Demireİ'e gönder-
dikleri mesajda, "Peşmergele-
rin PKK'ya karşı içten savaş-
madıklan" savlannı reddede-
rek, '"Bölgenin yüzde 80'inin
peşmergeler tarafından ele geçı-
rildiğini" savundular.
Kuzey Irak yönetimini oluş-
turan Mesut Barzani liderliğin-
deki Kürdistan Demokrat Par-
tısı (KDP) Ankara Temsilcisi
Safın Dizayee. Cumhuriyet'e
yaptığı açıklamada, Dıyarba-
kır. Muş ve Mardin bulunan 16
bin 687 peşmergenin eylül ayın-
dan bu yana Kuzey Irak'a geri
dönmeye başladıklanna dikkat
çekerek, bu kişilerin PKK'dan
temizlenen köylerine dönmeye
başladıklannı vurguladı. Diza-
yee, Diyarbakır'da bulunan
1500 peşmergenın de Kuzey
Irak'ta PKK'dan temizlenen
kendi bölgelerine döneceklerini
söyledi.
Kuzey Irak'ta geçtiğimiz haf-
ta KDP lideri Barzani ve Kür-
distan Yurtsever Birliği (KYB)
lideri Talabani ile görüşen Türk
heyetine refakat eden Dizayee,
göriişmelenn "diplomatik açı-
dan" çok yararh ve yapıcı geçti-
ğini söyledi. Dizayee. ziyaretin
en önemli sonucunun "her iki
tarafın birbirlerine güven duy-
madıklan ve taraflardan biri-
nin, bir diğerinin davranışlan-
nın dostça olmadığı yolundaki
görüşlerin doğru olmadığmı or-
taya çıkarması" olduğunu söy-
ledi.
Kürt yönetiminin, Başbakan
Demireİ'e, bölgeye Türk heyeti
yollaması nedeniyle teşekkür
mesajı yolladıklannı söyleyen
Dizayee, mesajda, peşmergele-
rin güvenliği sağlama yolunda
ilerlediginin aktanldığuu belirt-
ti.
Kürt yönetıminin Batı ülke-
lerinden, hükümet dışı kuruluş-
lardan (NGO's) ve komşu
ülkelerden evlerine dönecek
peşmergelere yönelik "rehabili-
tasyon" projeleri içın destek is-
tediğinın de aktanldığı mesaj-
da, "Peşmergelerin PKK'ya
karşı içten savaşmadığı yolun-
daki eleşüriler reddedilerek,
PKK kamplanrun yüzde 80'-
inin peşmergeler tarafından ele
geçirdiği" vurgulanıyor.
Dizayee, Türkiye'ye kaçan
peşmergelerin PKK'dan kurta-
nlan evlerine dönmeye başla-
dıklannı da vurgulayarak. geri-
ye kalan 1500 peşmergenin
dönüşünün de kış şartlan nede-
niyle geciküğini vurguladı.
Birleşmiş Milletler Mülteciler
Yüksek Kömiserliği Türkiye
Temsilcisi John McCallin,
Cumhuriyet'e yaptığı açıkla-
mada. Türkiye'de iki ay öncesı-
ne kadar 16 bin 687 sığınmacı-
nın bulunduğunu belirterek
Muş'ta bulunan 4 bin 500;
Mardin'de bulunan 8 bın ve Di-
yarbakır'da bulunanlardan 4
bin 187'siniri
v
iki aydır Kuzey
Irak'a döndüklerini söyledi.
Kuzey Irak'a 730 kişıliİc bir
grubun en son 1 kasımda dön-
meye başladıklannı söyleyen
McCallin, kış şartlan nedeniyle
geriye kalan yaklaşık 1500 kişı-
nin ise henüz dönemediğini
söyledi.
McCallin'den abnan bilgiye
göre. Birleşmiş Milletler Mülte-
ciler Yüksek Komiserligi. oto-
büslerle gönderilen bu kişilerin
hepsine kendi evlerini onarma-
lan veya inşa etmeleri ıçın çeşitli
ayni ve nakdi yardımlarda bu-
lunulduğunu ve herkesin yanı-
na iki ay yetecek kadar gıda
verildiğini söyledi. McCallin.
bu kişilere önümüzdeki günler-
de de gıda yardımında bulunu-
lacağını söyledi. McCallin, .ge-
riye dönen peşmergelerin
PKK'dan boşaltılan köylere
yerleştirilmesi konusunda bir
bilgisi olmadığını, sadece esk
evlerine döndükJerinin söylene
bileceğini kaydetti.
