Catalog

30 ARALIK 1987 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TÜRKlYE'den ALTINDÖVİZ SERBEST PİYASADA DÜN 1114 Ata Vn (sabş) 123.M0 M. B A N K A S I ' N B A B U G Ü N (dövız aJış) 1014.90 (efektif satış) 1030.12 (döviz alış) 030.10 (efektif satış) 045.04 Holding yöneticilerinin 1988 ticreti belirleniyor Yaşar Holding ev sahipliğinde îzmir'de yapılan toplantımn ardından büyük holdinglerde üst yöneticiler içinzam %45'ten başlayıp %65 'lere kadar uzanıyor. MERALTAMER Büyük holdinglerin üst yöneticüerine 1988 yıb için yapacaklan ticret zammı yavaş yavaş bclirlcnmeye başladı. Tbplusözleşme kapsamı dışında kalan üst düzey yöneticiler için Koç ve Sabancı gnıbunda 1988 zammının, yüzde 45 ve 50'den başlayıp yöncticinin başansına göre yüzde 65'lere kadar tırmandığı belirtiliyor. Bu yıl da bu toplantımn yaklaşık bir ay kadar önce Yaşar Holding'in ev sahipliğinde lzmir'de yapüdığı belirtiliyor. Holdinglerin endüstriyel ilişkiler koordinatörlerinin katıldığı bu toplantıda, her holding yöneticisi yıl içinde kendi personeli için getirdiği yeni planaklan anlatıyor ve bir sonraki yıl için kendi görüşlerini acıklıyor. Tbplantı sonunda tüm görüşler alındıktan sonra ortaya belli bir ortak görüş çıkıyor. lirtiliyor. Hele Koç ve Sabancı gruplanrun Arçelik gibi, Beko gibi, Lassa gibi "en gözde ve büyük" şirketlerinin» yöneticilerine "biçilen flyaün" ancak bir yıl sonra mart ayında gelir vergisi listeleri açıklandığanda ortaya çıkabileceğinden söz ediliyor. Bir büyük holdingin sahibi bu konuyla ilgili sorulanmızı yamtlarken, yöneticiye talep olan sektörlerde, yönetici ücretlerinin her türlü ölçünün dışında hesapsızca artmasını önlemek için böyle bir "ceatflneaJik anlaşmasTna ihtiyaç duyduklarjnı söyledi ve "Böylelikle hem istisnalar dışında transferleri önkmiş olnyoraz hem de sonımhüuk bteyen beiH görevler için belli ücret dnzeytcri beiirkmiş oluyoruz" dedi. Bir diğer işadamı ise bu uygulamanın sadece büyük holdingler arasında yaygın olmayıp, başta tekstil ve demirçelik olmak üzere çeşitli sektörler için de geçerli olduğuna dikkati çekerek, "Mesela bir usUbaşt, ya da kısım sefinin yıl sonnnda alacagı zammı da biz sektöriin dljer bfiyükJerine danısarak birfikte bettrleriz. Yoksa, fabrikada buzursazlak ohur. Kaliflye ekmanlar birkaç puan yttksek zam veren rakip firmaoın kapuanı çalmaya başlarlar" dedi. 1988'DE PARANIZ Doların rekor düşüşü sürdti ABD para birimi Tahtakale'de 1114 liraya kadar geriledi. Böylece, Merkez Bankası kuru ile Tahtakale fiyatı arasmdaki fark yüzde 8.1'e düştü. Ekoaomi Servisi Dolar, hem dı$ borsalarda, hem de iç piyasalarda değer yitirmeye devam etti. Amerikan para birimi Londra'da 1.59 marka doşerken yeni bir rekor kırdı. Dolar, Tahtakale'de de 4 lira değer yitirerek 1114 liraya düşerken Merkez Bankası'run kurlan ile Tahtakale arasındaki fark da yüzde 8.1'e düştü. Tokyo'da önceki gün 123.55 yenden kapanan ABD para büimi dün 123.500 yene geriledi ve Ikinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en düsük düzeyine inerek yeni bir rekor kırdı. Dolar daha sonra açüan Londra Borsası'nda ise Beyaz Saray'ın dolann yeteri kadar düştüğü yolundaki acıklamasına rağmen 123.05 yene düştü. Londra'da önceki günü 1.5940 marktan kapatan Amerikan para birimi aynı borsada dün 1.5900 marka düştü. Gözlemciler yıl sonunun yaklaşması nedeniyle borsalarda işlem hacminin azaldığını, bunun da doların değer kaybına