Catalog

9 AĞUSTOS 1989 HABERLER CUMHURİYET/13 *Basbakaııhk Köşk'ten önemli' Sayın özal'a, cumhurbaşkanlığına aday oimaması yolunda telkinde bulunacağım. Bana göre cumhurbaşkanlığı sembolik bir makamdır. Siyaseti hizmet için yapan insanların başbakanlığı bırakıp cumhurbaşkanlığına geçmemesi lazım. Parlamenter sistemde başbakan esastır. TUNCAY OZKAN ANAPMı Konya Milletvekili Mehmet Keçeciler, "Cumhurbaşkanlığı makamı bana göre semboliklir. Sa>ın Özal'a, cumhurbaşkanlığına aday olmaması yolunda telkinde bulunacağım. Siyaseti hizmet için yapan insanlann parlamenler sistemde başbakanlıgı bırakmaması lazım" dedi. Keçeciler son siyasi olaylarla ilgili olarak Cumhuriyet'e yaptığı değerlendirme sırasında, "Sayın Kenan Evren'in latbikatıyla, yeni seçilecek cumhurbaşkamnın durumnnu birbirinden ayırmak lazım. Onun gelişinin özel şartlan var" şeklinde konuştu. Keçeciler, TBMM Başkanı'nm seçimine ilişkin olarak da, "Kim daha fazla oy alırsa gelir oturur, ama Sayın Genel Başkanım kim daha fazla oy alırsa, onu temaslanyla belirieyecek" goruşünü dile getirdi. Mehmet Keçeciler, Cumhuriyet muhabirınin son siyasi gelişmelere ilişkin sorularına şu karşılıklan verdi: Cumhurbaşkanhğı için ncdcn uzlaşma önerdiniz? Keçeciler, cumhurbaşkanlığına aday olmaması için ÖzaVa telkinde bulunacak ANAP îstişare Kurulu toplandı Cumhnrbaşkanlıgı sembolik makam: KEÇECİLER Muhalefet uzlaşmaz bir tavır içerisindedir ve millet kavga istememektediı. Millet kavga olmadan bir çözüm isteraektedir. Biz bir uzlaşma tavrı içindeyiz, ama bunu iyi bir şekilde izah edemiyoruz. Biz istiyoruz ki uzlaşmacı tavnmızı daima takviye edelim. Daha iyi gösterelim. Uzlaşma konusunda bunlan yeni bir strateji tespiti olarak söyledim. Cumhurbaşkanhğı bana göre sembolik bir makamdır. Türkiye1de her seferinde cumhurbaşkanhğı seçimlerinde tansiyon yükselmiştir. Bu sembolik makam için her seferinde tansıyonu bu kadar yükseltmenin sebebini anlamak zordur. Bu defa da tansiyon yükselmiştir, tansiyonu aşağıya çekmek de bizim görevimizdir. Bu tansiyon yiiksekliğinde askeri darbelerin bıraktığı bir ezikliği aramak dognı olur mu? KEÇECtLER Onu bilemiyorum, ama mühira olan tansiyonu aşağıya çekmek. Bunda da he pimize görevler düşer. Sayın Özal'a, cumhurbaşkanlığına aday olmaması yolunda bir telkinde bulunacak mısınız? KEÇECİLER Evet, doğm. ParlamentCT sistemdeyiz. Başkanhk sisteminde değiliz. Sembolik bir makamdır cumhurbaşkanhğı bana göre. Parlamenter sistemde başbakanlar vardır. Siyaseti hizmet için yapan insanların hizmeti, görevi olan başbakanlığı bırakıp cumhurbaşkanlığına geçmemesi lazım. Parlamenter sistemde başbakan esastır. CnmhurbaşkaBi bir ANAPtı otacak diyorsunuz. Bu ANAP'lı parlamentonun içinden mi çıkacak? KEÇECtLER Parlamentonun içinden olur. ANAP'lı olur. Muhalefete "adaylarınızı açıklavın, uzlaşma olsun' diyorsuauz, ama cumburbaşkanı kesinlikle ANAPIı olacak diye de belirtiyorsunuz. Bu ters olmuyor mu? KEÇECİLER Onlar adaylarını çıkarsınlar ki, müzakere havası ddğsun. Muhalefetin tavrı mantıki değil. 