BM uzmanlan, BM'nin Ku-
zey Irak'a yönelik olarak baş-
latmayı planladığıinsani yar-
dım operasyonunun Türk
askeri harekatı nedeniyle "gü-
venli ortam" bulunmadığı için
geciküğini, kış bastırmadan
bölgeye ulaşılmasının zorunlu
olduğunu söylüyorlar.
PKK kampında
ABD yardını malzemesi
GÖKSELPOLAT
ŞIRNAK/HAKKARt - Ku-
zey Irak'takı PKK kamplanna
yönelik harekatta, PKK mili-
tanlanna ait sığmak ve depolar-
da ele geçirilen bazı sılah ve
teçhizatın ABD kökenli olduğu
ortaya çıktı.
PKK'nın, Haftanin ve Şivi
bölgesindeki kamplannda,
NATO ülkelerine ait tüfek
bombalanyla, ABD yapımı gaz
rnaskeleri, yağmurluk ve batta-
niye gibi malzemeler bulundu.
Harekata katılan asken yetkih-
ler, bu silahlann PKK militan-
lanna nasıl ulaştığı sorusuna
açık yanıt veremiyor.
Bir askeri yetkili, Amerikab-
lann peşmergelere havadan at-
tığı yardım malzemelerinin
büyük bölümünün PKK sıgı-
naklannda ele gecirildiğini
açıkladı.
PKK'nın Haftanin ve Şivi
bölgesindeki kamplanrun imha
PKK
HanFye
saldırdı
HANİ (AA) - Dıyarbakır'ın
Hani ilçesine bir grup terörist
tarafından silahlı saldında bu-
lunuldu. İlçede bazı evlerin
yandığı ve ilçeye giden bır pan-
zerin teröristlerce pusuya düşü-
rüldüğü bildirildı.
AA muhabirinin edindiği bil-
giye göre dün akşam saat 19.30
sıralannda Diyarbakır'ın Hani
ilçesine bir grup terörist tarafın-
dan saldın düzenlendi. İlçedekı,
emniyet müdürlüğü binası ile
lojmanlanna ve jandarma ka-
rakoluna uzun namlulu silah-
larla ve roketatarlarla saldıran
teröristlere. güvenlik güçlerinin
karşıhk vermesi üzerine çatış-
ma çıktı. Çaüşma yaklaşık üç
saat kadar devam etti. Çatışma
sırasında ilçedeki bazı evlerin
yandığı ve yangının devam etti-
ği bildinldi.
Öte yandan, ilçeye Diyarba-
kır ve Lice'den takviye kuvvet
gönderilirken Lice'den Hani'ye
gitmekte olan bir panzere, saat
20.30 sıralannda, Hani'ye 13
kilometre uzaklıkta teröristler
tarafından ateş açıldı.
edılmesi için Türk Silahb Kuv-
vetleri'nin (TSK) 12 Ekim 1992
tarihinde başlattığı harekat, bu
kamplann tümüyle ele geçiril-
mesiyle tamamlandı.
Sınırdan yaklaşık 24 kilomeı-
re ileride bulunan TSK, şimdi
bölgeyi adım adım tarayarak
PKK militanlanna ait sığınak
ve depolan ortaya çıkarmaya
çahşıyor Zaman zaman "'taciz
ateşi" dışında, sıcak çatışmanın
olmadığı belirtilen bÖlgede, or-
taya çıkanlan sığınak ve depo-
lardaki silah ve diğer malzeme-
ler belirlı noktalarda toplana-
rak, peşmergelere verildı. PKK
militanlanndan temizlenen böl-
gelere de peşmergeler yerleşme-
ye başladı
Haftanin ve Şivi bölgesindeki
PKK kamplanna yönelik ara-
ma ve tarama çalışmalannı sür-
düren TSK, PKK'lüere ait sığı-
nak, hastane ve depo olarak
kullanılan yerleri ortaya çıkar-
dı. Buralarda ele geçirilen mal-
zemelerin büyük çoğunluğu-
nun daha çok ABD. Ingiltere,
Kanada ve Almanya yapımı ol-
duğu gözlendi Haftanin'deki
Kero bolgesinde PKK'lüere ait
bir depoda ele geçinlen silahlar-
dan NATO ülkelerine ait tüfek
bombalan dikkatı çekti. Yiye-
cek. giyecek ve ilaçlann ıse da-
ha çok ABD, Kanada. İngilte-
re, Fransa, İsviçre ve İspanya
yapımı olduğu belirtildi.
