Catalog

CUMHURÎYET/10 HABERLER 9 MA YIS 1990 Gençlik Günleri'ne btiyttk ilgi • Kiiitiir Senisi — Şehir Tiyatrolan'nın 25 mayısa kadar sürecek olan "6. Gençlik Günleri", gençlerin yoğun ilgisiyle sürüyor. Dün saat 12.00'de yönetmenliğini Woody Allen'in yaptığı "Midsummer Night's Sex" adlı fıim, videodan izletildi. Saat 15,00'te ise gunün en ilginç gösterisi yapüdı. Happening-I adıyla sergilenen gösteride Canan Dölay ve Arhan Kayar adh iki sanatçı, seyircileri bezlerle paketleyerek aralannda "statik" bir ilişki kurtnayı denediler. Bunun sonucunda da olay, seyircilerin katılımıyla gelişti. Gençlik Günleri'nin dunku son gösterisi ise akşam 19.00'da Istanbul Üniversitesi'nin sunduğu "ölümsuzler" adlı oyun oldu. Bir günde dört bin kişinin izledifi Gençlik Günleri'nde bugün de 12.00'de yönetmenliğini Bop Fosse"nin yaptığı "All That Jazz" isimli film videodan izletilirken, Doç. Dr. Arjalus Kayır'm yönettiği "Fark Nerede, Cinsiyette mi, Cinsellikte mi?" adlı söyleşi yer alacak. "İntihar"a kuşkulu bakış • ANTALYA (Cumhuriyet) — Geçen cumartesi akşamı Antalya Emniyet Mıidürlüğü ekipleri tarafından gözaltına alınan ve sorgulaması sırasında 4. kattan kendini atarak intihar ettiği belirtilen Ali Akkan adlı gencin yakınlan intihar oiayına kuşku ile bakıyorlar. Akkan'ın intihar etmesi için hiçbir neden bulunmadığmı belirten yakınlan, AJi'nin kendi halinde, boya-badana i$iyle uğraşan ve hiçbir siyasi görüşü olmayan bir genç olduğunu söyleyerek "4. kattan atlayan t>ir insanın vucudunda en az bir iki kınk olur. Ama tabuta koyarken iyice inceledik. Boynundan başka hiçbir yerindekınk ve yara izi yoktu. tntihar etti sözu pek inandıncı değil " dediler . Kutlıı eşini ziyaret edecek • Habcr Merkezi — TBKP Genel Sekreteri Haydar Kutlu, Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'nde tutuklu bulunan eşi Çiçek Yağcı'yı ziyaret edecek. Kutlu, TBKP üyesi olmaktan ötiirü tutuklu bulunan Çiçek Yağcı'yı bugün saat 10.00'da ziyaret edecegini söyledi. öte yandan Abdi Ipekçi Barış ve Dostluk ödülü kurucusu Andrpas Politakis, Başbakan Yıldırım Akbulut'a bir mesaj göndererek, TBKP liderleri Haydar Kutlu ve Nihat Sargın'ın serbest bırakılmalanndan dolayı kutladı. Uluslararası Af Örgütü'nün yeni Türkiye raporu: Onleme karşın işkence sürüyortşkence riski Raporda 1989 boyunca ve 1990 yılının ilk aylarında bile örgütün Türkiye'den sistemli işkence haberleri aldığı kaydedildi. ANKARA (Cumburiyet Büro- su) — Uluslararası Af Örgütü'- nün Türkiye raporunda "yaygın işkence uygulamasımn ve insan haklan ihlallerinin hükümetin 6 ay öoce önerdigi onlemiere kar- şın, artarak sürdugü" kaydedildi. Raporda, "TCK, 82 Anayasası ve Ceza Mnhakemeteri l sulü Kanu- na'nda (CMUK) yapüması tasar- lanan degişıkliklerin gerçekleşme- sinin oluralu yönde bir adım sa- yılabilecegi, ancak yine de birçok açıdan ulnslararası staadartlann altında kalacagı" belirtildi. Mart ayında kaleme alındığı