yol açan nedenlerden birisi olduğunu kaydettil». Londra'da altının 31.1 gramlık onsu 6 dolar değer kazanarak 489.50 doiara çıktı. Bu arada Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada para birimlerinın yenıden istikrar kazanmasının istendiği, dolann daha fazla değer kaybetmesinin 'ten etki' yapabileceği bildirildi. Beyaz Saray Sözcüsü Marlin Fitzwater, "Dolarda btikrar göratek tetiyonız. Dolann daba fazla dtsmestain ya da daifalaamasıniB, amaciananın leni bir etkl yapafagıaa Inamyoraz" dedi. Fitzwater, borsalara raüdahale konusunda, "Sadece bettrti oateauer izerimfc tartışmıyornz" dedi. Amerikan para birimi Tahtakale'de önceki güne göre 4 lira daha değer yitirerek 1114 liraya geriledi. Dolann dıs borsalardaki değer kaybına rafmen Merkez Bankası'nın bugün geçerli olacak efektif satış kurunu yaklaşık 4 lira arttırarak 1030.12 liraya çıkması üzerine serbest piyasa ile resmi kur arasmdaki fark yüzde 8.1 ile 83.88 liraya düştü. Dolar, Tahtakale'de 1 arahkta 1090, 2 araükta da 1137 liradan işlem görmüştü. Tahtakale'de mark 700, Isviçre Frangı, 854, tngiliz Sterlini 2090 liradan satıldı. Kapahçarşı da ise âltm fiyatlan geriledi.CumburiyetAltmı500lira daha gerileyerek 123 bin liraya, 24 ayar külçe allım ğramı da 17 bin 900 liraya düştü. Yurtdışında çalışan ve yılbaşı tatili nedeniyie Türkiye'ye dönen işçilerden gelen talep üzerine Reşat Altını 2 bin 500 lira aıtarak 145 bin liraya çıktı. Interbank faizi yüzde 60 ANKARA (ANKA) Bankalararası para piyasasında dün bir gecelik borçlanmaların yıllık ortalama ağırlıklı faizi yüzde 60 oiarak belirlendi. Borsa komisyofıcusu YenerKaycu Altın ve hîsse senedî favorî Tasarrufun GSMH'daki payı % 25.6 ANKARA (ANKA) Yurtiçi tasarrufîarın gayri safı milli hasıla (GSMH) içindeki payı giderek yükseliyor. 1986 yılmda yüzde 22 oiarak hesaplanan tasarruflann ulusal gelire oranınm bu yıl yüzde 25.6 olacağı tahmin ediliyor. thracatın % 48'i AT ülkelerine ANKARA (AA) thracatçılann gözdesi A vrupa pazarlan oldu. Ocakkasım döneminde gerçekleştirilen toplam 8 milyar 898.1 milyon dolar tutanndaki ihracatın yüzde 48.4'ünü A vrupa Topluluğu ülkelerine yapılanlar oluşturdu. Bu yılki toplantıda holding yöneticilerinin yüzde 4550'lik bir zam oramnı alt sınır oiarak belirledikleri kaydediliyor. Üst sınır ise çogunlukla holding yönetim kurulu başkanı ile gözüne kestirdiği basanlı yöneticisi arasınHolding personelinin yaklaşjk yüz da "sır" oiarak kalıyor. de 5'i için geçerli olan bu uygulamada Bu toplantıya katılmayan lekfen, çıplak maaşa yapılan zamlann yanı sı Enka gibi kuruluşlar da toplantımn sora, yöneticilere yıl içinde ödenen prim nuçlannı izliyorlar ve kendi yöneticiler ve ciroya, şirketin o yılki performan lerine verecekleri yeni yıl zammını disına bagUı oiarak kapalı zarf içinde öde ger holdinglerle aynı doğrultuda belirnen yıl sonu primi kuşkusuz ayrı bir liyorlar. "önem" taşıyor. Büyük holdinglere yakın kaynaklarAralannda Koç, Sabancı, Eczacıba dan sızan bilgilere göre Ercanlar'da ve Eczacıbaşı'nda bu oran yüzde 50 doşı ve Yaşar Holding gibi kuruluşların bulundugn büyük holdingler 6 yıldan laylannda belirlenmiş bulunuyor. Ama beri yıl sonu gelmeden bir araya gele iki holdingde de personelin yüzde l'ini rek üst düzey yöneticilere bir sonraki oluşturan "kremanın kreması" için bu yıl için öngörülen zammı belirliyorlar. oraıun daha yükseklere tırmandığı be Ekoaomi SerrU Borsa