'Ben seçime girmeyeceğim, Meclisi boykot edeceğim* demek doğru bir tavır değil. Bu ne anayasada ne içtüzukte var. Reddeder, kabul eder veya çekimser kahrsınız. Cumhurbaşkanhğı seçiminde de adayınızı çıkartır, onun için kulis yaparsınız. Muhalefet diyor ki, 'biz hiç girmeyeceğiz! Parlamentoyu boykot etmek ne demek? Boyle bir müessese yok. Muhalefetin böyle bir boykotu demokrasi açısından etkili olmaz, mı? KEÇECtLER Boyle bir boykota gidildiğinde TüTk demokrasisini koruyacak olan sadece biz değiliz. Muhalefetin de görevleri var. Biz üzerimize düşeni yapanz. yasama organımn gövev yapamaması dupımunda olur. Yasama organından kanun çıkamaz duruma gelinirse olur. Mesela yasama organı yürütmeyi düşürür, devamh olarak. Şu anda yasama organı çahşmaktadır. Erken seçimin şartlan yoktur. Şu ana kadar ANAP'm teklif edip de çıkaramadığı bir kanunu hatırlıyor musunuz, yoktur. Muhalefet bir sorunun da buradan kaynaklandığını, ANAP'ın aldığı oy oranıyla, Meclisteki sandalye sayısının çelişkili olduğunu savunuyor. ÖzaTa 'Çanhaya^ya 9 9 Çik önerisi İstanbul Haber Servisi İ ANAP Yüksek Îstişare KuruluV nun cumhurbaşkanlığı seçiminin TBMM'nin işi olduğu ve erken seçimin yarardan çok zarar getireceği görüşünde olduğu bildirildi. Kurulun dün Başbakan özal'ın başkanlığında yapüan 4.S saatlik toplantısından sonra bir bildiri yayımlandı. Bildiride 26 Mart seçimlerinde ANAP'ın istenilen sonucu alamamasının muhalefetin üzerinde durduğu ölçüde bir moral çöküntüsüne sebebiyet vermediği beürtilerek, bilakis alınan dersle yeni bir çalışma azmi kazaraldığı ve yenilenen seçimlerden alınan neticelerle bunun kanıtlandığı ifade edildi. Bildiriyi okuyan Başbakan özal, tstişare Kurulu'nun cumhıirbaşkanı seçiminin TBMM tarafından çözülmesi gereken bir konu olduğu ve Meclisin bu görevi en iyi şekilde yapacağuıa olan inancını belirttiğini söyledi. özal'ın üyelere ekonomik ve sosyal olaylarla ilgili bilgi verdiği öğrenildi. Edinilen bilgiye göre çoğunluğunu eski DP ve AP'li milletvekilli ve senatörlerin oluşturduğu kurulu Üyeleri özal'dan cumhurbaşkam olmasını istediler. Ancak özal'ın bu konudaki görüşlerin kurulda tartışılmasma izin vermeyerek "Ben henüz karanmı vennedim. Bu konoda bir tartışma açılmasuu istemiyomm" dediği bildirildi. Kurul üyeleri aynca "Siz csmburbaşkaıu oton. Ama parti 1992'ye kadar iktidarda kalsın. 1992'de yeniden iktidar olsun. Herkes buna gayrel etsin. Parti dafalmasın" görüşünu ilettiler. Îstişare kurul üyelerinin Türkiye'yi dolaşarak ANAP hakkındaki izlenimleri toplamalan ve özal'a aktarmaları görüşüne varıldı. Kurulun önümttzdeki toplantısını eylül ayında yapacağı bildirildi. SHP'den DYP've • / soğıık bakış BETÜL UNCULAR ANKARA SHP, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi yolunda anayasa değişiklik taslağı hazırlayan DYP'nin bu önerisini ciddi bulmuyor. Bu nedenle DYP'nin imzaya açacağı anayasa değişiklik önerisine SHP'nin imza vermeyeceği vurgulanıyor. SHP, DYP lideri Süleyman Demirel'i de gerek erken seçim, gerekse cumhurbaşkanlığı seçimi konusunda tutarlı davranmamakla eleştiriyor. SHP MKYK'run önceki akşam Genel Başkan tnönü'nün başkanlığında yaptığı toplantıda, DYP'nin son günlerde siyasi gündeme soktuğu anayasa değişikliği önerisi konusu da görüşüldü. Edinilen bilgilere göre, Genel Sekreter Deniz Baykal bu konuda yürütme kuruluna bilgi verdi. SHP yöneticileri arasında bu öneri taraftar bulmadı. DYP önerisinin içtenlikli bulunmadığı görilşü ortaya çıktı. Yetkililer, SHPDYP taslağının ortaya çıkmasım bekleyecek. SHP'deki ağırlıklı görüş, TBMM'nin asli görevlerinin her şeyin üzerinde tutulması yönünde. Demirel'in anayasa değişiklik önerisiyle ortaya çıkmasından, şimdi de erken seçimden vazgeçtiği anlamının çıktığı ve bu konuda DYP'nin