kaydedilen raporda, "Hükümetin 1989 yılının eylıil ayında işkence- nin onlenraesi, bazı politik tutuk- luların cezalannın yanya indiril- mesi ve ölüm cezalannın sınırlan- dınlması konusunda getirmeyi düşundüğü onlemlerin benüz ya- sama geçirilmediği anımsatıldı ve şu goruşlere yer verildi: "• 10 yılı a$lun dir süredir iş- kence ya da idam lehlikesi alfan- da bulunan, siyasi ya da dinsd gö- riişlerini banşcı yoUaria acıkladık- lan için tutukJanan binlerce mah- kûm adına yapdan sürekli çağn- lara ve Türkiye'de insan haklan- na saygı gösterilmesi için bir yıl- dır surdurıilen yogıın uluslarara- sı kampanyaya karşın, Uluslar- arası Af Örgütü insan haklan ko- nusunda hiçbir temel degişiklik gozlemlevememiştir. 1990 yılının basmda, içlerinde şiddet unsuru taşımayan politik veya dinsel fa- aliyeılerinden otunı hukiim giy- miş yiizlerce tutuklunun da bu- londugu binlerce insan, duşünce suçiusn olarak hapis kaimaya de- vam ettniştir. Bunlann aralann- da siyasi derneklerin, sendikala- nn ve Kurt gruplann üyelerinin yanı sıra gazeieciler ve tslamcı fa- aliyetlerde buluuanlar da yer al- maktadır. İşkence uygulanması, bazı durumlarda olüme neden olabilecek biçimde yaygın ve sis- temli olarak sürmektedir. Askeri matakeraeierde ve devlet guvenlik mahkemlerinde sürdürulen siya- si davalar uluslararası standartlan karşılaraamaktadır. 1984 ekimin- den bugune idara cezası infaz edfl- memiştir. ancak idama mgnkâm 260 tuhıkln halen TBMM ve Cumburbaşkanrnın cezalanna karar vermelerini beklemektedir- ler. • 1982 Anayasası, TCK ve CML'K'da gözalü süresi rutuklu- lann avukadanyla goruşebilmesi, ötüm cezasına ilişkin olarak yapü- ması tasarlanan değişiklikler ha- len uygulamaya geçmemişdr. Bu lasarüar, gerçeideşmeleri haüade, olumlu yönde atılmıs bir adımı lemsi) etmekle birlikle, yine de öneınli konularda ulaslararası slandartlann altında kalacaklar- dır.' Uluslararası Af örgütü, Türk hukumetinden yapılacak değişik- likler konusunda örgutun insan haklan standartlannı dikkate al- ması, tavsiyelerine uyması ve ya- pılacak değişikliklenn tumüyle uygulanması konusunda güvence vermesini istedi. Raporda şöyle denildi: "Türkiye 1988 yılında Birieş- miş Milletler'in iskenceye karsı anlasmasına imza atmıslır, ama bu raporda Türkiye'deki birçok tutuklunun yabancısı olmadıfı yakın zaraaoa ail ijkeoce olayla- n yer almaktadır. Fabka, ekktrfr verme, tazyikli sognk su sıkma ve kollardan askıya alma uygBİanm- lanndan soz ediliyor. Bu ifadder, Türkiye'de herhangi bir insanın özellikle politik nedenlerie tutuk- lananlann, işkence riski taşıdık- lannı gosteriyor." CUNEYT ARCAYUREK yazıyor • ••Söyleniyor, AmaANKARA — Meclis Başkanı Kaya Erdem, ön- ceki gün parlamento çalışmaları üzerine Çanka- ya'da TÖ'ye bilgı verirken, "kuşkusuz" diye baş- lıyor. "konu, başlı başına ANAP iktidarıyla hükü- metin işi. Fakat Mecliste yığılan KHK —Kanun Hükmündeki Kararnameler— ile ilgili