komisyoncusu tar Kaja, 1988 yılı için yatınmcılara altın ve hisse senedi önerdi. Kaya, hisse senedi seçimiode uzmana başvurulması gerektiğini ifade etti. "Yıünmlmnn deftedeodiriiraesi afianıbuı 19SS, kanımcı alün vt hisse senedi yılı olacak" diye söze ba$layan Yener Kaya, allın önerisınin nedenlerini şöyle sıraJadı: "B«>dl2i(İM,31.1gnmfakloıtsarüBMr!mreöace 500 dolartık psikolojik nnın gtçtl. Bu nnınn bir kez daha •füması dnrnaiBBda aluo fiyıtianaın 600 doiara kadar bnBaaacatuu tanıyonım. Tnrfc Uns'nın yabana pan birünieıi karpsmda daba da gerileyeccti gerçefindea hareketle, orta ve uzun vaddl ymtmnlarda alün favori olacalctır." Vraer Kajm, hisse senetleh için de söyle konuştu: "Htae seacdi pİTmaa rtakM ofanaama karan, jai canlannuya basladı«ıadaB arantajbdır. Aacak yaOnna azman dejils* mntlaka azraanlara ve araaiaıa damsmalıdır." Yarui Ttbaak Meakal N f t l i r i Yeaer Yalcıakaya İş kazasız 2.5 milyon saat Ekonomi Servisi Nelaş, "iş kazası olmaksıvn ulasılan 2.5 milyonuncu saat" rekorunu kırdı. Firma, 2 milyonuncu saat rekorunu ilk kez geçen yıl kırmıstı. Netaş'ta yaklaşık 3200 kişi çalışıyor. İMKB yönetiminin, borsa OYUNUN KURALLARI komisyonculuğu belgesini "alınırsatılır" duruma sokan kararı, SPK'dan döndü. BÎZDE SPK Başkanı Prof. Dr. Türk, SPK • Hisse senedi ahtnsatımı SPK iiyeterine üyelehne yasak olan hisse senedi yasaklanmasına ragmen, borsa personeline ve yonetimiDe yasaklanmamç. "ahmsatımını" borsa yönetimi ve çalışanlarına da getirmek • Şirketler denetlenmiyor. Bılançoları üzere hazırlık yaptıklannı söyledi. farklı. Borsaya yeterli bilgi vermiyorlar. ABDURRAHMAN YILDIRIM Uçüncü faaliyet yılına giren tstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), dünya borsalanyla karşılastınldığında adcu "yasaksız borsa" görünümü veriyor. Uluslararası borsalarda suç sayüan eylemler bizim borsamızda tamamen serbest dunımda. Dış borsalarda yasak olmasına karşılık İMKB'de borsa yönetimi ve çalışanlanıun hisse senedi alım saunu, şirket bilgilerinin önceden sızdırılması ve haksız bir şekilde kullanılması, şirketlerin denetimi, bu denetim sonuçlannın açıklarunası ve araa üye çalısanlannın seçimi tamamen serbest dunımda. Serbestliğın boyutları, borsa yönetim kurulunun borsa komisyonculuğu bdgesinin alınır satüır duruma getirilmesinın kararlaştınlmasına kadar vardı. Ama borsarun bu kararı Sermaye Piyasası Kurulu'ndan (SPK) döndü. deyiz. ŞirkeUere ait bUfUerin tudırümas ve •sabiu kalfauuimaa konusanda da hanrtHımtT *ar. Yasaklama>ı duşunüyoruz. Bu yasalüar İçinde nderin >er aJacajmı beiirtemeyc çalısıyoruz. Bir bosluk vır. Bunu doidormak lazım. Bonada esas olan gnvtndir. Bona yöoetimi taraf olmamalıdır." Yaşlı kıtada Borsamızda alaturka oyunlar 1988 korkusu SPK Başkanı Tür/c Ptizar ekonomisi arkasında menfaat peşinde koşuyorlar ONLARDA • Borsa yönetiminin tarafsızlıgı için, yönetimde bulunanlar ve borsa personelinin hisse senedi alım satımı yasaklanmış bulunuyor. • Bonada işlem gören şirketler tek tip ha•rlaomıs büaocolan denetliyor. Borsaya gerekli bilgUer de zamaunda vcriliyor. • Şirketlere ait bılgıler borsa tarafmdan herkesin eşit biçimde yararlanacagı bir biçimde yayımlanıyor. • Araa üyeler ve yapuklan Işlemler denetleniyor. Müşterilerin Istismar edilmesi önlenJyor. • Borsada fiyatlar düştüğunde alıcı, fıyatlar yükseldiğinde satıcı olan piyasa düzenleyici (Market Maker) şirketler ve kisiler büyük fiyat dalgalanmalarını