Catalog

İKİ CUMHURİYET 4 MAYIS 1979 M uhsln Ertuğrul lcin Hk yazm değll bu, SOT yazım da olmıyacak sanıyorum daha yazacağım Yıdırd ğımlz bu buyuk sanatcı, t yatromuzu ttyatro yazınımızı, sınemamızı, genelllkle kulturumuzu kışılığı lie oylesıne dol durmuştur kl, bu konulorı acıp da onu anno mak olanoksızdır Muhsln Ertugrul'u sahnede beyaz perdede gormek yazılanm okurrak ksndisını tanımak ve kendlsıy'e kortuşmak mutluîuğuna ermış k şılerden bi'i olduğum ıctn onun olumu uzerne yazmaya başlcrken beileğ n? düzene koymokto güclük cekıyorum Çunkü o ryr bır oyuncu oldugu kadar («<rol Learm sBır Güneş Batarkensı nasıl unutabılırım1), klâsıklerden modernlere dek dunyaco unlu en seckm oyunlan ulkorr zda sahneye koymuş oncu bır yonetmen, gercekton ryi bir yazar ve çevırmen, Turk toplumunun yenlleşmes nde buyuk ro| oynomış oydın bır savaşçı, tıyatro eorjnianndo boşvurulan en sağlan koynak ve tumunden onemlı olarak, uygor bır ınsandı Muhsin Ertuörul Için Melih Cevdet ANDAV somnuştum, Varşılıklı eturuyorduk ma»oda, «Boyle sen • e oldugum gıbı karşılıklı M yerıeK yedlks diye vanıtlamıştı bsnı Bu a anda oiun bıimedıgını b !mek nerede is= o'cnaksızdı Yeilıken bızde hıc kmse Onun g bı ızlıya memışt r.. Bır konuşmasmdo şoy e dıyor cSamuel Beckette'ı en cok sevıyorurr. Godoy'u Beklerken pıyesını daha Parıs de oynanırken Turkce^e cevırdım ve bürada sahneye ko/dum O zaman onu anlamadıklan Icın sovcılığo benı (urnal ederek oynanmasını vasoklıyaniar umarım kı 1969 Nobeı Edebıyat oduiunu alınco uy'anmışlar ve belkı bır parca utanmışlardır» Sonra lonesco'yu, Peter VVeiss'ı, Fernando Arrabal'ı. Jacques Audıbertl /ı se/dıgını 'oylu/or 1968 da basılan «60 Scnai yılında Muhsm Ertugruı a Saygı» k tcbına şo1 le yczmış rr «Ugaşına yaşamını adamış oz bulunur kışılerdendir Muhs n Ertuğrul ve bu gucünden oiuru de ugrcşı gıbı, yaiı sanat g bı heo genc et kln ve yenıdır» Oyledır amo oıumlu olduğunuz gercegmı bıze en cok onun gfbı kışiler duyurur Tıyatro denılınce en başto onun adını onstmamız bır raslantı sayılmamalı Tıyatromuz Muhsln Ertuğrul ıle kuruldu, onun önculöğünde yurudu gelıştı Bu tıyafo. Avrupa tr/otrosu dur Başko ne olabılırdı kH Bunu bır turlu benımsem.yenierın bemmseTiek Istemlyenlerln bulunduğunu bılmıyor degılım tıyatroyu bıze yabancı gormekten kurtulomıyanlardır bunlar ne yapıp edıp onun ıcne bıroz orta oyunu, bıraz Karagoz kotmok Isterfer, böyî«ee ds ttyotronun ulusollaşacağmı sanırlar Duşunrrezler kı c t a oyunu do Karagoz de ycbancı kaynaklıdır bır sanatın yabancı kaynakiı olması onu b.ze icboncı kı'noz, bT sonatı «Bızden» yapccak oğe o r j yaratanın Kişnığınde, cabasında nıyetınde aranmalıdır Roman Avrupa bunuvasının ortaya cıkardığı b r yazın turudur d ye dunyanın caşka yerler nde yozılmıyacak mı ıdt «Ba'ı tıyatrosunun yurdumuza yeriesmesını, savnmasmı sağ ı>ai sızsınız Ama bu orada geıe^e^sel tıyatromuza yeten kadar egılmedığınız de ierı SLrüuyo' bu konuda ne duşunursunuz'» sorusuno verdlğı