Catalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 13ŞUBAT1990 DÖVİZ KURLARI 13SUMT1990 Dövızın Cınsı 1 ABD Dolan 1 B.AIman Markı 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şılını 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Rn Markkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda florini 1 Isveç Kronu 1 Isvıçre Frangı 100 Itatyan Lıreti 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Dınan 1 Steriin 1 S.Arabıstan Riyali Döviz Alış 237125 1416.51 1788 87 20109 67.73 366 95 601.30 416.81 1257 62 388 09 1584.52 190.77 16.43 8173 90 402164 632 26 Döviz Satış 2376 00 1419 35 1792 45 20149 67 87 367 69 602.51 417 65 126014 388.87 1587.70 191.15 16.47 8190.28 4029 70 633 53 Efektf Alış 2368.88 1415.09 1758 46 200 89 66.58 363.28 591.08 416.39 1256.36 384.21 1582.94 187.53 16.27 8034.94 4017.62 621.51 Efektjf Satış 2383.13 1423 61 1797 83 202 09 68 07 368 79 604 32 418 90 1263.92 390.04 1592.46 191.72 16.52 8214.85 404179 635 43 ÇAPRAZ KURLAR $ 1 6740 B Alman Markı $ 5 6889 Fransız Frangı $ 1 8855 Hollanda Flonnı $ 1.4965 Isvıçre Frangı % 1243.00 Italyan Lıreti $ 144 30 Japon Yenı $ 3.7504 S Arabıstan Rıyalı £ 1.6960$ ALTMGÜMOŞ Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bıleak 18 ayar afon 900 ayar flûmûş Vakrfbank Altını Ziraat Altını MBankaa 1 Ons I 210 500 230 000 31870 28 200 23 900 440 179 000 179 500 Satış 213 000 240 000 31970 31500 23 980 460 180 000 181000 415 60 41590 TL Inttrtank On Fao (%) 43.83 SERBEST PİYASADA DÖVİZ ABDDotorı Bat Alman Markı Isvıçre Frangı Hoüanda Ftonnı ıngılu Sterltnı Fransız Frangı A.Şılinı 100 Italyan Lıreti S.A Rıyalı Döve Int (İ) = Alış 2385 1425 1585 1260 4030 417 200 189 635 »79 00 Satsş 2390 1430 1590 1265 4070 420 203 192 645 BORSAPA ŞLEMLER Akçımentn Atato HoMın AnadoluCam Arçe* Çebk Halat Çhnsa C Bektrik Oeva Holdıng Oöktaş E Başı Yahnm Ege Bıracılık EgeGûbre EnkaHoUng ErejiD.Ç Good-Yaar GübreFab 6uney Buacılık Hektaş tzmıt DÇ bocam Kartonsan Kav Kepez Elektrık Koç Holdıng Koç Yatınm Kotdsa Konıma Tar. Kftytaş MaHn Takım Maret Men Santral Meteş . Obnuksa Otosan PnarSût Rabak Sartoıysan Sıtaş Teletaş TlşBan (B) TlşBan (A) t!«C)W75BDZ *() T Sıemens T Şqe Cam T SmaKB T DenwDAk Yasaş Yapı K Bank örahse- rolspn. 8600 12750 12500 30000 9700 19750 16750 25000 30500 24000 19000 18750 29000 4550 8200 15750 15500 2050 13500 13750 3450 23500 14750 31500 16000 38000 21000 15000 17000 14250 22000 8300 8200 2950 5100 20000 19600 14500 13750 36000 11500 2OO00 18500 315000 4900 4000 32500 11000 8400 13000 7300 11500 12ŞUBAT 1990 Bugûnkü Bugünkü 8400 13000 11500 27500 9600 18000 15750 23000 29000 26000 18500 19000 28500 4750 8200 15750 1600C 2000 14000 15000 3200 25000 135O0 30000 15750' 36000 19000 14750 17000 15500 22000 7700 9000 3000 5000 19000 18250 10300 14000 36000 12250 19000 18500 295000 4600 3950 32000 11250 8200 11750 6700 11000 İKİNCİ PAZAR 9000 13500 12500 30000 10600 20000 16500 24000 33000 26000 20000 19250 30000 4750 8200 16750 16500 2100 14750 15000 3500 25000 15000 32000 17000 38500 22500 16000 17500 15500 22000 9100 i 9000 3100 5200 21500 20000 10300 14750 38500 