önlüyorlar. • Borsada faaliyettr bulunan aracı kurumlana personeli ve uzmanlan iyi egitim görmüsler arasından sınavla secüryortar. • Aracı kurumlar, müşterilerinin taleplerini Borsadan mı yoksa kendi portföyünden mi karsıladıklanru, bundan müşterisinin kazanç veya kayıplannı büuiriyorlar. • Araa uyder mü$terilerini Unıyorlar. Müfterilerinin ekonomik durumunu, yaşını ve ozel sartlunnı ogrenerek ona gore yaünm önerilerinde bulunuyorlar.Yaşlı ve emeklilere geoHlikle risksiz menkul kıymetlerl öneriyorlar. Müşterilerinin berhangl bir kayıpta sağtık dunımlannın ne olacagını bile goz önünde bulunduruyorlar. • Şirketler ve aracı üyeler, kendi persondlerinin hisse senedi alımlanm denetliyorlar.Hisse senedi almalarını normal yatırımCTİarın aleyhine olmasını engelliyorlar. • Yatınmcılann ve araa üyelerin şikayetleri ve anla$mazhkian süratle sonuçlandınlıyor. • Sermaye piyasasına ticari bankalar giremiyor, sadece yatırun bankalan faaliyette bulunabiliyorlar. Ekonomistler, Avrupa'da ekonomik büyümenin yeniyüda yavaşlayacağını savunuyorlar. AVRUPA'DA BUYUME Reel GSMHrJe % Sanayici, politika yapmak istiyor tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Sanayiciler, meslek kurutuşlarının politika yapmasmı önleyen anayasanm 135. maddesinin kaldırılmasını gündeme getirdiler. Sanayici Ahmet Pristina, anayasanm ilgillj. maddelerinin kaldırılması " '. gerektiğini söyledi. Prıştina, çalışan kesimin de bu yasaklardan uzak tutulması gereği üzerinde durdu. KDV tahsilatı ANKARA (ANKA) Bu ytlın ilk 11 ayında tahsil edilen Katma Değer Vergisi (KDV) tutarı 2 trilyon 396.6 milyar Hraya ulaşarak, geçen yıltn aynı dönemine göre yüzde 58.9 oramnda artıs gösterdi. KISA KISA CANKURTARAN HOLDİNG'in 1988 yılı ciro hedefı 268 milyar lira oiarak belirlendi. 25 şirketi bünyesinde toplayan ve toplam 3 bin kişinin çalıştığı Cankurtaran Holding'in faaliyetleri, JVC, Rowenta, Molveno, Riello, Adidas ve Esem markalı mamullerin ülkemizde üretimı ve pazarlanmasında yoğunlaşıyor. ERBAKULUDAĞ Şirketler Topluluğu Genel Müdürü Mehmet Erbak, 1987 yılmda çeşitli sorunlara rağmen meşnıbat sektöründe üretim ve satışlann yüzde 18 arttığını söyledi ve Türkiye Meşnıbat Üreticileri Birliği'nin kurulmasını istedi. TAMCAM OTOCAM Sanayii'nde imzalanan toplusözleşmeyle işçi ücretlerine yüzde 45 ile 75 arasında değişen zam yapıldı. BOSFOR Şirketler Grubu, çalışanlarına yılbaşı ikramiyesi ve sürücü personele Cumhuriyet Altını verdi. Piyasa çevreleri ve uzmanlar komisyonculuk hakkının devrinin sa|lanması durumunda hemen herkesin komisyonculuk yapabilecegine isaret ediyoıiar. Uzmanlar, komisyonculuk hakkının devredilmesi durumunda bundan en çok sermaye piyasasına dönme hazırhjı içinde olan bir dönemın Banker Kastellisi Abidin Cevber özdcn'in yararlanabileceiini savundular. Uzmanlar, Abidin Cerber Ozdea'm bir ya da bir kaç komisyoncunun devir hakkıru alarak rahatça Borsa'ya dönebilecejini, böylelikSe kendisine çıkartabilecek yasal engdlerı asabilecegini SPK Başkanı Prof Dr. IsaaaB Türk, borsa yo savundular. Bazı aracı üyder ise Borsa Yönenetiminin bu karanra kurulun reddettiğini açık tim Kurulu'nun böyle bir karar almasmın arladı. Prof. Tbrk, "Bona komisyoncnİBtu ki kasında "Baaker KasteUi'nln yenlden sermaye jjyt ba|fa haklardır. Bir doklor, doktorlufunu pryasasna dönme haarhtıaııı yattıtını" öne otinııa devredcbiUr mi? Oiomobil plakası gibi sürdOler. bona