yanıt şu «Doha cok kjcJKker, baöarrla ortaoyununa meduaha. Karagoz e g derdık Hem de cok sık gtderdık Bunlardan hıc zevk almadın ben AbdurrezaK ın, Kjcuk .sTiaır n otaoyun'an kalıplann, belırll nuktelenn ıcınde kalmış gorunurdu Bır Mınokyan temsı! bın kat daha ılgınc gelırdı bana» Pekı, geıeneksel ovun bıcımlert yenılen»mez mı° Şoyle soruyorlar Muhsın Ertuğrul a «Carlo Gcldon Italyan geleneksel komedı tı yatrosunda re'orm yapmıştı Comedıa Delıl arteyl kalıplordan kurtarmıştı Ralrnundu we Nestroy do Vlyana holk tıyatrosunu cynı b'cımde yenıledıler Şina6i nın düşuncesı de orta oyunu duzen ne cağdaş kışılerı getrmek, orta oyunu ko ıplo'jnı gunun ortomına oygulamaktı1 Bu cabalor sızce boşuna mı?» Böyötc t^yatro adamımız bu soruya verd'ğ' yanıtta dıyor kı cHıc boşuna oıur mu 7 Godoı Raımundu, Nestroy ve $ınasi bırer yazcr o(aro< holk tıyotrosuna ufUKİar acmışlardır, ancak tıyatro yazorları yapcb lır bunları > Onun getırıp yerteştırdığı t /airoya Avrupa tıyatrosuna «bunuva tıyatrosu* diyenlerın bulunduğunu bnmıyor değılım Ama Muhsın Ertuğrul sureklı bır devınım, gelışım ıcide buıunan bu tıyatroyu donduran kalıplarda b'rakacak cnlayısta bırı oegılaı Bakm «Bugun sıze Istedlgınız gıbı bır tıyatro kurmo olanağını verseler nasıl bır t yotro KUrard!nız7' Sorusunu şoyle yonı'l vor <En yenısın kurordım Halk tıyatrosunu Sonak tiyatrosuny » Bjtun sanot dallarmda olduğu gıbı ttyat ro sanatınca da tar h boyunca oluşmuş b r b nkım var, bu bınkım halkm, butun msanlıgın malıdır Yuzyıl'ardan be'ı guzel sanat ardan voksun bırakılmış halklara bu hazıne ardma dek acılmal'dır, tıyatro halkın malı olmalıdır «Evet> dıyor Muhs n Ertuğrul «Eskı Yjnan da olduğu gıbı . Bergama da ıkıyuzbın kışı tıyatroya gıaıyordu Herkes tıyatroya gıd'yordu B r sınıfın değıldı tıyatro, bunu yaşamamız lazım » f/uhs n Ertugruı, bır toplunun tıyatro /le kolkınobılecegı, ılerleyebılecegı nanışmda ıdı Cunku kalkınmanm ılerlemenın yolu kofadan başlar. kafayı eg î cı kuaımfarın başmda ıse tıyotro gelır Isma ı hakKi Tonguc. benzerı bır mantıkla, Koy Enstıtulerını basta saymıştı, Atac ise Turk dılını ozleştırmeyı Bu uc kışının aynı dönemde gelmış olmalan b r raslantı soyılmamalı. kurutacok yenı Turk/e n n temel dırekısrıydı onlor yalnızca yaptıklan ıle değıl, ışlenne bes'ediKlerı buyuk saygı ıle da tumumuze ornek oldular, olacaklar Tuttuflu yolda başarı kozanmak, sayılmak isteyen her genc, Muhsın Ertuğrul un tlyauo uğrundo neler yopîıöım ıncelemeiı. onun gibl idealıst, ca'ışkan ve özverılı olmalı Aşılması cok guc bır kışı olduğu ıcm buyuk Muhsın, daha yıllarca aranacaktır saniyoaım. Ekmek Fabrikası Romanı 5S Ikemlzde Işler nasıl yürümez' I I Ya da nasıl yurur? " Istanbul Beledıyesınm kurduğu «Halk Ekmek Fabrkası»nın tarıhçesı bu sorulara yanıt vermeK bakmından ılg'ic bır oy<udur Bu kentın ekmek derdı. kuşaklar boyu suren bır sorun olduğundan Ekmek Fabrıkasının romanına bır goz atalım. 