Catalog

Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. adına: NAZİME NADİ Gene] Yayın Müdürü: OKTAY KURTBÖKE Sorumlu Yazı Işleri Müdürü: BÜLENT DİKMENER Basan ve Yayan: CUMHURİYET MATBAACILIK ve GAZETECÎLİK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. No: 39 41 TELGRAF ve MEKTUP adresi: Cnmhnriyet Istanbnl Posta Kutusu: Istanbnl No: 246 Telefonlar ı 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42'98 22 42 99 Cumhuriyâ BASIN AHLÂK YASASINA Ul'MAYI TAAHHÜT EDER, 12 6 3 1 ABONE ve İLÂN Aylık Ayhk Aylıfe Ayhk Yurt içi 360. 180. 90. 30. Yurt dıp 630. 315. • 157.50 52,50 B ü R O L A R : ANKARA: Atatürk Bulvarı Yener Apt. Yenişehir, Tel: 12 09 20 12 95 44 • ÎZMİR: Halit Ziya Bulvarı No. 65 Kat 3, Tel: 31230 • 24709 • GÜNEY ILLERîr K.Köprü 34. S. No. 40 • ADANA, Tel. 145501393419731 Başhk (Maktu) 2. ve 7. sayfa (Santimi) 3. «ayfa (Santimi) „ 4. 5. 6. sayfa (Santimi) ölüm, Mevlid, Teşekkür (5 Santiın) Niçan, Nikâh, Evlenme, Doğum ölüm, Mevlid, Teşekkür 23 (5 Santim) 40ü Lira 95 100 80 150 150 200 SAYIS1 100 KURUŞ Yayın hayatı VAYINpfYI KÎTAPCM OKUVUCUYU BRBIRIfC BA3LAYAN AUINBAĞ KUTÜFHANENİZİN KİTAPLARIN! SUNAR PİRİ REİS H.iKiTASI (Türk Medeniyetinin ölümsüz eseri) Büyük Türk Amirali Pirî Reisin 1513 yıknda çizdigi şaheserin, nefis röprodüksiyonu 30. TL. DÜNYANIN KADERt BENİM ELLERİMDE İDÎ Hitler'in pilotu Gn. Hans BAUR. 20. TL. TURKLER ANADOLU'DA Prof. Dr. Osman TURAN, 5 . TL. MtLLÎYETÇİ EGİTİM SİSTEMİ (2. baskı) Doç. Dr. Necmeddin HACIEMÎNOĞLU, 10. TL. SORUŞTURMA Ergun GÖZE, 12.50 TL. KİLİT (4. ba?kı) ANAHTAR (2. baskı) KAPI KONAK M. Necati SEPETÇİOGLü, 15., I5. f 20., 15. TL. TAŞRALI Nurettin TOPÇU, 7.50 TL. BOZKURTLAR (öiümü ve Diriliyor birarada 9. baskı) Atsız, 25. TL. RUH ADAM Atsız, 15. TL. VOLGA KIZIL AKARKEN Saadet BEKTÖRE, 12.50 TL. DADALOGLU Tahir KUTSt, 10 TL. ÖMER SEYFEDDİN BÜTÜN HİKÂYELERt • 1 . 25. TL. TÜRKÇJENİN KARANLIK GÜNLERl Doç. Dr. Necmeddin HACIEMİNOĞLU, 8. TL. MESELE (2. baskı) Dündar TAŞER, 25. TL. ÖTÜKEN TÜRK KİTABELERİ Ali ÖZTÜRK, 12.50 TL. AYDINLIK KAPI Halide Nusret ZORLUTUNA, 15. TL. TUTSAK Emine IŞINSU, 10. TL. AK TOPRAKLAR Emine ISINSU, 10. TL. AZAP TOPRAKLARI Emine IŞINSU. 12.50 TL. TÜRKİYEDE SOL HAREKETLER Aclan SAYILGAN, 30. TL. DİN VE CEMİYET Mahir ÎZ, 12.50 TL. ÎNSAN DENEN MEÇHUL Alexis CARREL, 20. TL. BASARIMN SIRLARI Aİexis CARREL. 15. TARINLARA DOGRU Alexis CARREL, 10.. TL. SELÇUKLULAR TARİHİ VE TÜRK tSLÂM ' " "» MEDENİYETİ Prof. Dr. Osman TURAN 35. TL. TÜRKİYE'NÎN MESELELERİ Alparslan TÜRKEŞ, 15. TL. DOKUZ IŞIK Alparslan TÜRKEŞ, 7.50 TL. YENİ UFUKLARA DOĞRU Alparslan TÜRKEŞ, 7.50 TL. BÜTÜN ŞttRLERt Abdürrahim KARAKOÇ 15. TL. KADIN AŞK • AİLE Peyami SAFA, 10. TL. BİR AKŞAMDI Peyami SAFA, 15. TL. FETİHLERLE ANADOLUNUN TÜRKLEŞMESİ VE İSLÂMLAŞMASI Mehmet ŞEKER, 10. TL. İHTİŞAM VE SEFALET Balzac'dan Cemil MERİÇ, 25. TL. ÇİLELİ YOL (Sidarta) H. Hesse'den Mustafa YILDIRIM, 7.50 TL. 93 MOSKOF HARBİ VE BAŞIMIZA GELENLER Mehmed Arif. 20. TL. ÇÖLE İNEN NUR Necip Fazıl KISAKÜREK, 25. TL. İSLÂMDA SOSYAL ADALET Prof. Seyyid KUTUB, 15. TL. İSLÂM TARİHİ (5 ciltlik takım) 140. TL. CtHAN SULHü VE İSLÂM Prof. Seyyid KUTUB, 6. TL. ÎSLÂM PRENSlPLERl (11. baskı) Dr. Ali Kemâl BELVİRANLI, 10. TL. (1. hamur plâstik cep kapakh 15. TL.) KUR'ÂN REHBERİ (9. baskı) Dr. Ali Kemâl BELVİRANLI 5. TL. Günümüzde neşri büyük ilçi gfören üç dev eser... 1 Osmanlı Hukuk Tarihinde MECELLE Dr. Osman ÖZTÜRK, 1. hamur lüks baskı 40. TL. 2 HADİSLERLE Hz. Peygaraber ve Eshabının Yaşadıfı MÜSLÜMANLIK ! M. Yusuf KÂNDEHLEVÎ. j lüks ciltli 1. hamur 50. TL lüks ciltli 2. hamur 40. TL 3 İSLÂMDA ZF.KÂT MÜESSESESİ Y. Vehbi YAVUZ, lüks ciltli 35. TL., ciltsiz 25. TL. Uçurumun Kenarındaki Türkiye Serisi: 1 SANDIK CİNAYETİ VE SABOTAJLAR DOSYASI, 12.50 TL. 2 TÖS DOSYASI (II), ın. TL. 3 DEVGENÇ DOSYASI (I) 15. TL. 4 MADANOGLU DOSYASI (I) 10. TL. 5 TÜRKtYE İHTİLÂLCİ İŞÇİ KÖYLÜ PARTİSİ DOSYASI (I) 15. TL. 6 TİP DOSYASI, 10. TL. Ve ayrıca Bakanîıkça kabul edilen lise ve dengi okııllar için YARDIMCI EDEBİYAT • KİTAPLARI (I, II, III) (2. baskı) Yazanlar: Sevgi ve Ayvaz GÖKDEMİR 7.50, 10., 12.50 TL. : Bütün Kitapçılarda Arayınız AN'DA A.