tutarsızlığının belirginlık kazandıği görüşünu dile getirdiler. "SHP'nin 26 Marttan bu yana izlediği tutarlılıgın, DYP'nin ve genel baskaıunın şovmenliğini geri planda bıraktığı, bu nedenle DYP'nin gündeme çıkmak istedi&i" görüşü dile getirildi. lopiantıda ayrıca, SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ile Güneydoğu'ya giden yürütme kurulu üyeleri aynntılı bilgiler verdiler. Buna göre SHP Güneydoğu'daki sorunlan olaylar çıktıkça değil, sürekli izleyecek. SHP, Güneydoğu1 daki sorunları sürekli Türkiye'nin gündeminde tutma çabası içinde olacak ve sorunların çözümü için arayışlara girilecek. Edinilen bilgilere göre, SHP heyeti, Güneydoğu'da resmi yetkililerin verdikleri bilgileri yeterli bulmadı. Olaylar hakkında resmi ağızlann aynntılı bilgiler vermekten kaçındıkları, bu nedenle Güneydoğu sorununun kamuoyunda tek yönlü olarak yansıdığı göruşu dile getirildi. Yetkililerin basına da gerekli ve yeterli bilgileri vermekten kaçınmaları nedeniyle Güneydoğu'daki olaylarda kamuoyunun tek yönlü bilgilendirildiği, bunun da devletin lehine durumlar yaratmadığına dikkat çekildi. öğrenildiğine göre, iki köylünün öldüruldükten sonra yakılması olayının kamuoyuna yanlış aksettirildiği, olayın geçtiği Yoncalı Köyü'nde askerlerle tam sekiz saat süren bir çatışmaya girildiği yolundaki bilgiler resmi ağızlarca SHP'lilere aktanldı. Öte yandan SHP Genel Sekreteri Deniz Baykal'ın imzasıyla 1 ağustosta il, ilçe ve belediye başkanhklanna gönderilen genelge uyannca tüm yurtta başlatılan imza kampanyasının yoğunlaşarak sürdüğü bildirildi. Baykal imzasıyla örgüte gönderilen genelgede, erken genel seçim mücadelesinin bir parçası olarak genel merkezin cumhurbaşkanlığı seçiminden önce bir "erken genel seçimin yapılmasına yönelik halk isteğinin belgeli hale dönıişmesinde yarar görüldüğü" vurgu landı. Örgütler aracılığıyla yurt düzeyinde imza kampanyası açılmasmın uygun görüldüğü belirtilen genelgede,'il, ilçe, belde belediye başkanlıklan ve il genel meclisi üyeleri düzeyinde yapılacak toplantılarda ilçe ilçe, belde belde ve köy köy imza kampanyası takviminin belirlenerek genel sekreterliğe gönderileceği yer aldı. Hazırlanan takvimin ilan edilerek halka duyurulacağı ve yerleşim birimlerinde ilan edilen gündeki kampanyaya halkın katıhmının azami düzeyde saglanacağı ifade edilen genelgede, belediye başkanlarının tüm olanaklarıyla çalışmalan desteklemesi istendi. Kampanya ağustos ayı boyunca sürdilrülecek ve ortaya çıkan metin TBMM Başkanlığı'na sunulacak. Başbakan Turgut Ûzal dun akşam istanbul Sanayi Odası'nın 37. kuruluş yıldönümu nedeniyle Hilton Oteli'nde veriten dayete katıldı. ÖzariabiriiktedavetedevletbakanlanGüneşTarter, Işın Çelebi, İlhan Aşkın ile Maliye ve Gümrük Bakanı Ekrem Pakdemirti, Adalet Özal İSO'nun yemeğinde ANAP'ta ince Özal gücünü eylülde sınayacak Haber Merkezi Başbakan Turgut Özal'ın TBMM başkanlığı ile cumhurbaşkanhğı seçimleri öncesinde ANAP içindeki etkinliğini ve gücünü, kendisinin belirleyeceği ANAP'lı Meclis başkanı adayının seçimiyle sınayacağı belirtiliyor. Özal MKYK'da önceki gün alınan karar uyannca Meclis başkanlığı ve cumhurbaşkanlığı için milletvekilleriyle tek tek görüşmeler yapacak. ANAP içinde son toplantılar ve açıklamalar sonrasında Mehmet Keçeciler'in giderek ön plana çıktığı gözleniyor. Keçeciler'in Özal sonrası liderlik konusundaki açıklamalanrun ardından bu yollu