196S yılında Beiedıye Başkanı Haşım Işcan, Istanbı/I'un ekmek derdıne bır son vermek ıçın Almanyo'dan bır fabnka getırtmek ıster Bu yoldakı araştırmalar tafnamianır, bağlgntılar yapılır. O donemde 3,5 mılyon mark öderîerek salın olırıon fabrika Istanbul Gumrugune 1972' de gelır Bır yandan da fabnka yapımına başlanmışt r ATIO «çeşıtlı nedenlerle» fabrıkanın cotısı bır türlu kapanamaz Gümrükte bekleyen mokmeler hıcbır örtfem olınmadan acıkta bırakılır Aynca bu makıneler 1974 yılmda ıkı ayrı yangın geçırır Bu ganp olayların nedenlerı b r tutiu ayaıniatılamaz 1968 de başlayan seruven boylece surerken 1976 yılında Beiedıye BaşKanı Isvan oiayo el atar Ekmek Fabrıkasını oluşturan makıne erın oksıtlenm ş, paslanmış coğu porcanın Işe yaramaz nıteııge donuşmuş olduğu gorulur. Yoğun bır ınceleme ve çalışmaya gırışılır Fabrtkoyı yopıp satan fırma^lo ılışkl kurulur. Gumruklerde curumeye bırakılmış olan makıneler çalışır duruma getirılirken fabnkonın ınşaatı do tamamlan r Fabnkayı ışletmek icın. Istanbul. Kâğıthane, Kuçukcekmece Bayram paşa Beledıyelerı ile Marmara ve Boğaz'ar Beiedıye er Bırtığı «Ekmek FabriKası Anonım Şırkeîmne ortak edı ır Ne var kı bu arada zaman gecmış 1977 yılı sonuna ge lınmıştır 1978 de yenı donem Beied^ye Başkonı Aytek n Koiıi'dır Ve fabnka acılışa hazırdr Ne var KI E«mek Fabrıkasının açılması yolunda buyuk katkısı bu unan Mudür Nusret Avcı'nın ışıne son verılır Marmara ve Boğazlor Beledlyeler Bırl gı ortaklıktan cıkarılır Dtşıanan B r lık bır acıklama yaparak şu soru'arı gundeme getırır « . . Nedendır bılınmsz yenı Beleoıye Başkanı sebep gostermeksızın ve haber vermeden B rl gımızı ortak lıktan çıkarmıştır Fabrıkanın omacına u aşcmı/acagı söylentllerı de oldukca yaygındır Yıllar cnce makınelen eumrükte curumeye terkeden zıhnlyet bugun başka b r şekılde ortaya cıkmıştır Bugun 3 ünıtesı de hazır olcn tes s b r unıte ıle uretıme gececekt r Neden'' Yakın bır gelecekte 4 unıtesının de 'amaımlcrmasıyla hal'a qunoe 595 000 ekmek sunacak fabrıkanın amacına u'aşması en buyuk dlleflımlzdir» • Pekl gerçekleşmlş mld r bu dılek' Hayır. istonbul Halk Ekmek Fabrikası 26 ağustos 1978 de ocılobllmıştlr. Sekız aylık bır gecıkme soz konusudjr Acılı^ta *ortık halkın ekmegı>le oynanamıyacaktır» do v.zı altında konuşan Başkan Kotıl demışt r kı « Holkın ekmeğı Ile oynayan fırınların onunde fabrlkonın ekmeğını satarok onlann oyunlarına son vereceğız» Ana oyunlorın sonu gelmemıştır. Nısan 1979 de gozefelerde yaymlanan başıiKİardan adıgımız tjmcele'e goz atal'm «Ekmek Fabrıkası bır ekmegı 7 5 I raya ue tı/or Fabnka yakında otobus hangarı olacak .. Gunde 80 bın ekmek uretıyorlar » Bu başlıklar abartmalı olso blle şu o gular holkın ekmeğlyle oynandığını gostermekted r Fabrıka gereksız sayıda personelle doldurulmuştur, Işcı'er dırenışe gecmışlerdır, Istanbjı Beiedıye Meclısın de kentın ekmek pıyasasına egemen fırıncılonn temsılc İerı vardır, 1968 de başlayan ekmek fabrikası gırışimin>n 1979 da bır fıyaskoya doğru yone mesınde