kombyouculugu bdgesini satmak istiyorlar. Reddettik. Pazar ekonomisi arkasında, Dünya borsalannda deneyim kazanan ve sdmmenfaat peşinde kosoyorUr" dedi. di Türkiye'de sermaye piyasasında görev alan Borsa yönetimi ve personelinin hisse senedi uzmanlar, "gi»ın" ve "ahiâk" unsurunun boralım satımı konusunda SPK'ya şikâyetler gel salarda en önemli iki konu olduğuna isaret etdigini de doğrulayan Prof. lsmail Tnrk şöyle tiler. Türkiye'de "dojrı dttrttat bir bona otmaa btetiaJ fazlaaıyia fördoklerlnJ' ifade eden bu devam etti. "SPK Kasunu nda, SPK üvderinia Ussc se yabancı borsa deneyimli uzmanlar, "Bo piyanedi ve arnaa izin vcrdikleri menkal kıymet aada yer alaa kkd ve knrnmlann aatak ve güleri abp »ataıalan yasakor. Fakal borsa yönet ven ansunınu öa ptaada tntabflecek kisl ve knmettginde böyie bir vasakJama yok. Bnrada bir nüuflardan oiucnıag" gerektiğini belintiler. Bu bofluk var. Bıitun dunya borsalannda bu ya uzmanlara daruşarak yabancı borsalarda bulutakür. Biz de ek bir madde koymak suretiyle nan, fakat Türk Borsası'nda olmayan "bona yasaklamayı duşunüyoruz. Banun hazırfagı içia yasakiannı" söyle belirledik: • Şirketlere ait bonaya geien bütilerden berkes eşlt bk şekilde yararianamıyor. Bilgjkraı oaceden andınuııaaı ve hatag btctnde kullanılması, dıjarda oldugn gibi yasaklanmışdegil. • Araa üyelerin işlemleri denetlenmiyor. Hisseler hamiline yazılı olduğu için kimden aldığı, kime sattığı belli olmuyor. • Bonada hızh fiyat dalfalanmaUnnı ö«leyid "market maker'ilk yapacak, piyasa dttlenteyid t«rtvl yapacak sirket ve kunımlar yok. Hırb Inisçıkışlar yaşanryor. • Aracı üyelerin yatırım uzmanlan, yatıruncılann milyonlarca lirasına yön verenlerin nasıl bir egitimden geçirildiği belli degil. • Araa ttyeler mttf terneriııe nraklan hb•rieıf bonadan mı yokaa kendi portfoytcrhıden mi satbkiannı söylemek zorunda dcfller. B«, macterlyi istİMaan yol acıyor. • Aracı üyeler, müşterilerinin özel sartlanna göre yatırım önermiyorlar. Bir emekliye, bir kalp hastasına riski yüksek hisse senedi satabıliyorlar. • Şirket ve araa knrnmJar, personeu>riıün hisse senedi alımını denetlemiyorlar, hatta tesvik ediyoriar. Bu, »irket d^ındaki yatınmcılar Için haksız rckabet dogunıyor, giiveni «amyor. • Yatınmcılann şikâyetlcrini süratle sonuçlandıracak bir "hakemter kurulu" yok. Şikâyet halinde "kendl aranızda anlaşın" deniyor. • Bankalar, kurduklan menkal kıymel mudurlukleri araahtıyia piyaıaya girivorlar. Ba boHhalerbı kendi scratayeleri yok. Banka biediti kadar kaynatnu bu bölumJeri anr cuigıyia bonada kuflanabUir. Ekonomi Semsi Avrupa'da yılbaşı alışverişi tüm hızıyla sürerken ekonomistler, 1988'de yaşlı kıtada ekonomik büyümenin yavaşlayacağını savunuyorlar. Uluslararası borsa krizinin ardından yatınalardaki yavaşlamanın Avrupa'da 5 yıldır süren ekonomik canlanmayı yavaşlatabileceği bebrtiüyor. Dolardaki değer kaybının daha da surmesi Avrupanın ihracatını olumsuz yönde etkilerken uzun vadede işsizlığın anacağı, büyümenin gerile>eceği tahmin ediliyor. T1ME dergısinin yaptığı bir araştırmaya göre, Avnıpa'nın 5 büyük sanayileşmiş ülkesinde 1988 yılına ilişkin şu öngörulerde bulunuluyor: • Federal Almanya: Bonn hukümeti iç talep ve ihracat gelirlerinin azalacağı düşüncesiyle daha önce yüzde 2.252.5 olan 1988 yılı büyüme tahminini yüzde 1.52 düşürdu. Böylece hükumetin resmi rakamlan Federal Almanv'a'daki bağımsız ekonomik kuruluşlar ile OECD'nin yüzde 1.5'lik büyüme tahminine yaklaşmış oldu. • tngiltere: Bu yılın uçüncü çeyreğinde yüzde 5.2 ile son 14 yılın en yüksek büyüme hızına ulaşan lngiltere'de üretim artarken, işsizlik de düşüyordu. 