Catalog

DÖRT CUMHURİTET zı AĞUSTOS 1973 ANIC^RA NOTLAR! MUSTAFA EKMEKCİ TURHAIVI SELCUK Bayram Yapamayanlar. •. Bayram öncesfnde, icişleri Bokanı Hasan Fehm! Guneş'le görüşmek istedim. lıhh! Olanaksız. Bir cra, Mustafa Kılıc'la konuştu. Sanıyorum, doğudaki durumia ilgdl otarak onun görüşünü, izleninierinı alıyordü. Sonra, top lantılar. toplantılor... kalcbalıklor... Güneş: Efendim, benim burasr değirrnene benzsr... dedl. hem de... köy değirmeninde bile bir usul vordır, blzde o 6a yoktur... Hasan Fehml Guneş, Doğu ve Güiey • Do$u llierinde 5000 kilometre tutooak bir yolcuiuğa çıkıyordu. Boyram yoldo rr,! geçecek, diye sordum Güldü... Bize her gün bayram... korşıhğmı verdl. Güney . Dcğu'dan «Apo»cu!ann girişimlenyîe ligifi hobcrisr geîiyorc'u. işin doğrusu neydi? Bckan. bunlorı bir de yerincie görüp. dinüyecek, izliyecekti. Gelen haberlerln guvenilirfik derecesl neydi bakaiım? Vörede bir cok ceüşkıîer vardı. Ağalık celfşkîsi vordı. aşiret cslişkiSi. siyasal çeüşkiler. Bir de onlcnn iclne tApocular» celişkisi karışmıştı. öyle görönüyo du kf. kan gütme dovasını. cş'ret kavgcjianm. agalık ceüşkieiyia başko çeiişkileri bir orado düşürıüp yorumluyorlardr... Bulent Bey'în, Sülayman Bey'e mektubo hazırlonırken, Güneş de Boşbokoım yonındoydı. Kafamda cesitli sorula'. yumak vunak dolonryordu birbirine. Suleyman Bey de, tadtyla bcyram yapomıyor muydu ne? Ah. bir ikt:aarda seçime gıtseydi, bayramın todı o zamcn cıkacaktı... Secimîer sırcsmda olay cıkarabilirfer mfydi? Buna SOçleri yeter miydi? İktidorda seçime gldememenin bir can »ıkıntısı yok değildi iclerhda bazılcnnın. Bu can sıkıntısı dolayısıyia bir girişimda bu'unabüeceklerini de düşünmek, öyle kulcğın üstüne yatıvermemek gerekirdi... Turkiye bu gunlere oyunlar bozula bozulo gelmemiş miydi? ••• cSürüj fümî, Uluslararası 32'ncl Locomo Fl!m Festlvolinin Düyuk âaülünu alınca. Yılmaz Guney. kım bilir nasıl sevinmişti? Yönetmen Zeki Ökten, ikincl yönetmen All Özgentürk, müziğ! yapan Zülfi Livaneli, oynayaniar: Melike Demırcg, Tarık Akan. Tuncel Kurtiz. Yapıtı, Locomo'da buyuk cdü! a!an Yıîmaz Güney. bunu cezaevinde kuüadı. Melike Demirağ. tAltm Eimc» ödüı'jnu bir başlca yabancı sanatcıylc paylaşmıştı. »En iyi Kotiin Sanotç,» ödüiüydu bu. Ankara'da Haceîtepa Hastanesinde, o günierda doğan kız çocuğuna «Berivan» cdı kondu. Berivan. Melike Demlrog'in cSürü» fHmindekı oaıyaı. «Ccban Kız;» ya da, ıSutcü Kızı» demektı. Cocuuun cdı: Ceren Berivan kondu. «Süru» f'lmi Türkive'de ne zorluklarla karsılaşmıştı. Istcnfcul Emnyet Mudurlüğü Birrncl Şubest, filrnin yurt dışıng gönderîlmesine karşı çmrntş, zorluklar göstermıytl. ... r KENTLERDE VE KIYILARDA TOPRAK TOPRAK SPEKÜLASYONU YOLUYLA SAĞLANAN KAZANÇLAR, EKONOMİMÎZİN BAĞIMLI BULUNDUĞU EKONOMİLERİN CANLANMASINA YARDIM EDİYOR Bir ülkedo gscerll olon ekoromik sistem, o ülkedekl tiim kcynaklarır! kullanım biçiminl bedrler. Ekonomik sistem, ana cerceveyl oluşturur. Toplumda kuruian ve işletilen her şey bu cerceve içinde yerini aiır. Ku çercovenin gerekierine, sınırlcnna, eninje sonunda uiar, uvmak zorundodı.'