bunlaın buyuk payı oldugu soylenmektedır N cın Istanbul Ekmek Fabrikası bunca vı u'etıme geçememıştır' N cın uretıme geçtiKten sonra tam kapasıteyle calışamamaktadır? Nıcın süreklı engellemeler sozkonusudur' Nıcm yarni nılyonu oşkın ekrrek ünrtecek fabriKayı bir türlu ışletemıyoruz'' Işte sfze bazı soru'ar Rl bundon sonra uzerlennds oyrıntılorıyla durmok gerekır Çunku halkın ekmeğıy e oynayanlar k mlerse ekmek fabrıkasını engelleyenler de onlardır, onlardandır. Sahneyi bırakciı kac yıl cldu bümryorum fakat alîı yıl once lsta"bu> Guze! Sanatlar Akademıs nce yapılan UNESCO Mmı Komıte toplantısmdo. oğle yemeğı ıcın venlen arayı kmlanarak, o Hıfzı Topuz, Necatı Cumalı ve ben Boğaza g dıp yemek yemtştık Dönüşte şoyie demfştı, cönumuzdekı yıl seksenıkı yaşıma basıyorum, Kral Lear'ı oynıyacagım > Çunku o tragedyada Lear seksen ıkı yaşındaydı Fokal Muhsın Ertuğrul neaense. bu ded ğını gerceklestıremedı, seksen kı yaşını buiduğunda Krol Lear ı oynamodı. belkl de o gucu bulamcaı kendıs nde, oğır Işcılıktır oyunculuk Bu anımı anlatışımm nedenl onu her za•nan genç bulduğumazu kanttlamak ısteğıdır Gercekten de Muhsın Ertuğrul, oleceğı en ak'a gelmıyen kışılerdendı Bunun gızını bulmakta ise h c gücluk cekmıyeceg nızı sanıyorum, Cunku o, dünyadakı en yenı sanat akımlonnı ız !er. bıze onları tanıtır boylece kuşak'cr birb rlnı kovaladıkca hep onde gıderdı Yıne o öğle yemeğınde, Ing Itere den yenl donduğünu soyleyınce ben, cYenı bır tıyatro vazarı var Ingıltere'de, adı VVesker onu tanıdınız mı?> dıye Ilkyaz Tutsaklıâı OKTAY AKBAL Eyet Hayır K uş bıle ucmuyor Gercekten re otdu bu kuşlara? Donup dururlardı balkonun. pencerenln onuntie $ımdı bırı bıle yok Ne kanat seslerı re otuşlerı Kent sufiKunluk ıcırde Karşı yoldan bır tek araba gecmıyor. Ne de denızden gemı Ne de hovoaan ucak. Ne de yoldan bır ınsan B T cocuk B r bısıklet B r bebeK arabası. . Ölu Herşey o u Oysa bugun bayrarr Guneşlı, rrovı oydınlık bir çun 1 Mayıs 1979.. Tutsagız evım zde Kapatıldık.. Tıkıldık odolaro Balkona koşuşanları gorüyorum. Bahcelerine bıle cekınerek ckanları Telefonlar çalıyor Sesler. ıletışımler Soylentıler. Şu oımus bu olmuş! Ona buno kızmalar catmalar. Nedır bu ınatlaşma? .. Nedır bu kendını beğenme'7 .. Izmır'in nesl vordı? . Bak gidenler oıdu bmıerce?... Kımsınız sız ki üstune ustune gıdıyorsunuz7. Kımi de hcvadan Budan acıyor.. Yazın kurtarır coğunlukia guncelden kacanlorı. Oysa yazın hem gunceidır. hem sıyasaldır, hem bugundur. hem yarındır Herşeydır yazın. Geç canım edebıyat dıyenlere acırım... Ben evde oturmayı. odama kapanmayı sevenlerdenım. Uc dort gun odomdan hıc ciKmayabıllnm Xavıer de Maıstre ın bır kucü* romanı va^dır »Odamda Gez' > Tutuklanmış bırının odosında yaptığı gezıyi ailatır Önce, kendl dışımda gezmem gerek benım. Gazeteler var bir kez. Dunyayı, ülkeyı getırır odama. Sonra gundelik yazılorım var Güncel sorunlor üstune notlar olmışım Erbakan Demıreie mıkrop demış mı dememıs mı' Asılturk'e gore