Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
16 ARALIK 1991 EKONOMİ CUMHURÎYET/13
j Ifeniden
' degerleme
• ANKARA (AA) —
Maliye ve Gümrük
Bakanhğı Vergi Usul
Kanunu uyannca 1991 yılı
"yeniden degerleme
oranı"nı yüzde 54.1 olarak
belirledi. Maliye ve
Gümrük Bakanhğı'nın
Resmi Gazete'de
yayımlanan tebliği ile
kunımlar vergisine tabi
anonim şirketler dışındaki
imtiyazh şirketlerin yeniden
değerleme yapamayacaklan
kaydedildi.
İktisat Fakültesi
55 yaşında
• Ekonomi Servisi —
Istanbul Üniversitesi Iktisat
Fakültesi The Marmara'da
düzenlenen bir törenle
kuruluşunun 55'inci
yıldönümünü kutladı.
Türkçe ve Ingilizce olmak
üzere 8 bölümü bulunan
fakülte bugüne kadar 15
bin mezun verdi.
|NS\\ HAKLAR1NVS
ILISL\RARASIDAIANAKLARI
(Orgullrr tr B
Savaş laşkent'in
yeni kitabı
• Ekonomi Servisi — lş
Hukuku profesörü Savaş
Tkşkent'in "lnsan
Haklannın Uluslararası
Dayanakları" adlı derlemesi
Belediye-lş Sendikası
tarafından yayımlandı.
Konuyla ilgili belgeleri
içeren derlemede insan
hakları için çalışan
uluslararası kuruluşlar
hakkında da bilgi veriliyor.
Marlboro
İtalya'da yasak
• Ekonomi Servisi —
ltalya'da Philip Morris'in
ürettıği 3 sigara markasının
satışları, kaçak yükleme
gerekçesiyle 30 günlüğüne
yasaklandı. ttalyan Maliye
Bakanlığı, Marlboro, Merit,
Muratti Ambassador
sigaralarırun ithal, dağıtım
ve satışıru 14 ocak 1992
tarihine kadar durdurdu.
Kriz ve grev
THYV vurdu
• ANKARA (ANKA) —
Körfez krizinin yılın ilk
aylarında sıcak savaşa
dönüşmesi ve arkasından
gelen grev Tiirk Hava
Yollan uçaklannın iç ve dış
hatlarda yaptığı uçuşlann
önemli ölçude azalttı. Bu
gelişme THY'nin yıhn ilk 9
ayhk dönemini 300 milyar
lira tahmini zararla
kapatmasına yol açtı. THY
uçaklarının bu yıhn ilk 9
ayhk dönemindeki toplam
uçuş uzunluğu geçen yıla
göre yüzde 21 oranında
azaldı.
Fıskobirlik
Avrupa'da
• GtRESUN (AA) — Bu
sezon yahuz Sovyetler
Birliği'ne iç fındık ihracatf
gerçekleştiren Fındık Tarım
Satış Kooperatifleri Birliği
(Fiskobirlik) Avrupa
piyasasına da girdi.
Fiskobirlik Genel Müdür
VekUi Zeki Akdağ,
AJmanya ve Fransa'ya 200
lon iç fıodık bağlantısı
yapıldığını belirtti.
VTde issi/lik
• BRÜKSEL (AA) — AT
komisyonu, topluluk
ûlkelerindeki işsizliğin 1992
yılında da tırmanmaya
de-vam edecegi görüşünde.
AT komisyonu yetkiüleri,
1990 yılında 8.4 olan
işsizlik oranının bu yıl
yüıde 8.7 olmasının
bellendiğini belirttiler.
KJSA KISA
• Tütün-
bank Bilgi
lşlern
Müdürlüğü'ne
Cahit Sabır
getirildi.
• Lockheed Ticari Uçak
Ma-kezi (LCAC), Japon
ha'ayollanyla (JAL)
işbrliği sonucu yeni bir
Bcng 747 bakım onanm
tessi açtı.
•Barbie bebeklerinin TV
rellamlan Fatoş
Ovncaklan tarafından
T-irkiye'ye getirildi.
