Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Sahibi: Cumhurıyet Matbaacılık \e Gazeıecılîk Turk «ınonım Şırketı adına
Btria \»di 9 Murahhas Üye: Emint Uş*kkgil • Oenel Yayın Muduru-
Hasan Cemal, Yazı lşlerı Muduru Ok»y Gbneasin 9 Yazı lşlerı Mudur
Yardımcıları: S»Um Alpasltn, Kerem Çabşkan, Necdrt Dofan. Lutf» Tmç
% Sayfa Duzenı \onetmeni. Ali Acar % Ankara Temstlası. Ahmel T»n
ABD'DEN KIBRIS İSTEMf
;
Ocakta dörtlü
zirve yapdsın'
Denktaş engeliYunanistan Başbakanı
Mitsotakis'in ABD gezisi öncesinde Beyaz
Saray çevrelerinde esen hava Kıbns'ta çözüme
Denktaş'ın engel olduğu yönünde.
WASHINGTON (Cnmhuri- rusuna şöyk yanıt verdi:
TAKVİM: 13 ARALIK 1991 İmsak: 5.41
Iç Pohtıka: Mehmet Tuka* Ekonomi Meml Taraer, O\% Haberler: Erçun Bakı, Kulıur Cdal Uster,
lsıanbul Haberlerı: Muhittin Sirer, Spor: Abdulkadir Yucelman, Makaleler Şahin Alpay. Duzeltme:
Abdullah Ytzıcı « Koordinatör. Ahmct Korulsan * Malı Işler Erol F.rkui % Muhasebc
Biılenl Yener # Bütçe-Planlama: Sergi Osmanbeşcoglu * Reklam: Ajrşe Torun # tdare Huseyin
Gur«r 9 Işletme. Onder Çclik % Bügı-Işlenr Nail İı») 9 Pevsonel: Sevgi Bostancıoglu
~ ~ Yatsr. 18.09
Bos.ni « tavon. Cumhunwı MMbucılık »c Gjmealık T.A-5- Tuıkocajı C«l- »'»I
J4134 |sı PK Mt Isıınbul Tel 512 05 05 120 haı). Tde» U246. ftx (1) 526 60 T£ 0 Btırobr
Ktkm; Zı» O&kalp BW Inkılıp S. No. 19/4. Tel 133 II 41-47. Teta « J M . \rtx- (4) 133 05 65
A tj»ir. H Zıv> Blv 1352 S l î . Td 13 12 30, Ttloı 52359, F«x \$\1 19 53 60 0 M w
lnOnu Cad 1» S No 1 K»l 1. Tel 19 r 52 İ4 h»l>. Ttle* 62155 Fax 01) 19 25 7«
Güneş: 7.13 Ö|le: 12.03 İkindi: 14.22 Akşam: 16.43
yet) - Yunanistan Başbakanı
Konstantin MitsoUkts, öncekı
gün ABD başkentine gekrek
temaslanna başladı. Dün Be-
yaz Saray'da onuruna verikn
bır çahşma yemeğine katılan
Mitsotakis, öğkden sonra da
kabınenin kilit bakanlan ile
ikili görûşmeler yaptı.
Görüşmekrde ikili konula-
nn yaru sıra Kıbns, Türk-
Yunan üişkikri, Balkanlar'da
ABD-Yunan işbirlıği ve Avru-
pa Topluluğu ile ılgıli konular
ele alındı. Mıtsotakis, ABD
Başkanı George Bush'a, Yuna-
nistan'ın Yugoslavya krizinde
yapıcı bir rol oynayabileceğmı
söykdi.
Mıtsotakis'in ABD başken-
tine gclişinden bır gûn önce
Amerikan tarafı, BeyazSaray'-
da bu geziyle ilgili bir "perde
arkası" brifıngi yaptı. Adının
açıklanmamas\ kaydıyla ûst
dûzeyde bir yönetım üyesi ta-
rafından verikn brifinde, dörüü
nrverun ocakcta yapılacağı
umudu yeniden vurgulanırken,
Kıbns'ta çözümsüzlüğün fatu-
rası bir kez daha KKTC Devkt
Başkanı Ranf Denktaş'a çıka-
nldı.
Söz konusu yetkılı, Başkan'-
m çok istedi|ı "ûst düzey top-
lantının", Türkıye'dekı seçım-
kr ve BM Genel Sekreteri'nin
de^şmesi ncdenıyk ertekndı-
ğini kaydetti ve "T«rafl«r bir
aıüaşmaya yaklaşıyor mu" so-
Evet. öyk düşünüyoruz.