gelişmele- ri anlatayım" diyor. TÖ, Erdem'in sözü nereye ve hangi konuya ge- tireceğini hemen anlıyor, yanıt vermiyor, Sadece gülümsüyor. Bilıyor ki kamuoyunun, öne sürülen olumsuz görüşleri özetleyerek muhalefetin isteğiy- le SS'lerin bir an önce Mecliste görüşülmesıni sağlamak için Erdem aşağı yukan yirmi gündür büyük çabalarda bulunuyor 21 nisandaki görüş- melerinde SS sorununa doğrudan girilmiş. TÖ, ilk başlarda SS'nin Mecliste hemen ele alınmasına "isteksiz" görünmüş. Fakat Meclis Başkanı'nın kimi <gerçekleri sıra- lamasından sonra 21 nisanı izleyen günlerde Baş- bakan ve ANAP lideri Akbulut'la konuyu görüşe- ceğinı söylemış. TÖ'nün Akbulut'la haftalık mu- tat gorüşme adı altında resmen. bunun dışında telefonla Kurduğu gayrı resmi ilışkılerde SS'ye olumlu bir eğilim göslerıp göstermediği bilınmı- yor. Önceki gün Erdem'le görüşürken Akbulut'la konuştuğunu, olumlu olumsuz bir izlenim aldığı- nı dokunduran tek sözcükle konuya değinmıyor. Erdem'in "en direkt yoldan" girişimıni gülümse- meyle karşılayarak susuyor. Ne var ki Akbulut'la konuşacağını söyleyerek kesin bir direnme gös- termesi "umut hanesıne" yazılıyor. Kaya Erdem sadece SS'yi değil, yanı sıra Mec- liste ele alınmayı bekleyen yüzlerce KHK'nın par- lamento onayına sunulması için eline bir fırsat geçtiğini düşünüyor. 1982 Anayasası'na ayak uy- duramayan, ne var ki yedi yıldır Meclislerce bir türlü "kendi iç düzenini sağlayacak" yeni içtüzük yapılamamış. Çalışmalar bir yerde tıkanmış. Erdem, içtüzük hazırlıklarına hız veriyor Ona göre 25 maddenin değiştirilmesiyle Meclis çalış- maları günün gereksinimlerine ve Batılı paıiamen- tolara benzer bir yapıya kavuşturulabilir. Partile- rarası komısyon pek çok madde üzerine anlasma- ya varmış. Ne var ki, tek pürüz, KHK'ların "tasfiyesi" için ortak bir görüşün saptanamama- sı.Yeni tüzük hükümleri sadece KHK'ları düzene sokmayı amaçlamıyor Aynca demokratik yaşamın önde giden gereksinimi Meclis denetimini amaç- lanan düzeye getirmeyi öngörüyor. Partiler, KHK'ların tümünü gündeme birlikte almanın Mec- lis çalışmalarını tıkayacağından kaygılanıyor. O za- man ara formüller aranıyor Henüz üzerinde or- tak görüş sağlanamadı. Ama Erdem'in formülü- ne göre, "olağanüstü hal bölgesi ile ilgili gelmiş bütün kararnamelere öncelik ve ivedilik" verilır- se hem son SS'nin hem de bölgeyle ilgili öncelik- Yatmmalara zoıiyük fırsat! lt ur Türkiye'de ve Dünya Borsalannda yatınm yapabilmek için ÖNCE KOC-AMERİKAN'A GELİN. DANIŞIN,YATIRIN, KAZANIN! Yurtiçi ve yuıtdışı borsalarda yatınm imkânlarından yararlanabilmek için Koç-Amerikan Bank önünüzdeki tüm sınır ve sınırlamalan kaldırdı. Size yeni, güvenli ve yüksek kârlı kazanç ufııkları açtı... Koç-Amerikan Bank'ın birbirine bilgisayar ağıyla bağlı Istanbul, tzmir, Ankara ve Mersin Şubeleri aracılığıyla İMKB'nin sunduğu hisse senetlerine, tahvillere, finansman ve hazine bonolarına, gelir ortaklığı senetlerine, fonlara