12750 19500 19000 325000 4750 4000 35000 11750 8500 12250 7200 11750 Bugünkü kapantş 86000 13000 12500 27500 10600 18000 16000 23000 29000 26000 18500 19000 28500 4750 8200 15750 16500 2000 14000 15000 3200 25000 13500 31000 15750 36500 19000 15750 17250 15500 22000 7700 9000 3050 5000 19000 18250 10300 14750 37500 12250 19000 19000 "325000 4750 4000 34500 11750 8200 11750 6700 11000 mıktan 145050 5946 18655 43100 190985 34250 70335 7740 595715 12805 18000 11500 11133 48408 800 4278825 24604 234000 122400 13787 62700 33054 148771 8200 34400 7237 20925 132040 66322 22200 200 30100 53600 229670 46130 26200 62600 7700 211448 86552 17380 35474 26800 540 6920 13200 6930 78020 7700 35600 61700 6400 En cok sfiz yapılan fiy 8600 13OO0 12500 28OO0 10200 18000 16250 24000 30000 26000 19000 19000 28500 4750 8200 15750 16500 2000 14500 15000 3200 25000 14000 31000 16500 36000 20000 15750 17250 15500 22000 8000 9000 3100 5100 21000 19500 10300 14750 37500 12500 19000 19000 325000 4700 4000 34500 11750 8400 12250 6700 11000 AJırtKı ortfiy 8569 13043 12343 28753 10352 18868 16229 23726 30055 26000 18946 19035 29064 4750 8200 15908 16392 2010 14427 15000 3271 25000 13985 30660 16185 36797 20838 15569 17252 15500 22000 8270 9000 3082 5075 20516 19209 10300 14638 37172 12530 19048 18860 310000 4703 3996 33742 11677 8329 12119 6809 11267 Akal Tekstıl Aymar ÇKaleÇimemo Dendı Cam DoOusan Ercryas Bıra Rnansbank Gentaş Gortıonlşıl IktfmansK Mardın Çımen Mar MarDO Netbank ftet Holdıng Okan Tekstıl Peg Frofilo Pınar Ent Et Pınar Un Pımaş Santral Hol Tezsan 8100 11750 5400 6300 11000 12500 15500 10500 12000 3150 19500 5700 7700 8200 2400 13500 2100 4700 6200 155000 6600 8900 12750 5700 6000 11000 13000 15750 10250 13000 2900 38000 6300 7800 8400 2700 13750 2000 4700 6600 170000 7200 8900 12750 5700 6500 11000 13000 16000 10500 13000 3000 38000 6300 7900 8700 2700 13750 2200 4900 6800 170000 7200 12750 5700 6500 11000 13000 16000 10500 13000 2900 38000 6300 7800 8600 2700 13750 2000 4700 6800 170000 7200 400 2000 5900 40000 1600 1000 3000 38100 12000 22400 300 62000 33700- 11150 12000 65500 61300 12200 4480 400 1000 8900 12750 5700 6000 11000 13000 15750 10250 13000 2950 38000 6300 78O0 8500 2700 13750 2000 4700 6600 170000 7200 8900 12750 5700 6125 11000 13000 15833 10370 13000 2950 38000 6300 7827 8537 27X 13750 2034 4788 6650 70000 7200 MM BfttolL 7.İM.475.S İMH « * U : 4124.lt (M(DMfc 4U7.İI) Iftaa kacal:... 120.K7.S2t.52S 21*3 DÜNYA BORSALARI 12ŞUMM990 SMta 16677Mark 14945 isv. Frangı -Vfen 5.6830 Fr. Frangı 13003 H. Ftonni üondra 1.6980 S Newtork. 16953$ Londra 415.25$ Zünh: 414.75 $ Nevvftrk: 41925$ YATIRIM FONLARI 12SUBAT1990 Iş Yatınm-1 Iş Vatmm-2 lşVatmnv3 lştobnm-4 Merton-1 interton-2 lntcfton-3 lnterton-4 Ikttsat Vat-1 lktsatttt-2 Iktsat Oolar Fon IkHsat Mark Fon Itcfesat ASIım Fon Garantı Yatınm-1 Garantı Yıtnm-2 Garantı Vatnm-3 Esbank Fbn-1 Esbank Fon-2 YKB Yat ftjnu YKBSekttrfon YKBHeseftjn YKBKamu Fon YKBbkrt Fon YKB Karma Fon YKB Dövafon Vakrf Fon-1 Vakrf Fon-2 vakrf Fon-3 ftsbank Man Fon Dçbank Beyaz Fon TütünbankFon Mıtsuı Fon-1 Mitsuı Fon-2 Rnans Fon-1 