Çekiç Güç'e ait helikopterler
tarafından peşmergelere atılan
ABD yapımı, plastik ambalajlı
yiyecek malzemelerinden de
çok sayıda ele geçirildi. Bir as-
keri yetkili, peşmergelere atılan
bu yiyecek malzemelerinin bü-
yük bölümünün PKK militan-
lanna ait sığmaklarda bulun-
duğunu açıkladı.
Aynı yetkili, "Peşmergeler-
den bir yardım görüyor musu-
nuz? Koruculann tavn nasıl?"
yolundaki sonıyu, şöyle yanıt-
ladı:
"Peşmergeler, 'Siz temizle-
yin, biz yerleşelim' diyor. Biz
onlara, "Bu bölgeyi daha iyı bi-
lıyorsunuz. Önden gidin' dıyo-
ruz, ama gitmiyorlar. Bunlar
'ayak bağY olmaktan başka bir
şeye yaramıyorlar. Korucular-
dan ise büyük bölümü isteyerek
çatışmaya girmiyor. Pusu atı-
yoruz. Bazılan erken ateş aça-
rak pusuyu açığa çıkanyor.
Ancak bazılan bize çok yar-
dımcı oldu."
Şivi bölgesini PKK'dan temizleyen Türk askeri ile Kuzey Iraklı Kürt peşmergeler bir arada. (Fotoğraf: RIZA EZER)
PKK İraıı sınırına yerleşiyor
Haber Merkezi - PKK lideri
Abdullah Öcalan'ın kardeşi ve
Kuzey Iraktaki PKK komu-
tanlanndan Osman Öcalan ile
bin kadar PKK'linin İran sının
yakınlanndaki Kala Zıyah böl-
gesindeki Zaleh'e nakledikleri
bildinldi.
Reuterin haberine göre, Irak
Kürdistanı Savunma Bakanı
Ravşi Savayşi önceki gün gaze-
tecilere yaptığı açıklamada, tes-
lim ahnan yaklaşık 1000 PKK
militarunın İran sınınndaki Ka-
la Dızeh bölgesindeki Zaleh'te
peşmergeier taratından belirle-
nen bir kampa doğru yola çık-
tıklannı bildırdı. Savayşi, arala-
nnda PKK lideri Öcalan'ın
kardeşi Osman Öcalan'ın da
bulunduğunu belirtti.
Kuzey Iraklı Kürt bakan.
Osman Öcalan ve arkadaşlan-
nın 29 ekimde peşmergelerle
PKK arasında ımzalanan bir
anlaşmadan sonra teslim ol-
duklannı belirterek. anlaşmada
PKK'nin sınır bölgesini boşalt-
ması, silahlı hareketlerini sona
erdirmesi ve Irak Kürtleri tara-
fından belirlenen bir bölgede
bannmalannın öngörüldüğü-
nü söyledi. Savayşi. PKK'nın
Irak Kürdistan'ında politik et-
kinlik göstermesine izin veril-
meyeceğini ve militanlanrun
Zaleh'teki kamptan çıkmak
için yazılı izın alacaklannı kay-
detti.
Savayşi, gen dönmediklerj
sürece PKK militanlannın baş-
ka bir komşu ülkeye gitmekte
serbest olduklannı belirterek,
"Eğer İran onlan kabul ederse,
çok memnun olacağız. Hepsinı
alsın" dedi.