1988'de vergi indirimleri nedeniyle tuketici harcamalarmın yüksek kalacağı tahmin ediliyor. OECD1 ye göre, 1988'de talep üretimden hızlı anacak. Ancak ekonomistler aşırı ısınmış ekonomi, artan enflasyon ve ödemeler dengesi gibi sorunlara dikkat eekiyorlar. • lıalya: 1987'de 'ekonomik mucize' yaratan ltalya, tngiltere'jı geçerek Avrupa'nın uçüncü büyuk ekonomisi durumuna geldi. Italya'da hükumetin 1987'de uyguladıgı başarılı 87de *>1.5\88VH 1JS 6 1987 de ekonomi yörüngeden çıkü Herkes: Bas dusman enflasyon' dedi ruşünü dile getirdiler. Iş dünyası 1987'yi söyle değerlendirdi: NURULLAH GEZGİN (tstanbul Sanayi Odası Başkanı): "1987 yılmda siyasi tercihlerin, ekonomik tercihlerin önüne gecmesi sonucu, ekonomi yörüngesinden çıkmıştır. Enflasyon, sermayeyi erozyona ugratmış, yüksek kredi faizleri sanayi yatmmlannı engellemiştir. 1987 yılında sanayi kan kaybetmiştir. Gezgin MıgüaJ Suzer MkJiHih 9 9 1987 yıltnı değerlendiren iş dünyası en önemli sorun oiarak enflasyonu gösterdiler. İSO Başkanı Gezgin, siyasi tercihlerin, ekonomik tercihlerin önüne çıktığtnı savundu tSTANBUL (AA) Sanayici, tüccar ve ihracatçılar, 1987 yılının en önemli sorununun, enflasyon olduğu görüşünde birleştiler. İş çevreleri, önümüzdeki yıl, yüksek büyüme hınndan "fedakârlık" edilerek enflasyonun kabul edilebilir bir orana düşürülmesüıi, sanayi ve ihracaun desteklenmesini, oranları yükseltmeden vergi gelirlerini arttırıcı tedbirler alınmasını istediler. 1987 yıhnı, ihracat ve ödemeler dengesi açısından olumlu bir yıl oiarak niteleyen iş çevreleri, 1988 yılmda cari açığın "sıfır" oiarak hedeflenmesi gerektigi gö NtYAZl ADIGÜZEL (tstanbul Ticarct Odası Başkanı): "1987 yıkndaki yüksek büyüme hızı ve büyük yatırımlar, enflasyonun kontrolünü güçleştirmiştir. Buna karşılık ihracatta sevindirici gelişmeler kaydedilmiştir. Tbrizm gelirlerinde artış sağlanmış, cari işlemler açığı küçülmüştür. önümüzdeki yıl, istikrar içinde büyüme esas alınmalıdır. MUSTAFA SÜZER (Türkiye Dış Ticarct Dernegi Başkanı): "1987 beklenenin aksine, fiyat artışlarını önleme bakımından verimli bir yıl olmadı. tç pazarda fiyatlar yüksek olunca, ihracatçı dış pazar için mal bulamadı. Bunun için, iç talep sistematik şekilde daraltılmalı, vergi gelirlerini arttırıcı politikalara ağırlık verilmelidir. ATtLLA MtDtLLİLt (Yabancı Sermaye Koordinasyon Dcrneği Başkanı): "1987 yılmda artan yatınmlara rağmen Türkiye, tasarnjflarını henüz yeterince ekonomisine aktaramamıştır. 1980'lerden beri artan liberalleşme hareketleri ve dünyadaki tasarruf hacmindeki hızh büyüme, portföy yöneticilerini, ellerindeki fonlara cazip ve dengelı gelir sağlama arayışına itmektedir. 1988 yılında uluslararası sermayenin hareketüliğinin artması beklenebilir. ekonomik programın 1988'de yavaşlayacagı tahmin ediliyor. OECD, ltalyan ekonomisinin gelecek yıl yüzde 2 oranında büyüme göstereceguü tahmin ediyor. • Fransa: Başbakan Jacques Chirac, yüzde 10.5'e çıkan işsizliği engellemek için daha güçlü büyümeye ihtiyaç duyuyor. Ancak düşen iç talep ve yatınmlar nedeniyle 1988'de yavaş bir büyüme bekleniyor. OECD 1988 büyüme hızını yüzde 1.5 oiarak tahmin ediyor. DUNYADAN KISA KISA Brezilya'da enflasyon: %366 LONDRA (ANKA) Dunyanın en