Catalog

Cumhuriyet67. Yıl; Sayı: 23917 Kurucusu: Yunus Nadi 1500 TLfKDvdduoll Mart 1991 Cuma BakarüarKurulu'na sunulan tasarı 16 maddede değjşiklik getiriyor Azal'm istecliği anayasaCUMHURBAŞKANI Cumhurbaşkanı halk tarafından 5 yıl için seçilecek. Bir kimse iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek. Cumhurbaşkanının tarafsız ve sorumsuz olacağına ilişkin hüküm kalkıyor. Cumhurbaşkanı istediği zaman hükümete başkanlık edecek. PARTİLER Sınıf ve zümre egemenliğine dayalı partilerin kurulmasına ilişkin yasak kalkıyor. Komünist, faşist ve şeriata dayalı parti kurulacak. Partiler gençlîk ve kadın kolları kurabilecek. Sendikave derneklerle de ilişki kurabilecek. SEÇMESEÇİLME Milletvekili sayısı 450'den 600'e çıkarılıyor. Öğrenciler siyasi partilere üye olabilecek. Seçme yaşı 18'e, seçilme yaşı 25'e iniyor. Milletvekili olmak için Türk vatandaşı olmak yeterli oluyor. Belediye seçimlerine TBMM karar verebilecek. DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÖĞÜ KÜRTÇEYE SERBESTLİK ÖZEL TV 141, 142. maddelerin kaldırılmasına engel olan anayasanın 14. maddesindeki hükümler kaldırılıyor. 163'e engel olan 24. maddeise "kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olmayan ibadet, ayin ve tören serbesttir" şeklinde değiştiriliyor. Anayasanın 26. maddesinde yer alan düşüncelerin kanunen yasaklanmış dillerle açıklanamayacağı ve 28. maddede yer alan yayın yapılamayacağı hükümleri kaldırılıyor. Bu değişiklikle 2932 sayılı yasanın kaldırılması için zemin hazırlanıyor. Anayasanın 26. maddesinde yer alan radyo-televizyon istasyonlarının ancak devlet eliyle kurulacağı hükmü kaldırılıyor. Ozel TV istasyonlarının kurulmasına olanak sağlanıyor. ANAP partilerle uzlaşma arayacak. 17. Sayiada • ANAYASANIN HANGİMADDELERİNİN, NASIL DEĞtŞMESİ İSTENİYOR?14 Sayfada Demirel'den, ÖzaVın açtığı 500 milyonluk davayayanıt Siyaset mahkemedeDYP Genel Başkanı Demirel, Cumhurbaşkanı Özal'ın dava açmasını, 'siyaset üzerine baskı kurmayaçalışnıak' olarak niteledi. Demirel, "Suçüstüyakalanmıştır. Sonlarıgelmiştir" dedi. DYP Genel Başkan Yardımcısı Hüsamettin Cindoruk da Özal'ın, Demirel ile benzer şeyleri söyleyen Kenan Evren hakkında da dava açmasını önerdi. Demirel'in hiç yılmadığını belirten Cindoruk, "Demirel'i 60 defa mahkemeye yollayan başbakan da Özal'dı" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Biı- rosu) — DYP Genel Başkanı Siileyman Demirel, partisimn TBMM grup toplantısındaki sözlerinden oturu Cumhurbaş- kanı Turgut Özal'ın 500 milyon lira tazminat istemiyle dava aç- masını, "siyaset üzerinde baskı kurmaya çalışmak" olarak nite- ledi. Demirel, Cumhurbaşkanı Özal'ın kendisine yoneltilen eleştiri ve ithamlan karşılayacak durumu olmadığı için mahke- meye gittiğini de savunarak, "Suçüstü yakalanmıştır ve ne yapacagını şaşırmıştır. Sonları gelmiştir, bunları mahkemeler de kurtarmaz. Bu olay, kendisi- nin ne kadar suçlu oldugunu gosteriyor" dedi. Demirel, ken- dısının de Özal'ı zaten millete dava ettiğini söyledi. DYP Genel Başkanı Demırel, Cumhuriyet'in konuya ilişkin sorularını yanıtlarken, "Siyase- tin mahkemeye intikal etmiş ol- ması, Türkiye'deki bunalımı gösterir. Esasen Turkiye'de bir anayasa vardır, ama anayasa re- jimi yoktur. Turkiye'de kimin. ne yapacagı anayasada yazılmış ol- masına ragmen, hıikiimetin, Meclis'in bir kenara itilmiş ve her şeyin Çankaya tarafından haksız olarak, kanunsuz olarak yapılır hale gelmiş olması uzun zamandır tartışma konusudur. 