Savayşi, mayıs ayında yapı-
lacak seçimlerden sonra oluşa-
cak Irak Kürt hükümeünin
PKK'nın dönmesini önlemek
için 6-8 bin kişilik bir sınır koru-
ma polisi oluşturmayı planladı-
ğını da söyledi. Kuzey Irak
Kürdistanı Içişleri Bakanı Sa-
vayşi. aralannda yüz kadının
da bulunduğu PKK militanla-
nnın İran'dan birkaç kilometre
uzaklıktaki Zaleh kampından
yasadışı bir şekilde İran'a geç-
melerine izin verilmeyeceğini
kaydetti.
PKK militanlannın silahlan-
nın abndığmı bildiren Savayşi,
Kuzey Irak'takı gıda maddesi
sıkıntısı nedeniyle PKK mili-
tanlannın kendi yiyeceklerini
kendilerinin sağlayacağını ve
çamurdan yapılan barakalarda
yaşayacaklannı söyledi.
Bu arada Türkiye'nin de Os-
man Öcalan'ı geri istemek için
girişimlerde bulunmaya hazır-
landığı bildinldi.
Kuzey Irak'ın Haftanin böl-
gesinde 12 PKK milıtanı teslim
oldu. 6'sı kadın olan PKK'hlar
dün Şırnak 23.J-andarma Sınıı
Tugay Komutanlığı kararga-
hında gazetecilere gösterildi.
En küçüğü 13, en büyüğü 45
yaşında olan militanlardan biri
dışındakiler kendi istekleri ile
teshm olduklannı söylediler.
PKK'hlar. kamplarda verilen
siyasi eğitimde Türkiye, Irak,
İran ve Türkiye topraklannın
bir bölümünde Kürdistan'ın
kurulacağının söylendiğini bil-
dirdiler.
Maliye Bakanı Oral:
Geçen yıldan vergi farkı istenmiyor
Bakkallarmaliyeden >akınıyor.(Fotoğraf: HAYRETTİN SAĞANAK)
ANKARA (Cumhuriyet Bii-
rosu) - Vergıde demokratıkleş-
me ve kaülımcıhk getiriüyor.
Esnaf. kendi vergisinin hesap-
lanmasında kullanılan oranla-
nn belirlenmesinde söz sahıbi
olacak. Maliye ve Gümrük Ba-
kanı Sümer Oral, ortalama kar
' adlen merkez komisyonuna
esnaf temsilcılerinin de ahnaca-
ğını açıkladı. __
Maliye ve Gümrük Bakanı
Oral, Cumhuriyet'te yer alan.
"Maliye'nin gücü bakkala yet-
ti" habenyle ilgili sorulan ya-
nıtlarken, sorunun 3 yılda bir
belirlenen ortalama kar hadla-
rinin geç açıklanmasından kay-
naklandığını bildirdi. Esnaftan,
geçen yıldan vergi farkı isten-
mesinin sözkonusu olmadığını
anlatan Oral, geçmiş yıllarda
kar hadlari oranlannın daha
büyük gecikmelerle eylül ayın-
da bile açıklandığını söyledi.
Esnaf sanatkar ve tacirlerin
vergilendirilmesinde kullanılan
ortalama kar hadlerinın her il
için ayn ayn belirlendiğini be-
lirten Oral, esnafın bu oranlara
itiraz hakkı olduğunu da belir-
terek, uygulamayı şöyle anlattı:
"Her vilayette ayn ayn belir-
lenen ortalama kar hadleri 3
yılda bir yeniden düzenleniyor.
Esnaf da beyanname vermeden
önce bunu bilir. Çünkü illerde
esnaf derneklennde ve odala-
nnda açıklanıyor. Mayısta ilan
ediliyor diye herkes mayısta öğ-
reniyor değil. Bunun ideali
oranlann beyannameler veril-
meden önce açıklanması. Ama
gecikmesinin sebebi itirazlar.
Bu yıl mart ayından önce açık-
lanacak şekilde hazırlık yapıldı.