Eğer dört tarafı da oturtup bir-
biri He konuşturabilirsek o doğ-
nıltuda çok ikrleme kaydetmiş
oturuz. Toplantının ocakta ya-
pıbnasuu da bu vüzden istiyo-
na."
Söz konusu yevkıli, "Kıbns
sonrounun çözümünün önünde-
ki ana engelin ne olduğunun"
sorulması ûzerine de şöyk ko-
nuştu:
"Sonııı Denktaş'ın egemen-
lik konusnndaki tsrarlanndan
kaynaklandı. Biz Denktaş'ın
söykdikkrini bağımsu bir dev-
letin egemenliği şektinde atgtla-
dık. Meğeree o Amerika Birte-
şik Devletleri'ndeki eyaktlerin
sahip olduğu egemenlik haklan
kapsamında bir egemeıüikten
bahsediyonnuş. Bûyâkelçimize
egemenlik kavramından neyi
kastettiğini anlatmış. Şn aodaki
en ciddi sorun bu."
Söz konusu yetkılinin bu
açıklamasının ne anlama geldi-
ğinm anlaşılmasında güçlük
çekilıyor Yetkılı. "Bİ2 yanltş
anlarnışız, Denktaş eyate't törü
egemenlikten söz ediyorrauş"
diyor. Oysa Denktaş, gerçek-
ten de bağımsız bır devlete öz-
gü egemenlikten bahsediyor.
Mitsotakis dün akşam da
ABD Başkan Yardımcısı Don
Qaayk ile bir yemek yedi. 1964
yıhndan bu yana ılk kezbır Yu-
nan Başbakanı'mn "çahşma
riyareti" şeklinde gerçekkşen
Washington gezisi bugün sona
eriyor
Maastricht ertesinde Türkiye'nin konumu 'Imkuksal" boyut değiştirmedi
AT üe üişkilerde yeni dönem
MtTSOTAKtSABD'DE
BaşkanBusKtan
zirve gafı
Yunanistan Başbakanı Mitsotakis ile görüşen
George Bush," 1992'de uluslararası Kıbns
toplantısı için umutlu olmaya devam
ediyorum" dedi. Bush'un 'uluslararası zirve'
gibiyeni bir durumu telaffuz etmesi 'yanlışlık
ve gaf olarak değerlendirildi. Mitsotakis
1
in
dörtlü zirve konusundaTürkiye'nin ikna
edilmesini istediği büdirildi.
ATtNA / WASH1NGTON
(Cumhurivet) — Yunanistan
Başbakanı Konstantin Mitsota-
kis, ABD Başkanı George
Bush'un davetlisi olarak 4 gün
sürecek Washington ziyareüne
başladı. Dün Mitsotakis ile öğ-
le yemeği yiyen Bush'un daha
sonra yaptığı açıklamada,
"uluslararası toplanU'Man söz
etmesi, diplomaük kaynaklar-
ca "büyük bir yanfaşlık ve gaf"
olarak nitelendi.
Bush yemekten sonra basına
hitaben yaptığı konuşmada,
"1992'de en erken zamanda
yttksek duzeyde bir uluslararası
Kıbns toplantısj için umutlu ol-
maya devam ediyorum" dedi.
Bush'un, ABD'nin savunduğu
"Kıbns için dörüü toplantı"
görüşünün dışına çıkarak
"uluslararası toplanU" ifadesi-
ni telaffuz etmesi şaşkınhk ya-
rattı. Diplomatik kaynaklar,
Bush'un bu ifadesinin Kıbns
için uluslararası zirve yapüaca-
ğı anlamma gelmediğini, eğer
bir toplantı yapıkrsa bunun
dörtlü zirve olacağını kaydetti-
kr. Aynı kaynaklar, Bush'un
bu ifadeyi, "yanhşhkla" kul-
landığını savundular.
Washington'a "Bush'un da-
vetlisi olarak geidigini' anım-
satan Mitsotakis, yapacagı gö-
rüşmekrde "dogal olarak"
Kıbns sorunu ile Türk-Yunan
ilişkilerine de ağırlık verecegi-
ni belirtti. Ancak elde edilen
bilgilere göre Mitsotakis,
Bush'tan Kıbns sorunu konu-
lu bu yüın sonunda yapılması
beklenilen, ancak yapüamayan
toplantının gerçekleşmesini ve
Kıbns sorununda Türkiye'yi
"ikna etmesini" isteyecek. Bu
konuda Washington'dan Ati-
na'ya ulaşan haberlere göre
Bush, Kıbns konulu toplantı-
nın ocak ayı içinde yapılması
için taraflara çagnda bulunma-
ya hazırlanıyor.