anında yatınm yapın. Kazanın. KOÇ AMERIKAN BANK Devletin sağladığı imkânlardan yararlanarak yine Koç-Amerikan Bank Şubeleri aracılığıyia kaynaklannızı - ister döviz, ister TL- yurtdışı borsalarda değerlendirin. Riskleri dağıtacak verimli portföyler oluşturun. ABD'nin güçlü şirketlerine ortak olun. ABD ve Alman Devletlerinin tahvillerini, hisse senetlerini, hazine bonolarını alın. American Express Bank Ltd. denetiminde 10 ayn portföyden oluşan Broadgate Fonlanna yatırun yapın. Avrupa'dan Pasifik'e bu portföylerden seçin, portföyler arası geçiş imkânlanna sahip olun. Bu 2 büyük fırsattan hemen yararlanabilmek için zaman geçirmeden Koç-Amerikan Bank Şube Yetkililerine başvurun. Kâr ve kazanç ufuklarınızı Dünya ölçüsünde genişletin. İstanbul Menkul Dcğerier Merkezi: Cumhuriyet Catklesı 2-»?, Harbıye 80223 İstanbul Tel-140 65 07 13109 12 140 4? 32 Teleks. 23575 amhk tr Faks. N8 90 69 Merkez Muduru Gokhan Yunı;u İstanbul Merkez Şubesi: Barharos Bulvan, Morhasan Sok. Beşiktaş «T00 İstanbul Tel: P4 •""? ""' Teleks- 39069 kocx tr Faks 167 29 87 Bolum Başkanı Kurşad CK;el Nakkaştepe Şubesi: Koç Holdıng A.Ş Azizbe>Sok No:l Nakkaştepe 81207 Istarfcul Tel: 341 10 41 Faks 341 01 (P Şube Mtklunı. Julide Gülseren Ankara Şubesi: Atatürk Bulvan 58 Kızılay 06440 Ankara Tel 118 18 (H 118 21 44 Teleks. 46317 kba tr Faks 125 32 37 iobe Müdurii İsmaii Belgin İzmir Şubesi: Gazı BuK-an. Ege Han 3 3 2 Kordon 35210 İzmir Tel: 12 33 80/3 hat Teleks: 51P4kaıztr Faks 12 33 84 Şube Müduru Tevfik Çelikel Mersin Şubesi: Nusretiye Mah. İnonu Bulvan 88 33100 Mersin Tel: 397 64 65 66 Teleks: 6^619 kabm tr Faks. 39" 66 Şube Muduru: Hikmet Koseli lerin Meclis'te hemen görüşülmesi olanağı doğacak. Şımdi bu nokta üzerinde duruluyor. Partiler ara- sı görüşmelerde yeni tüzükte hemen ele alınma- sı istenilecek KHK sorunu bu biçimde formüle edı- lecek olursa, SS bir an önce Mecliste muzakere- ye açılacak. Erdem'in SS'ye karşı anlamsız bir di- renme içinde olan Içişleri Komısyonu Başkanı Ga- lip Demirel'e gönderdiği yazı, hayli ilginç anım- satmalar içeriyor. Bir yandan anlayış birliğiyle so- runu çözmeye çalışırken öte yanıyla Erdem. komisyona "Meclis başkanının ivedilik ve önce- lik verdiği bir konunun göz ardı edilmesini" anla- madığını duyuruyor. Yazıya bir ek yazı koymuş. Ak- bulut'un başkanlığında Meclis hukuk danışman- lığına getirilen Prof. Özbudun, anayasada yazılı olmamasına karşın, böylesine duyartı bir konunun hemen ele alınmasındaki yararları ırdeliyor. Köşk'teki "çekıngen, fakat karşı çıkmayan" ha- vaya. kamuoyundakı baskıya bakarak SS sorunu- nun bu hafta içinde komisyonda ele alınacağı söy- lenebilir mı? Gelışmelerı ve kulisi dikkatle izleyen, kesın sonuç alınmadıkça "isteğin" gerçekleştiğı- ni söylemekten kaçınan Erdem'e göre konu ge- lecek hafta komisyonda ele alınabilir. Erdem neden duraksıyor? Önceki gün Çanka- ya'da doğrudan ele alınmayan, Erdem'in Meclis