Ş. dağıtımını yaptıâı HAREKET, ÖTÜKEN, İRFAN', ; YAGMUR, TÖRE DEVLET. j TOKER, TURAN NEŞRİYAT ' YURDU. KUTLUĞ, CAĞALOĞLU. FETİH, DİVÂN tLMt . ARAŞTIRMA MÜESSESESÎ. FEYİZ, NEDVE, İSLÂMİ İLİM . LER ARAŞTIRMA VAKFI, SELÂM. KELİME DERGÎSI gibi birçok yayınevinın yüzierce kitabıyla ve ANKARA (Sümor Sokak 7/4 Yenişehir Tel: 18 05 42). İZMİR (Hayat Caddesi 250 C), ADANA (Namık Kemal Mah. 552 Sokak No: 147), SAMSUN (19 Mayıs Mah. Saadet Cad. 23/A) büroları ve özel dasıtım arabaları ile yurdun ' her yerinde kitapçının dolayısiy le kitap.=everleıın hizmetinde. Tenzilâtımız Kitapçılara % 25 dir. Merkez: ANDA A.Ş. Bâbıâli Caddesi 50 ? Cağaloğlu ISTANBUL Tel: 27 65 11 ıoo kuruş zam ! Lebibjalkifi YAYIMLARJ Müessesemiz 17 yıldan beri aşağıdaki mevzuatlarda ceşriyatlarına devam etmektedır. VERGİ İŞ ve SOSYAL SİGORTA BAG • KLR KAMBÎYO TÜRK PARASI KANUNLARI DIS TİCARET MONTAJ 1HRACAT TURİZM # Neşriyatımız halen 9 ana seride 131 ciltten ibarettir. 0 İnonılen seriye müstakilen abone olmak mümkündür. # Ciltler muhteviyatı föyvolant şpkilde hazırlanmıştır. 9 Degişikliklsr metne işienerek en ?eri şckilde abonelere grinderilmpktedir. # Tatbik edilen bu sistem sayesinde mevzuat hukuki canlıhğını muhafaza etmektedir. # Ciltler ilgili kanun, tüzük, kararname, yönetmelik, tebHS (şenelge) ve yüksek mahkeme kararlarını içine almaktadır. Daha fazla bilgi için aşağıdaki adresimize müracaat edilmesini veya ÜCRETSİZ broşürümüzün istpnmesini rica ederiz. Salıpazarı Dnrsnn Han Kat: 3 Istanbul Tel: 44 76 67 49 08 0i (Baştarafı 1. sayfada) lu, demiryolu taşımacılığınm dı şında kalan ulaştırma eylemleri olmaktadır. Ancak ulaştırma kesi minde de petrolün dışında başka girdüer de kullandmaktadır. Bu yüzden petrol fiyatlan yüzde yüz artınldığında, ulaştırma hizmetle rinin fiyatlarının da yüzde yüz artması gerekmemektedir. Nitekim yapılan ekonometrik çalışma lar, petrol fiyatlarmdaki 100 kuruş luk zammm, demiryolu dışındaki ulaştırma kesiminde 18 kuruşluk bir maliyet artışına yol açacağını göstermektedir. Demiryolu ulaştır masınuı petrole baflılığı çok daha az olduğundan 100 kuruşluk petrol zammının etkisi 2 kuruştan az olacaktır. Petrol zammmm çesitli kesimlerdeki maliyet artış etkisi, iki tür lü ortaya çıkmaktadır. Bunlardan biri, doğrudan etkidir. Zam yapılır yapılmaz yakıt fiyatları yükselerek maliyeti artıracaktır. Fakat elki burada kalmamaktadır. Zammm, taşıt lâstiği, yedek par ça gibi ulaştırma kesimini ilgilen dıren iş kollarmda da maliyetleri artırması beklenmektedir. Bu iş kollarındaki maliyet artışları nedeniyle de ulaştırma kesiminde maliyetler yükselebilecektir. Ancak bu ikinci tür dolayh etki, ken disini hemen göstermemektedir. Dolayh etki, yedek parçalar değiştirildikçe ve lâstikler yenilendikçe ortaya çıkacaktır. Bu yüzden. dolayh maliyet artışınm his sedilmesi için bir zamanın geçme si gerekmektedir. iş kolu en çok petrole dayalı :ş kolu olmaktadır. 109 kuru;luk petrol zammının, demir çelıkde 17 kuruşluk maliyet artışma yol açması beklenmektedir. Elefctr:k üretıminde 16,5 ve çimento üre timinde de 13.5 kuruşluk majyet artışı umulmaktadır. İmalât sanayıinde petrole bağlılıgı yüksek kolların yanında, düşük iş kolları da bulunduğundan 100 kuruşluk petrol zammının irr.alât sanayiinde, ortalama 4,4 kuruşluk bir maliyet artışma yol açacağı hesaplanmıştır. Ekonominin bütünü gözönüne getiril diğinde, petrolden çok az e"kilenen iş kolları da bulunduğundan bütün ekonomideki mal.yet artışınm 3 kuruştan az olacağı düşünülmektedir. Istanbnl için (Baştarafı 1. sayfada) ve Şoförler Derneği, dolmuş ve taksi ücretlerinin yeniden ayar lanması için Ankara Belediyesir.e başvurmuştur. îlk görüşmelerin anlayış içinde geçtigi ve yeni tarifenin birkaç güne kadar sonuçlandırılacağı bildirilmiştir. İzmir Belediyesı de, minibüs ve dolmu.