Mitsotakis'in bu arada
Bush'a Yunanistan'm "Bal-
kanlar'ın tek AT ülkesi" ola-
rak Balkan ülkelerinin demok-
ratikleşmesi ve kalkınması için
"dünyanın tek süper gücü
ABD ik birtikte önemli bir rol
oynayabileceğini" de dile geti-
recegi bildiriliyor.
Yunan silahlı kuvvetlerinin
modernkşmesi için de bir dizi
temaslarda bulunacak olan
Mitsotakis, ABD'nin Yunanis-
tan ve Türkiye'ye ayırdıgı as-
keri yardım oranının aynı dü-
zeyde korunmasım da isteye-
cek.
DEMİREL YUNAN TVSİNDE
Sakhrmazlık
paktuıa açığız
ATİNA (Cumhuriyet)—
Basbakan Sükyman Demirel
önccki gün Yunan devlet TV'şv-
nin birinci programına verdigi
özel demecinde Yunanistan ile
her bir konuda diyalog yapma-
ya, iki ülke arasmda -gerekirse-
bir saldırmazhk paktı imzala-
maya, BM Güvenlik Konseyi-
nin aldığı kararlar çerçevesinde
Kıbns sonınunu görüsrneye ha-
zır olduğunu söyledi.
Demirel Tüıkiye ile Yunanis-
tan'm komşu, ımittefik ve dost-
luğu isteyen iki ülke olarak ara-
lanndaki anlaşmazlıklan gide-
rebileceklerine ve bölgedeki ba-
nşı sağlayacaklanna'inandığı-
m belirtti.
Demirel, hükümetinin yeni
kunılduğunu ve Yunanistan
Başbakaru Konstantin Mitsota-
kis Ankara'yı ziyaret ederse
bundan büyük memnunluk du-
yacagını soylerken gerek Mitso-
takis'i gerekse Yunanistan
Cumhurbaşkanı Konstantin
Karamanlis'i "yalundan ve iyi
taudıgını" sözlerine ekledi.
Yunan tekvizyonunun Anka-
ra muhabiri Gerasimos Zarga-
«Hs'in sonüarını yarutlayan De-
mirel, Türkiye'nin Yunanistatfa
yöneük herhangi bir tehdit
oluşturmadığını; Yunanistan'a
saldırmaya niyeti olmadığmı;
ancak Yunanistan böyle bir
duygu içindeyse, bu endişekri-
ni dile getinnesini ve gerekirse
bir saldırmazlık paktı anlasma-
sı dahi imzalanabileceğini be-
lirtti. Ancak Yunanistan'm
Türkiye'yi niçin bir tehdit ola-
rak gördüğünü anlatmadan
böyle bir anlasma imzalarsa
Türkiye'nio Yunanistan'a bir
tehdit oluşturduğunu kabullen-
miş olacağını şözlerine ekledi.
Demirel, Kıbns sorunu üe il-
gili sorulan yanıtlarken de
Türkiye'nin BM Güvenlik
Konseyi'nin 649 sayılı karannı
çözüme yardıma bir karar ola-
rak gördüğünü; Kıbns sorunu
konusunda herhangi bir top-
lantı yapılmadan önce ise bu
toplantının "olumlu" olabil-
mesi için gerekli ortamın hazır-
lanması gerektiğine dikkati
çekti.
SABETAY VAROL
BRÜKSEL -Türkıye-AT iliş-
kilen, Maastricht doruğunda
onaylanan yeni "Avnıpa Birli-
ğj" anlaşmasıyla, eskısınden
oldukça farklı bir evreye girdi
Başka bir deyişk. "hukuksal"
boyutun temelde aynı kalacağı,
ancak ilişkinin ekonomik ve sı-
yasal ıçeri|inm önemli değışım-
îere uğrayacağı şımdiden ortaya
çıktı
Şöyk kı Yunanistan"ın Batı
Avrupa Bırhği'ne tam üye ola-
cagı daha anlaşmarun müzake-
re aşaması sürerken kesinleşti
Türkiye'ye. bıraz da Ingıltere'-
nin baskısıyla, ortak üyelik adı
altında "açıhp-kapamr" bır
sandalye tekhf edıldı. Bu olay
genelleştinlirse, iüşkikrin esas
ıübanyla olumsuz yönde etkık-
neceğini söyleyebıhriz
OrtAkDı^rttUtiba: Birhk
anlaşması u>arınca 12'kr Avru-
pası yeni bır "düşünen beyin"le
donatıldı. Hareket serbestisi kı-
sıtlı olmakla beraber. "ortak dış
politika ve ortak güvenlik politi-
kası" adını taşıyan bu beyin.
