Catalog

Cumhuriyet Sahıbr Cumhunyet Maıbaacilık ve GaMiecılık Turk Anonım Şırketı adııu N»dır V«di # Genel Ya>ın Muduru H»s*n Ccnal, Muessesc Muduru Emin* Işaklıgil. Yazı Işlen Mudunı Okı> Gontngn. # Haber Merke/ı Muduru Yalçın Baycr. Savfa Duzenı YOneımenı \ü Acar. 0 Temsıtaler <\NkA.RA \hmti T«n. IZMIR Hiluari Çetalup*. ADANA Ç«i« Ylgrso#u !ç Polmka Cdal B»ll^n, D15 Habcrter El«aa M o . Ekonomı Oa«k M M . li Sendıka Şuknıı KMrnd, Kulrar Cttal l *r. E|»un Gmcty Ş^ytin, Hdbtr Anjlınna I91KI Berfcu!, Yun Haberlen Nccdef Doguı, Spor Daıusmaıu AMriudir tucttnaa, DIZJ Yanlar Kcren ÇıfcjkM. Aıasurnu Şaftfa AJp«j, Du«ltme AMlhb \rnna. • Koordınalot AlunM Konüsu. 0 Malı 1>ICT Erol ErkuL • Muhasebr M e « faıt • Butçt Ptanlanu. Snd OmulK*Ktfcı 9 feklaro V * Totim • Fk Yavınlar Hulv. AJtyo* 0 Idare Hax^ı Cnrrr. 9 Işfctmr Oadcr Çdk. # Bılgı-lslem "<ti Imri. • Prrsoncl Sevp Bosuncıo0iı. Bascn vr lavm. Cumhumn Matbaaalık vr Gunecriık TA.Ş. Tllrk Oojı Cm 39/41 (ıjjlmtı HJ34 la PK, 246-laanbul Td 512 05 05 (20 hau Taa. 22246 FM. (I) 526 60 72 # Burotor Anksz: Zıya Cckalp Blv lokılap S V 19 4. TcL 133 II 41-47. Tdn. 42344 Fta (4) 133 05 6< # Lnan H Zj.a Blv 1152 S.Z/3. Td I] 12 30, Tfto 52359 HJL- (51) 19 53 60 0 Vbıts Inonu Cad 119 S. No I Kaı I. Tü 19 37 52 (4 tm), Tctt 62155, Fn. (71) 19 T 52 TAKVIM: 30 MART 1990 Imsak: 5.18 Güneş: 6.45 Ögle: 13.13 Ikindi: 16.45 Akşam: 19.33 Yatsı: 20.54 P. tstanbul Uluslararası Film Festivali bu geceFransızyönetmen Bertrand Tavernier'nin konuşmasıyla açılacak Istaııbul sinemayla şenleniyorBu yıl festivale 42 ülkeden 175 film katıiıyor. Filmler İstanbul'da 7 ayrı sinemada gösterime girecek. Altın Lale Odülü'nün verileceği yarışma bölümünde 13 film yer ahyor. Yanşmalı bölümde Türkiye'yi "Filim Bitti" filmi temsil edecek. Fransız oyuncu Sabine Azema şenliğin konukları arasında. Ulusal Yarışma bölümüne 14 Türk filmi katılıyor. Şenlik programında ayrıca çeşitli sanat dallarına ayrılmış toplu gösteriler de yer alıyor. Geçen yıl ölen sinema ustası Joris Iyens'in "Bir Rüzgâr Öyküsü" adlı belgeseli bunlardan birisi. KüJtür Servfai — tstanbul Kül- tür ve Sanat Vakfı'nca düzenle- nen 9. fstanbul Uluslararası Film Festivali bu akşam saat 21.30'da Beyoğlu Emek Sineması'nda ya- pılacak törenle açıhyor. Kültür Bakanj Namık Kemal Zeybek'in de bir konuşma yapacağı tören- de açılış konuşması ünlu Fransız yönetmen Bertrand Tavernier ta- rafından yapılacak. Açılış töreninin ardından tngi- liz yönetmen Andrew Birkin'in "Ateşli Sır" adlı filmi sunulacak. Stefan Zweig'ın aynı adlı rotna- nından uyarlanan "Ateşü Sır"da başrolleri Faye Dunaway ve KJa- us Maria Brnndauer paylaşıyor- lar. Filmin küçük oyuncusu Da- vid Eberts de filmdeki oyunuyla geçen yıl Venedik Film Şenliği'n- de juri özel ödülünü almıştı. Festivalde 5 filmi gösterilecek olan Tavernier'nin yanı sıra Ala- in Resnais'nın "Melo", Yaşam Bir Romandır" ve "Kırda Bir Pazar" fılmleriyle tamdığımız Fransız oyuncu Sabine Azema da tstanbul Film Festivali'nin konu- ğu