şlara 25 kuruş zam yapılmasını kararlaştırmıştır. Ulaştırma Bakanlığı da, Tam kararlannın ulaştırma hizmetlerine ne ölçüde yansıması gerektiğinin tespit: için çalışmalara başlamıştır. Özellikle petrol ve motorine yapılan zamların. THY ile DDY hizmetlerine yansıyacağı bildirilmiştir. Yeni tarifelerin va tandaşın ödeme gücünü aşmaması ve işletmenin hizmetlerinin ak samaması hususlanmn gözonün de bulundurularak saptanacağı ve ancak bu konuda bir oran tes pit edümediği belirtilmiştir. Deprem yöresi (Baştarafı 1. sayfada) Kendileriyle konuştuğumuz köylüler konutlara girmeme nedenlerini şövle açıklamıslardır' • Yapılan evler çok küçük. Hayvancılıkla geçinen bizler buralarda yaşayamayız. Bir defa hay vanlarımız için ahır yok. Bundan ötürii yapılan deprem evlerine ta şmmıyoruz. Köylerimizde kışm kar eksik olmaz. Yeni evlere ocak bıle yapmamışlardır. Köylü kısmı soba mı yaksr?« Deprem yöresindeki köyîere ya pılan konutların oturma alamnın 4050 metrekare oldu Junu söyleyen mühendisler ise kövlülerin haklı olduklpnnı. konutların köy koşul ları dikkate alınarak yapılmadığı nı bildirmislerdir. Adını açıklama yan bir deprem komitesi vönetici si, Gediz yöresinde ihaleye giren fiiTnaların iflas etmiş kişiler ile. İmar ve tskân Bakanîıeındaki eö revli müsteşarların vakınları ol dueunu belirterek şöyle konuşmuşlardır: «Gediz depremindçn bugüne degin ceçen süre içinde hâlâ kor.ut lar bitmemistir. Yolsuzluk iddia lan ortaya atılmış. eski Bakan Se lahattin Babüroğlu olaya el koymuş ancak bir sonuç alamamıştır. Babüroğlu, konuyu açıklıkla bilmektedir. Relki kendisi bu konuda açıklama bile yapar. Bir kez pek çok ev temelsiz in şa edilmistir Deprem bölgesinde 50 santimlik bir temelle konut yapmak cinayettir Yeni Gediz'in Çingerderesi kesiminde bu evleri Körmek mümkündür. 370 milyon lira yatırım vapılan bu yörede 50 santim temelle konut mu yapılır?» rınci borçları bitmeden ikinci kez borçlandırıldıkları için ne yapacaklarını şaşırmış duıumdadırlar. Gediz yöresinde çeşitli ışler alan müteahhiîlerden bazıları. köylülerin sırtmdan h.3ksız kazançlar e!de etmişlerdir. Su ışini alan müteahhit köylüleri çalıştırmış, ancak bir kuruş dahi ödememiştir Bu müteahhitlerin sayısı lü'un üzerindedir. 36 köyün su ışini alan bir müteahhit köylüleri çalıştırıp ücret ödemedİRİnden açıktan 2 milyon lira kazanmıştır. Köviüler ilgililere müteahhidi şikâyet etm:şler, ancak bir sonuç alamamışlardır. Hükümetin tutumu Yalnız bütün bunlar, her kesimin fiyatlannı maliyetlerindeki artışlara uygun ölçüde yükseltmeleri halinde önem kazanmaktadır. Eğer, «petrole zam yapıldı. her şey ateş pahaşma çıkacak» havası yaratılarak jşletmelerin petrol zammı oranında fiyatları yükseltmelerine müsaade edilecek olunursa zammm etkisi çok daha yüksek olacaktır. Bunu önlemek ise Hükümetin, elindeki idarî araçlan kullanmada gösterecefi istek ve başar.ya bağlıdır. YARIN: Kereste ve demir yolsuzluğu Asiltürk uyardı İçişleri Bakanı Oğuzhan Asiltürk dün bır demeç vererek, «Akaryakıt zammının taksi ve dolmuş ücretlerini ne ölçüde etkileyeceğinin incelendifini» bild:rmiş ve «DPT bu konular üzerinde geniş kapsamlı bir çalışma üzerindedir. Bu arada belediyelerin vereceği karar beklenme den ücret ayarlamasına gidilmesi gayri kanunidir» demiştir. İETT Genel Müdürü Saffet Gürtav da, Belediye otobüslerin de uygulanacak tarifenin tespiti için çalışmalara başlandığım ve bunun bir k8Ç gün içinde belli olacagını söylemiştir. Gürtav, taşıtlarm günde 45 ton yakıt harca dıgını ve bunun için 45 bin lira fark ödeyeceklerini bildirmiştir. Ellerinde şeker, demir ve akar yakıt bulunduranların beyanname verme süresi dün 12'de sona ermiştir. Bu bildirimler değerlen dirilecek ve îstanbul'da ne kadar stok mal bulundugu saptanacaktır. Bu arada, durdurulmuş olan demir, çelik ve çimento satışlan bugUn, şeker satışlan da yarın yeniden başlayacaktır. Havaİş (Baştarafı 1. Sarfarta) lev ederek işi terbiye dışına dökenler. Millî Havayolumuza ve sizlere lâyık üst sevkü idareciler olmadıklarını ve olamayacaklarını ortaya koydular. Bir vatan müessesesi, küfürlerle ıdare edilemez. Haysiyet ve şeref sahibi oldugunu iddia edenler haysiyet ve şereflere saygılı olmak zonındadırlar. Bu gerçeği bilmeyenlerin. Türk Hava Yollan üst idareciligtnde veri voktıır. Elbetteki bu hususta sizler için, milli havavolumuz için gereken yapılacak nevzat ustun • ÇIPLAK Nevzat Üstün'ün çeşitll dillere çevrilmiş olan öyküleri. 