borçlu ulkesi olan Brezilya, enflasyona karşı mücadelede başansız oldu ve hayat pahalıhğı yeni bir rekor kırdı. BBC Radyosu'nun baberine göre, Brezilya'da yühk enflasyon, yüzde 366 oiarak gerçekleşti. Fiyatlann aralık ayında yüzde 14'ten fazla arttığını bıldiren radyo, Brezilya'da geçen haziran ayında halkın büyük tepkisine karşın yurürlüğe konulan "kemer sıkma" paketinin sonuca ulaşamadığını kaydetti. Dünya ticaretinde yeni sistem WASH1NGTO.N (AA) Dış ticarete konu olan bazı mallann tarife pozisyonlarının yenıden belirlcnmesini öngören yeni ticaret sistemi, ocakta uygulanmaya başlanıyor. "Mal tarumını uyumlaştırma ve kodlama sistemi" adı verilen ve 5 bin mal ile 9 bin 500 ara malı kapsayan yeni sistem, bu mallann tarumını basitleştiriyor. Her mal, yeni bir kod numarası ile tanımlanıyor. EBSO HUKUMETİ UYARDI: Sanayileşme durma noktasında Bir rapor hazırlayarak hükümete sunan Ege Bölgesi Sanayi Odası, asgari ücretin vergi dışında bırakılmasım ve daha sık belirlenmesini istedi. İZMİR (Cumhuriyet Ege Biırosa) Ege Bolgesı Sana>i Odası "Ekonomik Sorunlar Konusunda Göruş ve Öneriler" başlığı altında hazırladığı raporu hükümete sundu. 9 ana başlık altında toplanan raporda "sosyal adalet politikası 'çalışmadan hazıra konma' egüimltrini giiçlendirmemeli" görüşüne yer verilirken asgari ücretin daha sık belirlenmesi ve vergi dışı bırakılması önerildi. Raporun ana konusunu "saaayileşmenin duraklaması" oluşturdu. EBSO'nun 24 Ocak kararlannı desteklediği anımsatılan raporda, "tstikrar ledbirleri çeşitli yönlerden başanlı sonuçlar yaratmış olmakla biriikte özellikle sanayimizin sorunlan, enflasjon, kamu, ozel sektör agıriığı gibi hayati konularda etkili olamamıştır" denildi. Yeni hükumetin onunde 5 yıllık bir süreç bulunduğu belirtilen raporda çözum bekleyen sorunlar, "enflasyon, dış borçlar, döviz pivasasında çok açık şekilde beliren çift fiyat olgusu, gelir dagnımiBdaki dengesizlik. yüksek kredi faizleri ve zor durumda bulunan fırmalar ve daha bir çok sorun" oiarak sıralandı. Sanayiciler oiarak bekledikleri ilk sorunun çözümü raporda şöyle belirlendi: "Sanayici başta yüksek kredi faizleri ve artan borç jukunun yaraltıgı rınansman çıkmazı ounak uzere çok agır sorunlara mahküm olmuş durumdadır. Sanayileşme 'neredeyse durdu' denecek olçüde bir atalele lutulmuştur. Suıaykiyi yeni bir girişimcilik şe\kine yoneltmek ve sanayileşmede yeni bir atılımı başlalabilmek için onumuzdeki S yılı umit dönemi oiarak goruyoruz. Turkiye'de bir 'sanayi ihtilalf yanıtmak için biz sanayiciler önculük görevimizi yeniden ustlenme heyecanını taşıyoruz." Raporda 9 ana başlık altında toplanan goruş ve öneriler ise şöyle sıralandı: • Türk ekonomisinin dışa açılma çabalannı deslekliyonız. • Ekonomik ve sosyal gelişmemizin *müesseseleştirilmiş piyasa ekonomisi düzeni' için yürtttülmesini ar zuluyoruz. • Kamu kesiminin ekonomideki payinın maku! seviyelere çekilmesini ve devlet müdahalelerinin azaltılmasını özel teşebbusun >e demokrasinin gelişmfsi açısından hayati onemde goruyoruz. • Ekonomik istikrarı, diğer tüm hedeflerin gerçekleştirilmesi ve eko; nomik sorunlarımızın hafifletilmesi için birınci şart oiarak goruyoruz. • Hiikümeliş âlemi diyaloğunun ve işbiriiginin isabetü tedbirler ve etkili politikalar için en kestirme ve en duşuk sosysl maliyetli bir yol oldağuna inanıyonız. • Sanayi kesiminin yüksek kredi faizleri ve hızla büyüyen borçlan sebebiyle