demeçlerin kesilmesine dikkat çekiliyor. Bazı çevreler Özal sonrası için Keçeciler'in hazıriandığını söylüyorlar. Hasan Celal GüzeJ'in Özal sonrası parti Hderhğine yonelik yaklaşımlanna karşı çıktığı ve Mesut Yılmaz'dan yana tavır aldığı için kutsal ittifak içinde eleştirilere uğrayan Mustafa Taşar'ın, ittifakçılarla arasının yeniden düzeldiği izlenirken TaşarGüzel kavgasının sürdüğü vurgulanıyor. V'ehbi Dinçerier'in de TBMM başkanlığı konusunda Özal'ın belirleyicilik rolunü üsttenmesinden rahatsız olduğu ifade ediüyor. Dinçerler de ittifakçı grup içinde Mehmet Keçeciler'le Meclis başkanlığı için yakın temaslarda bulunuyor. tttifakçı grup Özal'ın cumhurbaşkanı olmasından sonra parti içi liderlik konusunda da ince hesaplar yapıyor. Bu bağlamda ittifakçı grup tarafından desteklenen Hasan Celal Güzel gibi isimlere parti içinde sert muhalefet yapılmasının önlenmesine yönelik bazı girişimler yapıldığı ve milletvekillerinin yıpratıcı sert demeç vermemelerinin istendiği öğrenildi. Bunlar arasında Hasan Celal Güzel'e karşı Mesut Yılmaz'ı destekleyen açıklamalar yapan Nureltin Dilek de bulunuyor. Öte yandan ANAP'ın liberal kanadında da TBMM başkanlığı konusunda ÖzaPın "tek bdirleyici" olması tepkilere neden oldu. Doğancan Akyürek Özal'ın belirleyeceği adaya karşı kendisinin de aday olacağını açıkladı. Başbakan Özal'ın cumhurbaşkanlığı öncesinde TBMM başkanını belirlemek için girişeceği temaslar,.cumhurbaşkanı olup olması konusunda da kendisine bir fikir verecek. Özal'ın TBMM başkanı konusunda çok aday yerine bir iki kişinin ortaya çıkmasım istediği, bunlar arasında da kendisinin bir seçim yapma taraftan olduğu biliniyor. Bu konuda Özal'a karşı gelişecek bir muhalefetin boyutu cumhurbaşkanlığı secimlerini de etkileyecek. Halen ANAP içinde Vehbi Dinçerler, Metin Emiroğlu, Doğancan Akyürek, Kaya Erdem, Necmettin Karaduman, Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Mükerrem Taşçıoğlu, Haydar Özalp gibi kişilerin adı TBMM başkanlığı kulislerinde KEÇECİLER Bizimle beraber seçimlere katıldılar. 1983 ve 1987 seçimlerine katıldılar. tştirak etmeyip de, biz bu seçimleri protesto ediyoruz deselerdi, o zaman haklı olabilırlerdı. Bizimle beraber seçimlere katıldılar. Bugüne kadar "Evren ayrı" muhalefetin saygın liderleri olarak Cumhurbaşkanlığı Türkiye' Erken seçim giindeme gelir parlamentoda yer aldılar. Parlamentonun meşruiyeti hakkında de oldukça geniş yetkilere sahip mi? KEÇECtLER Erken seçim herhangi bir şey söylemeye hakları bir makam. Siz bu makamın serabotikleştirilmesinden bahsettiniz. Bunun için bir yasal düzenleme düşünür müsünüz? KEÇECtLER 1982 Anayasası'na göre normal bir cumhurbaşkanhğı seçimi yeni yapılacaktır. Ben ayrıca cumhurbaşkanının halka seçtirilmesi görüşüne de taraftanm, ama bunun için başkanlik sistemine geçmek lazım. Şu an bizde parlamenter sistem var. Cumhurbaşkanının mümkün olduğu kadar icranın içine girmemesi lazım. Anayasamız böyledir, bu manadadır. Ama böyle değil. Atamalann yansını cumhurbaşkanı yapıyor, diğer yansını da kararnameleri imzalayarak deneüiyor. KEÇECİLER Sayın Kenan Evren'in tatbikatıyla yeni seçilecek cumhurbaşkanının durumunu birbirinden ayırmak lazım. Onun gelişinin özel şartlan var, ama Bakant Mahmut 01tan Sungurtu ve Ulaştırma Bakanı Cengiz Tuncer de kabunlar değişebilir. Bu konuda katıtdı. Özal burada şanayı odasının yönetim4curulu başkanı Nurullah Gezgın'rarnamelerle ilgili kanunu değişle meclis başkanı İbrahim Bodur, TCırkıye Odalar ve Borsalar Şırlığı Başkanı tirirsiniz. Değiştirdık de. Ali Coşkun ve istanbul Tıcaret Odası Başkanı Yalım Erez'le aynı maşaya Soyut bir cumhurbaşkanlığı oturarak özel sektörün sorunları hakkında bilgl aldı. (Fotoğraf: Esat Pala) için gerekli çalışmalar yapılabilir diyorsunuz? KEÇECİLER Evet, yapılabilir. Parti içinde ortaya çıkan başbakan adaylanna ne diyorsunuz? KEÇECtLER Arkadaştanmızın hepsi değerlidirler, ancak henüz sayın genel başkan görevindedir. Adaylığım açıklamamıştır, ri sonrasında tebrikler gelecek. O ° y™1™ D a a meselelerde acele etkonuşuluyor. Özal'ın cumhurbaşkanlığı ko zaman muhalefet ne diyecek?" m e m e k l a z > m nusunda ittifakçı ve liberal grupANAP kongresı cumhurbaşların mutabakat içinde olduğu Siyasal gözlemaler, Uaşbakan' kanlığı seçimlerinden önce toplagözleniyor. Bu konuda Mustafa ın ANAP içinde gireceği temasla nır mı? Taşar, "Şimdi yaşanan sorun rın ve bunların sonucunda KEÇECtLER Hayır. Cumcumhurbaşkanlığı konusundaki TBMM başkanlığı, ANAP Mec hurbaşkanlığı seçiminden sonra belirsiziikten kaynaklanmaktadır. lis grup ve başkanlık divanı üye toplanır. Sayın Özal cumhurbaşBelirsizlik giderilince, aday orta lerinin seçimiyle, parti içindeki kanı seçilince partiden istifa etmek ya çıkınca sorun da kendiliğinden olası değişikliklerde gelecek isim zorundadır. ortadan kalkar" görüşünu savu lerin ANAP'taki yeni oluşumları Parti genel başkanlıgıyla başnuyor. Parti içinde etkili bir itti ortaya çıkaracağını dile getiriyor bakanlığı birbirinden ayırma forfakçı milletvekili ise Özal'ın cum lar. Siyasi çevreler özal'ın parti mülleri dile getiriliyor. Siz bu kohurbaşkanlığı konusunda şu gö içinde guçlu olduğunu hissetmesi nuda ne diyorsunuz? rüşleri dile getirdi: durumunda cumhurbaşkanı olKEÇECtLER Bu formül ge"Özal cumhurbaşkanı olacak, maktan kaçınmayacağını, ancak çiş için düşünülebilir, ama uzun 1 başka çaresi yok. Özal sonra öy cumhurbaşkanlığı konusunda vadeli olmaz, geçicidir. Türkiye le bir çözüm bulacak ki ona parti Özal ailesinin iç dengeleriyle, Baş nin siyasi yapısı bunu kaldırmaz. TBMM Başkanı'nm seçimi içinde kimse hayır diyemeyecek. bakan'ın Cumhurbaşkanlığı KoDiyenler hain damgası yiyecekler. nutu'nda oturduğu sırada muha ANAP için bir uzlaşmayla mı olaUnutmamak gerek ki biz hepimiz lefetin ortaya koyacağı tepkileri cak, yoksa en çok oyu alan aday ANAP gemisinin içindeyiz. Sayın göğüsleyip göğüsleyemeyeceğini mı seçilecek? Özal'ın da cumhurbaşkanhğından düşüneceğini beliıtiyorlar. Ancak KEÇECtLER Kim daha fazbaşka gidecek yeri yoktur. Muha ANAP içinde Özal'ın cumhurbaş la oyu alırsa o gelip oturacak, ama lefet bir ay içinde Özal'ın cuınhur kanlığı konusunda genel bir ka sayın genel başkanım kim daha başkanlıgını kabul eder. Yurtdı bullenme havasının egemen oldu fazla oy alırsa onu temaslanyla şından cumhurbaşkanlığı secimle ğu izleniyor. belirleyecek. yoktur. Akıllan neredeydi, vaktinde katılmasalardı. Cumhurbaşkanlığı makamına oturacak kişinin profili nasıl olmalı? KEÇECtLER Elbette ki birleştirici, bütünleştirici, kendisine başvurmada çekinmeyeceğimiz, şüpheye düşmeyeceğimiz bir yapıda olmalıdır. Parlamentonun içinde buna uygun çok değerli insanlarımız var. Cumhurbaşkanlığı makamını işgal eden kişinin tarafsız olması demek, evvelce siyasetle uğraşmamış olması anlamına