\*ttel'in ürettiği dünyaca
üalü oyuncak bebeklerin
reilamı bir ay boyunca
yanmlanacak.
• Teleteknik Elektronik,
V-Uli Egitim Bakanhğı'nın
Bfiigisayar Destekli Egitim
F^DJesi çerçevesinde
cLizenlenen yetkili servis
e^tim toplantısını
k * d yaptı.
Konfeksiyon piyasasındayaşanan durgunluk indirimleriyılbaşı öncesine aldı
Incürim erken başladıNAZİRE KALKAN
Konfeksiyon piyasasında kış sezonu-
nun geçen yıllara göre durgun geçmesi
birçok mağazasının yılbaşım bekleme-
den indirime girmelerine yol açtı. Benet-
ton, Airport, Limon, Tiffany and To-
moto, limon gibi gençlere dönuk tanın-
mış markalann yanı sıra Osmanbey, Ba-
kırköy, Kadıköy gibi belli başlı ahşve-
riş merkezlerinde de birçok mağaza in-
dirimli satışları başlattı.
Her hafta belli bir grup malda yüzde
10'luk indirim yapan Benetton'da önce-
den 895 bin lira olan bir kadın montu-
nun fıyatı 800 bine düştü. Yetkililer ay-
nı rnontun yılbaşından sonraki satış fi-
yatının 700 bine kadar inebilecegini be-
lirtiyorlar. Benetton'dan sonra indirime
ilk giren mağaza olan Airport yüzde
25-50 arası bir indirim başlattı. Airport'-
ta önceden 119 bin lira olan bir triko 79
bine, 59 bin lira olan bir etek 39 bine,
112 bin olan bir gömlek de 80 bine düş-
tü. Vepa resmen indirime girmemiş ol-
sa da promosyon yoluyla satışlanru yük-
seltmeye çalışıyor. Zeki Triko önümüz-
deki günlerde ucuzluğa girecegini açık-
Benetton Airport, Limon gibi birçok f
ağaza yılbaşından önce indirime J
girdi. Önümüzdeki günlerde f
kendilerinin de indirime
\ gireceğini belirten Zeki
^ . Başeskioğlu, "buyıl
ı günde 15-20parçayı
zor bulduğumuz
günler oldu" dedi. /nscouNilarken Atalar, Mudo, ve Yeni Kanunür-
sei yeni yıhn en geç 2'nci haftasında in-
dirime gireceklerini bildiriyorlar. Sade-
ce Vakko şubata kadar indirimin söz ko-
nusu olmadığını açıklarken, yılda 4 kez
indirim yapan Beymen'in sonbahar mal-
lan ortalama yüzde 20'lik indirimle
mğazaJannm bir bölümünde satıhyor.
Satışlann istenilen düzeyin çok altın-
da gerçekleşmesini ekonomideki genel
durgunluğa ve geçen yıl yaşanan Körfez
krizinin bu yıla yansıyan olumsuz etki-
lerine bağlayan mağaza yetkiüleri, orta-
lama yüzde 30'la başlayan indirimlerin
kısa zamanda yüzde 60-70'lere varaca-
ğı görüşünde birleşiyorlar.
Airport'un mağaza müdürü Nori Ye-
şii piyasaya hareketlilik getirmek ama-
cıyla kasımın 15'inden beri fıyatlannı
düşürmeye haşladıklarını belirterek,
"Artık bursıda amaç para icyyanmak de-
ğil de eldeki nuüı bir an önce paraya dö-
nüstürmek. Şimdilik yüzde 25-50 arasn-
da degişen oranlarda indirim uyguluyo-
ruz. Ama gün gelir 100 liralık bir malı
20 liraya satmak zorunda da kalabüiriz"
dedi.