Rnans Fon-2 Fı-ans Fon-3 Ziraat Fon Hafc Fon-1 Hafc Fon-2 Psmuk Fon Emlak Fon-1 Impedön Sûmer fon 110757 140339 091039 170130 141257 270239 070a89 10.02.88 0aO2B9 111239 22.1087 10.0389 120230 «.11 S! 311039 021137 070338 070338 070338 070338 070338 02 0139 090538 24.0439 28.0638 1004.89 040738 1&0738 2aiO39 200339 20.0739 10300 20.000 10-000 1O000 10361 9360 9359 11200 9764 9306 9596 9390 10.000 9378 9731 10.437 10319 10.000 »477 ~ 9.785 9713 9795 9393 9328 9294 10.000 4a279 10444 091039 011139 08.0150 02.0130 220130 02.02.90 120230 20558 11021 40000 10000 9346 9356 10428 1O100 11.397 10357 10724 1O000 10086 10405 44615 31145 11902 10303 34408 29330 15-249 13364 30374 25668 12356 11.870 11182 33587 1&289 34473 11358 32 762 25322 58391 25536 21319 25*58 12.673 25461 67360 12 045 23260 30268 24.661 93.005 11440 15-271 12372 11125 13400 13397 10791 11218 10234 10285 44512 31280 11360 10342 34526 29435 1&305 14015 30.480 25.758 12384 11349 11286 33366 16.418 10437 34515 11377 32308 25316 60617 25J617 21301 25346 12386 25557 67584 12089 23346 30379 24751 91417 11482 15330 11022 11166 13521 11481 10358 11251 10276 10497 10405 044 043 049 039 034 036 037 036 035 035 023 -018 093 053 079 012 017 044 036 233 032 037 034 010 038 033 036 037 037 036 044 037 039 038 037 030 063 062 025 041 206 Tekel GenelMüdürii, içki ve sigara zammıyla ilgili çalışmaların sürdürüldüğünü söyledi Tütün üreticîsine fiyat darbesiANKARA (Cumhuriyet Büro- m) — Tekel Genel Müduru Sürey- ya Yücel Özden, 1989 yılı ürünü tütün alım fîyatlanıu acıkladı. Tü- tün fıyatlarında geçen yıla göre yüzde 33.31e yüzde 47.9 arasında değişen oranlarda zam yapıldı. özden, ortalama fiyat düzeyinde- ki artışın ise geçen yıla göre yüz- de 39'la 59 arasında değişeceğinı bildirdi. Ege ürünü A grad tütü- nün alım fiyatı 11 bin lira, B grad tütünun alım fiyatı da 5.800 lira olarak belirlendi. Tekel Genel Mü- düru Yücel özden, sigara zammı ile ilgili bir soru üzerine, "Hesap- Unaa ve calısmalanmız siiriiyor" dedı. Geleneksel olarak Maliye ve Gümmk bakanlarmca açıklanan tütün alım fiyatlan ilk kez bu yıl Tekel Genel Mudürü'nce kamuo- yuna duyunıldu. Tekel Genel Mu- düru özden, açıklamayı Ekrem Pakdemirli adına yaptığını belir- terek bakanın Cumhurbaşkanı özal'a verilen ekonomik brifing nedeniyle basın toplantısma gele- medığini bildirdi. Ege bölgesmde alımlara dünden itibaren başlandıgmı belirten Yü- cel özden, üreticilere ilk aşama- da balya başına 25 bın lira avans verıleceğinı, kesin teslimden son- ra da ödemelere başlanacağını söyledi. Teslimlerin 1 nisanda tamam- lanmasının beklendiğini belirten özden, 1 nisandan itibaren öde- melerde herhangi bir nedenle ge- cikme olması halinde üreticiye her hafta için kilo başına A grad tü- tünde 100 lira, B grad tütünde 50 lira ve kapa tttrü tütünde 15 lira Muhalefet: Ureticiden kaçtılar ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) — Muhalefet liderleri dün açıklanan tütun alım fiyatlarını yetersiz bularak sert tepki göster- diler. SHP Genel Sekreteri Deııiz Baykal, ilgili bakanlan ve Tekel Genel Mudüru'nü, tütün alım fi- yatlaruu açıklamak için üreticinın