Catalog

Dtş ticaret işlemlerinde bilgiveilgi 8 ESBANK "tedbirlive kararlı' Cu m h u ri yet 61. Yıl; Sayı: 21580 Kurucusu: Yunus Nadi 50 TL. 26 Eylül 1984 Çarşamba MERKEZ ^RSANELERİ Uımersıte Hazırlık, Fen ve Askeri Liselcr, Anadolu Lıselen Kayıtlan Devam Edıyor hl : 527 40 92 Edtrne 3159 Çanakkate 2359 Sigarasız gün \ardıma karşı Kıbrıs ABD SENATO KOMİSYONU DA TÜRKİYE'YE YARDIMI İISDİRDİ Türkiye'ye yardım 755 milyon dolardan, 715 milyon dolara indirildi. Yardım için Türkiye'nin KKTC'ye Maraş konusunda baskı yapması isteniyor. UFUK GÜLDEMÎR WASHINGTON ABD Senatosu Ödenekler Komisyonu 1985 mali ydında Türkiye'ye yapüacak askeri ve ekonomik yardımı 755 milyon dolardan 715 milyon dolara indirdi. Senato yardımı yalnızca indirmekle kalmayıp, Türkiye'nin Kıbrıs'taki tutumuna da bağladı. Buna göre, yardım ancak, "Türkiye, KKTC'nin Maraş konusunda Bakanhn "Bu yıl başka zam yok" vaadi 9 ay dayanabUdi Demokrat senatör Alfonse d'Amato "ABD, Türkiye'ye yardım yaparak, Kıbrıs'taki Türk işgal kuvvetlerini beslemek zorunda değil" dedi. D'Amato "Türkiye'nin güvenilir müttefik olmadığını»ileri sürdü. toptunüararası görüşmeleri engelleyecek bir harekette bulnnmasını onlediğ: olçude" verilecek. Ödenekler Komisyonu bu madde ile, Türkiye'nin KKTC'ye baskı yaparak Maraş'ta taviz verilmesini sağlamasını ıstiyor. Senato ödenekler Komisyonu dün yerel saatle saat 9.30'da toplandı. Türkiye'ye yapılacak yardımla ilgili tasarılar saat 11.30'da Komisyon'un günde mine geldi ve yanm saat stiren görüşmeden sonra kabul edildi. Komitede yardımın kısılması doğrultusundaki ilk konuşmayı Demokrat Alfonse d'Amato yaptı. D'Amato konuşmasında, Türkiye'nin müttefîkhk sorumluluğunu taşıdığından kuşku duyduğunu belirterek, Kıbrıs'ta 20 bin Türk askeri bulunmasının NATO için bir ayıp olduğunu öne sürdü. Türkiye'nin bölge banşı açı smdan "sakıncalı", ABD'nin müttefiki olarak da "güvenilir olmadığını" ileri süren d'Amato, "Amerika Türkiye'ye yardım vererek, Kıbns'laki Türk işgal kuvvetlerini beslemek zorunda degU" şeklinde konuştu. D'Amato, Kongre'nin Kıbrıs konusunda mutlaka girişimde bulunması gerektiğini de kaydederek, "Amerikan Kongresi Türkiye'yi Kıbrıs'ta cöziime zorla* malıdır" dedi. Hükümet: Kararlar ABD yönetimi için bağlayıcı değil Genel görüşme reddedHdi ANAFhlann ret oyu üzerîne HPTiler salonu terk etti ANKARA, (Comhoriyet Bürosu) ABD yasama meclislerinde Ermenilerle ilgili olarak alınan kararlar hakkında TBMM'de genel görüşme açılması ANAP'hlann oylanyla reddedildi. HP, MDP ve 6 bağımsız üye genel görüşme açılması yönünde oy kullandılar. Hukümet adına konuşan Devlet Bakam Mesut Ydmaz'ın "Bu meselelerin sorumluluğunu biz laşıvoruz" biçimindeki sözleri muhalefetin şiddetli tepkilerine yol açınca, Bakan sözlerini düzeltmek zorunda kaldı. HP'li Yılmaz Hastürk ve aıkadaşları tarafmdan verilen genel görüşme önergesinin