2. baskı 20 TL. • AK YEŞİL KAVAK AGAÇLARI Şiirler... 10 TL. « TÜRKİYE'DEKİ AMERİKA Belgesel kitap. 2. baskı 15 TL. • KÖPRÜ BAŞI Şiirler... 10 TL. 2. baskı • ÜÇtNCÜ BİR DÜNYA Arap îsrail Savaşı. Petrol sorunu. Ortadoğu ve Afrika' daki kurtuluş hareketleri... Belgelere dayanan gezl notlan... Yakında çıkıyor. • Haberleşme adresi: • Bâbil Sok. 2/10 Altunbakkal Şişll Istanbul Haksız (Baştarafı 1. Sayfada) den yana siyasal partilerin iktidara gelmeleri veya kendilerinden yana iktidarların desteklenmesi de sendikalar için bir amaç olur. Türk sendikacılığınm bir kesiminin bu amaç yönünde geliştigini söylemek, sanırız ki gerçeği gizlemek olur. Gerçekten Türk sendikacılığı giderek genellikle degişmeyen bir oligarşinin yönetimine terkedilmiş, sendika İiderleri ile temsil ettikleri kitleyi meydana getiren işçilerin gelirleri arasındaki fark dikka: çekici bir oranda büyümüştiir. Böylelikle sendikacıhk bir toplumsal hizmet aracı olmaktan çıkmış, kapitalist düzenin diger meslekleri gibi öncelikle bir kâr ve kazanç aracı durumuna g6İmiştir. Sendika liderlerinin kar peşinde koşan iş adamları durumuna gelmeleri oranında sendikacılık sömürüye dayanan düzene karşı olan temellerinden kopmuş olmaktadır. Türkiye'de ilk kez işçiden yana olduğundan kim senin kuşku duyamayacağı b:r iktidann görevine başladığı arada. Calışma Bakanlığının aldıgı yasal bir işlem neden gösterilerek ölçüsüz bir derecede bazı sendikal örgütlerce hücumlara uğratılması bu açıdan ele alınmalıdır. Maliyet artışı Tabloda görülen maliyet artışları, dolaysız ve dolayh etkiyi birlikte hesaba katmaktadır. Dolayısıyla, ekonominin bütünün petrol zammının etkilerini tümüyle hazmettiği zaman ortaya çıkacak maliyet artışlannı gös termektedir. Petrol zammının çeşitli İş kol larında yolaçacağı maliyet artış larmın hesaplaması, girdi çık tı tablolarına dayanılarak devletin ekonomik örgutlerince yapılmıştır. Buna göre, ulaştırma kesiminden sonra demir çelik • tır. Baskanın arsası Yeni Gediz'in kuruluşu sırasında ise arsalar köylülerden metre karesi 6090 kuruşa ahnırken, eski Belediye Baskanı Mustafa Bagdat h'nın aynı yerde bulunan arsası 250 kuruştan almmıstır. Köylüler bunun üzerine bedel arttırma da vası açmışlar ve davayı kszanmıs lardır. O yıllar Kiitahya Vallsi olan Nezih Okıış. deSerlendirme ko misyonu hakkında kovıısturma »ç tırmış, ancak 12 mart 1971 muhtı rasından sonra Adana'ya atandı ğı için kovusturmayı sonuçlandıramamıştır. Kısa bir süre önce davayı kazanan köylülere aradaki fark ödenecektir. llgililer Gediz yöresind'e şimdiye değin 2600 konut yapıldıSını bildirmişlerdir. Konutlar 18 36 bin lira arasında verilmektedir, ancak yasa gereğince kirada oturan Gedizliler bu konutlardan yararlanamamaktadırlar. Bundan ötürü eski Gediz'de oturulmayacak durumda olan konutlarda hâlâ yaşam sürmektedir. Çukurviran köyünde ise daha ilginç bir tfurum vardır. 1970 depreminden önce konutlan yanan Çukurviran köylüleri borçlandırılarak konut sahibi olrauş lardır. Ancak Gediz depreminde konutlan yıkılınca ikinci kez borçlandınlarak tekrar konut sahibi olmuşlardır. Köylüler, bi Çekilen acılar Aylardanberi sizlere çektirilen acıları unutmadık. Haklı bunalımınızm nedenlerini de çok iyl biliyoruz. İzzeti nefsinden fedakârlığı asla kabul etmiyen bir toplum olarak sizlere lâyık olmayan bir zihniyeti reddetmek de elbetteki hakkımızdır. Size acı çektiren zihniyetten son defa olarak birşey bekliyonız. Beceremedikleri sevk ve idarecilikten istifa yoluyla kendiliklerinden derhal ayrılmalarını... Verilen görevi yapamayanlar, şerefiyle istifa etmesini de bilmek. zorundadırlar.» o Güven Yayınevi ŞAHESER ROMANLAR DİZÎSİNÎ SUNAR : • • • • • • • DİRİLİŞ (L. Tolstoy) 3. Baskı ERGUVAN AGACI (A. J. Cronm) 4. Baskı. BİRKAÇ İNSAN (O. Sami Öngör» Hıkâyeler SİLÂHLARA VEDA ıE. Hemingway) 4. Baskı SENİ SEVMEK KADERİM (Sinclair Lewis) 4. Baskı KUMSALDA (N. Shutc> 3. Baskı. SABAH YILDIZI (A. J. Cronin) 4. Baskı NOTRE DAME'IN KA.MBURU (V. Hugo) 4. Baskı. İKLİMLER (A. Maurois) 2. Baskı. CENNET YOLIJ (J. Steinbeck) 3. Baskı VALSE DAVET (M. Drumeş) 2. Baskı. BİR GÖLGENİN ARDINDAN (F. W. Kenyon) MÜBAREK TOPRAK (Pearl Buck) ÖRLMCEK (H. Troyat) BÜYÜK t MtTLER (C. Dîckens) ŞATODAKt KADIN ıA. Bronte) IRMAKTAN ÖTEYE (E. Hemin£way) 2. Baskı. KAZAKLAR (L. Tolstoy) 2. Basto AİLE ÇEVRESİ (A. Maurois) BİR ACI ŞARKI (A. J. Cronin) 4. Baskı VARLIK. YOKLUK (E. Hemin.awayı, HARP ve SULH ıL. Tolstoy) 6. Baskı KENAR MAHALLE ıJ. Stembeck) VLEV ALE\ (F. \V. Kenyon) AŞK ve ÖLÜM (W. Faulkner) GERMİNAL (E. Zola) HACI ML'RAT (L. Tolstoy ı BİR AŞK L'GRtNA <A. J. Cronin) 2. Baskı. K Ö K EN 1. Mart. 19*?4 tarihinde Ankara'da Köken adlı bir dergi ya ! yınlanmaya başlanacaktır. Köken'de düşün ve Kültür, Edebiyat, Tiyatto, >lüzik L Televizyon radyo ve sinema iç ve dış sanat ve kültür haberleri bölümleri bulunacak, günümüzde eksikliğini duyuran plâstik sanatlar konusuna ayrıca ağırlık verilecektir. Köken tfergisi çevresinde sanat ve kültür sorunlarını dogru saptama ve değerlendirmenin önemine inanan bütün sanatçıların, düşünenlerin ve giderek okurlardan bilinçli bir forumun oluşacağına inanıyoruz. Ilk sayıda : Nusret Hızır: Kültürlü Insan ya ria Total Insan. Füsun Altıok: Halk Sanatı. Fikret Otyam: Fotoğraf, Gönül Alpay: Yunus ve Insan Metin Altıok: Duyarlık Düşmanlığı ya da Yoz Gerçekçilik Üzerine • . Tülin Akşin: Yagli Boya ' Pertev N. Boralav: Halk Edebiyatı • Edebiyat tlişkisinin Ana Sorunları Ali Rıza Balaman: Köyde Gün Bilgısi Dofan Kuban: Kuramsız Eleştirisiz Sanat Cençiz Bektaş: Türk Evi Sezer Tansağ: 50 Yılın Resmi Konusunda özer Kabaş: Son Vagon Cihat Burak: Zenci Kalınız Otto Hahn: Avant Garde Sanat Selmin Başak: Fotoğraf Gürol Sözen: Sulu Boya Elif Naci: Yarenlik Ferruh Dojan: Karikatür Cemal Süreya: Kendini Çevirten Şiir G. Giray: Dereiler Maksim Gorki: Şiir Ahmet Yürür: Devletin Musikisi Yılmaz Onay: Tiyatromuzun Temel Sorunları Metin Altıok: Desen Can Gürzap: Oyunculuk Eğitimi Sorunları Mahmut Tali öngören: Başlarken Sinan Fişek: Joris îven» Dinçer Sezçin: 50 Yılda ReJ sim Sanatımız Diye Bir Yazı Tan Oral: Karikatür • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • GENEL DAGITIM: BATEŞ ve OCAK KİTAP DAGITIM Istanbul Cağaloğlu Yokuşu. (Cumhuriyet Haber Merkezi) Otomobil. kamyon. kamyonet, otobüs, minibüs vb. motorlu taşıt araçları ile traktör, biçerdöver, hasat ve harman makinaları vb. tanm araç ve gereçlerınin satışını yeni ilkelere bağlayan, satış işleminde aracılık sistemine son vermeyi öngören Ticaret Bakanlığı kararı, ilgili imalâtc; ve perakendeci kuruluş larca dün bütün gün dikkatle değerlpndirilmiştir. Otomotiv gn.ıbu vetkililerinin, konuyu enine boyuna tartıştıktan ve hükümetten tebliğ ile ilgili aydmlatıcı ek bilgi sagladıktan sonra bir açıklama yapm?ları beklenmektedir. Öte vandan. söz konu.su motorlu araç ve gereçlerin ya doğrudan doğruya imalâtçı kuruluş ya da bir tek perakendeci t?.r?.fından satılma=ma ilişkin Ticaret Bakanlığı kararınm, bu alandaki başbayiliklerin lâğvedilmesine yoiaçacağı şeklir.de yorumlanmaktadır. Halen bu alanda işlemekte olan sistem genellikle şöyledir: İmalâtçı ktıruluş, buna bağlı bir baş bayilik. baş bayiliklere bağlı tali baviler (böl»e bayilikleri) ve bunlara bağlı olarak şehir ve kasabalarrtaki üçüncü ve dördüncü derecedeki bayiler. İmalâtçı kuruluşun sanayi ürünü, bu sisteme göre. belli bir kâr oraniyle önce başbayiye verilmekte ve buradan da öteki bayilere devredilmektedir. Öte yandan, çeşitli kuruluşlarla yaptığımız temaslarda, aracı kuruluşların sayısında bir azalma meydana gelmesinin kesinlik kazandığı ifade edilmistir. Bu azalmarun, tüketicilere yapılan garantı, parça temini ve gezici teşkilâtı hizmetlerinde aksamalara neden olacağı belirtilmiştir. OTOMOTİV SANAYİİ YETKİLİLERİ, TİCARET BAKANLIĞI