İndirimli satışlara yılbaşından önce gi-
receklerini belirten Zeki Triko'nun sa-
hibi Zeki Başeskioğlu, "Herkes etinde-
ki malı bir an önce paraya çevirmek Is-
tiyor. Rumett Caddesi'nde birçok maga-
za kapanıyor ya da devrediliyor. Mai-
lanmız orta tabakaya pabalı geliyor, da-
ha üst Ubaka ise Avrupa almayı tercih
ediyor" dedi. Yaklaşan yılbaşının da pi-
yasayı canlandıramadığını vurgulayan
Başeskioğlu, "80'li yıDann başında gün-
de 600-700 parça mai satarken bu yıl
15-20 parcayı zor bulduğumuz günier
oldu" şekh'nde konuştu. Piyasadan ge-
len baskıya dayanmanın son derece güç
olduğunu belirten Vepa'nın Genel Yö-
neticisi Tina tsen de şöyle dedi:
"MagazaJaranız satış yapamadıklan
için indirim istiyor. Müşteri ise nasıl oi-
sa indirime ghikcek beklentisryle ausve-
rişten kaçınıyor. Yüzde 301a baslayacak
olan indirim yüzde 60'lara kadar gider."
Yeai Karamürsel, Atalar ve Mudo gi-
bi mağazalar ise indirime girmek için yıl-
başının 2'nci haftasım bekliyorlar. "Az
kâr, çok süriim" yoluyla hızh satış tem-
posunu amaçladıklanru söyleyen Yeııi
Karamürsel mağazası Genel Müdürü
Muzaffer Canatan ise ellerindeki stok-
lan eritmek için indirime en az yüzde
40'la gireceklerini belirtti.
Pilsen birası özelleştirmefuryasına katıldı
'Çek Pilsen' halkın malıÇeklerin 'sıvı ekmeği'
olarak nitelenen
biranın ünlü
isimlerinden efsanevi
Pilsen birasına talebin
izdiham yaratmasından
endişe duyuluyor.
Praglı bir banker,
"Hükümet Pilsen'in
yüzde 5'ini ya da yüzde
60'ını satışa açmış, hiç
fark etmez. Sonuç gene
de bir kâbus olacaktır"
diyor.
Ekonomi Servisi — Türk tü-
keticisinin Efes Pilsen adıyla ya-
kından tanıdığı Çekler'in efsa-
nevi birası Pilsen, diğer pek çok
Çekoslovak işletmesi gibi özel-
leştinne furyasına katıldı.
Amerikan Financial Times
gazetesinde yer alan bir habere
göre Çekler'in sıvı ekmeği ola-
rak nitelenen biranın bu ünlü
üreticisinin, dünya pazannda re-
kabet gücüne ulaşabilmesi, za-
man kaybetmeden modernleş-
mesine bağlı. Eski rejimde, ve-
rimsiz üretimine karşın kalitede
dünya standartlanrun en üst dü-
zeyini tutturan Pilsen'e ABD
başta olmak üzere Batı Ulkele-
rinden talep oldukça yüksek. Bu
yükı ihracat geçen yıla göre yüz-
de 70 oranında artış göstermiş.
Çekoslovakya'da yüriitühnek-
te olan özelleştirme programına
göre Çekoslovak vatandaşlan
küçük bir ücret karşüığmda dev-
lete ait olan bir işletmenin bir
kısmını alabiliyorlar. Kendileri-
ne, özelleştirme tamamlandığın-
da hisse senedine dönüşecek
olan bir de makbuz veriliyor.
Pilsen birası, başta Amerika olmak üzere Batı ülkelerinde rağbet görüyor.
Ancak sözkonusu işletme Pilsen
gibi fazlasıyla cazip bir isim ol-
duğunda büyük izdiham yaşa-
nacağa benzer.
Federal Maliye Bakanlığı'nda
dev bir bilgisayar sistemiyle ger-
çekleştirilen arz ve talep kayıt-
ları, her firmanm öz sermayesi-
ni beürlemek üzere değerlendi-
riliyor. Yüzbinlerce Pilsen tale-
binin yarattığı izdihamın bu sis-
temi bloke edecegi tahmin edi-
liyor.
Pragh bir banker, "Hükümet
Pilsen'in yüzde 5'ini ya da yüz-
de 60'ını satışa acımş, hiç farket-
mez. Sonuç gene de bir kâbus
olacaktır. En iyimser tahminle,
yatırımcıları gnıplara ayınp
gruplann herbirine tek bir his-
senin bir bölümünün verilmesi
sözkonusu olabilir ki böyle bir
dunımda işlemlerin yüriitühnesi
fazlasıyla aksar" diyor.