olacak ve başrolünü oynadığı Tavernier'nin son filmi "Aslolan Hayattır"ın 1 nısanda Emek Si- neması'ndaki gösteriminc katıla- cak. Bu yıl festivale 42 ülkeden 175 film katıüyor. Gösterimler ise Be- yoğlu'nda Emek, Sinepop ve At- las sinemalannda, Atatürk Kültür Merkezi Sinema Salonu'nda, Os- manbey Gazi, Kadıköy Reks ve Kadıköy Sıireyya sinemalarında duzenleniyor. Altın Lale Odülü'nün verileceği Uluslararası Yarışma'ya 13 film katılıyor. Juri başkanlığmı ünlü Macar yönetmen MikJos Jancso'- nun yapacağı uluslararası yarış- mada Türk sinemastnı Ya*nz Öz- kan'ın vönettıgj, Zeliha Berksoy, Kadir Inanır ve Meral Oguz'un oynadıklan "Filim Bitti" temsil edecek. Uluslararası jüride Türki- ye'den yönetmen Başar Sabancu yer alacak. Ulusal Yarısma'da ise 14 Türk fiJmi yer alıyor. Ulusal Yanşma'- nın seçıcı kurulu Oktay Akbal, Tunç Başarao, Timur Sctcnk, Nur Sürer ve Çetin Tunca'dan oluşu- yor. ALTIN LALE IÇIN YARIŞACAK — Arjantinli yönetmen Eduardo de Gregorio'nun geçen yıl gerçekleştirdiği "Yitik Govdeler" festivalin uluslararası yanşmasında Altın Lale Ödulü için yanşacak. Bir ressamın cinayet, delilik ve ölüme dognı yolculugunu konu alıyor. ŞENLİKNOTLARI Zevkli telaş başlarken... ATİLLÂ DORSAY Şenlik başhyor. 16 günlük süresıyle "dünyanın en uzun sinema festivali" unvanını nerdeyse hak eden tstanbul Şenliği, yine sinemaseverlere belki biraz tela^lı, koşuşturmalı, ama sonuç olarak zev kli anlar yaşatacak. "Sinemalır canlandı" deniyor. Artık şenlik süresi dışında da "iyi filmler" gösteriliyor deniyor. Bu kısmen de doğru. Ama bu yıl şenlikteki dünyanın dört bir yanından gelen 140 kadar filmin kaçı, hangisi bizde (veya herhangi bir ulkede) gösterime girecek? "Çağımızın avnası sinema"yı gereğince ızlemek ve böylece çağımıza, dunyamıza, gunumuze de kapsamlı biçimde bakabilmek için tstanbul Festivali, tum önemli festivaller gibi yine benzersiz bir fırsat olma niteliğini koruyor. Elbette kimi aksilikler, düş kırıklıklan yaşanacak. Bazı filmler yetişmeyecek (en son "kötii habcr", Dckalog'ların en azından ilk haftaya yetişmeme olasılığı), bazılarının altyazısı bildirilen dilde olmayacak, kimi beklenen filmler fos çıkacak, ama bunların yanı sıra kimbilir ne tatlı surprizler de olacak, ne unutulmaz sinema deneyimleri yaşanacak. Şenlik programı, dikkatli olmayı ve gelişmeleri "giind günttne" izlemeyi gerektiriyor. Bir kez programda "Son Dakika Filmi" olarak ayrıfan seanslara, gerçekten de son dakika ulaşan birbirinden ilginç filmler konacak. örneğin Afrika sinemasının görkemli örneği, önce programda olan, sonra çıkan, son dakikada geleceği belli olan "Yaaba", Orson Weiles'in oyuncu olarak son gözüktüğü film olan "sevgi" uzerine iç burucu bir irdeleme "Sevilecek Biri", şenlikte "Yol I, ABD" adlı dev belgeseli gösterilecek olan Robert Kramer'in belgesel sinema tarihinde gerçekten de bir "kilometre taşı" olan filmi "KUometre Taşları - Milestones..!' Bertrand Tavernier gösterisine ek olarak gelen 2 sürpriz film, sanatcının ilk çabaJanndan olan "Saint-Paul Saatçisi" ve "Yargıç ve Katil..." Polonya kökenli ilginç Fransız yönetmeni Andrzej Zalawsiu'nin kendine özgü tutkulu, biçimci sinemasından 3 örnek: "Çrfguı Aşk", "Gecelerim Gdndözlerinizden Güzd" ve bir opera-film denemesi. "Boris Godanov..." Bu yıl tam bir "çıkarma banekitı" uygulayan Yugoslav sinemasından 3 film daha: "Usta" Alexander Petroviç'in ünlü Bulgakov uyarlaması, Romy Scbneider li "Usta ve Margarita" ve ilk filmlerinden olan "Üç"; kendine özgü sinemacı Dusan Makavejev'in ilk filmi olan "Insaa Bir Kuş DegUdir..." Alman kadm yönetmeni Jeaniae Meerapfel'in ilginç yapıtı "Malon", son Berlin Şenliği'nde Yunan sinemasını temsil eden politik sinema denemesi 'Sagdan da Sag", Rıo Festivali büyük ödüllü Çin filmi "Kadm, Şeytan, Insan", Arnavut sinemasının "medfir-ı iftihan", tsmail Kadare uyarlaması "Kınk Nisan", aşk uzerine patetik ttalyan filmi "Kızkardeşim ve Ben" ve Jonathan Demme'in yakında sinemaJanmızda da gösterilecek olan dayanılmaz mafya (aşlaması "Babanın Metresi". Bunlara "son dakikada" başka filmler de eklenet>ilir. Aynca surpriz ve "beyaz gece" raeraklıları, 2 cumartesi gecesi, Sinepop Sineması'nda "sababa kadar" surecek "kahvaiaiı" gösterilerde, beklediklerini, hatta daha da ötesıni bulabilirler!.. Evet, sürprizli, "şenlikJi" bir festival başhyor. Bakalım, sinema sanatı, bizlere bu yıl nasıl bir şölen sunacak, ne armağanlar verecek? Birlikte göreceğiz. Şenlik programında çeşitli sa- nat dallarına aynlmtş toplu gös- teriler de var. "Sinema Sinema- ya Bakıyor" adlı bölumde sıne- manın büyüsünü. artık geride ka- lan görkemli günlerini konu alan filmlerle sinema ustalarına ilişkin belgeseller gösterilecek. Beigesel sinemanın geçen yıl ölen büyük ustası Joris Ivens'in anısına, yö- netmenin Marceiine Loridan'la gerçekleştirdiği son filmi "Bir Rüzgâr Öyküsiı" belgeselle konu- lu filmin sınırlarıru zorlayan öz- gün bir çalışma. "Şa Caz Dedikleri" başbklı bö- lumde ise Oroette Coleman, Cbet Baker, Dizzy Gillespie, Tbeloni- ns Monk gibi caz dunyasının ef- sane adlarını konu alan kısa ve uzun metrajlı filmler sunulacak. "Edebiyattan Beyazperdeye" bölümünde çeşitli ülkelerden yö- netmenlerin ünlü yazarlardan yaptıkları uyarlamalar beyazper- deye yansıyacak. "Aleşli Sır" adlı Zweig uyarlamasınm yanı sıra Georges Simcnon uyarlaması "Bay Hire" da bu bölümde. Bu yıl kendilerine birer "Usta- lara Saygı" bölümü aynlan yö- netmenler "Gece", "KJZII Çöl" ve "Batan Gbneş"in yaratıcısı Micbelangeio Antonioni, Macar sinemasımn buyüklerinden Mik- los Jancso ve unlü Fransız yönet- men Bertrand Tavernier. "Diinya Festivallcrinden" bö- lümunde geçen yıl sinema dünya- smda yankı uyandıran filmler, ödullü yapımlar yer alacak. Ala- in Tanner'in, Peter Weir'in, Ist- van Szabo'nun, Peter Greena- way'in, Bertrand Blier'nin, Giu- seppe BertoİDCci'nin yapıtları bu bölümde. "Üç Kıtadan Göriintiiler" bö- lumunde Suriye'den Kore'ye, Tu- nus'tan Küba'ya ve Burkino Fa- so'ya uzanan bir dünya panora- ması izlenebilecek. "Çagımıan Aynası