KARAR1YLA İLGİLİ HÜKÜMETTEN EK BİLGİ BEKLİYORLAR Bazı knrnlnşlar (Baştarafı 1. sayfada) fedakârhğı, bu fedakârhk eşit şekilde paylaştırılırsa herkejin gücüne göre paylaştırılırsa elbet teki işçi hareketi bu kararları anlayışla karşılayacaktır.» Ankara Ticaret Odası Başkanı Nuıettin Karaosmanoglu, hükümetin tutumunu eleştirerck, zamların çeşitli fiyatlara yansıma oranının, açıklanandan yüksek olacagını öne sürmüştür. Buna karşılık îzmir Ticaret Odası Başkanı Sabri Ta"hlk, smi' aamların kaçınılmaz olduğunu belirtmiş, mal yeterliliği ve dağıtım hızl ile fiyatların normal seviyede tutulabileceğini söylemiştir. Ege Sanayi Odası Başkanı Şinasi Ertar» da, son zamlarla yaşama koşullarının ağırlaşacağını ifade ederken İzmir Ticaret Orfası Başkanı Hasan Güven ise, zamların tartışma konusu yapılmasının bir yarar sağlamayacağını belirtmiştir. İzmir İnşaat Mühendisler: Odası da. zam kararlarını yerınde bulduğunu beürtmiş ve • Türk ekonomik hayatını iflâsî sürükleyen yolun artık bittiğini» bolirtmiştir. TBP Genel Başkanı Mustafa Timisi, zamları olagan kaışıladıklarını ve izlenen überal kapitalist düzenin gereği olduğunu öne sürmüştür. AP Genel Başkanı Demirel de, Ecevit ve Erbakan'a zamlar konusunda cevap verebilmek için AP'yo radyo ve TV'dan konuşma hakkı tanınmasım istemiştir. TRT, konuyu incelediğini bildirmiştir. Yine bu arada. çeşitli İllerde, kahveciler, tatlıcılar ve çeşitli esnaf riallan. mamullerine zam yapabilmek için girişime geçmiş lerdir. Ticaret Bakanı (Baştarafı 1. savrada) Bakanın açıklaraası Tıcaret Bakanı Adak, dün yaymlanan tebliğlerle ilgili olarak dün THA muhabirinin sorularinı cevaplandırırken şunları söylemiştir: «Yeni sistemle eskiden dört o. lan aracı adedi bire indirilmiştir. Böylece motorlu araçların satısında yüzde 3040 arasında bir ucuzlama sağlanmıştır.' Bir örnek vermek gerekirse, bugün 240 250 bin liraya satılan bir kamyon yeni sisteme göre 150 155 bin liraya satılacaktır. Ucuzlama oranı kamyon, otobüs ve traktörlerde olduğu gibi otomobillerde de aynı olacaktır. Yeni tedbirlerin hemen dündsn itibaren uygulamasına geçilmiş ve mahallî komiteler kurulmaya başlanmiştır. thtiyaç sahip lerinin komiteye ne şekilde baş vuracaklan ve ihtiyaç belgelerini .ıasıl dolduracaklan bu komite ler tarafmdan tesbit edilecek ve bu hususlar kamuoyuna açıklanacaktır.» (THA) EDZLEIVI YAYIMLARI EKONOMİ POLİTİK EL | KİTABI | Pierre Salarna • Jacques Valier. | Kapitalist sistemin işle j yişini ve yapısında gelişen: çelişkilerin niteliklerini günümüzdeki sonuçlarıyla ele alan kitap. fFiyatı 15 lira) İKİNCİ KİTAP : SOSYAL SINIFLAR Muzaffer Sencer Sınıf nedir? Suııf, kast'dan ve sosyal katman'dan nasıl ayrılır? Sınıflaşmanın tarihsel cvrimi ve gelecekte izleyeceği doğrtıitu nedir? ı SOSYAL SINIFLAR (Yakında çıkıyor) GÖZLEM YAYINLARI P. K. 966 Karaköy/İST. Eczacılar Biriiği Baskanı. Bakan Cizrelioğlu'nu kınadı FENDİL YAYINLARI FEN LÎSESİNE, KOLEJLiaCK HAZIRLIK KİTABI 2. Baskısı çıkü 60 TL. FENDIL DERSANESİ YENİŞEHİR / ANKARA P.K. 331 Türk Eczacılar Biriiği Merkez Heyeti Başkanı Eczacı Aydın Tansan, Sağlık Bakanı Selâhattin Cizrelioğlu'na çektigi yıldırım telgrafla, Yüksek Sağhk ^iurasında eczacılıkla ve ilâç la ilgili konular görüşüldüğü halde yetkili bir eczacımn çağrılmamasını kınamıştır. Tansan telgrafında. «Tatblkat ta doğan ve doğacak olan aksaklıklar ve bu aksaklıkların halk sağlığı üzerindekı menfı etkileri ciddi ve endiçe vericidir. Şuranın teşekkül tarzı konusunda bu hususun nazarı itibars alınmasını teyiden arzederiz. demıştir Çalışma Bakanmm ağır SUÇIE.malara uğramasına neden olaa işlemi nedir? Kamuoyunur., gerçek nedenleri gizlenen bu konuda aydınlatılmaya ihtiyacı vardır. Yüriirlükteki kanuna göre, iş kolu sendikaları, kuruldukları iskolundaki işyerlerinde çalışam işçileri kapsar. Ancak sendika!arın kurulduklan işkolu, kanunua gösterdiji ölçülere göre Çahşma Bakanlığı tarafmdan saptanır. Kanuna uvgıın olarak işkollan yönetmeliği birkaç kez düzenlenmiş ve değiştirilmiştir. Son olarak AP iktidarı zamanında çıkan 1317 