dememışl... Demırel, Turkkıye'nin muhtarı secılmış. CHP'nın soiunda bır büyuk partl kurulacak mı?.. Lıderı kım olacak'5... Savaşım bu yerı kopmak uğruna mı?.. Sonra boşka bır not . Gençler gelmışlerdı gazeteye Pırıl ptrıl. aydınlık kızlı erkeklı Edebl\at Fakultesı oğrencılerı. ESKI ön Asya dlllerını öğreniyor(ar 23 Nısan'da bır gezıye çıkmışlar. Bolvadın'den gelmışler. Az daha öldüruleceklernrş Zor koçrtışlar ulkuculerın elınden.. Neden. ne yapmışlar'?... Hlc Yetmez mı geno aydınııklan 7 . tOnlar umuda duşman sevgilım» demez mı büyuk ozanımız' Onlar'... Umutsuz, sevıncsız, amocsız bırakılonlar. Yanlışlara duşmanlıkiara dort elle sarılanlort... Baktım guncellık olıp göturüvor odamdan dışarı. Madem kı «bugün herkes evınde odasında kaıacak> den dı, niye cıkayım evrenımden'' . Brr genclık orkadaşım 1940'lordo bır şıır yazmıştı «Her kafa bır dunyadır Ben m dunyamdan kcc tane var 7 » dıye Sorra, oidu o arkadaş Esmerdı, cok estıerdı, ata bınmeyı severd. br gun duştu, o yıl sınıfta kaldı Sonro gıttı guney doğuyo cıftcılık yoptı, oday oıdu. evlendı, sonro oldu :şte .. Ooktılo onunde anı kurmok Kolav oluyor Hemen kâğıdo gecıveriyor Sessıziık artıları canlandırır. Sessızlık olüm demektır. Sessızlık bızım sığınağımızdır Isted ğın kadar ozdeyıs yumurtla kena kendıne1... Ac oencereyı bak denıze, gökyuzune arada bır gecen cemselere . Ne de otso zorunluiiık Karşı kovma >steğı ven/or insana Cıkıp vürumek taşıtloro b ımek kıriaro gıtTiek llkyaz bayramı değıl m ı ' Odatarda tutsak bır bayram Son uc yı/ın 1 fv"ayıs ndo \ururrL,stjK Beşıktoş' tan Taksım e Bız yazarla' bır araüa Saatlerce guneş altında bekleyerek Kaiaır m kenarıno oturup sımıt yryerek. Sonra koıkola yuruyerek Gencımız yaşiımız kadınmız erkeğ'mz Onümuzdekı topluluğa yet şmryorduk Koşun aravı kopatın, dıyorlardı Ha gayret. ha gayret1 . Heie Dolmabahce yokuşunda bjsbutun genlere dCştuk Ellısınde altmışmda bır coğunlukta nasıl yetışılır yırmısındekı emekcı gücuns?. «Anılar kuşlor glbld'r, da! ister konacak» demls başko bır ozan Radyo TV teyp pıkap herşey anıları kovmak ıcın Befkı yenı andar doğurur Kttaplar dost kıtapiar... Saıt Faık odüluıs gelen oyku kıtaplarını bır daho gozden gecıreyım Bıroıme nem berzer hem benzemez evrenierde gezeyım bıraz Not Oıarak, c ?erek Sonra bır romGn Sel.m İlerı nın «ölüm II şkılerı > Batı'lı bır vazorm vapıtını okur gıbı Kımılerı tBat1» sozunden Irkılir Neden' Batı karşısına'a hep enayl durumundoysak suc onlardo m ı 9 llerl, cok değışık b.r du yariık bır anlatım güsüyle yaztyor. Bu en başarılı yapıtı, yanna kalacak bır kitap cKımı zaman Insan bir olguyu, bır görüntüvü bombaşka bıcımde değerlend'rlrdl» diyor Gelısı çuzel sectım bu cumleyi Daha dogrusu orayo kadar geldım de ondan... Muhsın Bey ds öldu Bülenti de bir gun önee «ODrağa verdık Eşı ne dedı «Her gun yazınızı okurdum Bır gun Bulent ıcfn da yozı yazacağınızı hic düşünmem'ştım > Ağlıyordu... Ağlamaktan basko ne var yapaeak?. Hep ağladık. lcten dıştan Nedlr gozyaşı? Su mudur yolnız?.. Özsuyumuz mudur? Cammız mıdır giden? Bır baska değer mıdlr?