26 martın ikinci yıldbnumüne geldiğimiz bugunlerde, halkla devlet arasındaki bu utanç du- varı mutlaka yıkılmalıdır" diye konuştu. "Mahkemede söyleyecegimiz (Arkası Sa. 17, Su. I'deJ OZEL ARAÇLARI TANKERLE ÇARPIŞTI Dalokayveeşi trafik kurbanıAnkara'nın eski belediye başkanlanndan mimar Vedat Dalokay ve eşi, Kırıkkale yakınlarında meydana gelen trafik kazasında öldüler. Oğulları Barış Dalokay da ağır yaralandı. Kayseri'nin Kocasinan ilçesi belediyesinin düzenlediği hizmet binasınm projesini kazanan Dalokay, proje üzerindeki son çalışmalarını tamamlamak üzere eşi ve oğluyla birlikte özel otomobiliyle sabah Ankara'dan yola çıkmıştı. 3. Sayfada PORTRE ı VEDAT DALOKAY MİMAR VE POLITIKACI 3. Sayfada YOLDA ÖLÜM SEYREDİYOR GÜLÇİN İLCİ'nin haberi 3. Sayfada TÜRKİYE'NİN ÖLÜM NOKTALARI 3. Sayfada CİZRE'DE BİİYÜK YÜRÜYÜŞ — Nevruz Gunu Cizre'de yaklaşık 7 bin kişinin >uru>uşu ile kutlandı. Rutlamalar sırasında "Yaşasın Kurdistan", "Biji Apo" sloganlan atılarak Kiırdistan bayragı taşındı. Çevre ilçelerden gelen jandarmalarla gutenlik guçleri yurüyuşe mudahale etmedi. (Vedat Yenerer) Nevraz'da kaıılı gün A}ça Dalokay Vedat Daloka) Doğu ve Güneydoğu bölgesindeki il ve ilçeler ile büyük kentlerde düzenlenen "Nevruz Günü" kutlamaları, güvenlik güçlerinin mudahale etmesi üzerine olaylı geçti. Açılan ateş sonucu 1 yurttaş yaşamını yitirdi, 5 kişi de yaralandı. Olaylar sırasında ve sonrasında yüzlerce kişinin gözaltına alındığı öğrenildi. Güneydoğu'daki bazı ilçe merkezlerindeki kepenk kapama eylemleri sürüyor. Dargeçit başta olmak üzere bazı yerleşim birimlerinde gıda sıkmtısı çekiliyor. Yurttaşlann ve büyük kentlerde üniversite öğrencilerinin kutlamalarına binlerce katılım olurken valiliklerin düzenledikleri etkinlikler ilgi görmedi. 4 Sayfada Dolann freni patlad1 Yılbaşında 2942 lira olan dolar 4003 TAYFUN DEVECİOĞLU 1990 yılını yuzde 25.9'luk ar- tışla kapatan ABD Dolan, bu yılın ilk 80 günunde Turk Li- rası'na karşı yuzde 36.1 oranın- da değer kazandı. Merkez Bankası, yılbaşında 2941.80 Iı- ra olarak belirlediği ABD Do- lan efektif satış kurunu 4003.98 iirayayukseltti. Dolar — ^ — — — ^ — ^ ^ son 5 gun ıçinde yuzde 13.5 oranında değer kazanarak 477 lira birden yukseldı. Aynı dönemde Alman Markı'nın değer artışı yuzde 11.1 olarak gerçekleştı. Merkez Bankası'nın son iki yıldır başarıyla uyguladığı duşuk doviz kuru polıtikası, ıç ve dış et- kenlerın baskısıyla şimdilik rafa kalkmış gibi gözuküyor. Do- lardaki 80 gunluk artış trendinin yıl boyunca surduğu duşunu- lurse, ABD para birirrunın >ıl sonunda yuzde 162.45'lik değer artışıyla 9050 lıraya yukselebıleceğı hesaplanıyor. Merkez Ban- kası, yuksek mevduat faizi ve duşuk doviz kurlarının oluştur- duğu köpru sayesinde Turkiye'ye akan dovizin desteğıyle son ıkı yıldır kurları belirlerken onemli (Arkası Sa. 17, Sü. l'dej 4000 f 1991'in başından /â bu yana dolar /v 36.1 arttı— 1990da dolann yıllık artışı— Turkiye'ye füze geliyor ABD'nin Turkiye'de depolayacağı konvansiyonel mühimmat, ağırlıklı olarak hava savaşında kullanılacak malzeme ve sistemlerden oluşacak. Bu sistemler içınde Patriotların, havadan havaya ve havadan yere füzelerin onemli bir yer tutacağı belirtiliyor. 