karşısına çıkmaya cesaret edeme- mekle suçlayarak "Lreticinin kar- sısına çıkacak yuzlerinin olımuna- sı dotaldır. Fi>ntlar tam bir hayal kmkhğıdır. Hukumeti, tutun üre- ttcistnin borçlannı ertelemeye ve ek prim vermeje çagınyoruz" de- di. DYP Genel Başkanı SuJeyman Demird de yenı fiyatlan "D*ğ fa- re dognrmuştnr" diyerek değer- lendirdi. Daha önce yerinde açı- lan Ege tutiln piyasasının Anka- ra'da açümasını da eleştiren De- mirel, "Tütün üreticisi çarptlmıştır" dedi. ANAP Genel Başkan Yardımcısı GaKp Demirel de "bakanın neden uretim bolge- sine gitmediği konusunda fikri olmadığını" söyledi. SHP Genel Sekreteri Baykal, partı genel merkezinde duzenledi- ği basın toplantısında, uzun yülar- dan beri ilk defa ilgili bakanların ve Tekel Genel Mudürü'nun katıl- raadıgı bir tutün piyasası açılışı yaşandığına ışaret ederek "Bu yıl ilgüi bakan da Tekel Geoel Mudü- ru de tutun piyasası açılışına ka- blmaya cesaret edemediler. Aslın- da dogal karşılamak gerekir. ilan edilen fiyatla ureticinin karşısına çıkacak yuzleri yok" dedı. Açıklanan fiyatlan "hayal kınklıgı" olarak değerlendıren SHP Genel Sekreteri, tütün böl- gelerinde "buyuk bir teessurun egemen olmaya başladığıııı", açık- lanan fiyatların malıyeti bile kar- şılayamayacağını kaydetti. Hükümeti tütün üreticisinı ve uretimini cezalandıran bir politi- ka ızlemekle suçlayan Baykal, hü- kumetten şu önerilenn yerine ge- tirilmesini istedı: "Öncehkle bu karar derha] goz- den geçirilmeüdir. Tütün uretici- si bir yıl daha bu flyatlarla geçi- me zorlanmamalıdır. Veni prim vermeyi ongoren bir açıklama ya- pılmalıdır. Tutun üreticisi borc içindedir. tlan edilen fiyatiaria bu borcu odeyemez. Ocak ayından itibaren yukselen faizlerle karşı karsıyadır. HukümetiB karar ala- rak hırıin üırticisinin faiz borçla- nnı ertelemesini ve borc tecili yap- masını istiyoruz. Hukumetin yap- Ogı yanlışı anlayıp degJştirme >o- luna gitmesini umit ediyoruz." DYP Genel Başkanı Demirel de düzenlediğj basın toplantısında, "Dağ fart doğunnuştur" dıye baş- ladıgı sozlerım, "Aylardan beri beklenen tutun piyasası nibayet bugün (dün) Ankara'dan açılmış- ür. Bu zamana kadar tutun piya- sası yerinde açüırdı. Halkın, 'Böy- le açılacağına, keşke hiç açılmasaydı' diyecefi geliyor. Hal- kın hiç olmazsa geçen seneden bu seneye artan fiyatlann onuoe geç- mesi lazımdı" dıye sürdurdü. Tütün üreticisinin bir sene, bu parayla nasıl geçineceğinı soran Demirel, "Halk gene süanblar ice- risinde kıvranacakbr. Veihasd tü- tun üreticisi çarpılmıştır" dedı. 1990 yıb ıçuı hesaplanan 7 bin 470 liralık ortalamanın olmasına imkân görmediğini bildiren Demi- rel, "alınteri, el emef i ve goz nu- runun horlandıgı ve ortadireğin tahrip edildiği" polıtikalann de- vam ettiğini belirtti. Demirel, tü- tün üreticisinin yeniden borclana- cağını ifade etti. Demırel, şunlan söyledi: "Enfiasyon yuzde 70 civannda olmus, dolar yuzde 26 civannda artnuşür. Dolann gercek degeri ile bagünkiı piyasa degeri arasında bin lira fark vardır. Bu farkı, tu- tun üreticisinin sırtından çıkan- yorlar." TZOBnin fiyat teklifi • Tarla kirası • İlk sûrme (anız (»zma) • Tırmık çekme, tezek kırma • Ikıleme • Tırmık çekme • Uçleme • Tırmık ve sürgû cekme • Fıde hazırtama (yastkların hazırtanması, tohum ekimı, fidelenn bakımı) • Çizgı çekme • Fıde dıkımı • Can suyu verme • Çapalama (2 defa) • Hastalıklı alt ellenn toplanması, doruk ve filiz kırma • Tarımsai savaş masrafı • Tütün toplama ve kırma ışçılıği, dcme yenne taşıma ve dızme masrafı • Sergıde kurutma, sarartma. kırma ve askıya alma, ıp ve sergıleme masrafı • Yere yatırma, baskı yenne taşıma baskı yapma, kalıp ve denk yapma • Ambara taşıma. ambar muhafaza ve bakım ışlen • Pazara taşıma • Dığer masraflar • Masraflar toplamı • Genel ıdare masrafları (% 3) • Masraflar toplamının faıa (% 25) • Masraflar genel toplamı • Dekara venm (Kg ) • 1 kg tûtûn malıyeti • 1 kg tûtûnûn ortaıama destekleme alım fiyatı A Grad 17 960, 8 Grad. 12.210, Kapa: 7 720 •MerfTL) 90 000 8.000 4.000 7.000 3.000 7000 6000 45.000 30.000 75.000 20.000 75.000 45 000 40 000 225 000 25 000 35 000 4.000 3.000 1000 748 000 22 440 187 000 957 440 90 10 630 13 830 fiyatı da 1.500 lira olarak belirlen- di. Bölgelere göre tütun fiyatlan geçen yıla göre gerçekleşen artıs- la birlikte şöyle: Flyat FarfcOft) Ege A Grad 11.000. B Grad 5.800. Kapa 1.500. Acı tütüne acı son BARIŞKUDAR K. Deniz ve Marmara A Grad 11.500... B Grad 6.200... Kapa 1.600... G.Doğu A Grad 10.800... B Grad 5.450... Kapa 1.400... ....46.7 ....38.1 ....36.4 ....46.5 ....37.8 ....33.3 47.9 38.0 33.3 Dogu A Grad B Grad Kapa.. 11.100 47.0 5.900 47.5 1.500 36.4 fiyat farkı verilmesinin kararlaş- tırıldığını bildirdi. özden, tticca- nn da ödemelerde gecikme olması halinde aynı tutardakı haftalık fi- yat farklarını ödemekle yükümlü olacağını söyledi. Yucel özden'in verdiği bilgiye göre geçen yıl 7.500 lira olan A grad tutunün bu yılkı alım fiyatı 11 bin, 4.200 lira olan B grad tu- tünun alım fiyatı 5.800 lira, 1.100 lira olan kapa türu tutünun alım Bu yıl 253 bin ton düzeyinde ol- duğu tahmin edilen rekoltenin yaklaşık 170 bin tonunun Tekel tdaresi'nce satın alınacağını tah- mın ettiklerini belirten Özden, bu- nun karşılığında üreticiye 1.4 trıl- yon lira ödeme yapılması gerekti- ğini söyledi. özden, söz konusu 1.4 trilyon lırayı sağlam kaynaklardan karşı- lamak için çalışmaların sürdürul- duğünü anlattı. Özden, ıçki ve si- gara fiyatlanna ne zaman zam ya- pılacağına ilişkin bir soru üzen- ne de "Tutünun fınansmanı Te- kel'ın gelirlerinden sağianacaktır. Sureklı hesap yapıyoruz, çalısma- larımız sürüyor" karşılığıru verdı. tZMtR — Tütünde 1984 yılın- da sigara ithalatı yasağının ve 1986 yılında da tütün tekelinin kaldmlmasıyla başlayan senaryo son asamasında. Kasım 1989'da yapılan gizli toplantıda alınan ka- rarlar uygulanmaya konuldu. tlk kez bir tütün piyasasım Ankara- da açan Maliye ve Gümrük Ba- kanhğı'nın açıkladığı fiyatlar "gasp" ve "darbe" diye rütelendı- rildi. Bu arada geçen haftalarda önce DYFnin sonra SHP'nin yap- tığı "Tütun Mitingi"ne katılan binlerce üretici, verdiklerı mesaja karşın hukumetin "bildiğini oku- ması sonucu" dün galeyana gele- rek çeşitli eylemler koydular. 400 bın aılenin 13 aylık bir ça- ba sonucu yetiştirdiği tütünün "kaderine terk edihnesi" senaryo su 1984 yılında sigara ithalatıyla baslatıldı. 