Financial Times'ta, Pilsen
fabrikasının sabık genel müdü-
rü Pavel Gregoric'in görüşlerine
de yer veriliyor. Pavel Gregoric
1
in, özellestirmede izlenecek yön-
tem hakkında daha iyi bir öne-
risi var Hisselerin belli başh bir
yerel yatırımcıya satıhnası. Gre-
goric, "Sözkonusu işletme bir
bira fabrikasıyla, hele Pilsen
adını taşıyorsa, para sağlamak
hiç de zor degil. Geçenlerde,
Slovakya'daki bir bira f abrikası
için sadece bir kişi tarafından
ödenen rakam yaklaşüc \\5 mil-
yon dolara denkti" diyor. Gre-
goric'in gorevden ahnma sebebi
ise Pilsen'in bir bölumünü bir
Alman bira fabrikasına devret-
meye yönelik planının ortaya
çıkmasıydı.
TÜRSAB'dan sonra şimdi de TYD Bakan Ateş'e rapor sundu
Turizıncilerin rapor atağıMEHMET SARAÇ
Yeni Turizm Bakanı Abdülka-
dir Ateş'e bir rapor da Turizm
Yatırımcıları Derneği'nden
(TDY). Sektörün sorunlannın
sıralandığı raporda turizm teş-
vikkrinin "zaman ve mekân bo-
yutlanna oturtulmuş bir master
plan çerçevesinde uygulanması"
istendi. Yatınm indirimi matra-
hınm yeniden değerlendirmeye
tabi tutularak enflasyon etkisin-
den arındırılmasının istendiği
raporda, "Turizm yatınmlann-
da yüzde 100 yatınm indirimi
nygulaması devam etmelidir"
denildi.
Türkiye Seyahat Acenteleri
Birliği (TÜRSAB) geçen haftâ
Turizm Bakanı Abdülkadir
Ateş'e turizmin sorunlan konu-
sunda bir rapor sunarak turiz-
min "devlet politikası" olarak
benimsenmesini istetnışti. Turiz-
min "devlet politikası" olması
fıkrinin ilk olarak kendileri ta-
rafından ifade edildiğini belirten
TDY Başkanı Bartas Küntay,
Turizm Yatınmcüan Derneği
olarak bakana Türk turizminin
ve turizm yatınmlarının sorun-
larını ve bunlann çözümüyle il-
gili önerilerini sunduklannı
açıkladı.
"Yeni hükümetin ve yeni ba-
kanın turizm konusuna gerekli
önemi vereceklerini ümit
ediyorum" diyen Barlas Küntay
şunları söyledi:
"Türk turizminin en önemli
noksanı üikemizin bir turizm
politikasına sabip olmamasıdır.
Bu donemde her şeyden evvel
bir turizm politikası tespit edil-
melidir. Tabii milli bir turizm
politikası tespit edildiği zaman
buna bağlı olarak tanıtma, eği-
tim, yatınm, çevre ilişkileri po-
litikalan da tespit edilebilecek-
tir. Böylece hükümetten hükü-
mete hatta bakandan bakana
değişmeyecek politikalar uygu-
lanacaktır. Yeni devletteki hiz-
metlerin devamhlığı prensibi
yerleşecektir."
Türk turizm politikasının bir
an evvel tespit edildiği takdirde
yakın bir gelecekte turizmin,
ekonominin belkemiğini teşkil
edeceğini belirten Küntay, "Tu-
rizm BakanlıgYndan en kısa za-
manda beklediğimiz işlerin ba-
şında master planın
gerçekleşmesi" dedi.