Avrupa'nın uzun vadeli çıkarla-
n ile Türkiye'nin çıkarlannı
eskisıne göre daha kolay değer-
kndirme olana|ma sahıp olabı-
kcek. Başka bir deyişk Ankara,
toplulukla iüskıkri dennlestır-
menin iki tarafın da çıkanna
uygun olduğunu, gerekli yerier-
de daha kolay bır bıçımde dile
getirebilecekür.
Kararların oy çoğunluğu ile alınması benimsendi.
Yunanistan'm şimdiye kadar tek başına engellediği
ilişkileri geliştirme paketi bundan sonra yürürlüğe
sokulabilecek.
Avrupa Parlamentosu'naveto yetkisi tanınması
sonucu, Türkiye lehine çıkabilecek pek çok karar
durdurulabilecek. Avrupa komisyonu ile ortak
çahşma dönemi başhyor.
Birliğin yeni ülkelerle genişlemesi benimsenirken, isim verilmedi. Ancak
üyeliğe aday ülkelerin, birlik anlaşmasmı onaylaması şart koşuluyor.
Ancak bu konuda kesın bir
şey söykmek çok zor. Çünkü,
şimdiye kadar AT'de mevcut
olmayan, fakat psikolojik ne-
denlerk Turk kamuoyunun
eskidenben var zannettığı söz
konusu yeni "ortakdışpolitika'"
mekanızmasının nasıl ışkyece-
ğini bu aşamada tam olarak
kımse bılmıyor Maastncht do-
ruğu sonuçlanna olumsuz
yaklaşan baa Batıh sıyasi göz-
kmciler, getirikn ağır mevzuat
yüzunden, 12'kr için "ortak dış
politika" gelişürmenın, toplu-
luk ülkelen için eskisinden bik
güç olacağmı öne sürüyorlar.
8 « v o ı w » B ^ « t a : "BAB"
düzeyinde şımdiden ortaya çı-
kan tüm olumsuzluklara rağ-
men. bu mekanızmanın aynca
bır de "savunma boyutu" taşı-
ması Türktve açısından üzenn-
de dıkkatk durulmaya değer bir
konu. Ne var ki Ankara'nın, bu
hususta, kendisıru Aünaik olan
gekneksel rekabetin smırlanna
hapsetmekten kurtarması gere-
kıyor. Çünkü önümüzdeki yıl-
larda hatta belkı de önümûzde-
dışlayıcı ıtadekr taşıyordu. Oy-
sa Yunan Başbakanı Konstan-
tin Mitsotakis'ın. Maastncht
domğu öncesı, hazırlıklan bir
yıldan ben devam eden ve çagı-
ki aylarda Türkiye, "ortak dış mızın kılometre taşlanndan bın
politika"yı ve özellikk de bu- sayılan "Birlik" anlaşmasmı ve-
nun "savunma boyutu"nu,
kendi lehine değerkndireceği
pek çok fırsat ek geçirebik-
cektir.
Türkiye"nın geçmişte sık sık
görûldüğünün aksine gereksiz
ıhtiyat. "aşağıuk kompkksi"
veya körü körüne Batıya "sada-
kat" duygulan yüzünden. yaka-
ladığı bu fırsatlan heba edeceği
bir diplomatik eykmsızliğedüş-
memesi gerekiyor.
Bu diplomatik eykmsizltgin
son örneginı Türkiye, Roma'-
dakı NATO doru|unda verdi.
8-9 kasım tarihknnde yapılan
NATO doruğunun sonuç bıl-
dirgesi, açıkça Türkiye'yı "Av-
nıpa savunma kimliğTnden
to edeceğıni cekınmeden bildir-
mesı, sonuçta da istedığini elde
ettıği unutulmamalı.
Oy ««klağv Ukctd: Birlik
anlaşması şımdiden Türkıye"-
nin lehine sayılacak yenilik-
kr de getiriyor. Çünkü bir-
çok konuda oy çokluğu ile ka-
rar verilebüecek. Yunanistan'm
şımüıye kadar tek başına engel-
lediği, ılışkikri geliştirme paketi
bundan sonra topluluktan oy
çokluğu ık geçebılecek. 1980-
den ben tıkaîı olan 4. malı
protokol yürürlüğe girebılecek,
1963 Ankara sözkşmesınden
dogan Türkiye'nin ortaklık ılış-
kikri kısa sürede normalkşebi-
lecek.