içine düştüğü rınansman çıkmazı ciddi boyutlara varmıştır ve tehlikeli olaylara gebedır. Devlet bu konuda acilen tedbirlere yönelmelidir. • Sanayiciye yeni bir girişimcilik şevki kazandırmak, sanayileşme hamlemize yeniden hız verebilmek için önümüzdeki donemde çok yogun şekilde ozd politikalara ve tesvikiere ihtiyaç vardjr. mita İi \P > fotokopi makinaları BILGITAŞ A5. İSTANBUL 172 80 82 166 57 27 DÖVİZ KURLARI Dövızın Cinsı 1 ABD Doları 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilını 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fin Markkast 1 Fransız Frang 1 Hollanda Florini 1 isveç Kronu 1 Isviçre Frang 100 italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuvsyt Dınarı 1 Sterhn 1 S.Arabistan Riyali Döviz AI.Ş 1014.90 732.76 90.45 636.10 30.49 165.06 255.51 188.05 565.40 173.74 787.66 86.30 822.78 3736.19 1888.22 270.66 Dövız Satış 1019.97 736.42 90.90 639.28 30.64 165.89 256.79 188.99 568.23 174.61 791.60 86.73 826 89 3754 87 1897.66 272,01 Efektif Alış 1014.90 718.10 90.45 636.10 29.88 165.06 250.40 188.05 565.40 173.74 787.66 84.57 806.32 3661.47 1888.22 265.25 Efektif Satış 1030.12 743.75 91.81 645.64 30.95 167.54 259.34 190.87 573.88 176.35 799.47 87.59 835.12 3792.23 1916.54 274.72 T.C. ZİmUT 1ANKAS1 30 ARAUK 1967 nRİHİkiDEKİ DÖVİZ KURLARI jjjj %& SâTIŞTL 1030.12 743.75 91.81 645.64 30.95 167.54 259.34 190.87 573.88 176.35 799.47 87.59 835.12 789.97 3792.23 164.35 1916.54 274.72 5300 8000 Bokı Çmtnlc ÇrtJ 19000 300» 14HM 2950 6600 20» 3950 20DDO 2475 3500 5050 81=0 365 1030 250 250 390 150 440 800 550 450 570 855 1375 450 413 2250 130 150 1500 465 5622 »15 80 DÖVİZİN CİNSİ 1 AMDOUm 1 AVVST1IALTA M J U U 1 MTI M J U I MAJOa laBCkAHUMI 1 UmUHUL KMMV IFfeİBUanMI 1 BMiajaM panjM ittVEÇOOn IISVtÇKnUMI 1M İTM.TU ÜKTf INMNITEai 1 vaaana aM m 1 UfflYTlfeUM 1 MRVEÇ ııınHHt DÖVİZ MJŞTL 1014.90 732.76 90.45 639.28 30.49 165.06 255.51 188.05 565.40 173.74 787.66 86.30 822.78 3736.19 161.92 1888 22 270.66 SftTŞTL 1019.97 736.42 90.90 639.28 30 64 165.89 256.79 188.99 568.23 174.61 791.60 86.73 826.89 3754 87 162.73 1897 66 272.01 EFEKTİF UJŞTL. 1014 90 718.10 90 45 639.28 29.88 165.06 260.40 188.05 565.40 173.74 787.66 84.57 806 32 3661 47 158.68 1888 22 265.25 (AnnMU 9 En|i Omr Çtft Uım Derm Cefc «vio KotYanm PmırSul tammvm TlıbrtaeS T I) Bn* Ç (*2S «XI 'ŞWCwı TSamens 22X saoo 25000 11200 9300 14600 55O0 5200 21000 1675 4000 leaoo «00 1975 3775 5000 7300 990C 9000 3000 510 2950 35500 2475 6O00 2250 3975 2O0O0 2450 3550 2300 5850 25000 11500 »150 14600 5500 6000 21000 1(25 3800 16100 4050 1900 3500 4950 7200 9000 9950 3100 510 2850 35500 2475 t*mrwr«şaiM inMMBFUMI ÇAPRAZ KÜRLAR I $ $ S 1 5955 5 3969 1 7950 1 2885 B Alman Markı Fransız Frangı Hollanda Florini Isviçre Frangı $1176 01 İtalyan Lireti $ 123 35 Japon Yeni $ 3 7497 S. AratHStan Riyali £ 1.8604$ 400 250 650 4650 200 4800 528 100 3893 1840 1200 1250 200 2000 19» ALTIN GÛMty AkS Cumhuriyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar bileak 18 ayar altın 900 ayar gümüş 121000 140 000 17850 16050 13.390 Satış 123 000 145 000 17900 17.700 13.425 SERBEST IPİYASADJıDÛVfe ABD Dolan Batı Alman Markı Hollanda Flonnı Isviçre Frangı israua 1 S. AMBİSTM itruJ n: 44 bın ; 266. milyon I EaMcsi: 644.01 T.C. ZİRMT BANKASI "GQcfine erişilmez" 250 260 Ingıfe StMant Fransc FfanQi Alış 1112 696 615 852 2060 203 Satş 1114 700 617 854 2090 204