Turizm Yatınmcılan Derneği
(TDY) tarafından Turizm Baka-
nı Abdülkadir Ateş'e sunulan
rapor, dokuz başhk altmda top-
lanıyor. TDY raporunda yer
alan konu başlıklan özetle şöy-
le:
— Teşvikkrde selektivite ve
istikran Turizm tesvikleri zaman
ve mekân boyutlanna oturtul-
muş bir master plan çerçevesin-
de bir sıralama yapılarak uygu-
lanmalıdır. Doyuma ulaşmış yo-
re ve tesis tiplerine teşvik veril-
memelidir. DPTnin 5 yıllık
planları, yıllık programlar ile
uygulanan teşvikler arasında
mutlaka bir uyum sağlanmalı-
dır. Öte yandan teşvikler sık sık
değiştirilmemeli ve teşvik ön-
lemleri bir yıl önceden ilan edil-
melidir.
— Yatınm indirimi uygula-
ması: Yatınm indirimi matrahı
yeniden değerlendirmeye tabi
tutularak enflasyon etkisinden
anndmlmah. Bu konudaki ka-
nun TBMM'den bir an Önce
gecmelidir. Turizm yatınmlann-
da yüzde 100 yatınm indirimi
uygulaması devam etmelidir.
— Kaynak kullanımı destek-
leme kredisi: Yatırımcı için çok
önemli bir teşvik olan KKD ye-
niden eski şekline dönüştürül-
meli, müktesep haklar korun-
malı.
— Teşvik primi ödemesi: Yerli
makine ve donamm kullammın-
da<eşvik primi ödemesi sistemi-
ne yeniden dönülmelidir.
— Vergi resim ve harç muafi-
yeti: Şirket adına tapuya tescüi-
ne üişkin resim ve harçlan ara-
zi tahsisine ilişkin harçlar ve re-
simler istisna kapsamında olma-
sına karşın uygulamada Maliye
Bakanlığı"nca yatuımadan tah-
sil ediliyor.
— Gümriikten muaf ithalat
hakkı: Teşvik uygulama yatınm-
cmın neyi gümrüksüz ithal ede-
meyeceğine karar vermek yerine
girişimciye yatınmın türü ve ka-
pasitesine göre belirli bir güm-
rüksüz ithalat hakkı vermelidir.
Yatırımcı bu global rakam için-
de kalarak ve TUB'ca onaylana-
cak global liste içindeki uygun
gördüğu malzemeyi gümrüksüz
getirebilmelidir.
— Turizm kredileri: Turizm
kredileri kesinlikle düşük faizli,
4 yıl ödemesiz dönem olmak
üzere 12 yıl vadeli olarak sağlan-
malıdır.
— Altyapc Altyapı yatınmla-
nna katkı ve yatınmcılara uzun
vadeli düşük faizli altyapı kre-
disi verilmelidir.
İLAN
VİZE ASLİYE HUKUK
MAHKEMESİ'NDEN
Asliye Hukuk: 1989/108
Davacı Tütün ve Tütün Mamulleri Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel
Müdurlüğü tarafından davaülar Ercan Arslan, Nail Özer, Necmi Koy-
liıoğlu ve Fikret Aksakal aleyhlerine açılan lazminat davasının yapı-
lan açık duruşması sırasında verilen ara kararı gereğince;
Davaa Ercan Arslan'ın adresi yaptınlan zabıta tahkikatına göre meç-
hul olduğundan adı geçen davalıya davacı tarafından dosyaya ibraz
edilen yenileme dilekçesi ile duruşma gün ve saatinin ilanen tebligat
yapılmasına karar verilraiştir.
Her ne kadar dava 13.9.1990 larihinde müracaata kalmış ise de da-
vacı idare davayt yenileme talebini içeren dilekçeyi dosyaya ibraz etti-
ğinden davanın kaldığı yerden devamına karar verilmiş ve duruşma
13.2.1991 günti saat O9.O5'e bırakıldığından, duruşma günunun bıra-
kıldıgı 13.2.1992 günü saat 09.00"da davalı Ercan Arslan'ın mahke-
memizde hazır bulunması veya bir vekil marifetiyle kendisini temsil
ettirmesi davetiye yerine geçerli olmak üzere ilanen tebliğ olunur.