reddedilmesi üzerine HP grubu, genel kurul salonunu terketti. Meclisteki görüsmeleri, Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyeleri Nurettin Ersin, Tahsin Şahinkaya ve Nejat Tümer ile SODEP Genel YILMAZ Mevcut durumu soğukkanlılıkla götürmek zorundayız. Henüz yasal açıdan yönetimi bağlayıcı nitelik kazanmamıştır. Beklemeden yapılacak girişimler sakıncalı olabilir. Sekreteri Hkri Fisek ve yönetim kurulunun bazı uyeleri izledi. önerge üzerinde gruplannın görüşlerini açıklayan HP Genel Başkanı Necdet Calp ile Turgut Sunalp, ABD'yi sert biçimde eleştirerek, ABD ile iüşkilerimi SUNALP Amerikan Kongresi, hükümet ile •İ ittifakm bir arada gitmeyeceğini bilmelidir. TürkABD ilişkileri ve ittifakı Yunan veya Ermeni lobisinin ipoteği altında yaşayamaz. zin gözden geçirilmesini istediler. Genel görüşme açılmasına ilişkin önergenin göruşülmesı sırasında hUkümet adına konuşan Devlet Bakanı Mesut Yılmaz'ın "Bu meselenin sorumluluğunu bu tasıyoruz" sözleri Mecliste CALP ABD, ülkemize karşı bir politika değişikliği mi düşünmektedir? Ortadoğu'da yeni müttefikler aramaktadır? Bu politika Rusya'ya mı yöneliktir? mi Kararname ile dış politika olur mu? muhalefetin buyuk tepkisine yolaçtı. HP ve MDP'li milletvekilIeri "bu sözünü geri al" biçiminde bağırarak, sıra kapaklannı vurmak suretiyle bakanı protesto ettiler. Bu sırada HP'li Nuri Korkmaz ile ANAP Grup Baskanvekili Pertev Aşcıoğİu'nun ayağa kalkarak basın locasından duyulamayan sözlerle bağınştıklan goruldu. HP'lilerin, bakanın sözünu geri alması yolundaki Bakanı Mesut Yılmaz kendi parti ve hükumetinin YALÇIN DOĞAN görüşlerini anlatırken, sık sık muhalefet milletve şiddetli tepkileri sürerken Mesut ANKARA Mületvekillerinden gelen tepkile killerinin söz atmalarıyla karşılaştı. Bir ara ken Yılmaz, cumlesini düzelterek şöyle dedi: dini tutamadı ve "Meselenin sorumluluğunu biz re kızan Dışişleri Bakan Vekili ve Devlet Bakanı "Yüce Meclisin verdiği yetkiMesut Yılmaz Meclis Genel Kurulu'na dondü ve taşıyonu" dedi, aslında "dedi" demek yanlış, her"Meselenin sorumluhığuno biz taşıyonu" dedi ve halde ağzından kaçtı. Çünkü, Yılmaz öyle bir ta ye ve Türk kamuo\unun desteherkesi yadırgatan bu sözleri daha büyük tehlike vırlasöyledi ki", "Soramluluk bizde, sizene olu ğine dayanarak bu işin sorumluyor" gibilerden bir tonlama kullanınca, muhale luğunu hükümet taşımaktadır. lere yol açtı. Hukumet meseleye sahiptir. Dış politikada bir tekerleme vardır, "Milli me fet haklı olarak sıra kapaklanna vurmaya başlaYaptığımız sürekli girişimlerin seledir ve milli mesele üzerinde mutabakat sağla dı. Birkaç dakika içinde Devlet Bakanı Yılmaz da hatasını anlamış olacak ki, düzelterek "Yüce Mec olumlu sonuç verecegine inanımak lazımdır" dış politikada çok sık duyulan bir yoruz" dedi. sözdür bu. ABD Temsilciler Meclisi'nde alınan Er lis'in bizc verdiği yetkiye