AT doruğu bırü|m yeni ülke-
kre genişkmesı konusunda da
bir karar aldı. Başlangıçta bu
karar sadeceîsveçve Avusturya
gibi iki ülkeyi kapsıyordu. An-
cak ûlke adlan son anda karar-
dan çıkanldı. Bu nedenle
önümuzdela aylarda gerekli ha-
zırlıklan yaparsa Türkiye'nin.
tam üyeliğe aday ülkekr arası-
na adını sokması mümkün
olabikcek "Birlik" anlaşma-
sıyla Avrupa Parlamentosu'-
nun yetküeri arttınldı. "tkincü"
görüşükn birçok konuda bu
mechse veto yetkısı tarundı. Av-
rupa Parlamentosu'na veto
yetkisi venkn hususlar. bakan-
lar düzeyinde kararlann oy
çokluğu ik alındığı hususlarla
büyük benzerlik taşıyor.
Başka bir deyişk, konseyden
Türkiye lehine çıkabilecek ka-
rarlar, bu kez Avrupa Parla-
menıosu'nda takılabılecek.
Toplulukla hukuki, ekono-
mik ve ticari mevaajatım uyum-
lu hak getirmek için kapsamlı
bir çalışma yürüten Türkiye'nın
bu çahşmayı Avrupa Komisyo-
nu ik ortaklaşa gerçekkştırmesi
gerekıyor. Yeni anlaşma ık bır-
hkte bu çalışmamn kapsamı
kuşkusuz daha da genişkyecek.
Birlik anlaşmasmda genışkme
ik ilgilı konulan bır hüküm, ye-
ni üye olacak ülkelerin, "Birlik"
anlaşmasmın bütün ıçenğini
benimsemesini şart koşuyor. Bu
husus ortak üyelikkr için de ge-
çerlı
OA, casnshığa
kar^ı
• WASHINGTON (AA)
— ABD MeTkezi
Haberalma örgütü (CIA)
Başkanı Robert Gates,
haber alma serviskrinin
başka ülkelere karşı
ekonomik casusluk
görevinde kullamlmasına
karşı olduğunu söyledi.
Gates, önceki gün bir grup
ABD'li gazeteci ile yedigi
öğle yemeginde, ekonomik
istihbarau bir haber alma
kunüuşu açısından "dipsiz
bir kuyu" olarak niteledi.
Gates, buna karşıhk,
örgütün yabancı haber
alma servislerinin ABD'de
yürüttüğü ekonomik
casusluk faaliyetkrirün
ortaya çıkanlmasına ve
öteki hükümetlerin
uluslararası ticaret
anlaşmalannın ihlalleriyle
ilgili bügi toplanmasma
katkıda bulunabilecegMii
belirtti.
Honecker Şüi
AJTNA
• BONN (AA) — Eski
Demokratik Almanya
Devlet Başkanı Erich
Honecker'in, Ş^li'nin
Moskova Büyükelçiligi'ne
sığındığı büdirildi. SSCB'de
yayımlanan tzvestia
gazetesi, Rusya
bUkümetinin Honecker'den,
13 aralığa kadar ülkeyi terk
etmesini istediğini
büdinnii
BAB ÜNtFORMA GİYİYOR — Birleşik Avrupa Birtigi (BAB) kurulmakta olan AT siyasi birliğinin "savunma gttcu" olarak düsü-
nülüyor. Şu anda hazırtık aşamasında çalışma yurüten Fransa-Alman ortak tugayı, BAB'm çekirdeği olmay'a aday. Avrupa'nın gele-
cekteki ordusunun bncüleri olan ortak tugaydan bir Fransu ve bir Alman manevra suasında yan yana gorühıyor. Ancak BAB, dagüan
Sovyetler Birligi karşısında şu anda "düşman" bulmakta zorluk çekiyor.
Ankara, Yunanistan'ın BAB üyeliği için konacak koşullan bekliyor
ATVe Yunan oyunuSEMtHÎDtZ
ANKARA - Hollanda'nın
Maastricht kentinde Avrupa
bırlığıne yönelik olarak atıhn
tarihi adımlar çerçevesinde Yu-
nanistan'm Batı Avrupa Bırliği
(BAB) üyeliğıne yakılan "yeşil
ışık" Ankara'da tam anlamıyla
"soğuk duş"etkisı yarattı. Baş-
bakan Sükyman Demirerin bu
tehlikeyı öngörerek geçen hafta
Dıyarbakır'da gazete yazarla-
nyîa sohbeti sırasında "Avrupa,
eğer kendi kalıbına çekiiir, bizi
dışarıda bırakırsa bu bizi çok
muşkül duruma sokar" demesi
bu çerçevede özel bir anlam ka-
zanmışoldu.