savılı yasaya göre işkollan 17.10.1971 tarihli yönetmelikle saptanmı? ve bu yönetmelik 7.2.1972 ile 28.9.1972 tarihl: ek yönetmeliklerle degiştirilmiştir. Çalışma Bakanının işlemine konu olan 34 sıra sayılı genel hizmetler işkolunu saptayarı 28.9.1972 tarihli ek yönetmelüt Danıştay 8. Dairesinin 16.4.197S tarihli karan ile iptal edildiğinden yeni bir ek yönetmelik çıkarılması zorunluğu doğmuştur Ancak, AP'li eski Çalışma Bakanı Ali Naili Erdem, yönetmelik düzenleyeceği yerde. kanunun saptadıfı biçim dışında bir genelge ile konuyu partisine mensup vöneticilerin elinde olan TESİŞ Sendikasınm yaranna çözmek istemiştir. AP'li Bakanın çıkardığı genelgede Belediyelerin kara taşıtmacılığı. enerji ve saghk işlerinde 34 sıra sayılı genei hizmetler iskolundî. kurulu sendikalann faaliyet gösteremeyecekleri belirtilerek TESİŞ'in durumu korunmak istenmiştir. Ancak. bu genelge de Danıştay 8. Dairesinin 17.10.1973 tarihli karanyla kanuna aykırı görülerek iptal edilmistir. İşte konu bu durumda ve hemen çözülmesi gereken bir sorun olarak yeni Çnlışma Bakanmın önüne gelmiştir. 1317 sayılı kanunun 9. maddesi Belediye hizmetlerinden hangilerinin 34 sayılı «enel hizmetler işkoluna gireceğinin îşkolu yönetmeliğinde saptanmasını emretmektedir. Bakan. kanunun bu emrini yerine getirmek ve Danıştay kararını uygulamak durumunda kalmış ve bu arada. Türkİş'den de düşüncesini sormuştur. Türkİş'in kanunun gösterdiği süre içinde Bakanın isteğini yerine getirmemesi de ilsinçtir. Bu durumda. Çalışma Bakanı sağlık işlerj dışında bütün Belediye hizmetlerini 34 sayılı işkolunda gösteren bir ek yönetmelik düzenlemiş ve bu ek yönetmelik 17.2.1974 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. DİSK e göre (Baştarafı 1. sayfada) baglı Madenİş Genel Sekreteri Ruhi Yümiü bu konuda şun lan söylemiştir: • Biz kuruluş bildirsesinde olduğu gibi. bugün de aynı görüşii savunuyoruz ve yönetmelikte uluslararası normiann uygulanması gerektigine inanıyoruz. Biz örgütlenme açısmdan işkollanm 16 olarak saptadık. Oysa >ürürlükteki yönetmelik işkoiu sa>asmı 34 olarak beıırlemiştir. Bj sayırun fazlahğı şimdı Karşılaştığımız türde olaylara >ol açabilmektedir. Kaldı kı Türk İş çelişki içindedir 24 ocak 1963 tarihinde Türkİş İcra Kurulu ile İdare Heyeti adına Teşkılâtlanma Komisyonu üyeleri yaptıkları bir toplantıda bu konuyu görüşmüşler; enerji ve su işleri hizmet len hariç olmak üzere diğer hizmetlerın Belediye Hizmetleri içinde örgüt.enmesine karar vermişlerdir Çalışma Eakanlıgı'nın meri karan da bu yöndedir. Ama buna ıagmen garip garip demeçlene "aygara koparılmaktadır. Oysa 1963 yıhndaki toplantıya Ha.il Tunç'un kendisi de katılmıştır Gazete Sahipleri (Baştarafı l. sayfada) tim sıkışıklığı bahis konusu edıîdiği sırada alınmış olması büsbütün manâlıdır. Zam getirdigi her maddeyi Avrupa fiyatlariyle kıyaslama "iddiası tasıyan hükümetimizin, kâğıdın Avrupada matbaalara teslim fiyatmın, bizde uygulanamn çok altında olduğunu, hangi sebeb ve telkinle dikkate almadığını anlayabilmiş de değiliz. Kaldı ki, Batı Basımnın büyük çoğunluğu, çok ileri ekonomik imkânlar içinde olmalarının j'anı sıra, Basının en büyük gelir kaynağı olan reklâmların, Devlet Televizyonlarının haksız rekabetinden de uzak tutulmuş haldeyken, bizde durum tamamen aksinedir. Ve bu yüzden de. hiç bir gazetenin, içine sürüldüğü ekonomik güçlükleri, refclâm kaynaklarını her hangi bir fjyat zorlamasına götürerek giderme olanağı kalmamış durumdadır. Türkiyemiz gibi, okuryazar oranı, henüz nüfusunun yarısma varmamış bir ülkede, Türk Basımnın, devletin hiç bir yardımı, olmadan, bütün ulaşım güçlüklerini aşarak en hücra bölgelere kadar giinü gününe gazete gönderip okutabilmesindeki kültür hizmetini burada gururla hatırlatırken, hükümetin bu hizmeti baltalayacak bir davrar.