Ama, bazı yerlerden gelen iti-
razlar nedeniyle gecikti. Bu ilk
defa olan bırşey de değil. Geç-
miş yıllarda eylül ayında açık-
landığı bile olmuş. Şimdi ikma-
len tahriyat yapıhyor ama ceza,
faiz uygulanmıyor. Sanki mart
beyannamesinı verdiğinde gös-
termiş olsaydı hangi işlem ola-
cak idiyse o oluyor vine. İlave
bir yük de gelmiyor . Esnaf bu
uygulamayı zaten önceden bili-
yor. Verginin makable şamil
uygulanması diye birşey sözko-
nusu değil."
Bakan Oral. esnafın belirle-
nen ortalama kar hadlerine iti-
raz hakkı bulunduğunu da bil-
direrek, "Mükellefeler isterlerse
buna itiraz edebilirler. İtiraz
haklan her zaman var. İsteyen
mükellef itiraz edebib'r, duru-
mu incelenir." diye konuştu.
Bakkallara açık kapı
UBaştarafi 1. Sayfada
lıyor. Bir itiraz ol-
mazsa Resmi Gazete'de yayım-
lanıyor. Bütün bunlann yapıl-
ması mayıs ayını bulmuş. o
sırada ben İstanbul'da defter-
darlık görevini sürdürüyor-
dum" dedi. Tüm bu bürokrasi-
nin geriye dönük yasal düzenle-
me yapılmasını hakh kılmadığı-
na kaülan ve "Mali yıla ait
düzenlemeler, yasal açıdan o
idari uygulama yıbndan önce
ya da en geç o yıl içinde yayım-
lanmalı" diyen Zekeriya Temı-
zel, uygulamanın res'en (kimse-
ye danışmadan, doğrudan
doğruya, kendi başına) yapıldı-
ğı görüşünün ıse yanlış olduğu-
nu savundu. Cumhuriyet'in bu
konudaki sorulannı cevaplan-
dıran Temizel, bakkallara, yüz-
de 12'den yüzde 14'e yükselti-
len ortalama kar hadleri nede-
niyle zorla "2 puanlık artışm ek
vergisini öde!" denilmediğini
ileri sürdü. Gelirler Genel Mü-
dürü şöylekonuştu:
"Vergi dairelerimn mükellef-
lere gönderdiği yazılar ödeme
emri değil, izaha davet yazılan-
dır. Şu dönem için satüğınız şu
emtianın ortalama kan komis-
yonca şu oran üzerinden belir-
lendiği halde. beyannamenizde
gösterdiğiniz kazanç niçin daha
düşük gözüküyor diye sorul-
maktadır. Eğer mükellef o dö-
ncmdeki alış ve satışlannın
tümünü belgeler ve serbest pi-
yasa koşullannda daha düşük
bir kar elde ettıgıni vergi daire-
sine izah ederse, aradaki farkı
ödemek zorunda kalmaz. Yok-
sa mutlaka niye kar oranınız
düşük diye bir durum söz ko-
nusu değil."
Zekeriya Temizel, hayat
standardı uygulamasında da
mükelleflere, gelir vergisindeki
gibi geniş olmasa bile smırb bir
izah olanağı tanındığını ifade
ederek, "Mükellef beyanı ile
hayat standardı arasındaki far-
kı örneğin emekli maaşım vardı
diyerek izah edebilir" şekbnde
konuştu. Gelirler Genel Müdü-
rü Temizel, Ortalama Kar
Hadleri Komisyonu'na esnaf
odalanndan temsilcilerin de ka-
tılımını sağlamak için gerekli
yasal düzenleme hazırbklannın
yapılmakta olduğunu sözlerine
ekledi.
Bakkallar ne diyor
Rukiye Pınar (Bakkal eşi): O
kadar vergi alıyorlar zaten. Ni-
ye yeniden alıyorlar. Geçen yıl 4
miîyondan fazla vergı ödedik.
Bu sene artık 10 mılyon olacak
herhalde. Çok kazanandan da,
az kazanandan da aynı parayı
alıyorlar. Biz şimdiki sisteme de
karşıyız. Ama onlar karan ve-
rince vermek zorundayız.
Mesut Erdinç (8 yrilık bak-
kal): Zaten anamız ağlıyor.
şimdi iyice ağlayacak. Vereyim
bakkab Sümer Oral çalışürsın.