2.12.1991
I
İLAN
VİZE ASLİYE HUKUK
MAHKEMESİ'NDEN
Asliye Hukuk: 1989/108
Davacı Tütün ve Tütün Mamulleri Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel
Müdurlüğü tarafından davalılar Ercan Arslan, Nail Özer, Necmi Köy-
lüoğlu ve Fikret Aksakal aleyhlerine açılan tazminat davasının yapı-
lan açık duruşması sırasında verilen ara kararı gereğince;
Da\acı Ercan Arslan'ın adresi yaptınlan zabıta tahkikatına göre meç-
hul olduğundan adı geçen davalıya davacı tarafından dosyaya ibraz
edilen yenileme dilekçesi ile duruşma gun ve saatinin ilanen tebligat
yapılmasına karar verilmiştir.
Her ne kadar dava 13.9.1990 tarihinde müracaata kalmış ise de da-
vacı idare davayı yenileme talebini içeren dilekçeyi dosyaya ibraz etti-
ğinden davanın kaldığı yerden devamına karar verilmiş ve duruşma
13.2.1991 günü saat 09.05'e bırakıldığından, duruşma gununun bıra-
kıldığı 13.2.1992 günü saat 09.00'da davalı Ercan Arslan'ın mahke-
memizde hazır bulunması veya bir vekil marifetiyle kendisini temsil
ettirmesi davetiye yerine geçerli olmak üzere ilanen tebliğ olunur.
2.12.1991
Tekstilde
kota
hazırlığı
MEHMET YAPIC1
ADANA — Türkiye'nin 12
AT ülkesine 1992-93 yıllann-
da yapacağı tekstil ürünleri
ihracatma ilişkin kota görüş-
meleri bugün Brüksel'de baş-
hyor. Türkiye'nin topluluktaki
en büyük rakipleri durumun-
da olan Portekiz ve Itajya'run
da baskısıyla ATnin bu dö-
nem için kotalarda önemli bir
artışa gitmeyeceği beürtiliyor.
AT'ye üye ülkelere yönelik
tekstil ürünleri ihracatında ge-
tirilen kota uygulaması çerçe-
vesinde daha önce yapılan
1990-91 dönemine ait anlaş-
manın süresi 31 arahkta sona
eriyor.
Türk tarafmın anti-dam-
ping uygulamalanna son ve-
rilerek sorunu "dostluk çerçe-
vesi icerisinde ve gümrük yap-
tınmlanna gerek bırakmaya-
cak bir çözüm getirilmesi" ta-
lebinde bulunduğu 6 arahkta-
ki AT Ortakhk Komitesi top-
lantısında gündeme getirdiği
kota anlaşması olayı bugün
Brüksel'de iki taraf yetkili or-
ganlarınca ele ahnıyor.
AT Komisyon toplanusında
Türk tarafını, Hazine ve Dış
Ticaret Müsteşarlığı'na bağh
Akdeniz, Antalya, Ege ve Is-
tanbul tekstil ve hammadde-
leri ihracatçılan birliklerinin
üst yöneticileri temsil ediyor.
Bugün baslayacak ve iki
gün sürecek toplantıda Türk
tarafı, kategoriler bazında ko-
ta miktarlannın yetersiz oldu-
ğunu bu nedenle oranlann
yüzde 20-30'lar seviyesinde
arttınhnasını talep edecek.
Türk tarafı özeUikle yeterli ol-
mayan ve yıl icerisinde dolan
mensucat, havlular, carşaflar
ve poüproblem çuvallar ve pa-
muk ipliği kotalanmn geniş-
letilmesi üzerinde duracak.
İki yülık tekstil ürünleri ko-
ta görüşmeleri için Brüksel'e
hareket eden heyet üyeleri,
"Zoriu bir mücadele olacak"
dediler.