ışta ısrar etmeyeceğine olan ınancımızı da hâlâ koramaktayız. Yanlış bilgilerin ışığında alındığını sandığımız son kâğıt zammının, mesleği gazetecilik olan hükümet başkanı başta olmak üzere. hepsi Basın özgürlüğünü savunarak gelmiş bulunan tüm üvelerince yeniden gözden ğeçirilmesini diliyoruz.» o Paln'da (Baştarafı 1. sayfada) zadan bir saat sonra olay yerine varan kurtarma ve enkaz kaldırma ekipleri. enkaz altında 13 ölü bulunduğurju tesbit etmişlerdir. Bunlar; Abdürrahim Kaya, Mehmet Polat, Giyasettin Şenol, Kemal Utkan. Kemal Altın, Hüseyin Oztunç, Efendi Çağlar, Halit Kumaş, Cavit Güray. Nezir Çelik. Abdurrahman Algan, Meh met Çağlar ve kimliği belli olma yan bir yolcudur. Yaralı 13 yolcu Palu Devlet Hastanesins kaldınimiştır. Trenin 130 kadar oldugu bildirilen yolcuları. baska vasıtalarla Palu'ya nakledilmişlerdir Kaza yüzünden Elâzıg Tatvan demiryolu kapanmıştır. Basmİş'e göre Öte yandan, DİSK'e bağlı sen dikalardan Basmİş Genel Sekre teri îsmail Keresteci ve Eğitim Sekreteri Ünal Zeren ortak bir açıklamada bulunarak konuyu di ğer DİSK yöneticileri gibi geniş bir açıdan ele almışlardır. Anlnş mazlığın, İşkollan yönetmelifinın bugünkü biçimi ile uygular.nıasın dan doğduğunu belirten Kereste ci ve Zeren, «Yönetmeliğin ideali uluslararası normların uygulanma sıdır. Aslmda şimdiki yönetmel'k değiştirilmelidir. Bir yandan enlaşmazlık çıkarken. öte yandan ıs çi hareketi bölünmekte ve o«rça lanmaktadır. Ama gerek Pesİş, gerek Genelİş böyle bir parçalan madan memnunluk duymaktadırlar. Son olay Genelİş'i haklı göf termektedir. Ankara, İzmir (Baştarafı 1. Sayfada) ele geçirilen 4 kamyondaki 20 ton inşaat demirinin kaçak olduğu bildirilmiştir. Nevşehir'ds bir demir tüccarınd'a 60 ton demir yakalanmıştır. Akşehir'in Karabulut köyünde 10,5 ton şeker stok eden Adnan Düzbay tutuklanmıştır. Temele inmeden Buna rağmen, temele inmeden sorunlar çözülemez. Tesİş bir ta kım kararlarla kendine paye vermeye ealışmaktadır. Grev ve lokavt uygulamaları sırasında hiç «es çıkarmayan, hiç bir konuda ta banın fikrini almayı bile düçünmeyen Tesİş yöneticileri koltuk larının altlarından kaydığını fürkedince yaygara koparmaya çalışmaktadırlar. Dayandıkları güç ise. politika sahnesindeki egem^n smıflardır. Biz şimdi işkollan vö netmeliğinin yeniden gözden gcçi rilmesini ve deaiştirilmesini öne riyoruz. Böyle bir değişiklik işç; sınıfmın da desteğini yanında bulacaktır. Çünkü şimdiki haliyle işçi sorunlan bir bütün içinde ele alınamamaktadır» demişlerdir. KAYIP Şişli İktisadî ve Ticari İlimler Akademisinden aldığım mezuniyet belgemi kaybettim HükümsüzdUr. Adnan KARABAŞLAR Cumhuriyet 1613 AFŞAR TİMUÇİN Kendi yayınlarının birinci kitabı • BÖYLE ŞÖYLENMELİ BİZİM TÜRKÜ>IÜZ Afşar Timuçin'in yenî şiir kitabı 112 sayfa, 10 lira. Tek siparişlerde posta pulu gönderiniz. P.K. 1381 Sirkeci . Istanbul. SİNEMA VE FOTOĞRAF DERGİSİ Şubat Mart sayısı birlikte çıkıyor. 64 sayfa 5 TL. Bekleyiniz. İşçi yararına Bakanın yaptığı işlem yasaya uygun olduğu kadar işçi yararını da koruyucu niteliktedir. Zira. Belediye hizmetleri diğer işkollarındaki işlerden ayrı bir özellik göstermekte ve bu alanda çalışan işçilerir ekonomik ve sosyal çıkarları ortak bulunmak tadır. Bakanın lşleminden zaraı gören işçi yaran değil. sendika cılık meslefinin çıkarlannı işçi sınıfının yararlarından Ustün srören bürokrat ve konformist sendika oligarşileridir. Tepki haksız olduğu kadar işçi yararı ilkesine de aykırıdır. TOBDER TÜRKİYE OGRETMENLERININ DEMOKRATİK MÜÇADELE ..ORGU7Ü TOBDER in 15 giinfük yayın organıdır. yıliık abonesi 20 tl. gaa mustafa kemal bolv.141 ankara Partilere Hazine yardımına ilişkin kanun MecÜsten geçti ANKARA (Cntnhurivet Bürocu) CHP Tekirdağ Milletvekili Yılmaz Alpaslan'ın siyasî partilere Hazineden yardım yapılmasını öngören kanun teklifi. Millet Mec lisi'nin dünkü bırleşiminde kîabul edilmistir. 15 dakika içinde komisynndan seldiei şekilde benimsenen tasarıya göre. son genel seçimlere katılan. geçeriı ov ların yüzde 5'ini alarak grup ku racak sayıda milletvekili ka7anan partilere. Hazineden ssçimin vapıldı*ı yılın genel bütçe »elirlerl toplammm SOOO.'l'i oranında Hazine jardımı yapılacaktır. yansıma AYLIK SANAT KÜLTÜR DERGİSİ Mart sayısı AF konusuna ayrıldı. PK 118 SİRKECİ Cumhuriyet 1607