Bıze yüzde 20 kar haddi veril-
mış. ama mahalle bakkalıyım.
nasıl koyayım bu kadar kân.
Fiş veriyorum. yüzde 6-12 yeni-
den maliyeye ödüyorum. Bir
bakkal bugün 23 mılyon vergi
ödüyor. Bunun kirası, elektriği,
suyu, veresiyesı var. Ben sabah
6'dan gece 12'ye kadar çabşıyo-
rum. Hiç olmazsa çoluk çocu-
ğumu gecindirebilsem. O da
olmuyor.
lUıan Gûl (18 yıllık bakkal):
Buraya yatırdığım sermayeyi
başka yere yatırsaydım bir yeri-
ne 5 ahrdım. Arkadaşlann çoğu
dükkanlan kapatıp, Rumenler-
den aldıklan mallan satmaya
başladılar. Böyle bir mesleğim
olsa, dükkanı hemen kapatı-
nm. Kar yüzdemiz çok düşük.
Sattığımız mallar ne ki yüzdesi
olacak. Bakanlığın farkı geç-
mişten de alması haksızbk. Za-
ten faturasız mal satamayız.
Vergisini en dürüst ödeyen es-
nafbakkaldır.
Servet Koç (10 yıllık bakkal):
Zaten maliyenın. hükümeün
gücü hep küçük esnafa yetiyor.
Şekere bir zam gelir, hemen bi-
ze denetmeye gelirler. Zaten sa-
tışlar kesat kar orarumızı yük-
seltirsek satış yapamayız. Orta-
lama zaten yüzde 14 kanmız
var. Onun tümünü de alırlarsa,
biz burada hamallık yaprnış
oluruz. Geçen yıl 6 milyon lira
vergi ödedim. şımdı onun farkı-
nı da isterlerse, maliye kulağı-
mızdan tutarsa mecbur ödeye-
ceğiz Devlet bohçasını, fakirin
sırtından dolduracak.
ABD'li komutan: Çekiç Güçj
PKK'ye yardım etmîyor |
EVRENDEĞER
ANKARA - Çekiç Güç'ün
ABD'li komutanı Tuğgeneral
John Havvley. Çekiç Güç'e ait
uçaklann ve hebkoptenn
PKK'ya yardım ettıği yolunda-
ki haberlen kesin bir dille ya-
landı ve "Bizim tüm uçuşlan-
mız Türk makamlannın bilgisi
ve kontrolü dahilindedir. Bu
tür iddialan her zaman için red-
dediyoruz" dedi.
Tuğgeneral Havvley, Çekiç
Güç'ün görev süresinin uzatıbp
uzatılmaması gerektiğine iliş-
kin sorulara, net bir yanıt ver-
mekten kaçımrken, sürenin
uzatılması gerektiğine ilişkin
olarak imab bir biçimde, "Türk
hükümeti sürenin uzatılması
konusundaki opsiyonu elinde
bulundurmaktadır. Umanz,
karannda Kuzey Irak'taki in-
sanlann gereksinimleri gözönü-
ne alınır" diye konuştu.
Çekiç Güç'te Türk komutan
Tuğgeneral Ab Nail Esener ile
eşit düzeyde bulunan ABD'li
komutan Tuğgeneral John
Havvley. Çekiç Güç'ün işlevi,
PKK'ya yardım yolundaki id-.
dialar. Türk kamuoyunun tep-
kisi konulanna ilişkin Cumhu-
riyet'in sorulannı yanıtladı.
Bazı sorulara "net" yanıt ver-
mekten kaçınan ABD'li komu-
tan Tuğgeneral Havvley'e yö-
nelttiğimiz sorular ve yanıtlan
şöyle:
- Türk kamuoyu Çekiç Güç'-
ün PKK'ye yardımettigine ina-
nı\or. Siz bunu yalanlayıp, red-
dedebilir misiniz?
HANVLEY - Evet, yalnızca
şimdi reddetmiyorum, daha
önceden de defalarca reddettik.