™ cSana bana olum var> dememı? mı halk ozanı öyleyse bugün o. varın ben. ötekl gun sen... Anılar. ızlenımler dallar Istryor konacak Öyle de cok dal var k» konmaya? Gellp gıdlyorlar, bır konup bir kalkıyorlar Ne yapalım. 1 Mayıs 1979 do böyle gecsin!... Tutsak bır ılkyaz bayramı. Bunu do yoşayalım Her $ey b r denevdır. Yarın nasıl olso gelecek Gürultüsü, coşkusu inancı sağlamlığı, tiirn aydınlığıyie Yarın bır kac saat sonrası. Kjml zaman bır kac dakıka... ağımız msanının cozmek zorunda bulunduğu, önerr lı sorunlardan bınsi belkı ae en önemlısi ekonomık kalkınma sorunudur Tarıh boyun ca toplumlar, vorlıklarını surdurebılmek lcin, bu sorunu cozmek zorunluluğunu duymuşlardır Gunümuzde. zengln ve yoksul Glkeler arosında ^o'kanık nltelık taşıyon <>konom K ucurum, gelışrremış uıke er ka dar gelışmış ulkeerı de ka/gılandırmcaadır Amerıka B ne Ş'k De"letlerl bile bu gerceğ' gormerrezlıkten ge'emı/or Mac Namaro nın deyışı ıle, «Bu uçurumun doğurabıleceğı kaoe Amerıka Bırieşlk Devleilerl ıcln Kızıl Cın' n atom bombasındon daha cok tehoıt edıcı nıtel ktedır» Bunu onlamok yalındjr. *•• Kalkınmo ve ekonom.k bağımsızlık savaşına katılmış olon ulkemız ıcın kooperatıfler, bır kalkınma aracı olduğu kadar, gelr dagıhmında adaletı sağ ovacak halk ıktıdanmn öa ögelerıdırler Kooperatıflenn bcşarısı, az gelışmışlık sorununa bır cozum getınrken ote yandan do ulke icınde var olan topiumsal dengesızlıklerı ve bunların doğuro C Kooperatif Sorımu TÜRKİYE'NİN İÇINDE BULUNDUĞU DAR BOĞAZI AŞMADA ÜRETİM VE TÜKETİM İLIŞKİLERİ İLK AKLA GELEN KONUDUR VE BU KONUNUN ÇÖZÜMÜNDE DEVLETİN GERÇEK DESTEĞÎNE DAYALI KOOPERATİF ANLAYIŞI ÖNEMLt YER TUTAR. C'ş donemı başlayabılır Tarınsal gehşmenın sağlanması cıft cılerln demokratık halk kooperatıflerinde bıraraya gelerek örgutlenmesı de olanakların ıçioe g rer Bu yöntemm yanı tarımsal gelışmenın sanayılesme devlnlmıne de katkıdo bu nacağı kuşkuSuzdur Kooperatıfcılık savcşımı, sağ lıklı bır toprak pol'tıkası, tarımsal üretımlerln degerlendlnlmesf yolu ı e kırsol bölgelerln daha bır ozgur, daha Cır bağ m sız olacaâı gerceğl ortadodır. Boy'ece bu^jk ke"tiere goc busbutun kesılmese bıle hızını bellı olcude yıtırecektır. ••• Tarımsal uret mın artınlması, ışlenen olanm genışlemesınden cok, verımliliğın artışına bağlı olduğu bılinmektedır. Ul kemızın tarımsal yapısı ise ve rlmllllk artışını vaz gecilmlş b r oge halıne getlrmıştır Tarım sal işletmelern genellıkle ccüce» olmalan, dağınık bulunma ları, eağlıksız yapılan bunların bir orayo gelmelennl zorunlu kılmoktadır Böyle bır pjgütlen menin başansı ise, cıftcılerln katıiacağı tarımsal üretlm kooperatıflerının desteklenmesı, donatılması ve yonlendlrilmesı Ile olasıdır. Ne var ki, kooperatıfçlllk bır cok kanaldan baltalanmaktadır, ekonomık ve polıtık guçler, bir «duraklatma» ögesi oluşturmaktadırlar. Çok uluslu şırketler tekelci