. Herrıangi Dir zamcn kesitinde, btr Cikerie çeçerli olon ekonomik sıstemin mantiğıno uy gun düşen kurumiar tutcr, yer leşır .gelişir. Sistemin mantığına uyan onlemier amscına ulaşır. Sıstemin manlıöıno ters Cuşen kurumlcr ve önlemler. zamanla elenir, zayıflar, amaciarına uioşomaz. yCiiasır ve ortadcn kalkatlar. Bu doğaldır. Do ğal olmavcn, bunun tersini umut etmektir. Koyun, kuzu yavrvıiar. Keci de oğlak. Bu dcğaıdır. Doğal olmaYon. kovunun oğlak, kecinin de kuzu yavrutama<=!nı umrpcktır. Bu böyle kesin olmakla b'r~ likte. tuplumların ve onların sa hıp oiageldiklerl ekonom'k si«temlerin zcman »cinde. uretim çvîclerindeki gs'işmelere koşut olorck. nosıl değiştiklarinl inceiemek, baska bir kesin gercegi de or'aya koyuyor. O da sudur: Ekonomik sistem. zaman icintis ge^şir. kendini tarr.omlar. İsisviş mantığma uygan c'Jîen kurumlann cluijmasını, ortaycj CikmcSinı ve aellsip serpiimelerıni scclar. Aym b;v:mri9, kendini yıkarnk yerini olacak dcha Üeri bir sistemin çekirdek'srinın oluşmasına da olanak verir. istense de istenmese de, c«l;şkilerin keskinleçmesi ortcmını yoratır. İşte bu ortomda. tor>lumu ya do onun ekonomik çistemini üeri bir aşcr'cya uiastıracak olan tohumlar filizlenir. Bu «filirlenen tohum!ar>. pelv ceji temsil etrrsleri, oeîeceğın hcbercileri olmalan bak'mından önem taşırior. Bu yuzöen. ü?erinde özellikie dırruimcyo değerler. Bu tohumların sayısmı arî)rmaya ycrdımct o.'mak. fil/zlenmelerinl kolffylaştırmak. gele ceğin kurulmasına yardımcı oimaWa özdesi r. KENT TOPRAKLARI VE KIYILAR Yukorıda ortavo kcncn genef soptamalar ışığmdc, Türkiye'de gecerll eian ekonomik sistemi ve bu sistemin çizâiği sınıricn gözönüns almarian kent cefeyemeyiz. Bu clurumda. kendlmize sorocaâimız i!k soru su olmalıdır: Turkiye'de gecerlı olon ekonomik sistam nsdir? Ycnıt şu: Kapitclist sistem. İ k i cl soru dc şu oiacaktır: Kop;taîtst sistemin ana özeüıkieri nelerdir? Kısaca şunlar: 1. Üretimin temel omaci «ST tınafma gücü i'e desteklenm'ş» taleb! kcrşılovcrak mümkun olan en yuktODrak'arı ve KIVI sorunlorırn !n Dr. S. Kemal KARTAL ler» durumundodırtor. Gec« kulübunde «göbeğe binlik yapıştırmak»tcn başlayıp, Hılton'da milyonluk düğünler yapmoyo varan. tüketim eğilimlerl cok yüksek olan katmanlardır bunior. Spekülasyon yc/uyio elds edilen bu yüksek kazancların coğunun tüketim harcamalorına gitmesi durumundo bile. ülke ekonomisinın ıhızlandıran ilkesı»nin işlemesiyle conlanobileceği ileri sürülebilir. Ne var ki. bu kitaplarda yazı'dığı gibi. böyle Işlemez. Ülke ekonomis!. dışa