10. Sayfada ASKERİ İLİŞKİLERDE DOKU DEĞIŞtKLJĞİ UFUK GÜLOEMIR'in haberi 10. Sayfada Özal'ın gezisi bugün Cumhurbaşkanı'nın bir hafta sürecek ABD gezisi bugün başhyor. Özal'la Bush'un görüşme gundeminin Türk- Amerikan ilişkileri, Körfez sonrası Ortadoğu ve Kıbns ağırlıklı olacağı bildirildi. 10. Sayfada Cuellar rapordan vazgeçti BM Genel Sekreteri, Güvenlik Konseyi'ne Kıbns konusunda yazılı rapor vermekten vazgeçti. Cuellar'ın Konsey'i "sözlü" olarak bilgilendirme kararı Yunanistan ve Rumların "başarısı" olarak goruluyor. 11. Sayfada WASHINGTON: ÇÖZÜM İÇİN UMUT IŞIGI 11. Sayfada Yardımda pay kavgası Korfez krizinde kayıpların bir bölumünün karşılanabilmesi için ; Turkiye'ye sağlanan yardımlar henüz tumuyle gelmedi, ancak paylaşım konusunda tartışmalar giderek sertleşiyor. BİLAL ÇETİN'in haberi Ekonomide KÖRFEZ FATURASI: BANKALAR, PANİĞİ GÜÇ ENGELLEDİ ÖZGEN ACAR'ın yazısı Ekonomide BUGÜN YARIN PAZAR Kül» « s*at dûnyası fnm g Sınemayı mıkratondaıı anljtıyortx I M t Nrtap kemhn sanmuyor tcnçMı muzıkalınde Elvıs Presley Programt soyte jenenk vereyım devn C U M H U R İ Y E T K T E • Ahlakçı anlayış mahkemede 1987 ABD yapımı Şuphe (Suspect) adlı film saat 00.40'ta Starl'de yayımlanacak. 6. Sayfada • Delon doktor rolünde TV3'te saat 23.00'tekı 'Le Toubıb' adlı fılmde Alain Delon psıkolojik sorunları olan bir doktoru canlandınyor. 6. Sayfada • İtalya'dan hoş sürprizler Franco Brusati'nın "Bakımsız Amca"sı gucunu iyı senaryo ve oyunculanndan aiıyor. 7. Sayfada • New York'ta bir Fransız 'Yeşıl Kart', bir Ge'rard Depardıeu ftlmı. 7. Sayfada • Koç, ihracatta da lider Geçen yılın ıhracaı şampıyonu, 506 milyon dolarla Koç Holdıng 'e bağlı Ram Şırketı oldu. Ekonomide • İSO, 91 için karamsar Istanbul Sanayı Odası 'nın tahmınlerine gore, 1991 için ongorulen yuzde 5.9'luk bûyume hızının oldukça altmda kalınacak. Ekonomide • Futbolda olay Dmamo Dresden- Kızılyıldız maçmda Hoolıganlar olay çıkardı. Maç 78 dakıkada tatıl edıldı. Sporda • Voleybolda direniş hazırlığı Turktye \oleybol lıglerınde yer alan 36 kulubun lemsdcden reform hazırlığında.Sporda • Baba-3'ün üçüncü kırmızısı Bugun Istanbul, Ankara, Izmir ve Adana'dakı alıı sinemada goslerıme gırecek olan filmde Mıchael Corleone Vatıkan'da. Arka Sayfada • İstanbul'un ormanları tellere emanet Sultanbeylı, Beykoz, Alemdağ ve Kartal'da ormanların çevresı lelle çevrilı. Arka Sayfada GOZLEM UGUR MUMCU Dalokay... Bir yıldız daha kaydı. Dalokay, ünü yurtdışına taşmış bir mimar, bir sosyal de- mokrat belediye başkanı. coşkulu bir ilericı aydın. ınanmış bir Atatürkcü, doğayı suluboyâya yansıtan bir ressam ve duygu yumaklarından oyku mımarısı yaratan bir yazardı. Gü- leç yüzlu, hayat dolu. renkli, esprili, sevecen, hoş bir insandı Dalokay. Bu dunyadan gefdj ve geçtı. (Arkası Sa. 17, Su. Tde)