gelmez. Evvelce siyasi faaliyette bulunanlar da olur. Kaldı ki doğrusu da budur. Siyaseti yapıyorsunuz. Siyaseti yapan insanlara en üst mercileri yasaklıyorsunuz. Bu olmamalı. SHP İstanbul İlKongresi 20 ağustosta İSTANBUL (AA) SHP tstanbul Olağanüstfl 11 Kongresinin 20 ağustos pazar günü yapılacağı öğrenildi. Edinilen bilgiye göre, olağanüstü il kongresine, Kartal dışındaki bütün ilçelerden delegeler katüacalc. Kartal ilçe kongresi, geçen ay içerisinde yapılmış ve ilçe seçim kurulu tarafından iptaJ edilmişti. Iptal edilen Kartal ilçe kongresinin tarihi de 13 eylül olarak belirlendi. tl kongresinde 49 delege ağırlığı olan Kartal ilçesi, eski delegeleri ile de kongreye giremiyor. SHP İstanbul il örgütü yetkililerine göre, daha önce Pendik ilçesi Ue biılikte değerlendirilen ve 64 delegeye sahip olan bölge, ayrılmış, Kartal'a 49 delege, Pendik'e de 15 delege kontenjanı tanınmıştı. Bölünmüş ilçe olması nedeniyle, eski delegelerin belirlenemediğini kaydeden SHP il örgütü yetkilileri, Kartal'ın kongreye kaülmayacağını söylediler. CUMEYT ABCAYUBEK yanyof ANKARA Her şey yerli yerine oturuyor. Özal'ın cumhurbaşkanı adaylığı resmen söylenmiyor Ama ANAP MKYK üyeleri, Özal'ın davranışlarından, sürekli gevelediğı dolaylı laflardan anlıyorlar. Aday olacak. Cumhurbaşkanı olmaya can atıyor. Bir cankurtaran simidi önünde, yakalamış ucundan, kaçırmak istemiyor. MKYK'da Özal'a akıl vörenler var. Muhalefeti oldu bittiye çekmek, muhalefetin uzlaşma ister görünen önerilerini geri çevirmeyen siyasal bir manevra yapmak. Niyet, amaç bir cümleyle ortaya konuluyor. Özal'a diyorlar ki: "Nasıl olsa sonunda bizim dediğimiz olacak. iyisi mi, muhalefeti uzlaşma zeminine çekecek birtakım girişimler yapınız." Kafa bu. "Nasıl olsa bildiklerini okuyacaklar. İyisi mi zevahiri kurtarıcı, seçimin demokratik yollardan geçerek yapıldığını gösterecek hareketler" istiyorlar. Özal ne desin? Aradığı bir göz. Bakıyor ki partinin başından hele bir gitsin, ganimeti aramızda paylaşalım diyenlerle, asker gibi peşinden seyirtenler cumhurbaşkanı olmasında anlaşmtşlar. Gerisi kolay. Zira istediği partiyi kendi çizgisine getirmek, şu ya da bu yoldan ihtiraslarını gemleyemeyenleri kullanmak. Dosyalı "Başüstüne" diyor neredeyse. "Ben de öyle düşünüyorum." MKYK toplantısından sonra "küfür bilmez, kızıp köpürmez" Özal, muhalefeti aday saptayıp avıklamaya çağırıyor. Uzlaşmacı bir lider de böyle olmalı. Tabii Özal'a göre. Dünyanın hangi ülkesinde görüldü. Muhalefetin bir cumhurbaşkanı seçmeye sayısı yetmiyor. Çoğunluk başka partide. O partinin başkanım ne Türkiye'nin geleceği, ne siyasal bunalımların doruğa çıkması olasılığı, kişisel ihtirası dışında hiçbir şey etkilemiyor. ANAP çoğunluğunun bir ANAP'lıyı tabii kendisini cumhurbaşkanı seçeceğini davul zurna ilan ediyor. Sonra dönüp kamuoyuna, muhalefeti aday göstermeye çağırıyor. Erdal İnönü, önceki gece Doğu'dan dönmüş. Ayağının tozuyla Özal'ın yeni hikmetini öğreniyor, "Önce kendi adaylartnı söylesin, sonra bizden beklesin" diyor. Sağduyu ve mantık, İnönü'yü haklı kılıyor. Demirel ise, "Seçilmesini meşru kılmanın yollannı, kılıfını hazırlıyor" diye sert çıkıyor. O, bir sıfat takmış. ANAP Grup Başkanvekili Cumhurbaşkanı Özal! SHP'de dün başka yorumlar yapılryor. 