dayanarak sorumluluk hükümettedir" biçimınde bir ifade kullandı. Konuşmasında ABD yasama menilerle ilgili kararlar da"bir milli mesele" olorganlannda Ermenilerle ilgili "Hükümet varken, Medise ne oluyor" mantımasına rağmen ve genel tepkilerin ABD'ye karsı olarak alınan kararlarm yasal ğını özal Hukümeti'nin baştan beri önemli olaybir tavır koymak doğrultusunda gelişmiş olmasıaçından ABD yönetimini bağlana rağmen, Özal Hukümeti'nin "Biraz daha bek larda yüruUüğü bir gerçek, hatia Bakanlar Kuruyıcı nitelik kazanmadığım vurguleyelim" tutumu dün Millet Meclisi'nde muhale lu'nun tümünün bile. zaman zaman belli iç ve dış layan Bakan, konunun değerlenfetin eleştirisine yol açtı. Hükümet adına Devlet (Arkası Sa.8, Sü.4'de) dirilmesi için gerekli tüm unsurların ortaya çıkmadığı, bunlar beklenmeden, yapılacak girişimlerin sakıncalı olabileceğini söyledi. Bakanın "TBMM'nin olaylann icine girip ağuiığını koyması erkendir" biçimindeki sözleri ıse muhalefete mensup milletvekülennce alkışlarla protesto edildi. Konuşmasının başında ABD Kongresi'nde meydana gelen gelişmeler hakkında bilgi sunmak ve hukümetin gorüşünü açıklamak üzere kursüye geldiğini belirten Yılmaz şunlan soyledi: "10 eylülde ABD Temsilciler Meclisi bir ortak karar kabul etti. 24 nisan gününun insanın insana zulum gunu olarak ilan edilmesi idi bu ola>. 12 Evlul"de Senato Dışilişkiler Komilesi de bir kararı müzakeresiz oyladı. Bu kararlar ABD vönetimi açısından bağlayıcı nitelik taşımamaktadır. Senatonun hissiyaüna yöneliktir. Ancak her iki karar HP'LİLER TERKETTİ Genel görüşme açılması önergesi ANAP'hlann oylanyla reddedilince, HP da önyargılı, gerçeğe dayanmayan isnatlar taşımaktadır. Grubu, Genel Kurul Salonu 'nu terk etti. Devlet Bakanı Mesut Yılmaz 'ın "sorumluluk' konusundaki Sözde vakaalardan sozedilmeksözleri ise muhalefetin tepkisine yol açtı. (Fotoğraf: RIZA EZER) te ve ABD >önetiminin uluslararası platformlarda politikalannı ANAP GRUBU MDP GRUBU HP GRUBU bu çarpıklıklara dayandırması istenilmektedir. Daha da ileri gidilerek konu nülletimizin canı üe kanı ile kazandığı İsliklâl Sava(Arkast Sa.8, SuA'de) D'Amato'dan sonra 1947 yılmda Truman Doktrininin hazırlandığı donemde Türkiye ile yakından ilgilenmiş olan senatör John Stennis soz aldı, senatör Stenms, NATO'nun kurulduğu yıllarda kendisinin yire Senato Ödenekler Komitesine üye olduğunu anımsatarak, " O zamanlar Turkiye'yi NATO üyesi yapalım, yardım verelim diye biz zorluyorduk, şimdi ne değişti bilmiyornm? Türkiye'nin onemi mi azaldı, yoksa jeostratejik konumu mu değişti?" diye sordu. Türkiye ve Yunanistan'ın kalkmmasma katkısı olacak yardımlann kısılmasına karşı olduğunu, açıklavan senatör, "Ben usler inşa edilirken gittim Türki\e'yi gezdim. Bu insanlar bizlere karşı ne kadar misafirperver ise komunizme karşı o kadar düşmandır" şeklinde konuştu. Ote yandan, Cumhuriyetçı