Birleşik Görev Kuvveti (Çekiç
Güç). Türk Hava Kuvvetleri'-
nin belirlediği sınırlar çerçeve-
sinde görev yapmaktadır. Bü-
tün uçuşlanmız, Türk askeri
makamlan ile koordine edil-
mekte ve savaş uçaklan dışında
bütün uçuşlanmızda Türk göz-
lemciler bulunmaktadır. Genel-
kurmay Başkanı Orgeneral]
Doğan Güreş de, son olarak
gazetenize verdiği demeçte
bunlan doğnılamaktadır.
- Size göre, Çekiç Güç ne ka-
dar daha bölgede kalmabdjr ve;
neden? '
- Birleşik Görev Kuvveti bu-j
rada. Türk hükümetinin Birleş-*
miş Milletler'in aldığı 688 sayıhl
karan çerçevesinde bulunmak-"
tadır. Görev süresinin uzatıl-
ması yolundaki opsiyon Türk
hükümetinin ebndedir. Uma-
nz, Türk hükümetinin karann-
da Kuzey Irak'taki insanlarm
gereksinimleri gözönüne alınır.
- Genelkurmay Başkanı Or->
general Güreş, Çekiç Güç uçak-
larmın ve heiikopterierinn
PKK'ya yardım etmekri haünde
vunılması emrini verdi. Bu konu-
danedivorsunuz?
- Her şeyden önce şunu be-
lirtmek isterim ki, sizin bahset-
tiğiniz konu, yani Genelkur-
may Başkanı Orgeneral Gü-
reş'in emri, Türk makamlan ile
koordine edilmeyen uçuşlar
içindir. Bu, huzur operasyonu-
na katılan koalisyon güçlerinin
uçaklan için değildir. Koalis-7
yon kuvvetlerinin bütün uçuş-.
İan, Türk makamlan ile koor-
dine edilmektedir.
- Türk kamuoyu, Çekiç Güç'-
ün bölgede bir Kürt devleti kur-
raak için bulunduğuna inanıyor.
Sizin bu konudaki görüşünüz ne-
dir? Türk halkını nasıl inandmt-
bilirsiniz?
- Huzur operasyonu, 18 ay-'
dan bu yana devam etmektedir.
Operasyonun da, kendi başlan-
na huzur ve güvenliğini sağla-
yamayan insanlara, bunu sağ-',
lamaktan öte bir amacı yoktur.,
- Çekiç Güç'ün amacı nedir?
Sizce misyonu sona ermiş midir?
- Bana göre, bu operasyoni
asil bir çabadır. Yani insani!
yardıma gerçekten gereksinim!
duyan insanlara bu yardımı
sağlamak. Aynca bizler, birçok'
ınsanın hayatımn kurtulmasını
da sağladık.
Kerküklü sürgün
ailesine kavuştu
ERGÜNAKSOY
£RBİL- "BASS Partisi,
Araplann dışındaki halklara
yönelik büyük bir ajanlaşürma
başlattı. Türkler ve Kürtlere
çok baskı vardı. Herkes işken-
ceden geçiribyordu."
Bu sözlenn sahıbi Necat Feh-
mi (Mustafa) (47). Irak rejimi-
nin başlattığı bu ajanlaştırma
operasyonuna karşı çıkan Ker-
küklü Türklerden sadece birisi.
1975 yıhnda baskının dozu ar-
tınca Türkler örgütlenmeye
başlıyorlar. Necat Fehmi Mus-
tafa'nın da aralannda bulundu-
ğu bir grup. gızlı çalışmalara
başlıyor. Ancak, kısa bir süre
sonra Necat Fehmi. Irakb istih-
barat elemanlan tarafından
gözaltına alınıyor ve bir süre
sonra da tutuklanıyor. Necat
Fehmi tutukluluk günlerini
şöyle anlatıyor:
"Ağır işkenceler gördüm. Bu
işkenceler sonucu bumumu,
ayağımı ve elimi kırdılar. Sü-
rekli 'Türkiye'nin ajanı" diye
suçladılar. Bir şey tutturamadı-
lar ve kısa bir süre sonra serbest
bıraktılar. Ancak, beni, evimi
ve aılemi sürekli ızlediler."
men olduğunu ve Saddamın
zulmünden kaçüğını kanıııaya-
mıyor. Askerler Necat Fehmi -
yi Doğubeyazn Tiniyet
Amirliği'ne teslim ediyorlar.