1986'da ise bir sabaha karşı Mecliste ANAP'hlann oyla- nyla değiştırilen 1177 sayılı Tekel Yasası ile Tekel'in bundan böyle "tüccar gibi" davranacağı kayde- dilmiş ve tütün borsasının oluştu- rulacağı bıldinlmışti. Aradan ge- çen 6 yülık sürede degişen fazla bir şey olmamış, yabana sigara te- kelleri için ıçeride alım yapan tuc- car ihracatçılar destekleme alımını Tekel'e bırakmışlar, "gereksinim- leri kadar" tutun almışlardı. tç piyasada yabancı sigara ye- rini yaparken, dunya piyasalann- dakı payı yüzde 15*lere gerileyen şark tipi tütünde yabancı tekelle- rin "fazla üretim yapmayın" uya- nlanna karşın Tekel politik neden- lerle üreticiye dönük "özendirid" polıtikadan vazgeçmemisti. An- cak 1988 ve 1989 yılında tüccar ye- niden devreye gumış ve yabancı te- kellerin eriyen stoklarıru yerine koymak için fazla fiyatla piyasa- da alım yapmıştı. Bu gelen can- lanma üzenne rekohe 130 binden 160 bin tona fırladı. Tütün rekoltesinin fazla çıkma- sı, dolann Türk Lırası karşısında beklenen düzeyde değer kazanma- ması, bu kez tüccarı gizli pazar- hklara ıtti. Kasım 1989'da yapılan gizli bir toplantıda, verilecek fiya- tın 11 bin lira dolayında olması, ihracat fıyatının sigara tekellerinin isteği doğrultusunda fazla zorlan- maması, 1986 yılı ürünü olan ve Tekel'in almak zorunda kaldıgı tü- tünün düsük fiyatla satılmasına olanak sağlanacağı ancak bu Türkiye'ye yönelık sigara satışın- da şark tipi tütun oranının yüzde 10'dan 20'ye çıkartılması koşuluy- la gerçekleşmesi, tüccara da ıhra- catta prim venlmesi kararlaştınl- mıştı. Gizli toplantırun "Cnmhnri- yef'te yayımlanmasından sonra piyasanın açılışı 3 kez ertelendi. ABD'ye giden Maliye ve Gümrük Bakanı Ekrem Pakdemirli'nin uluslararası sigara tekeüeri tem- silcileriyle yaptıgı gönlsmeden de' olumlu bir sonuç çıkmadığı öğre- nildi. Lısaıı maıızaraları ÜMtTOTAN l\ j Ege tütününde istenen ve verilen fivatlar TEKEL'CE VERİLEM nOB'RCE tSTBrtLEM Yrilaf 1985 1986 1987 1988 1989 A6 1765 2800 4 200 7500 11000 N 885 1100 3000 4 200 5 800 250 300 800 1 100 1500 AG 2 690 3000 4 450 9000 17 960 K 1370 1700 2850 6120 12 210 0 Kapa 400 900 1810 3 870 7 720 YtaİMM flyat 1435 1994 3 240 6 820 13 830 MENDERES/İZMtR — Mey- dam çevreleyen tüm kahveler do- luydu. Herkes tütün fiyatlannın açıklanmasını bekJiyordu. "Fryat- lar, 11 bin, S bin 800 ve 1500 lira" dediğimde, ortalık hareketlendi ve ilk tepki şu oldu: "Senin bir yan- lışlıgın var, mumkunn yok yanlıs bu rakamlar..." Eski adıyla Cumaovası, yeni adıyla Menderes ve yöresinin tüm üreticileri meydanda toplanmış 'haber" bekliyordu. Tütün fiyat- lannın nereden, ne zaman açıkla- nacağı ile ılgılı hiçbir bilgi.j'oktu. Cebimdekı kâğıdı çıkardım. Güm- rük ve Tekel Bakanı'nın yapması gereken açıklamayı ben yaptım onlara: "A grad 11 bin, B grad S bin 800, kapa 1500 lira." "Felç oldok" diye bir ses. Yıl- lann tutun üreticisi Hüseyiıı lek, başındaki poşuyu yere fırlattı ve "Şu dediklerimi aynen yaz" dedi: "Sanayi sanayi diye bag^np dur- dulaj. Bizira urettigıınizi yiyorlar, bizim alınterimizİD ostune oturu- yorlar. \ahu