Ancak, bundan sonraki gelış-
melen temkinli bir yaklaşımla
yakından izleme eğiUminde
olan Türk diplomasisi gözkrini
Yunanistan'ın üyeliğıne kona-
cak koşullara ve Türkiye'ye
sunulan "ortaklık üyeliginin"
ne anlama geldiğinin açıkhkka-
zanmasına çevirmiş bulunuyor.
Yunamstan'm, kimi diplo-
matlarca "siyasi şantaj" olarak
tanımlananbır Yaklaşımla, Ma-
astricht'te BAB üyeliğıne yöne-
lik bir girişimde bulunacağı
Ankara'da önceden büiniyordu.
Ancak NATÜ kapsamında
birçoğu Türkiye'nin en yakın
mütlefikkri sayılan birliğin di-
ger üyekrinin, söz konusu "şan-
Türkıye'nin, Yunanistan'm
konuya daha ilgisi yokken
BAB'a üyeliği için başvurduğu-
nu da hatırlatan söz konusu
çevreler, "Atina, Avrnpa birligi
ile BAB arasmda bağ kurdu ve
'Beni BAB'a almazsanız Avru-
pa bırliğını veto edenm" dedi.
Demek Maastricht'te çıkartar o
Yunanistan'm BAB üyeliğine yakılan "yeşil ışık'
Ankara'da "soğuk duş" etkisi yarattı. NATO
kapsamında birçoğu Türkiye'nin en yakm
müttefiki sayılan AT üyelerinîn, Aüna'nın
şantajına bu kadar kolay boyun eğmesi
beklenmiyordu.
taja" bu kadar kolay boyun
eğmesi beklenmiyordu.
Hükümete yakın çevreler,
BAB üyelen nezdınde birçok
kez girişimlerde bulunan An-
kara'nın Türkiye olmadan
Yunanistan'm birliğe ahnması-
nın çok ciddi sonınlara yol
açacağma işaret ettiğjni hatırla-
tıyorlar.
denli önemliydi ki bu oyuna ge-
lindi" diye konuştular.
Yunanistan'm Avrupa Top-
luluğu'na ûye olduktan sonra
bunu sürekli olarak Türkiye
akyhinde bir platform şeklinde
kullandığma da işaret eden aynı
çevreler, Atina'mn BAB üyelı-
ğini de buna benzer bir şekılde
kullanmak isteyeceğini düşûn-
menın"gerçekçi bir varsayım"
olacağını ifade ettıler.
öte yandan yetkılıkr, dığer
AT üyelerinı ve bu arada Yuna-
nistan'ı BAB üyeliğine davet
eden bildınde "ÜyeBfin, üzerin-
de mutabtk kalınacak koşuüar
olabüeceğinden" söz edilmesinc
dikkat çektıkr Türkiye'nin şu
andaki ümidinin ıse bu koşullar
saptanırken "BAB üyeliginin
Yunanistan tarafından farklı
amaçlarla TürkiyeŞe karşı ne
Ege'de, ne de başka yerde kulla-
mlamav acağımn kodifiye edil-
mesi olduğunu" kaydetükr.
Türkiye'nin bu son gelişme
karşısında ne yapacağına ilışkın
bir sonıyu da yanıtlayan yetkili-
kr, söz konusu bildiride NATO
üyesi olup da AT üyesi olmayan
ülkelere, BAB faalıyetlerine
"tümüyle" katılmak şartıyla or-
taklık üyeliği için davet çıkanl-
dığını hatırlatülar. Aynı yetkilı-
ler, Ankara'mn şu anda net bır
tepkı göstermeden bunun ne
anlama geldiğini görmek istedi-
ğini bildirdiler.
Türk
tehdidi
azaldıSTELYO BERBERAKİS~
ATİNA— Yunanistan'm Batı
Avrupa Biriigl'ne kabul edilmesi
Atina'da diplomatik bir zafer
olarak nitelendi. Yunanistan
Başbakanı Konstantin Mitsota-
kis "ülke savnnmasının ve gü-
venttgiııin bundan böyle Avru-
pa savunmasıyla aynı dogrultn-
da bulundogunu" açıklarken
Yunan gazeteleri "Avrnp» suur-
lan arök Ege'de noktalanıyor"
gibi haber başlıklan kullandı.