Senatör Robert Casten de d'Amato'yu desteklemesinın mumkün olmadığını belirterek, "Bu aşamada böjle bir karar Kıbrıs'ta çözümü olumsuz olarak etkiler" dedi. Bu arada yardımın kısılması doğrultusunda bir değişiklik önergesi hazırlandıgını, bildiren Daniel tonaye (Demokrat) söz aldı ve vereceği değişiklik önergesinin kabul edilmesi halinde Türkiye ile Yunanistan arasındaki 107 yardım oranının korunmuş olacağını söyledi. lonaye, bu öneri ile askeri yardımın (FMS) 525 milyon dolardan 500 milyona, hıbe yardımının ise 230 milyon dolardan 215 milyon dolara düşurüleceğini belirtti. Hawai Senatörü tonaye tarafından önerilen değişiklikle Türkiye'ye 215 milyon dolarlık hibenin yapılması için Başkan Reagan'ın Kongre'ye güvence vermesi şart koşuldu. Buna göre Başkan Reagan, KKTC'nin bağımsızlık ılanı üzerine Senato'nun aldığı 278 sayılı kınama kararı doğrultusunda, "Türkiye'nin toplumlararası göruşmelerin gidişatı ve sonucunu etkilemeden Maraş bolgesinde herhangi bir harekete gidilme(Arkası Sa.8, Su.Tde) Haber Merkezi tçki ve si9/laüye Bakanı Ankan zammı akşam açıkladı. garaya zam geldi ama zammın Samsun Maltepe 130, büyük rakı 1100 lira geliş biçimi de en az zammın oldu. Ankan, Özal Hukümeti'nin 28 Aralık kendisi kadar sıkıntılı oldu. Pa1983'deki Tekel zammmdan sonra "Bu yıl zartesi gecesi bayilerden stok beyanı alınmasıyla başlayan "ne sonuna kadar başka zam yapılmayacak" kadar zam geli>or" bilmecesi, demişti. Dün resmi açıklama yapılana kadar dün gündüz de sürünce, bazı bayilerde, 140150 liradan sigara satışı oldu. ve içki piyasadan çekildi.sigara Dün sabah bayilerden sigara isteyen Önceki akşam saîışları durdurulan Tekel yurttaşlar, eli boş döndü. maddeleri dün bütün gün boyunca piyasaya özal hükumetinin iktidara çıkmadı. Zammın "resmen" bir türlü geldiğinde yaptığı Tekel zammı gibi, yeni zam da bir yılan hikâaçıklanmamasından dolayı, bayilere "sigara" yesi görünümü kazandı. Zamdiyen tiryakiler, eli boş döndüler. Böylece zammın kendisi kadar geliş biçimi de tepki çekti. mın yapılma karan kadar, sigaraların uzun sure "tezgâh altı" 24 Oeak 1980 dcn 25 Eylül 1984V Tekel TtfkttİMyen özat C'îltn fStrtli KoafittreU FUlrtts Bafra Be/ra Yenict Bahar GefouHt S.Kurvetler S.Kuvveıler Btrinci Bitlis Türit Pipo <S0 f) Yaytadai (SÛ grj Marlbara Kibrit 4 (lyiik) miik) (HTık) OSlik) (Ttnik) İS.00 ıso.oo 2S0.00 170.00 320.00 ISO.OO 359.00 150.00 2S0.60 170.00 320.00 100.00 160.00 300,60 150.00 166.00 300.00 500.06 (utun) fkısa) 3.00 5.00 5.« i.50 «.50 S.00 10.00 10.00 10.00 10.00 20.00 15.00 27.50 25.00 Jtof boJcon öx»l «Mi flfMar 140 130 100 75.00 70.00 60.00 40.00 40.00 40.00 40.00 116.00 100.00 S0.00 m.oo 60.00 60.00 60.00 110.00 100.00 n.1.HW z9.1.1tttz7.12.1M3zt.1Z.19S3 to SO SO $0 140 130 65 40 325 325 450 7.5 5#0 1.100 700 1350 7» 1450 506 1000 600 1.200 420 650 1725 1450 630 1235 2.500 50 100 650 »5.» 