OMER GOREN
Kaçakçılık
JVaraköy meydanından Tophane'ye doğru giderken iki kö-
şeyi sımsıkı tutmuş iki taş binayı, Şişhane yokuşunun nefes
kesen köşesi ile Osmanbey'in göbeğine oturmuş benzeri kar-
deşlerini bütün Istanbullular tanır herhalde. "\fergi kalkın-
manm temelidir" yazılı bu karataş binalar sanki, içeriye gi-
renlere tenzilath satış mağazalannın "zaranna satış" sevinci-
ni yaşatacaklarmış gibi gelir insana. Kalkınmaya temel ata-
cak mükellefler ne kadar sever bu binaları bilemezsiniz. Mes-
leği, mükelleflerin bu sevgilerini ölçmek olan yüzlerce insan
calışır bu binalarda, bu binalara benzeyen gülmeyen taş ba-
kışlarla. Gülmeyen taş bakış, mesleğin ilk ilkesidir. Bir diğer
ilke de kalkınmanın temelini atacak mükelleflerin yeni doğ-
muş bebek masumluğu takınmış yüzlerinde görülür. Bu ilke,
masum bakış ilkesidir. Işte bu taş binalarda, bu iki bakış kar-
şılaşır durur bütün gün ve yıllardır ne bu ilkeler değişir ne de
Türkiye kalkınır. "Zaranna satış" ne kadar doğruysa, vergi
de o kadar kalkınmanın temelidir.
20 yıl önce bu taş binalann birinde ve her sabah sanki dü-
şuverecekmiş gibi gıcırtılarla yükselen tarihi asansörün kapı-
sından girerken bunlann bilincinde değildim elbette.
Ölunceye kadar saklayacağımız sırlar bize zaman içinde,
verginin ve paranın sıcak beraberliği içinde insanlann neler
yapabileceklerini öğretti. Doğru yalan, komik ciddi, tutarlı
gibi kavramları kanş-
tırdığımız, içinden
tam olarak çıkamadı-
ğımız yuzlerce olay ve
insan olmuştur. Bir
senteze varabilmek bi-
raz da devlet kapısın-
dan aynldıktan sonra
mümkün olabilmiştir.
Ünlü bir hukukçu
"Kanunlar ihlal edil-
mek içindir" der. Ver-
gi de kaçınlmak için
midir acaba? Yoksa
Türk vergi sisteminde
bir başka sorun mu vardır? Çok sayıda mükellef vergi kaçırı-
yor ise suç mükellefte midir, vergide mi? Ve vergi kalkınma-
nın temeliyse eğer, kalkınamayan Türkiye'nin tek suçlusu ver-
gi midir, yoksa mükellef mi?
Işte ilk defa, Marmara'nın körfez şehrine bunlan araştır-
mak üzere "turne"ye çıktım. "Turne" ve "üstat" kavramlan,
tüm denetim elemanlarının ilk tanıştıklan kavramdır. Devlet
adına denetim yetkisini sizden önce almış olan "üstaf'tır.
Ankara, Istanbul ve tzmir gibi devamlı inceleme yerlerinin
dışındaki kentlere giderek buralarda denetim yapmak ise
"turne"dir.
Bilgisi, yetenekleri ve deneyimleri ile üstatlığını halen üze-
rimde hissettiğim üstadımla ilk turneye çıkışım, terleyen bı-
yıklann yeni kurumaya başladığı 1972 yılına rastlar.
Tüccarın aldığı mal ile sattığı mai ve stok tutarları, miktar
itibanyla birbirini tutmak zorundadır. Vergi incelemesinin
ilk durağı budur. Yani, "envanter incelemesi".
"Dikişlr boru" kavramıyla ilk karşılaştığımda, metrelerce
boruyu cins cins ayırarak dökmüş ve sonuçta mükellefın satış
hacmine göre aslında ihmal edilebilir bir envanter noksanlığı
bulmuş ve fakat vergi yasaları gereği uygulama yaparak mü-
kellef hakkında "kaçakçılık" cezalı tarhiyat yaptırmıştım.
Aradan yıllar geçti, devlet kapısından aynldıktan sonra
evime postalanmış bir mektup aldım. İlk mükellefim Bakır-
köy Akıl Hastanesi'nde uzun süre tedavi görmüş ve yaptığı
itiraz ile "kaçakçılık" cezası kalktığından, huzur bularak bu-
nu bana da duyurmak ihtiyacını hissetmiş.