hepimiz felç oloruz. Murnkünu yok. Bu parayla borç- lanmızı bile odeyemeyiz." Salih Temiz, "Bir yanlışlığın olmasın, iyi yerden mi ogrendin, bakan bn fiyatlan nerede açıkladı?" diye sordu. Biz de fiyatlann Ankara- da açıklandığını söyleyince, "Yüz- leri yok tabii buralara gelraeye" deyıp surdürdü Salıh Temız: "Ban- kadan 1.5 milyon Ure borç aldım, »imdi oldu 3.5 milyon lira. Ben şimdi ne >apanm? İflas ettik, inan hepimiz iflastayız, AUab sonamu- ru hayretsin." Ali Kahraman 8 milyon borçlu. Bin kilo tütünü var. Hesabın al- tından çıkamıyor: "Tutonden ala- cagım para bu hesaba göre en cok 6 milyofl. tki milyon lira borçln- yuz. Bu olacak iş mi? Bizim ene- gimize bir yıl yetmiyor. 13 ay ço- Ink çocnk çahş didin, sonuda borçlu kal. Bu dunyanın neresin- de var?" Miimin Cebar, bankalara olan borcun dışudaki borclann da na- sıl ödeneceğini sordu arkadaşlan- na: "Bakkal, kasap ne olacak? Saf- dan soldan aldığımız paralan na- sıl verecegiz? Ankara'dan fiyada- n açıklamakla bu işten kartula- mazlar. Gdsinler bu işin hesabı- nı versinler. 1utun üreticisinin otkesıİlan edilen fiyatlara tepki gösteren tütün üreticisi, Akhisar'da Izmir-İstanbul karayolunu 5 saat trafiğe kapattı. Ardından demiryolunda oturma eylemi yapıldı. Tüccar bürolarmın camları kırıldı. Üretici yörelerinde ANAP binalarının önünde toplanan üreticiler, "Hükümet istifa, Pakdemirli istifa, Çankaya istifa" diye bağırdılar. Gaziantep'te bulunan Akbulut, tepkiyle ilgili görüş açıklamadı. HAKAN KARA ÜMİT OTAN ZENGİNOĞLU tZMtR AKHİSAR — 1989 Yüı Ürünü Ege Ekici Yaprak Tutun Piyasası ilk kez Ankara'da açılır- ken, ilan edilen fiyatlar üreticile- rin büyuk tepkisıne neden oldu. Binlerce üretici Akhisar'da tzmir- tstanbul Karayolu'nu ve demiryo- lunu 5 saat sureyle trafiğe kapat- tılar. 50 kadar tüccar burosunu tahrip ettiler. Olaylar sırasında bi- ri polis 5 kişi yaralanırken 200 kişi gözaltına alındı. Bu arada Mani- sa, Muğla, Milas, Bergama ve Kı- mk'ta uretıcıler ANAP binaları- nın önünde "Höknmet istifa", "Pakdemirli istifa", "Çankaya istifa" dıye protesto gösterileri ya- parlarken Kırkağaç ilçesinde ise ANAP binası ile Tekel bmasının camlannı kırdılar. Tütünde sureklı ertelenen piya- sa dün sabah duşuk birfiyatlaaçı- lınca üretici "şok" oldu. Bir sure şaşkınlığı uzerinden atamayan üreticıler, daha sonra çeşitli eylem- lere giriştiler. Üreticilerin en bu- yük eylemi Akhisar'da gerçekleş- ti. Dun sabahtan itibaren Tekel önünde birıken üreticiler, düşuk fiyatlann açıklanması üzerine "Hukümet istifa", "Pakdemirii istifa" sloganlan attılar. Tekel yet- kililerinı yuhalayan üreticiler da- ha sonra ANAP ilçe merkezi önünde protestolarmı surdürduler. Sayıları binleri bulan üreticiler, daha sonra tzmir-tstanbul Kara- yolu'nu yarım saat trafiğe kapat- tılar. Polısın uyansıyla eylemİeri- ni sona erdiren ureticiler, bu kez sigara fabrikası önünde toplandı- lar. Burada oturma eylemine baş- layan üreticilerin sayısının sürat- le arttığı göruldu "Pakdemirii bu- raya gelinceye kadar, TRT çekim yapıncaya kadar eylemi surdureceğiz" diyen üreticiler, sık sık "Hnkumet istifa", "Çankaya istifa", "Pakdemirii buraya" slo- ganlan