kapltallzm ve buyük toprak sahiplen. bu devlniml komunıst ülkelere özgü bır glrışim olarak nltelemışlerdır. Boylece ortaya duzmece bır reıım sorunu cıkara rok kooperatıfcılığln yozlaşmasmo yol acmışlardır Makıneleş menın kırsal kesımde yayılması ıle ortan somuru, oracı ve te fecl ışbtrTlğını daha da guclendırtır Makıneler buyuk sermayeye hızmet etmış, kooperattfler ıse, tıcaret kesımıne ynrdım cı kuruluşlar durumuna duşurulmuştCr Daha cok yoksul cıftcılerın katıldığı torımsal üretım koope ratıflerı, oz sermaye kıtlığı yu zunden kredı yetersızlığı nedenıyle ya kuruluşlarım tamamlayamamış ya da doner sermaye azlığından yoK o up gıtmışlerd r En büyuk sorunu yaratan sermaye gucluğu cağdaş uretım yontemlerınden yararlanrra yı do engellemıştır Doç. Dr.Cafer UNAYbılecegl sakıncalorı yok edlcl bır önlemdır Sendıka hareketine koşut olarak gelışecek olan halk kooperatifclliğınl aynı zamanda ozgürlükcü demokrosınln de bir okuludur. Kooperatif lerln topiumsal yan etkılerl top lumun ona yapısını değlşttrebılecek bir guctedlr Gercek anlamı ıle Işlemeye başlamış bir kooperatif cok yönlü gelişmelerln ana kaynag'ı olacaktır. Devlet, Anayasa'nın 51 maddesl Ile, kooperatıflenn gellşmeslnf ve yaygınlaşmasını üstlenmiştir. Böylece yeni bir döneme gıren kooperatıfclliğlmiz, ülkenın geleceğl açtsından toptum yapısında önemll bir k'llt taşı olma nltellfllnl kozanmıstır. Blcimsel kooperatifçıllkten, üre tlme donuk kooperatıfçllığe ge Denizcilik Bankası T.A.O.dan DUYURU 30/Mart/1979 günü yapılan Olağan Genel Kunıl toplantısmda ortaklarımızm belirlenen görüşleri karşısında, personel fazlalığı en önemli eleştin konusu olmuş ve 1979 yüı ıçinde yenj personel almmaması dnerilmıştır. Bu nedenle. Genel Müdürlüğümüz bınasının bekrlı yerlerinde personele ihtiyaç bulunmadığı ve müracaat yapılmaması ilân edılmıştır. Ancak, bu ilânlar tum kamuoyunun dlkkatme yansıtılamadığı ıçın konunun bır defa da basın yoluyia duyurulması zorunlu gorülmüştür. Kamuoyunun bilgılerine saygı ile sunulur. TÜRK TİCARET BAJV UMUM MÜDÜRLUGUNDEH •I It «I +•• MÜFETTİŞ MUAVİNİ ALINACAK BsnVamrz Tefliş Heyeline Imtihanla luzumu kadar Müfettl? Muavinf alınacaktır. 1 • imtıhana katılabilmek lcin . A • Hukuk, İkiısat, Siyasal Bllgiler, İşletme Fakulteleri, Iktısadl ve Tıcarı llimler Akademilerı, Orta Doğu, Ege, Boğazici Ataturfc Universitelerınin idari ihmler, jş İdaresi, İktisat bolumlerınden veya bunların Yabancı memleketlerdeki muadıllerlnden mezun olmak, B Askerlık hızmetını yapmıs olmak, C 30 yaşından yukarı oimamak, D Herhangi bir hızmet taahhudu altında olm«mak şarttır. 8 • Imtlhanlar yazıiı ve sozlu oîmak uzere (kl kmmdır. Yazılı Imtihan 14, 15, 16/5/1979 gunl«rf saat 10 00 da Islanbui'da yapılacaktır Yazılı imtıhanı kazananiar aynca sozlu Imtihana tabı tutulacaktır. 3 İmtlhana katılmak Jsteyenlerin. engec 11/5/1979 aksamma kadar Istanbul'da Umum Mudürluğumuz Teftış Heyetı Reisliğlne, Ankara, Izmir, Adana, Eskısehir, Trsbzon Şube Mudurluklerlmize dllekce Ile baş vurarak istenec»k vesikalan tevdf etmeleri gereklidfr. 