Sinema" adlı bölumde dünyanın dört bir koşesinden özgürlük savaşımları beyazperdeye yansıyacak. "Knp- kuro Beyaz Bir Y a z " ve "Mapantsula" Güney Afrika'- dan, "Anılar Düe Gelince" ve "Eva Peron'un Gizemi" Arjan- tin'den, "Galilee'de Düğün" Fi- listin'den, "ŞIIIKIİ" Amerikalı si- yahlann yaşammdan kesitler su- nacak. "Yasak Göriintnkr" bölümün- de çeşitli dönemlerde baskı ve sansürle karşılaşmış filmler var. Ricbard Attenboroogh'un "Gan- di"si, Kostas Ferris'in "Rembe- tiko"su, David Lean'ın "Arabis- tanlı Lawmıce"ı, GUJo Pontecor- »o'nun "Cezayir Savaşı" adlı ya- pıtı bunlar arasında. Küçük bir toplu gösteri de "Amerika Dnşleri" adını taşıyor. Bu bölumde çeşitli kültürlerdeki Amerika'ya göç özlemini ve "Amerikan rtfyası" gerçeğini ir- deleyen filmlere yer veriliyor. Bu yüın "Bir Ülke Bir Siaema" bölümü Yugoslavya'ya aynldı. Yugoslav sinemasından örnekler arasında daha önce "Babam Iş Gezisinde" ve "Dolly Bell'i Anımsıyor rausun?" adlı filmle- rini izlediğimiz Emir Kusturica'- nın "Çingender Zamanı" adlı ya- pıtını da seyretme olanağı bulaca- ğız. Festivalde yapımcı Hnırem Er- man ve yönetmen Lütfi Ö. Akad'a da bir saygı bölümü ay- nldı. Bu bölümde "Gökçe Çi- çek", "G«lin" ve "Dngün" adlı yapıtlara yer verilecek. tstanbul Film Festivali'nde ltal- yan Yeni Gerçekçiliği'nin kunıcu- lanndan, sinema kuramcısı ve se- naryo yazarı Cesare Zavattini de amlıyor. Senaryosunu Zavattini- nin yazdığı, ünlü ttalyan yönet- men Vittorio de Sica'nın 1948'de çevirdiği "Bisildet Hırsıdan" gös- terilecek filmler arasında. Geçen yılın dunya festivalleri- nin en gözde yönetmenlerinden Polonyalı sanatçı Krzysztof Kies- lowski'nin bir dizi TV filminden oluşan "Dekalog"u da bu yıl ts- tanbul Festivali'nde. "Dekalog", günümüz dünyasında On Emir- in nasıl ışledigini anlatan çağdaş öykülerden meydana geliyor. Öte yandan Reha Erdem'in "A Ay" Füruzan ve Gülsiın Karamns- tafa'nın "Benim Sinemalanm", Ziilfü Livaneirnin "Sis" ve Şerif Gorep'in "Abuk Sabuk 1 Film" adlı yapıtları da lstanbul Festiva- li'nde yarışma dışı olarak gösteri- lecek. Turizmde yüzde 30 artış bekleniyor İDİL GÜRSEL ANKARA — Seyahat acenteleri, 1990 turizminde artış bekledikjerini belirtiyor- lar. Turkiye Seyahat Acente- leri Bırligı Başkanı Bahattin Yücel. "1990 yılında yüzde 30'lak bir talep artışı goriınii- yor. Ancak betonlaşma, Mar- maris ve Ege layılannda talep duşüsüne neden oldu" dedi. Bugüne kadar yapılan rezer- vasyonlann fazlalıgına dikkat çeken Yucel, "istanbul paskal- ya nedeni)le nisan-mayıs ay- lannda dolu. Anadolu turia- nna olan ilgi i>i. Kapadokya ve Pamnkkale de-hareketli" değerlendirmesini yaptı. 