çalışmaları adı altında SS ve KHK'lar konusun- daki açıklamalarını yanıtsız dinleyen TÖ'den bir- den değışik bir rüzgâr esmesi olasılığından mı? Bu kaygı sürekli dikkatli durmayı, bir umudu ses- lendirirken istenilen sonuç alındıktan sonra sevin- meyi gerektiriyor. Dün Mecliste gruplar toplanıyor. Baykai daha çok Aliağa termik santralından vazgeçilmesini, halkın zaferı dıye uzun uzadıya övüyor. Erzurum yöresine yaptığı geziyi özetlerken "Doğuda iç-göç' olgusunun gıderek arttığını" anlatıyor. Halk, ora- larda umutsuz. Termik santral zaferine, doğunun çaresizliği ekleniyor. Demirel, Güneydoğu'da "gelir farklılaşmasının devletı tehdit eder duruma" geldiğini anlatıyor. Bt- linen kimi rakamlar var. Türkiye genelinde işsızli- ğin resmi oranı yüzde 22, fakat GüneydogVda yüzde 36. Doğudan ka/kıp Antalya kıyılarında si- mit satmaya gelen insanın dramını anlarnazlıktan gelen TÖ ise son gezisinde işsizliğin, maddi ola- naksızlığın başka dıyarlara göç ettirdiği bu insa- na "aferin" diyebiliyor Demirel'e göre "yörede menfi unsuriara hak ka- zandıracak uygulamaları ortadan kaldırmak" ge- rekiyor. Bölgeyı kaikındırmak, zorunlu gerekleri ye- rine getirebilmek için "bu hükümetin gitmesini" önkoşul olarak söylüyor. Söylüyor, söylüyoruz, söylüyorlar Adamlar gitmiyor! İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Aliağa Bilmecesi... İZMİR — Aliağa Gencelli'ye termik santralı yapılacak mı, ya- pılmayacak mı? Bakanlar Kurulu'nun Gencel- li'ye termik santralı yapımından vazgeçildiğine ilişkin kararının Resmi Gazete'de yayımlanma- sından sonra gündeme bir sorun daha takıldı. Özellikle sanayici ve işadam- ları şu soruyu yöneltiyorlar şim- di: — Aliağa Serbest Bölgesi nı- çin genişletildi? Elbet bu soru ortaya atılırken peşinden ikinci bir soru geliyor. O da şöyle: — Acaba son bir yıl içinde bu yörede kimler arsa kapartı? — 25 Ekim 1989 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Aliağa Termik Santralı Serbest Bölge Krokisi'yte 7 Mayıs 1990 günü yayımlanan kroki arasında bü- yük fark var. Yani serbest bölge sınırfarı 1989 yılındaki krokide denize dayanmıyor. Önceki gün yayımlanan Resmi Gazete'ye bakıldığında, sınırlann denize sı- fır noktasında olduğu görülüyor. Bunun anlamı ne olabilir? Dün sabah konunun uzmanı kişilerle konuştuk ve şu yanıtı al- dık: — Japon firmasıyla Gencelli'- de ya başka bir yatınm yapılacak ya da termik santral Gencelli'ye değil de o yöredeki başka bir ye- re inşa edilecek. Konuyu bastan beri yakından izleyen bağımsız İzmir Milletve- kili Kemal Anadol ıse Aliağa Ser- best Bölgesi'nin genişletilmesini şöyle değerlendıriyordu: — Santraldan vazgeçildiğine göre serbest bölgenin genişletil- mesi ve kamulaştırma işlemleri- nin el değiştirerek ve hızla devam etmesi yolundaki Bakan- lar Kurulu'nun yeni kararının an- lamı nedir? Kemal Anadol, konuyu Mecli- se getireceğini belirtip ekledi: — Serbest Bölge Yasası'na göre sadece