bağımlıdır. Daha cok tüketim horcaması daho cok ultsal kcynağın yurt dışına tranr'eri anlamfnı toşır. Bu böylj ctduğu için. 1970'lerde Türkiye'nin Ankara'sında, istanbL'l'unöa, Antclyas.'nda ya da s r • nsl oiorak tüm kenîierinde kı yı'arında toprak spekülasyonn yoiuy.'c saâlanan yüksek kczanclar, ulkemizin kalkmmosır.a değil, fckat ekonom^mizin boğımd bulunduğu ü'fcelerin ekc~ nomilerinin canlonmasıno ycrdımcı oimoktcdır. Oysa, gece."> yöz\'if İçinde ö>neğin İnçiltere'nin Lcndra'sında, ABD'nin Netv York'uida arsc spekülasyonuncfan e'.de ec'Üen yüksek kazanclar, yine bu ü'kelerin kalkınmcr sna vardımcı olmuştur. : Oturnuş Bur|uvo Demolrros>sl ve Sosyo Kültüre! Blrfklm; İ3IAK KANUNUXÜN EK 7 VE EK 8. MADDELERİ İLE BUNLAKA ÎLİŞKİN OLARAK ANCAK 1974 YILINDA İMAR VE İSKÂN BAKANLIĞI'NCA ÇniARTiLABİLEN YÖNETRÎELİIC BUGÜN UYGULANA MAZ DURU1VLA SOKULDU. BATIU TOPLOILARIN SOSYO . KÜLTÜ REL BtRİKEVIİ, KIYILARIN VE KENT TOPRAKLARININ KAMU YARARINA KüLLA N1MIN1 SAĞLAYAN ÖNLEMLERİN UYGULANMASINI OLANAKLI KILIYOR. Bundan uc ay kodar önce, Kultür Bokonl'ğ'no biğlı olan ve uyeien arcsındo. Vecdl Sayar, Attilo Dofsay. Nijat özon, Onat Kutlar ı!e Mahmut Toli öngören'in de bulundugu bir kurul, «Sürü»vü Moskovj Film Şenliğ>ne gontisrmek üzere secti. Ancck, Dışışlerl Bakonl^ı temsüciteri, «Suru»yü gönderemeyeceklerini acjkiadılar. Bur.un uzer:ne kurul. Erden Kral'ın ycnetmenlığinı yaptığı «Kanci» filrrirıl MosKovo'ya göndermeyi kabu! etti. Moskova'ya gidebi.'en «Konai»ın baçına da orada bir sürü iş geldı. Gecen k:ş, MosVova'ya gönderilen «Maden» füminin ÎDCsmc da Işler geimıştl. «Morien» fi|nnln:n bir sahnesindö, paîron arkasında ada<niarı >le görunür. İşçilere hoşgöru'u da^rondıklcn icin adamlannc kızmaktadır. O sıroda a.kasını dönerok, tuvc'ete girer. Onlor ise kcpida d'jrma:; tsdır.'ar. Patrcn işin: biîirrtce, oniaro dönüp panto'cnunun fprmuartnı cCırrrrt.» diye ceker Moskovo"daki BüyukelcfIçjın bczı sorumlulorı, Türkfye'ye, usf makamiarc: rapor goncterecekler, »Filmde paîron kötu posterüiyor, bu fıln o/ncnmasm!» diyeceklerdır. Bu rapordan CumhurbaşKünı Kcrutürk'un de hoberi olmuş mu ne? »Ankara Notlansnda. Horp Ckulundokl son oloylora değinmek istiyordum. Son günleroo. bu okulda olaniar, okjldan cıkorılan yed' öğrencinîn durumları Mil'i Sovunmo Baka.ıi Neşet Akmando''un. Bcşbakcn Bülenl Ecevıfin ku:ağmo gitmiş miydi? Okuidon çikarılan bu öğrenciier, bayrcm yapabiimişler mıydi'' Askeri okullarda da, «demokrotüo «ğitlmm yapMmcsı asıldır. Geiışmeieri öğrendikıen sonra. bu konunun, oiayîann uzennde öurmarn gereK. Anayasa Mahkemesl kararından yorarlanarak, Ağır Ceza Ma.'ikemelennaen alü>'<lcn karnrfaria, cezaevlerinden cıkGn öiesiye f>ooıs cezalarma çarptınimış bazı 12 Mart rtOkuımülerı ile ilgili. Yargıtay Birinci Ceza Dairesifiin, BjixnlıĞın »yozılı emir» istemi üzerine verdiği karar, hükümlu aiıelerint" üzüntu'ers boğdu. Bir genç kız olcrok 12 Martlorda cezaevlsr:ne gırmis kişiler, orada gencfiklerini gecirıp dışarı ckiılar. Şimdl. onlorın bazılcrına, tSiz yanlış çıkmşsınız, daha su kodar yatccokmışsmız» demek, odoietle ne derecede bağdaşır bilemiyorum. Annelerl ge!di »Cumhurfvet» bürosuna bavrarndan 5nC9 Cay bıle iciremedtm oruciuydular. Bayromı nasıl gecirdiler accbo'' 12 f/artlardan beri icerde olariar nasjl gecirdiler bayramı? Ticcret Bnkom Teoman Köpruiüler. zeytinvsöı stokculorma baskınlar vaptı Kcrfez böigesinde 7C0 ton zeytlr» yağı stoku yckalarntşlar müfettişler 1yi mi? 700 ton. yine de aımış. bazılarma göre... Bayram yapamadıysa halk, stokçular yüzür.den yapamomıştır.^ Süleyman Bey, na diyordu? 8u iktidar. Ramazanda ho'kı bir kaşıîc yağa muhtac edecek... Bir kaşık değil, 700 ton vcrrmş. Süleyman Bey, hesop adamıdır, hemen hesaba vurur. 700 ton, yedl vüz bln kllo eder... O kaç kaşık eder? Eayram mı, bavram kişinln icinda rnl olmalj? O za~ man her gün bcyram mı yapar? Ya, c:en!orin öidürülenierin anababaian, eşierl, cocukları... Ya, onlar? kıyetîedir. Kamu müikiyetı.ideki üretim aractarı, soı tahüide, czel mulkiyetie irr.işler g.öı şiev görurler. 3 K,ş;ler ve^veya kuruluşısr arasmaa sözîeşme özgjriOğu vordır. A Ekonomik ve sosya! nelıçme faaliyetleri ve kaynak kullonımı. plcnlama cacihğı ıle yurütülmez. F'cnsızlık esastır. Varolan «parcooı» planlar da dcha cok scnuçlarla uğrasırlar. Kenr topraklonnın ve kıvtlarır. kullanım bicımi, anc özelliklerini yukorıdo verdiğimiz. ekcnomik srstem taraf'ncian belirlenir. Üstyapısal duzeiilcmeler, eninda scnunda al!yooımn Işleyiş mantığıno uymok zcrundadır. FeO'da! toplurı yapısmt?an kapitclıst fopîum yapıs.Tia geçtş sürecine koşut otarok. Osnanlı dcnemirden günümCze kadar genei olarafc tüm üıke toc^cklonnın ve özel olarak da ksnt îoprakıarı ve kıvılcrın kullanım düzer! deâişmiştir. OsTıaniı döreminde. hemen hemen tüm tcpraklarin oldugu gib' kıvıların tir. mölkryeti devietirdir. Dohj dofrusu «oıplak rnüikıyetı» öev•otindir. 1058 vıiında cska'tı'on Ariz<'< Kanunnameı Humayun da, bu kanuna ctcha sonra yao !nn eklerde, Mşceiie'ds. 1926 îorîrtli Yurttaşiar Yascsı'ndo (Meieni Kanun'dal ve 1951 Amvcsasmda, doğrudan ya da riolaylı olarak, deniz, göl ve nehir kıy'arının fumuma ait» olduöu iikes1' benimsenmtstir. Tüm lerdir. Kapitolistleşrre süreci üe Clîv?pıd3!t deC!'Sr<T?i»r v» r>|t 2. Üretim arccfarı özel mul sek kârı etde etmektir. tkâr cracı», «kâr eide etme makması» gıbi küilanılaccktır. Eisîemi »ürüıeo terr.el doycnak budur. K:vılar ve kent toprcklorı aiınıp satılan bir «ticaret rr.utaiî olarck kuüanılcucktır. Kullcnıimaktadır. Bunun aksine düzeniemeicr, ne kadar sıkı voiurlarsa olsunlor, etkisizleştirliece^ıerdır. lackalcstırılacoklar