4 Imtihan konulan, maaş, yevmlye, Sosyâl Yardım esasiart ve emekHlik haklarını muhtevl bllgllar yukarıda bellrtilen verlerden temfn «dileblllr. Kocaeli Devlet Mühendislik ve Mimarhk Akademisi Başkanlığından Akademimtzde gereKSİn'm görulen aşağı da yazılı dlslpl nler icın 1184, 1765. 1981 ve 2004 sayılı yasaıar ij/annca oğretın uyes< asıs tan ve ogretım yaraımcıları alınacaktır Istek ılerın müracaat d'ekçeierne ekiıyecekierı ozgecmışlermi ve oskerlık durumlarını belırlıyen belgelsrıyle oırlıkte 21 5 1379 Pazartesı gunu calışma saatının bıtımıne kadar (KOCAELİ D M M. Akademisi BaşKanlıgı Izmıt) adresıne gondermelerı duyurulur Dısıplınler öğretim Uyesı Prof Doc Asıstan Matematık Kımyo Hesap Bilımlert Oevre ve Alan Teortsl Elektrık Makınalan Elektrık ve Teıekomınıkcsyor» Elektrık ve Elektronık Ölcma Makina Elemanları ve Tekn'k Res!m Mekanık ve Mukavemet Malzeme ve Genel Imaı Usullert Takım Tezgâhlon Motorlar Buhar ve Gaz Turbinlen Isı Teknığl Akım Maklnalon Aroştırma Göreviıs* 1 Prof 1 Prof 1 Prof. veya Doc 1 Prof. veya Doc 1 Prof. veya Doç 1 1 Prof. veya Doc 1 1 Prof. veya Doc 1 1 Prof. veya Doc 1 1 Prof. 1 Prof. 1 Prof. veya Doc 7 1 Prof. veya Doc 1 Prof, veya Doc 1 1 Doc. 2 1 Prof. 1 4 (Öğretlm üyesl veva er /eva en Aslstan Asıstan As/stan Asıstan Asıstan Asistan Asıstan Asıstan Asıstan az beş yıl tecrübelı yük mühendıs veyo Yuksek Llsansrye) Yabancı Dll Okutmerh 1 Fransızca NOT: Yukanda yazılt dlsipllnîero tallp Cikma dığı takdlrde boşvuru suresl uc QV daba uzatılmıç »oyıtoeoktır. (Basm. 14294) 375£ Turkıye de kooperatıflenn düs manı elbette cok olacaktır Çun ku, temel yapıyı etkıleyıcı nıtelığı vardır Butun bunların ya nındo yetışmış kooperatıfcılerın bulunmayışı, defter tutma zorluğu, bılgısızlık ve yeterınce an latılmayışı, ozendırme eksıklığl kooperatıflenn coğu kez olü doğmalarına neden olmuştur. Kımı yerlerde kooperatıfi o'uşturacak yedı kışıyı bır araya ge tırmek bıle olanakların icınde olmamıştır. Ogretım ve eğıtım yetersızlığı, kırsal kesımlere oz gu gelenekter gorerekler ve bır takım kotu alışkanlıklar dar bo ğazlar yoratmıştır Kooperat fçıl k kavramı. bır bakıma Turkıye'nın geleceğı ıle ılgılı önemli bır kcvramdır. Koyierde egı'ıcı kurslar acılmalı, koylulerın an'ayabıleceğı bır dılle. yan yaln bır dılls tüzükler yenıden yazılmalı, özellıkle yabancı sozcuklerden örneğın «risturn» gıbı hıc kımsenin anlamadıgı anlayamıyacağı sozcuklerden kccınmalı Kooperatıflerln b rbırlerıyle o'an ılışkllerınde bırleştır cl yontemler ge l'ştırılmelı Aynı yoredekı kocperatıflerın ortokı gı ve ış boIjmu sağlanmalı Gıderek ayrı bır bokanlığın konusu olmalıdır kooperotıfler Tu'kıyenin ıcmde bulunduğu dar boğazı aşmada uretım ve tjketm ilışkılen ı!k akla gelen konudur ve bu konunun cozü munde sağlam tenıellere dayalı devletın gercek desteğlne sah'p kooperatif anlayışı önem II blr yer tuîar . TİİRKBANK