20.00 50.00 30.00 250.00 250.06 350.00 5 325 1.000 625 1.260 «75 1.325 450 900 350 1.100 375 600 1.150 1.325 57İ 1.125 2.000 40 60 600 İÇKİLER Yem Rakı Yeni Rakı Kulup Rakut Alnnbaş Rakts Atnnbaj Rakm Votka <35Ttt> Voıka OO'lik) Btnbota Voıka (3$1ik/ Binbota Votka (TOtik) Tebiı Kanyak Wtik/ Tabii Kanyak OSHk) Tatui (lan.mA (TO'lik) Katite Knnyek (70'tik) Cin aiiik) Cbt (76'UkJ Ankara Viskisi ÛPVk) Bıra iid'luk) Ftçıttira(Litre) 100.00 209.00 ıto.ee 95.90 I8O00 105.06 m 750 456 SSO 4W 9S0 346 650 400 100 275 430 »30 9SO 420 810 1.350 30 50 $00 Kıılup Rakaı (70'Uk) m.oo «5.09 160.00 95.06 110.00 5&M «5.90 160.00 190.00 »5.00 166.06 3M. 00 kalması da büyük tepki çekti. Bayiler yeni fiyat belirlenmediği için satış yapmazken, bazı bayilerin gerek kendi istekleriyle gerekse de yurttaşlann ısranyla "kafalarına göre zamh bir fiyat" tan satış yaptıklan gözlendi. Resmi duyuru akşam saatlerine kadar yapılmamasına karşın, elde edilen ilk bilgüere göre, yerli uzun fıltreli sigaralar 110'dan 140. kısa filtreliler 100'den 130'a çıkanldı. tthal malı sigaralara da 100 hra net zam yapıldı. Yeni zamma göre, 275'e satılanlar 375, 300'e satılanlar 400'e, 325'e satılanlar 425 liraya, 380 liraya satılanlar da 450 liradan satılacak. 35'lik ve 70'lik yeni rakının fıyatlan 580 ve 1100 lira oldu. Bunların eski fıyatı 525 ve 1000 liraydı. Bütun bir gün "sigarasız ve içkisiz" geçtikten sonra, zam resmi kılığıyla dun akşam ortaya çıktı. Böylece, "zammın ilk kokusu" alındıktan ancak 24 saat sonra kesin fiyatlar açıklandı. özal Hukümeti'nin tiryakiye "yeni sürprizi" ile kısa Samsun ve Maltepe 100 liradan 130 liraya çıktı. 80 liradan satılan filtreli Bafra ise, önceki ikisinin eski fiyatına, yani 100 liraya satılacak. Böylece Bafra ile Samsun Maltepe ikilisi arasındaki fiyat farkı daha da açıldı. Uzun fıltreli yerli sigaralar ise artık 110 lira yerine 140 liradan satılacak. Yabancı sigaralann hepsinin eski fiyatına ise 100 lira eklendi. lçkilere gelince ...35'lik Yeni Rakı'nın yeni fiyatı 585 lira, (Arkası Sa.S, Sü.3'te) Geziyi sonuna kadar savunuruz HASAN UYSAL ANKARA lsrail'e giden ve önceki gün dönen uç HP'li milletvekilinden Şükrü Babacan ve Selçuk Akıncı ile Babacan'ın Necatibey Caddesindeki evinde konuştuk. Babacan, çok uykulu olduğunu, gece eve geç döndüklerini Selçuk'un evde uyuya kalmış olacağını belirtip, "Binu sonra gelir" dedi. "Batumlu nerede?" sorusuna, "Haberim yok, havaalamnda tsianbul'da aynMık" yanıtını verdı. Kendilerinden önce dönen Metin Üstunel'in davranışını kınadığını soyleyen Babacan, "Insan yaptığını sonuna kadar savunmalı" derken az sonra gelen Selçuk Akıncı da bunu onayladı. Akıncı ve Babacan'ın ortak göruşleri "Gezi başanlıydı. Tek hatamız Batumlu ile gitmemiz oldu" idi. Babacan şöyle konuştu: "Bir Türk parlamenteri kimseden izin almadan yurt dışına gidemez