1 ağustosta SHP milletvekillerinin top lu olarak Özal'a hayır demesinden sonra başbakan şaşırdı. Şimdi yan çizmenin yollannı arıyor. SHP üst kademesine bakılırsa Özal aday olmayacak. Olsa olsa kamuoyunun, muhalefetin tarafsızlığında, cumhurbaşkanlığı niteliklerinde yadırgamayacağı bir isim bulacak. Ne var ki, sular şu günlerde SHP'nin inandığı yönde akmıyor. Özal kararh. "Dosyalı cumhurbaşkanı" olma pahasına Çankaya'ya çıkmaya hazırlanıyor. Her ANAP mıtletvekili ile ayrı ayrı konuşmaya karar vermesi, her birinı bağlamaya, yeterin üstünde oy toplamaya yöne1 lik. Bir başka kuliste istanbul'da Özal ın çok yakın çevresinden beş altı kişiye adaylığının kesin olduğunu söylediği "Benden sonrası?. Başınızın çaresine bakın" dediği yaygın. Hatta ve hatta, Özal'la demokrasi bekleyen kimi ANAP'lılar İstanbul toplantısından hüsranla dönüyorlar. Örneğin Vehbi Dinçerler... ANAP grubunda çekişe çektşe öteki adaylara fark atabileceğini düşünüyordu. Metin Emiroğlu, Meclis başkanı olabileceğini sanıyordu. Özal'ın Meclis başkanı seçiminde grubu serbest bırakacağına, muhalefet oylarıyla kazanacaklarına «inanıyorlardı. "Patron karışmazsa" diyorlardt. Şimdi bu ger çek, işüyor. Özal Meclis başkanı seçimine "müdahale edecek." Ne Akbulut, ne Emiroğlu ya da Dinçerler.. Başbakan'ın kafasında, arkasını döndüğünde demokrasinin gerekleri yerine Özal'ın dediklerini yapacak bir isim var: Adalet Bakanı Oltan Sungurlu. Meclis başkanlığına düşündüğü isim. Özal'ın aday olmayacağına SHP inanırken, DYP'de tersine beklenti yaşanıyor. Ne var ki SHP'de aday olup Çankaya'ya çıkarsa, Özal'ı tez elden bu görevden almanın çeşitli, ama demokratik, yasal yöntemleri üzerinde fikir cimnastiği yapılıyor. DYP'de olduğu gibi. Çoğunluğu ilk seçimde ele geçirecek muhalefet partilerinin anayasa değişikliğiyle Özal'a ömür biçtikleri yeni siyasal filizlenmeler. damatlan, yakınlan, eşleri dostlanyla ilgili dosyalar hazırlanmadı. Özal direnir ve yukan çıkar. Dosyalar da Mecliste boy göstermeye başlar. Anayasa, bir cumhurbaşkanının makamından uzaklaştınlmasının yöntemlerini gösteriyor. "Dosyalı cumhurbaşkanı"nı uzaklaştırma yaptınmı bu dosyalarla gerçekleşmez. Velakin, Çankaya'da, Mecliste dosyaları tartışılan bir dosyalı cumhurbaşkanı sıfatıyla oturur. Daha önemlisi oturabilir mi? Poiise yeni tip telsiz 'Mandallayan' belirlenecek Hacıbekir işyerlerinde işverenden kesin' kapatma kararı tşSendika Servisi Bayram öncesinden bu yana işçi direnişleri ve tazminatsız işçi çıkarmalan yaşanan, üretim ve satışa kapalı kalan tarihi Hacıbekir işletmeleri için işveren kesin kapama kararı aldı. Hacıbekir işvereni, dün işçilerin orgutlü olduğu Tek Gıdatş Sendikası'na işyerlerini resmen kapattığını bildirdi. Tek Gıdalş Sendikası Başkan Vekili Ömer Gülec, unlu tatlıcının kapatılması ile ilgili bildirimi, "tşverenin amacını bilmiyoruz. Bu haksız bir kapama" olarak değerlendirdi. Guleç, Hacıbekir işvereninin şimdiye kadar 70 işçinin tazminatsız olarak işlerine son vermiş bulunduğunu anımsatarak, işçilerin de artık bu işyerlerinde çalışmak istemediklerini, ancak yasal haklannı istediklerini söyledi. İşçilerin tazminat haklan için yargı yoluna başvurduklannı belirtti. 