Taa cinayetlere kadar giden garip etkileri olan basit kelime-
ler vardır dilimizde. Aslında bu kelimeleri söyleyenler ile din-
leyenler bir noktada buluşamazlar. Vergi suçlannda
"kaçakçılık" kelimesi bunlardan birisi herhalde. Bu kelime-,
ntn psikoiojik etkisi, para etkisinden daha da etkinmiş gibt
geliyor bana. Mali suça mali ceza ilkesi bu açıdan bir daha
değerlendirilmeli mi acaba?..
U nlü bir hukukçu
"Kanunlar ihlal edilmek
içindir" der. Vergi de
kaçınlmak için midir
acaba? Yoksa Türk vergi
sisteminde bir başka
sorun mu var? Çok
sayıda mükellef vergi
kaçınyor ise suç
mükellefte midir?
Av. ÖMER
Uzmanı
GÖREN Eski Merkez Bankası Hesap
DÖVİZ KURLARI
Dûvran
Dnsı
1 ABODoian
1 Alman Marta
1 Avustrarfya Ddan
1 Avusturya Şftnı
1 BriçkaFrangı
1 Dmimartu Kronu
1 F<n Mahtkası
1 Fransız Frangı
1 Holtanda Flonnı
1 ispanyol Pezetası
1 Isveç Kronu
1 Isvıçre Frangı
100 Italyan Lnb
1 Japon Ymi
1 KanadaDoian
1 Norveç Kronu
1 StKiın
1 S Arabstan Kyalı
06vız
Alıs
5086 81
320126
392142
455 24
155 47
822 84
1185 18
937 14
2840 84
50 19
877 32
3625 15
424 17
39 41
4457 42
814 67
9227 47
1356 66
Donz
Satış
5097.00
3207 68
3929 28
456.15
155.78
824 49
1187 56
939 02
2846 53
50 29
879 08
3632 41
425 02
39 49
4466 35
816 30
9245 96
1359 38
EfeMıf
AUŞ
5081.72
3198.06
3862 60
454 78
153 91
614 61
1173 33
936.20
2838 00
4919
868 55
362152
419 93
38 82
4390 56
806 52
9218 24
1336 31
EfekM
Satış
5112.29
3217 30
394107
457 52
156 24
826 96
1191 12
94184
2855 07
50 44
88172
3643 31
426 29
39 61
4479 75
818 75
9273 70
1363 46
14MUUK1M1
çtfnunm
S 1 5890 Aknan Marig
S 1.2972 Avust Dolan
i 11 1740 Avus S*»
$32 7200 Bd Frang>
i 6.1820 Dan Kronu
S 4.2920 Fm Marttası
$ 5 4280Fran Frangı
S 1 7906 Hot Flormı
$ 101 35 Isp Pezetas)
S 5 7961 Isveç Kronu
$ 1.4032 bv Ftıngı
$ 1199.25 hal. üfrt
$ 129 08 Japon Yeni
i 1 1412 Kanada Dol
$ 6 2440 Norveç Kr
£ 1 8140 ABO Dolan
S 3 7495 Suudı Rryaü
YILBAŞINDA "MUHTEŞEM KISMET"
MİLYAR•Bir ıcişrye 30 mılyar»30 kişiye yanmşar mılyar'Alaköy de anahtar teslimi 7 lüks konut
•Anahtar teslimi 21Ö motorlu ara'ç • 150 kişiye 200'er milyon* 175 kişiye 1 OO'er milyon
2.500.000 kişiye toplam 482 milyar!..
MİLLİ PİyAMGO
Haberleşme Özgürlüğü
Artık Bilgi iletişiminde daha hızh, daha güvenilir bir çözümOnûz var:
OLIVETTI FAX
MODEL
OFX 23O
OFX 33O
OFX 530
PEŞİNAT
900.000 TL.
1.OOO.OOO TL.
1.200.000 TL.
TAKSİT
9O0.0O0 TL. x 4 ay
1.O00.0O0 TL." x 4 ay
1.0O0.OO0 TL. x 8 ay
*»•
BÜKOMAK Sivritaş Sok. Fidan ApLl2/9 K:3 Mecidiyeköy Tel: 172 27 86