Yunanistan'daki genel kanı
"Türkiye'nln her zaman bir teh-
dit oluşturdnfu" yolunda bulu-
nuyor. Bu "tehdit"in bertaraf
edilmesi ya da sınırlanıun olası
"Türk saldırısına karşı
korunması" için NATO ve
ABD'den her zaman "gö*ence-
ler" isteyen Atina şimdi bu
BAB'ı "can simidi" olarak
görüyor.
BAB'ın 5. maddesi, "Saldın-
ya agrayacak bir BAB ülkesinin
yantamına BAB'ın diger nlkek-
ri koşacak" anlamına geldiği
için bu, Yunanistan'm "Türk
tehdidi" üe ilgüi "tobüerine" az
da olsa "merhem" surilyor. An-
cak Yunanistan'daki "Türk
tehdidi" kanısı o denli yaygm ki
dünkü Yunan gazetelerine bu
konudaki düşüncelerini sırala-
yan emekli diplomat ve askerler,
BAB'ın 5. maddesinin dahi Yu-
nanistan için bir "gim«e" ola-
rak algüanmaması gerektiğine
dikkati çektikr.
Emekü Büyukelçi Nikos Ka-
tapodis'e göre "tngilizkrin de
Kıbns adası nzerinde garantisi
vardı, Ancak Türkiye'nin çıkar-
masnu önleyemedüer. BAB «ye-
si Yananistan şimdi Türkiye'nin
saldınstna ugrarsa diger BAB
olkekrinin Yunanistan'm yardı-
mına koşacagı ne malum" gibi
görüşlere yer wrdi.
Rumlar memnan
Kıbns Rum yönetimi, Batı
Avrupa Birliği'nin (BAB) Yu-
nanistan'ı da üyeliğe kabul et-
mesirü memnunlukla karşıladı.
Rum yönetimi sözcüsü Akis
Fandis yaptığı açıklamada, Yu-
nanistan'm BAB üyeliğini "çok
önemli bir karar" olarak gör-
düklerini bildirdi.
Fandis, "Saglanan sonuç,
Yunanistan'm dış politikasının
büyük bir basansıdır. Bu basa-
ruun ulusal davalarunız üzerin-
de olumlu etküeri otacaktjr" de-
di.
büdırmışu.
Marlbon
SSCB'de
• tSTANBUL (tÜHA) —
Marlboro sigarası 1992
yılında Sovyetler Birliği'nde
satışa sunulacak. Herald
Tribüne gazetesinde yer
alan habere göre dünyamn
en fazla satan sigarası
Marlboro'nun sahibi Phüip
Morris yaptığı açıklamada
Sovyetler Birliği'ne 11
milyon paket Marlboro
ithal edecekkrini bildirdi.
Sovyetler Birliği'nde
paketin yaklaşık 70
rubleden satılacağı ve
bunun bir işçinin ortalama
2 gunlük kazancına eşit
olduğu belirtildi.
Türk Kanser
NATO SAVUNMA BAKANLARI, ATÎNAYA KARŞIUYÂRDI
Ankara'ya 'ortak üyelik' telkiniTürkiyefye bir an önce ortak üyeliği kabul
etmesi için telkinde bulunan müttefikler, aksi
takdirde Yunanistan'm üyeliginin 1992
sonunda gerçekleşeceğini ve Atina'mn tüm
ilişkileri tıkayabileceğini ammsatıyorlar.
BRÜKSEL (Cumhttriyet) — MUli Savunma Bakam Nevzat
ATnin NATO üyesi müttefık ül-
kelerinin Türkiye'ye "ortak
üyetik" önerisini bir an önce ka-
bul etme telkininde bulunduk-
lan ve "Aksi takdirde tam üye
olacak Yunanistan, AT'de oldu-
| u gibi tüm ilişkileri Ukayabîlir'-
'şeklinde uyardıklan bildiriliyor.
Ayaz, önerikn "ortak üyelik"
statüsünün AT ile yürütülen iliş-
kiden daha kapsamlı olduğunu
söyledi. ^
Gerek Atina'mn tam üyeliği,
gerekse Türkiye'nin BAB'a ortak
üyeliği konusunda konan zaman
sınınnın Türkiye'yi de bir an ön-
ce karar vermeye ittiği ifade edi-
liyor. Maastricht'te imzalanan
BAB deklerasyonu, şimdilik
BAB dışmda kalan Avrupah
üyelere 1992 yıUrun arahk ayın-
dan önce anlaşma veya sözkş-
melerini imzalama zonınluluğu
getiriyor. Ancak ortak üyeüğin
tam üyeliği engelkyebileceği ve
diplomatik gerileme anlamına
geleceği üzerinde de duruluyor.