1990 turizm sezonunun en büyük sorununun betonlaşma olduğunu vurgulayan Yücel, "Betonlaşmanın oldugu bol- gelerde fiyatlar aşağıya doğru dıişer, zaman içinde kullanım süresi kısalır. Bunun en iyi göstergesi Marmaris'tir. Mar- maris'te talep düşerken, An- talya'da talebin yükseldigine dikkat çekiyoruz" dıye konuş- tu. Kötu yapılaşmanın olum- suz etkilerinin gelecek yıllar- da daha açık olarak gönılece- ğini de savunan Yücei, bu yıl özellikle Kuşadası ve Çeşme bölgesinde duşuş bekledikle- rini ifade etti. Italyanlar Oscarla Cennet'e kavuştıılar ttalyan yönetmen Giuseppe Tornatore'nin "Yeni Cennet Sineması" adh NtLGÜN CERRAHOGLU filminin En İyi Yabancı Film Oscarı'nı kazanması İtalya'da büyük şevinç yarattı. Sevimli bir çocuğun gözleriyle seyirciyi 40'ların İtalyası'na götüren film neo-realizmin bir örneği sayıhyor. YENİ CENNET SINEMASI — "Yeni Cennet Sineması" filminin >apımcısı Franco Cristold (solda), yönetmen Giuseppe Tornatore ile birlikte, Los Angeles'ta pazarlesi gecesi diızenlenen odul toreninde. ROMA — "Şimdiye dek smo- kinim olmadı. Bu kez de ugursuz- luk getirmemesi için kendime ye- ni bir smokin almadım." Oscar törenine filmlerinin kos- tumcüsunden tedarik ettiği odunç bir smokinle katılan Giuseppe Tornatore, '80'li yıllarda ttalya'yı etkisine alan "yuppie" kültürü- nün tipik urünlerinden biri değil. Tornatore 1988 yüında dokuz Os- car alan Bernardo Bertolncci gi- bi zengin kuzeyin kültür merkezi Parma'dan da gelmiyor. Tanın- mış bir sairin oğlu olan sofistike Bertolucci'nin aksine, Tornatore perdeye basit duyguların hâlâ ge- çerli olduğu az gelişmiş Sicilya'- nın taze soluğunu taşıyor. Geçen Cannes Film Festivaü'n- de aldığj özel juri ödülünün ardın- dan "en iyi yabancı filim" dalın- da gene "Yeni Cennet Sineması" (Nuovo Cinema Paradiso) ile Os- cara layık görülen Giusseppe Tor- natore sayesinde ttalyan sinema- sı yıllardır özlenen neo-realizmine dönuş yapıyor. Phillipe Noiret'- nin canlandırdığı bir film projek- siyoncusunun ve sevimli bir kü- çuk çocuğun gözleriyle seyirciyi 40'lann ttalyaa'na götüren "Cen- net Sineması", buram buram nos- talji kokuyor. Gene bir nostalji filmi olan Federico Fellini'nin "Amarcord"undan bu yana (1974), ilk kez ltalyanca gerçek- leştirilen bir ttalyan filmi, Oscar almış oluyor. lngUizce olarak ccv- rilen ve bir Holiyvvood yapımı olan 9 Oscarlı Bertolucci'nin fil- minden ayn bir kategoride değer- lendirilen "Cennet Sineması", 34 yaşındaki az tanınmış genç yönet- menini birdenbire geçmişte bu ödülü "en iyi yabancı film" da- lında kazanmış olan Vittorio de Sica ve Elio Petri gibi ttalyan si- nemasının buyük ustaları ile ay- nı düzeye çıkanyor. '80'li yıllarda amansız televiz- yon rekabeti karşısında tüm can- lılığjru yitiren ttalyan film endust- risine bir gençlik aşısı gibi görü- len Tornatore'nin filmi, "çizme" de tam anlamıyla bir bayram se- vinci yarattı. Başta Cumhurbaş- kanı Francesco Cossiga ve Mec- lis Başkanı Nilde Iotti olmak uze- re bakanlar, poütikacüar Torna- tore'ye çektikleri tebrik telgrafla- nnda bu basannın ttalyan sinema sanayisinı yeniden canlandırma- sını umduklarınj vurguladılar. Fakat en büyuk sevinç genç yö- netmerun doğup buyudüğü küçük Bagheria kentınde yaşandı. Paler- mo'dan 15 kilometre uzaklıkta olan Bagheria'da yönetmenin 4 kardeşi ve eski bir komünist sen- dikacı olan babası, Tornatore'nin başarısını Hollywood'dan naklen yayınla yapılan televizyon ekran- ları karşısında izlediler. Ressam Renato Guttuso ve mafya cinayet- leriyle tanınan Bagheria kenti sa- kinleri ödullerin açıklanmasından »onra kavuştukları uluslararası ünü şampanya kadehleriyle so- kaklara fırlayarak sabaha kadar kutladılar. Sera ürünleri zararh • ANTALYA (AA) — Sera ürünlerinin insan sağlığına zaraılı olduğu bildirildi. Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakükesi diyetisyeni Ülker Özaslan Bilgin, Sera ürünü sebzelerin, yapay koşullarda yetiştirildiğini kaydederek mevsimlik sebze ve meyvenin yerini tutamayacağını belirtti. Bilgin, sera ürünlerinin hem daha pahalı hem de yetiştirilirken fazlaca Uaç kullanıldığı için bünyeye de zaran olduğunu belirterek şunları söyledi: "Her şey, mevsiminde yenmeli. Yazın yediğimiz sebzeyi, kışın sera ürünü olarak yersek, daha pahalıya yeriz. Bunların besleyici değeri ve lezzeti, mevsimlik sebzelere göre daha azdır. 8 ülkeden 12 gazeteci • ANKARA (AA) — Turizm Bakanhğı, tanıtım faaliyetleri kapsamında 8 ülkeden 12 gazeteciyi Türkiye"ye davet etti. Bakanlık yetkililerinden edinilen bilgiye göre Ingiltere, ABD, Japonya, Fransa, ttalya, F.AJmanya, tsveç ve Finlandiya'nın çeşitli gazete ve dergilerinde görev yapan basın mensuplanna Akdeniz yöresinin tarihi ve turistik yerleri gezdirilecek. 3-12 nisan tarihleri arasındaki gezide, aralarında VVashington Times, tnternational Herald Tribune yazarlannın da bulunduğu gazeteciler, Çeşme, Efes, Kemer, Perge, Aspendos ve Side'yi görecekler. Dört ile kod numaralan • ANKARA (UBA) — Geçen yıl il statüsüne kavuşturulan Aksaray, Bayburt, Karaman ve Kmkkale'nin trafik kod numaralan belirlendi... Resmi Gazete'de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği'ne göre Aksaray 68, Bayburt 69, Karaman 70, Kınkkale 71 olarak kod numarası aldı.. 71 ile göre haarlanmış olan listeden herhangi birinin ismi değişse de numaralarının değişmeyeceği bildirildi. Bin kişiye bir bilgisayar • ANKARA (ANKA) — Türkiye'de 55 bin kişisel bilgisayann bulunduğu vc yaklaşık her bin kişiye bir bilgisayar düştüğü belirlendi. Bilgisayar Dergisi'nde yer alan verilere göre 1982 yılında Türkiye'ye girmeye başlayan kişisel bilgisayarlar 1985 yıhna kadar 3 bin 200 adede ulaştıktan sonra patlama yaparak halen 55 bin düzeyine ulaştı. Kişisel bilgisayarların yüzde 70'inin özel, yüzde 30'unun da kamu sektöründe bulunduğu belirtildi. Şehir bannda en çok kişisel bilgisayann yüzde 40'la tstanbul ve yüzde 29'la Ankara'da kullanıldığı kaydedildi. Antarktika'ya sefer • İZMİR (AA) — Jslam Ülkeleri Bilim ve Teknoloji Oşinografi Ağı (INOC), Antarktika'ya araştınna seferi düzenledi. INOC Bilim Daruşmanı Dr. Mustafa Ergün, yaptığı açıklamada, tüm denizlerin büyük ülkeler tarafından paylaşıldığını ve denizlerle ilgisi olmayan ulkelerin bile denizlerde pay iddia ettiklerini belirtti. "Bu konuda kimin elinde bilgi varsa kuvetli olan odur" diyen Dr. Ergün, tslam üikelerinin bugüne kadar bu sahada pek varlık gösteremediklerini kaydetti.