6 Örneğin Baykal, "Yukarı çıkamaz" derken, sağduyuyu, siyasetin akılcı kurallarını düşünüyor. Muhalefet ve kamuoyu ağırlığını. Özal'a vız gelip tirıs giden demokrasi. Sözden söze atlarken Baykal, Doğu sorununu da "işi müteahide vermiş" deyimini kullanıyor. Doğu da umurunda değil, demeye getiriyor. VarÖzal, 1960'tan sonra Meclislerin ken sa yoksa Çankaya. di iradeleriyle cumhurbaşkanını seçeErda! İnönü, Doğu'dan döndüğü gemediklerini söyleyerek şimdiden "müs ce parti yöneticilerine "Ben başbakan takbel eylemini" aklamaya çalışıyor. olsam, bir hafta oralarda yatar kalkar, Gürsel, Sunay, Korutürk geldi geçti. soruna çözüm arardım" diyor. Efendim Özal'ın siyasal savları tartışılabilir. Bu, nerde? Biz, İnönü muhalefet, sağduyu, bir yana. Ama hiçbiri "dosyalı cumhur kamuoyu nerede! başkanı" sıfatına layık görülmedi. SeAğır aksak, kış başında sıcak günleçildiler, siyasal davranışları eleştirildi, eleştiriliyor. Kardeşleri, oğulları, kızları, re yol alıyoruz. tSTANBUL (AA) Emniyet Genel Müdürlüğü'nce satın alınan yeni lelsizlerin, İstanbul emniyetinde de dağıtımına başlandı. Yeni tip telsizlerin kullanılmaya başlanmasıyla, polisler arasındaki konuşmalann denetleneceği, "mandallama" türü eylemlerinin de önüne geçileceği öğrenildi. İstanbul Emniyet Müdürluğü yetkililerinden alınan bilgiye göre, yürutulen yenileme çalışmaları sonucunda telsiz haberleşmesi daha kaliteli hale gelecek. Telsizlerde yapılacak elektronik bir değişiklikle, haberleşmeyi yapan ekibin kodu merkezdeki kontrol panelinde görülecek. Böylece, "mandallama" yapan polis anında belirlenecek. Yetkililer, "mandallama" eyleminin, zaman zaman çalışmaIarda aksamalara ve gecikmelete yol açtığını, takip ve eşgal bildirme gibi çalışmaların "mandallama" yüzünden aksadığını söylediler. Yetkililer, "raandallama"nın "mesleklen men" cezasını gerektiren ağır bir suç olduğunu belirttiler. özellikle telsizden "sert bir emir" geçtiği zaman "mandallama" nın yoğunlaştığına dikkat çeken yetkililer, bundan sonra bu eylemi gerçekleştirenlerin yakalatıabileceğini ve cezalandırılacağını bildirdiler. "Mandallama", iki merkez arasındaki konuşmanın, üçiıncü bir merkez tarafından sinyal yollama düğmesine basarak eıılellenmesi anlamında kullanılıvor. TGS eylemi Türkiye Gazetecüer Sendikası (TGS) üyelerinin "ek zam'Msteklermin işverenlerce readedilnîesi uzerine başlattıkları protesto eylemlerî dün de sürdu. İstanbul'da TGS'nin örgütlü olduğu işyerlerinde çalışan TGS üyeleri dün yine bir saatlik öğle tatilini tam olarak kullandılar. Saat 12.30'da da Cağaloğlu Meydanı'nda toplanan TGS üyeleri enflasyonun arttığını gösteren gazete kupürlerinin üzerine maaş bordrolarıyla "ek' zam" yazdıkları çelengi kısa bir yürüyüşle Gazete Sahipleri Sendikası önüne bıraktılar. Burada bir konuşma yapan TGS İstanbul Şube Başkanı Yavuz Şimşek "ek zam" mücadelesinin "haklı ve meşru" olduğunu yineleyerek, "ek zam alınıncaya kadar değişik yontemlerle mucadeleyi sürdürecekkrini" belirtti. Protesto eylemine TGS'nin bazı merkez yöneticileri ile İstanbul şube yöneticileri de katıldı. TGS üyeleri Ankara, Izmir ve Adana' da da bir saatlik öğle tatilini tam ola;ak kullandılar ve toplusözleşmede öngoruldüğü şekilde günde 7.5 saat çalışma eylemini sürdürduler. Demirçelik grevi Çeliklş Sendikası'nın demirçelik işletmelerindeki grevi 97 günu doldururken, ulke genelindeki çeşitli sendikaların İstanbul'daki şube yöneticileri, grevci işçilere maddi ve manevi yardım amacıyla harekete geçti. Sendikaların tstanbul'daki tüm şube yöneticileri 10 ağustos perşembe gunu Ek xam çeleagi Cağaloğlu Meydamnda toplanan TGS üyeleri gazete kupurlennın uzenne I çelengı kısa bir yürüyüşle Gazete Sahıplerı Sendikası'nın önüne bıraktılar. toplantıya çağrıldı.