dır ve fiüen ışe yaramnz durumc getinleceklerdir. getirilmişlerdir. Osmnnlı ve Cumhuriyet dönemlerindeki yasal düîenlemelerin etklsiz kaiması ve buçün hâ'â ksrı topraklarmın ve kryılor:n »kdr makinası» oiarak, spekülasyon oracı oiorak kuPan'lıyor olmolan bunun göçlu kcnıtlorıdır. Sorrut ikl kücuk ömek verelim: İnvır Kanununun Ek 7 ve Ek 8 raadde'eri ve bunlara iiiskin clarok ancak 1974 yılıncia imar ve iskan Bakanlığı'nca crkartılabilen yör.stmeilk, biH gün uvgulanamoz durumc sokulrruşîur. Aym bicimde, Sağiik ve Sosyal Yardım, İmar ve iskan Bakanlık!an ile Devlet Su İşleri Gerel M£idur''jğü arcsmda 1975 yılındo düzenlenen lcme ve kullanma suyu kaynck alcnlcrınm korunmasıyla ilgill anlaşrna do bugun uygulanamnz durumdadır .Örnekler coğaltıiobüir. ttyi niyetü» komu görevlileri vıliarco boş durmomış'adır Bi'takım ön'emier gelişîirmişlerdjr. Fokat sonuc şudur: Sistem. bunfan ve benzer ötekl aüzenlemeisrf yemış. yutmuştur. Dev'ef crgüîünun Ivi Isleti'memesi. bunc b!r nedei olarak gösterdemsz. Devlet örgutü. varc'an düzer» lclnde, «işlemesi gerektiği gibi» Içlemek'edir. Uı.jtmomaiı kl. dev•st ürçrü'îır'ön Işleyis bici"r>i de, gecerli olon ekonomik sistemden bağımsız c'arak düşürüieme2. EkoiOTiik sistem, devîef örgutünün işievişinde hangi too iumsai sıPif vs ka?man!^rın ege men olanağım da belirlemskte dir. Avrıci3, yine avm sistem, yeri ve zcmaiı ge'ince, hangf s^nıfların verarına ve hongiierinin zorarıno ödünier verilece<5ini de, veriimesi gerektiğinl de be'ir'emektedir. BATI'DA OLMAYAN BİZDE NEDEN OLUYOR? Eu noktado aklo çöyle bir soru geliyor: Bugünun kapito list Botı ülkeîerinde. örr,e§;n ingiltera ve İsvec'te. kent tcprcğı ve kıyılar speKülasyon oracı clcrak, kur mukinosı olarck necien kullanıimıyor? O'alarda da toprckta özel müikiyet var. Ve üretim arc;lorımn sanip;erl cralardo ria en vuksek kcn eide etmeye calışryorlar. Sistem avnı sistem oidu^jno oöre, orclorc'o olmayon soaınlar neden Turkiye'de oluyor? Bu durumda. «Türkiye'dekl kent toprokk:rı ve kıyı soruntarının kaynağırda ekonomik sistem yatcr», diyebilir miyiz? Şu iki neden kunnesinl ortava koyarck bu sorulcrı kcbaco yan:tlayablliriz; A Bcîı ülkelerinds kopita'ist sistem her yönüyle gelişm ştir. Buna korşılık, Türkiye'de pecerü olon «kapital:st sistem» değii «ccrpık kcpitallst sistem»dir. B Batı ü!kalerind» »Burjuva Demokrosisi» tüm kurumlanyle gelismiş ve oturmuştur ve buna ko$ut olarak bir tsosyo kultürel birfVirrt» soSlanmıştır. Türkiys'de bu oturmuşluk ve birikim yoktur. Şimdi bu ikl nedenl bircz açolım. HER YÖNÜYLE GEÜ$W?S KAPİTAÜST SİSTEM VE CARPiK KAPİTAÜST SİSTEM Birinci o'crok şunu soDtoYObiliriz: Batı ülkeîerinde kapıtalist ekonomîk s;stem en yüKsek, en oigun aşamosına kodar gelismıgtir. O ülkelerde de. Türkive'dski tovutlardo