mi? Pariamenlerler hukümetin politikasına u>gun davranmak. onların isteklerine boyun eğmek zorunda d^ildir. Geziyi sonuna kadar ravunuyonım." Akıncı ise, "Türkiye'de olaya çok çarpık bakıldığuu" belirtirken, "Bu kadar paüama yaratacağını sanmıyordum. Doğru bakılırsa bü>ük bir şey >ok" diye konuştu. Büyuk olay yaratan İsrail gezisinin kahramanlan yuıda dönmuşlerdi. Gezi, Akıncı ile Babacan'ı biraz daha yakınlaştırmış BABACAN VE AKINCI HP Kırklareli Milletvekili Şükrü Babacan üe Tekirdağ Milletvekiti Selçuk •oırda dönüşlerinin hemen erteAkıncı, İsrailgezisiyle ilgiligelismeleri anlatırken, tek yanlışlarının tstanbul Milletvekili Sabit Batumsi günu Babacan'ın evinde yenilu ile gitmeleri olduğunu vurguladüar. Akıncı (solda) ve Babacan gazetelerde kendüeri hakkında çıkan den onları buluşturmuştu. yazılan okuyorlar. (Fotoğraf: RIZA EZER) Israil gezginleri Babacan ve Akıncı kararh Özal: Dış ilişkilerde fazla heyecan iyi değil ABD kararları tehdit hareketinin işareti ABD'ye karşı miting düzenlenmesi önerildi • Reagan: Cuellar'ı destekliyoruz. 3. Sayfada • Yavuztürk: Sıkıyönetimin varlık nedeni, terorizmin yok edilmesidir. 6. Sayfada • İki yıldır kısa vadeli dış borçla ayakta duruyoruz. 9. Sayfada • Çayı sattık ama parayı alamıyoruz. 12. Sayfada . ANKARA, (Cumhuriyet Biirosn) Başbakan Turgut Özal, dış ilişkilerde fazla heyecanın "iyi olmadığını" belirtti, "ABD Temsilciler Meclisi'nin Ermeni Anma Günü şu anda yüzde 90'dan fazla ihtimalle çıkmayacağı gözüküyor. Ama hiç belli olmaz. Konuyu fazla büyütmenin şu safhada bir yarannı görmüyorum" dedi. Ermeni sorunu ile ilgili olarak (Arkası Sa.8, Sü.Vde) ANKARA, (Cumhuriyet Burosu) MDP Meclis Grubu'nda yayınlanan bildiride, ABD yasama meclislerinde Ermenilerle ilgili olarak alınan karann ülke ve millet bütunluğümüz açısından bir tehdit hareketinin işareti sayıldığı ve sakıncalı bulunduğu belirtildi. Bildiride ayrıca, MDP'den 14 milletvekilinin Özal'ın ıstediği istikâmette hukümeti destekleye<Arkası Sa.8, Sü.5'ıe) ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) HP Mecbs Grubu'nda NATO'yla ilışkilerin gözden geçirilmesi istenilirken, ABD'ye karşı Türkiye çapında mitingler düzenlemesi önerildi. Kızılay'da ABD aleyhine miting yapılması ve siyah çelenk konulması onerisi ise reddedildi. HP Merkez Disıplin Kurulu'nda Israil gezisi ile olay yaratan 4 milletvekilinin durumunun göruşülmesı (Arkası Sa.8, SuA'dei Cumhuriyet'in İstanbul telefonları değişti 536 10 OO (9 lıat) GOZLEM UGUR MUMCU İnönü... Önceki gün, Ankara'da İş Bankası sergi satonunda İsmet İnönü nün fotoğraflarından oluşan sergıyı gezıyoruz. Sergıde inönü'nun çeşıtli tarihlerde çekilmış lotoğraflarına bakarken, sanki bir zaman dilımi içinde yaşayıp, gidiyoruz İşte Kolağası Mustafa İsmet, işte Enver Paşa'nın karargârıında Binbaşı ismet, işte Garp Cephesı Komutanı Albay (Arkun Sa.S, SU.I'UK)