attılar. Eyleme katılanla- rın sayısmın artması üzerine Kay- makain Sdahattin Alanya çevre ıl- çelerden ve Manısa'dan destek ıs- tedi. Bu arada uretıcilenn bir bölü- rının kınldığı gözlendı. Olay ye- rine gelen DYP Manisa Milletve- kili Ümit Canayar eylemin yasa dışı olduğunu belirterek, "Ttafî- gi kapatarak bir şey elde edemezsiniz" dedi. Ureticiler Ca- nuyar'ın bu sözlen üzerine "Piya- sa iptal. Pakdemirli nerede?", "ABD'ye çay içmeye giden bakan buraya gelsin" sloganlan attılar. Uretıcilenn bir bölümunün de Akhisar - Golmarmara, Akhisar - Gelenbe karayollannı da kapat- tılar. Saat 18.00 sıralannda Manı- sa Emniyet Mudür Yardımcısı Mustafa Duyrnuş, Manisa Jan- darma Alay Komutam Albay Is- mail Iriyıldız, Kaymakam Sela- hattin Alanya ve Akhisar Emnı- yet Mudüru Ahmet Soranlar ure- ticiyi ikna ederek dağılmalannı Alım yapma sözü veren, ancak or- talıkta görulmeyen tüccar bürola- nna yönelen üreticilerin buralara taşlı sopalı saldında bulundukla- n ve 50'ye yakm işyerini tahrip et- tıkleri gözlendi. Bürolara saldıran üreticiye Manisa'dan takv iye ola- rak gelen çevik kuvvet mudahale etmeye başladi. Bu arada Akhisar Hava Meydan Komutanlığı asker- leri Tekel binasını koruma altına aldı. İlçe merkezindeki kilit nok- talarda denetımi ele geçiren gu- venlik güçlerı üreticiler arasında "önder" görduklenni gözaltına al- maya başladi. Gözaltına alınanla- nn sayısının 200'u bulduğu bildi- rildı. Bu arada bin polis 5 kişinin yaralandığı ve hastanede ayakta tedavi görduğu bıldirildi. Kırkağaç'ta ise fiyatlan düşuk Soma Karayolu'nu trafiğe kapat- tıiar. Uunun üzerine ilçe Janûar- ma Komando Alayi askerleri ola- ya mudahale etti. Yaklaşık 5 bin kişiyi dağıtan jandarma komaıı- dolan güvenlıği sağlamak üzere sokaklarda devriye gezmeye baş- ladılar. Diger olaylar Fiyatın duyulması sonrası Ma- nisa'da ANAP binası önünde top- lanan ureticiler, "Pakdemirli isti- fa", "Hukumet Utifa" diye bağır- dılar. Avnı eylem Milas, Ma|la, Bergama, Kınık'ta da yinelendi. Turgutlu'da da ureticiler tzmır- Ankara Karayolu'nu kapatmak is- tediler, ancak pohsin engellemesi üzerine Tekel binası önünde otur- Tütün üreticileri, açıklanan taban fiyatlan protesto etmek amacıyla Ege'nin çeşitli bölgelerinde eylem yaptılar. munun demiryolunu kapattı klan ve tzmir Ekspresı'nin kalkışına en- gel olduklan göruldu. Polisin ola- ya mudahale etmesi sırasında üre- tıciler trenı ve güvenlık güçlerini taş yağmuruna tuttu. Olay sırasın- da trenın ve gar binasının camla- sağlamaya çalıştılar. Üreticiler 5 saat süren eylemlerini sona erdi- rirken karayolunda kilometreler- ce uzunlukta konvoy oluştuğu gö- ruldü. Üreticiler daha sonra iki grup halinde Akhisar içine girdiler. bulan ureticiler "Hukümet Lstifa' diyerek ANAP ilçe binasına yurü- meye başladılar. Burada karşıla- nnda kımseyi bulamayan üretici- ler, binanın camlannı kırdılar. Da- ha sonra tekel binasının da cam- lannı kıran ureticiler, Kırkağaç - di. ma eylemini başlattılar. Öte yandan Gaziantep'te bulu- nan Başbakan Yıldırım Akbulut, tütun üreticilerinin tepkisiile ilgili göruşlerini soran gazetecilere, "Şu anda hiçbir şey soyleyemem" de-