oimasa bile. bundcn 75 125 yıl önce kent iopragmda spekülasvon vapıimı$tır. Ne var ki, o ulkelerde spekülosyon yoluyla elds edüen yüksek kazcnciar, uretken olanlarg vatırılorok yino ülkenin kaikmmasma yardımcı oirr.ustur. Bu vuksek kazancların tyketİTie gıden böiümu da, thızlandron ilkesi»nin iş'emesı ile vine Oike ekcnomismırı canlanmasını soğlamiE'T. Cunkü o ülkeler dışa bağımlı değildüer. Bu ülke!erde sistem artık öyle bir a^amaya ulcşmıştır kl» soekülasyon yoluylo elde edilen fkfir* bir Ifra İse. Oretlm yoluyla elde edllen «kâr» on IIra olmuştur. Boşko bir anlatımla. aym miktardokl scrmay^ spekülasyon için kuücniisa bir kâr ggtlriyor, üretim İcin kullanılsa on kâr getıriyor. Bu ülkelerde sömürü mekanizmos! yine işlsmektedif. Emekçj ka simterin yoraîtığı değerîcre, brî li bir sınıf yine el koymaktsti;r. No var ki. cömüra mekanizması incelmiştir. Burado değiŞrr.s, tıpkı bu liikolsrin dıs sömüru düzen.ndeki cieğişrreJa oldugu gib! olmuştur. Gecen yüzyılın sörr.ürgen ulKesi, kaba gücle ger! ulkelerirı koyrr^lannc el koyuyordu. Sîmdi ise, <ys nı sömüıgecilık»in ince ycntemleriyle oyrı ulkelerirı kaynaklarıno el koyuyor. Özda aynı şey yapılıycr. Ancak, yonter; incslmiş durumcia. Bir bu csğişmiş. Yurt idnde toprck vo krvı spekülasyonu yaparak be!ti bir sınıfo sorvet ve gcHr tronsferi yoprrak, dıs söır.'jrüde olduğu gibi .yerini dcha ince «üretimle sömürü» ycntemıne bırckmıştır. Saşks bir anlo'ımla, toprak spekülasyonu yo'uvla belil smıfiara servet va gelir transferi ycpmok bu ulkeler icin artık cok kaba bir sömürü yöntemidir. Bunun yerir.e. aynı sonucu saâlaycn fc!<rt daha sayg:n ve ınce «uretinis de her şey gibi toprck dc bi' Eömü'ü» yönteni kullanılmak'i&r. Ha'kı «tı"ke!im kıçkocuna olarok bu sürdCrüIebilmektedir. Batı'nm kapitalist uike'erinin «ocık pozcrı» durumundaki azpsl/şm/ş üîkelertfe (ve Türkiye'de). gecârii olan sistem «kapitalist sistem» değil, eçcrpık kapftaiist sistemsdır. Bu sistemde. uretimden e!rie edılen kâr bir ise. spekü:asvondan elde edifen kâr on'dur. Bu yuzden, cTurkiye'de ve benzer gelismekte c!an üikaterde, kapitalist sistemin tum kuraiicjrfyb Batı'doki çibl işlemssini savunmak bile en hcs devrimciliktir», sözu çok doğaıdur. Aynca, spekülasyon yo'uyîa elde edilen yuksek kazanclJr bu ozgel'şmis ulkelerde «uretken yatınmlana değil, dohı cok tuîcetim rtarcamoicnao çider. Çünku yüksek speküîatif kazcnc elde eden katmanlcr.,1 tascsrruf rrsyfi sanddığı kcc'or yüksek dsöildir. Bu katmanlar. her yönüyle «buriuva kültürO» nü özOmsemiş. Batılı anlcmdi fburjuva» olamomışlardır. Bunlar, sancvide olsun, ticarsîia olsun. Inşoot soktörürKia ols'in *üretim» voluyla değil de daha cck «spekülasyor» ycluy!a ve COkuluslu şirket.'erin «isbirîikcisl komisyoncıısu montsjcısı» o ! na yclııyla yüksek körJor soclavan »görgüsüz