Türkiye'ye bir an önce ortak
üyeliği kabul etmesi için telkin-
de bulunan müttefikler, aksi
takdirde Yunanistan'm üyeligi-
nin önümüzdeki yıl sonundan
Önce gerçekleşebileceğini ve bu
noktadan sonra AT'de olduğu
gibi Atina'run tüm üişkileri tıka-
yabileceğini anımsatıyorlar. Ba-
kan Ayaz, dünyaptığı basın top-
lantısında, ortak uyeliğin daha
sonra imzalanabikek bir tam
üyelik anlaşmasına engel olma-
yacağım belirtti.
Savunma Bakaru Ayaz, öne-
rilen ortak uyeliğin AT ile yürü-
tülen üişkiden daha kapsamlı ol-
duğunun anlaşıldığıru belirtti ve
"tüm faaUyetlere katılmaktan
söı edöditfni" kaydetti. Bakan
Ayaz, yeni NATO stratejisi için-
de Türkiye'nin öneminin devam
ettiğini ifade etti. Ayaz, bir so-
ru üzerine bu aşamada Genel-
kunnay Başkanlığı'run MUli Sa-
vunma Bakanlığı'na bağlanma-
sımn söz konusu olmadığmı da
belirtti. Savunma Bakam Ayaz
dün akşam saatkrinde Alman
Savunma Bakam Gerhart Stol-
tenberg üe Alman askeri yardı-
mımn kesilmesi ve BAB konu-
sunu görüştü. Savunma Bakam
Nevzat Ayaz'ın Huzur Operas-
yonu birlikleri konusunu ABD
Savunma Bakam Dick Ctaeney
ile gönışmesi bekkniyor.
• İSTANBUL (AA) —
Türk Kanser Derneği'nin
25. yüı, Cemal Reşit Rey
Konser Salonu'nda
duzenlenen törenle
kutlandı. Türk Kanser
Demeği'niıı kuruluşu ve
çalışmalanyla ilgili bir film
gösterimiyk başlayan
gecede, derneğin Onkoloji
DispanseTİ'nin yapımına
katkıda bulunanlara birer
şilt verildi. Törende işadamı
Nejat Eczaabaşı'na,
dispanserin tüm yakıt
ihtiyacını karşılayan Pirelli
AŞ'ye röntgen depertmanını
yapan Vehbi Koç'a, kucük
ameiiyathaneyi kuran Suna
Kıraç ile Hürriyet
gazetesine de Türk Kanser
Derneği Başkanı Kadri
Kahraman birer şilt verdi.
Yoğurt, Batt
dillerinde
• ANKARA (AA) —
Türkçeden, hemen hemen
tüm Batüı dillere geçen
sözcükler arasmda
"yogurt"un en yaygm ve
halen kullamlan sözcük
olduğu büdirildi. Türk
sözcüğünün ise Avrupa
dillerinde daha çok kötü
anlamda, vahşet ve
barbarlığa eş olarak
kuUanıldığı belirtüdi.
Atatürk Kültttr DU ve Tarit
Yüksek Kurumu tarafından
duzenlenen "Türkçenin
yabana dillere etkisi"
konulu panel, Türk DU
Kurumu'nda yapıldı. Devk
Bakam Şerif Ercan'uı da
kaüldığı paneli, TDK
Başkanı Prof. Dr. Hasan
Eren yönetti.
Yeşilay önlem
istedi
• tSTANBUL (AA) —
Türkiye Yeşilay Cemiyeti
uyuşturucu maddelerle
mücadek konusunda de
istemek amaayla hükün
bir mektup gönderdi. G
Başkan Selahaddin
Kaptanağası imzasıyla
gönderikn mektupta,
sigara, alkol, beyaz zeh
kanşımı ilaçlardan
konınma konusunda çı
önlemler alınması tale]
edildi. Mektupta, pasi!
içicilerin korunması
amacıyla, bir "sigara
kanununun" çıkanlms
zorunlu hale geldiği
belirtUerek devlet
öncülüğunde yeterli
mücadelertin sağlanm
amaayla, Başbakanb
bağh olarak
"uyuşturucularla mü
müsteşarlığı"rün kur
teküf edildi.