ihracata dönük amâçla kurulan bu bölgelerın esasen termik santral olarak kul- lanılması yasaya aykırıdır. • 25 Ekim 1989 tarihinde Res- mi Gazete'de yayımlanan karar- Son Bakanlar Kurulu kararry- la Aliağa Serbest Bölgesi'nin ge- nışletilmesi, yani denize dek indirılmesinin altında yatan ger- çekler neler olabilir? Serbest bölgedeki termik santralın yapımı için oluşturulan anonim şirkette yüzde 1.31 pa- yı olan Electric Power fJevelop- ment Co Ltd. (EPDC) devrede gözüktüğü halde yüzde 66.11 hisseli Turkey BOT Investment Company Japon firmast şu ana dek ortalıkta gözükmüyor. Bu nedenle de Aliağa Serbest Böl- 25 Ekim 1989 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Aliağa Termik Santralı Serbest Bölge Krokisi'yle 7 Mayıs 1990 günü yayımlanan kroki arasında büyük fark var. Yani serbest bölge sınırları 1989 yılındaki krokide denize dayanmıyor. Önceki gün yayımlanan Resmi Gazete'ye bakıldığında sınırlann denize sıfır noktasında olduğu görülüyor. Bunun anlamı ne olabilir? namede, Aliağa'da 6224 Sayılı Yabancı Sermaye Yasası'nın hükümlerinin uygulanacağı ön- görülmüştü. O tarihte Başbakan olan Cum- hurbaşkanı Turgut Özal'ın imza- sı bulunan kararnamenin "eki karan"nda ise 1000 MW (2 x 500) gücündeki santralın ta- sarımını, yapımını, yönetimini ve işletmesini üstlenecek anonim şirketin kurulmasını gerçekleşti- riyordu. Şirketin sermayesi 18 milyar yen olacak, yüzde yetmi- şi yabancı ortaklardan olusacak- tı. gesi bir bilmeceye dönüşüyor. Akla takılan bir başka soru da Aliağa Gencelli'de kimi eksiklik- ler giderilmedi. Belki hükümetle Japon fırmalar arasında görüş- meler bitmedi. Japon firma EPDC yetkiliteri şöyle diyor: — Hükümetle görüşmeler sü- rüyor... Acaba görüşmeler hangi aşa- mada? Aliağa Serbest Bölgesi sınırı denize dek nrye kaydırıldı? İşte bu sorular yanıt bekliyor... • Karasu (Glokom) • Göz sinirleri zafiyeti • Retina Tabakası bozukluklorı • Astigmatizm • Miyop • Hipermetrop • Şaşılık • Göz Kapağı tümörü • Ve diğer hastalıklonn TESHIS, TEDAVI VE AMELİYATLARI SOVYETLER BİRLİĞİ ÇEBOKSARY DE DUNYACA ÜNLÜ PROF.DR. FYODOROV'UN YÖNTEMLERİYLE GERÇEKLEŞTIRİLMEKTEDİR. TurKıye Gene Wu~ıessilı olan kjıı, jşumuz Sovye- vızea daM- ı gez' )Şlemlerını/ı ye"ne ge'ırecek bır ktlavue azıgolurup gemecekl» *V rın h t"^ 1 r j.acaat KALINKA DIŞ ncaoşTi Tel 169 37 59 169 37 69 169 37 76 MAVİ DÜNYA'YA GÖNUL VERENLER. Koç-Amerikan Bank, American Ezpress Bank Ltd. ve Koç Topluluğu ortak kuruluşudur. Windsurf: TRAPEZ KEMERİ VE DONAN1MI * TEKNEMİZSUALIRSA NE YAPALIM : Yeni yazı dfzls/ SADUN BORO'NUN KISMET'İ KARADENİZ'DE Sadun BORO.dünya denizle- rinden sonra K^radeniz'i de doiaştı. istanbul dan Hopa'ya kadar yaklaşık 4 ay siiren bu yolcu- w ^__r - r luğu Sadun BORO.kendine MAVIS1990 •" SAYI:7 3 özgü üslubu j|e kaleme aldı. "DeniZdfl Ve EvlniZda" Karadeniz'in özellikleri.bilin- mcvcn kovlâr vc ılsır am " m '\ıSSSîiii **?•"3393ı07 ler bu yazıdâ...