Defalarca sorgudan geçiriliyor,
ancak yine yaranamıyor. İran-
lılann yaptığı gibi Doğubeyazıt
Emniyet Amirliği de sınırdışı-
etme karan abyor.
Necat Fehmi'yi sınır karakcr
luna teslim ediyorlar. Gürbu-
lak sınır karakolunda Necat
Fehmi'nin yaşamını değiştire-
cek gelişmeler oluyor:
"Askerler bana çok iyi dav-"
randı. Karakol komutanlan
ajan falan olmadığıma inandı.
Polislerin karannı uygulama-
yacaklanm söylediler ve bana
'serbestsin' dediler. Bunun üze-
rine Doğu Beyazıt'a gjttim.
Burada 5 ay çeşitli işlerde çahş-
tım. Doğu Beyaath dostlann
yardımıyla kendime sahte bir
kimlik çıkardım ve İstanbul'a
gittim. 6 ay da İslanbul'da kal-
dım, bu kez sahte bir pasaport
düzenleyerek İşveç'e gjttim. Bir
süre sonra da İsveç vatandaşlı-
ğına geçüm." '
Saddam'ın zulmünden kur-
tulan ve İsveç'te çok iyi bir ya-
şam düzeyine ulaşan Necat
Necat Fehmi Mustafa, 12 yıl sonra ailesine kavuşal
Baskılara dayanamayan"Ne- ^ ^ ' aüesinden 'ayn' geçen
cat Fehmi. hamile eşini ve üç •? ^ ««P olarak nıtelıyor.
küçük çocueunu Kerkük'te bı-
l s v e
Ç « ?
o k
P
a r
? taauriun,
------ ancak, hıç mutlu değudim. Ya-rakarak 1980 yılında ülke dışı-
na çıkmayı kararlaşunyor.
Kaçakçılann yardımıyla Pen-
cavin dağlanndan İran'a geçi-
yor. Sınırda İranb Devrim
Muhafızlan tarafından pasa-
portu ve kimliği olmadığı için
gözaltına abnıyor. Saddam Hü-
seyin'in ajanı diye Tahran'a
götürülüyor. Tutuklanıyor ve
Tahran'da 4 ay Cimşiri Ce-
zaevinde yatıyor. Tutukluluk
süresı sona erince İranb asker-
ler tarafından tekrar Irak sının-
na getinlerek sırurdışı ediliyor.
Ancak Irak'ı terk etme serüve-
ninden vazgeçmiyor. İranb
Devrim Muhafızlan gözden
kaybolunca tekrar İran toprak-
lanna giriyor, bu kez hedef
Türkiye. Kürt köylülerinin yar-
dımıyla Bazırgan mıntıkasın-
dan Türkiye sırunna ulaşıyor.
Türk askerlerini görünce rahat-
şam zehirdi benim için, hamile
eşim ve üç çocuğum hiç akbm-
dan çıkmıyordu. Başlan belaya
girmesin diye mektup bile yaza-
madım. Yaşadığımdan bile
haberlen yoktu" diyen Necat
Fehmi. Körfez savaşından son-
ra Irak'taki değişikliği fırsat bi-
lerek ailesiyle bağlantı kurmaya
çahşıyor. Ancak, iletişim ağı ol-
madığı için ailesine ulasamıyor.
Necat Fehmi'nin eşi halen
Kerkük'te. onu da Erbil'e ge-
tirtmek için uğraşıyor. Eşi de
geldikten sonra çocuklanyla
birlikte bir daha dönmemek
üzere İsveç'e gidecek.
Necat Fehmi'nin 12 yıl has-
retlikten sonra söylediği ilk söz-
ler aynen şöyle:
"Şu anda kendimi 18 yaşında
gibi hissediyorum. 'Dünyanın
en mutlu insani kim" diye sorsa-
lar. kendimi göstenrim. 12 yıl-
lıyor. Gürbulak sınır karakolu- dır çektiğim cezalar sona erdi.
na götürülüyor Kimliği ve Allah kimsenin başına verme-
pasaportu olmadığı içın Türk- s
j n
••