zongin ikincl önemlî o!gu, kapltaüsf Batı Clke'erinde. burjuva dencc1; rasisinin tum kurumlorıylo işltr duruma geimiş olmasıdır. Kcmuoyunu oluşturan ve yönleni ren kururrlor en olgun aşomjlarına uloşmışiar&'ır. Toplurrsal yaşcmın tüm yönleriyie ı'gili örgülleşme duzeyi oldchci yükselmiştir. tKuşsevenler» öcr neklerinden, tsahilde renkli a r.izicş'an tcpianayı seı/en(3'» dern5k!erindc;n tutun da «nuk a er enerıiye kGr^ı olanlar» de', nsklerne kacîar. her alanlo, rıtr kcnuyla Mglıi özel yan resm . rssmi derrek ve benzed crgu1'ler kuru'muştur. Ve etkin bic'Tt de faaliyeîta bulunmcktadırla'. Herhorgi bir aîandakî a'.ıitn. o konuy!a ilgili dsrnek ve be;ızeri örgütleri harekete gec'f1 rnektedir. O atılıma karşı y a o ı onun icin kamuoyu o'uştunjirr.oktadır. Böyle bir ortamdı. ksnt topraklorında<i ve kıyılcrr!cki müikiyct hakkının kötü.'9 kuüanılabilnesi clanağı ozc!mıştır. Uyanık ve cok duyarlı obn kamuoyu anında tepki gc*;îerebilme!<tedir. Bunlar genel! k le sonuc clıcı tepkiler cimcktcdır. Sânup gitmemektedirie'. Böviece, mülkiyet hakkının knna yarcrını zedeier bicimde kul lanılmcîi kısmen önlenmişt.r. K?nu yaran acıs:ndan özellik a kent top^aklarındaki mulkry^t hokkino ve kıyılann kullanılmüsına sıkı ve uygulanan stnıriomalcjr çetinlmişîir. Bunîara uyuimcsı ge!enekieşmiştir. Özeî clcrok. bu toplumlarn sosvo küitürei b;rikimi. kıvılcrın ve kent topra'ıclonmn komu yarcrına ku!!anım:n saâlcycn oniemlerin uygulcnması iı oiaraklı kıimaktadır. Buna karşî'ık. Tu'kiye Ç\b\ czgeiiçm.ş üikeierde bu «sesy> kCltürel birikim» gerçekleşm:m:fet>r. Topiumun örgütlesme CJ zeyi de cok düşüktür. Ayrıca, burjuva demokrasısınin o ICJğulcj» ve her renkte fikrin anlatımsnc ve savunulmasına oli» nak veren hcşoorüriüğj bu Jİ kelerde yerleşememişîir. Böy^e bi' crtcmda, kont toprcğiridrn ve kıyılardan «vcğma» yaparca sına yüksek haksız kazancl"r saölanmasına engs! olabilecçk etkililikte ve gucîe tepki çösîorilsmemekıeclir. Y5etimi eiinda tutanlar, türlü yoüarîa, bura c'unak vcrrne.rektedir. Ya r.a îepki oluşsa bile. kclcyca etkisi;!ec,î:rilebnmektedlr. Bunun ann nedcni bu karşıkoyuşlart'i ve ryağmarm önlenrnesl ta'eo ler;»nin örgütlü b'cimde yop 'rramış olmasıdır. Örgütieşem^mişlik, taieplerin surekli ve kck i j o'mazını on;emektedlr. YARIN: Trş parçası, Insan yavrusu ve Türkiye yapnın işieyiş mant'âı, tüm bu C?rvaDi'33l düzsn'emeleri etkısiz bırakmıştır. sistemin «r> özeüiği, üretim araclonnın özel mürkiy3tte oijşu ve sözleşme saniplsrinin baş amacı da, rrCrriKün olan en yuksek k6ıı elie etmektir. S•rtemln mantıîı icnde, bu onlann doâal hakkıdır. Toprak do özel mülkivet kontısu olauğuno göre. toprak sa'nibinln df! elin^ekl bu oractcn en vükssk «körsı elde etmeye çalışması doğaldır. Bu nedenle, kapltalist sistem IçinÖ7a(ır\üâO,ciür Üretim nrcciarı