Catalog

• • • • Sahibi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilik TA.S. adına : NAZİME NAI)t Genel Yaym Müdürü : OKTAY KURTBÖKE Sorumlu Yazı tşleri Müdürü : ÇETİN ÖZBAYRAK Basan ve Yayan : CUMHURÎVFT MATBAACILIK ve GAZETECİLİK TAJŞ. Cağaloğlu Halkevi Sk. No: 3941 TELGRAF ve MEKTUP adr?si : Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusu: Istanbul No: 246 Telefonlar : 22 42 90 22 42 « 224297 224298 22 4299 Cumhuriyet BASIN AHLAR YASASINA LYMAYI TAAHHÜT EDKR ABONE ve M. \N 12 6 3 I Aylık Aylık Aylık Ayhk 3 «urtı V ı 360.180.90 Yurtdtşı 630316.157 50 S2.50 BÜROLAR : ANKARA Alatürk Bulvan Yener Apt Yemşehir, Tel : 12 U9 2 12 95 44 • IZMtR Halii Süya U Bulvan No. 65 Kat 3, Tel. 31230 24709 • GÜNEY tLLERİ: Atatürk Cad. Uğurlu Pasaj. Tel: 14550 19731 Başhk (Maktu) „ . . „ „ . ... 400 Ura 2 ve ı Snvi^ 'Santimi) .„ ... ... „ ... ... d5 3. Sayfa (Santırrul ... ... ... ... ... . 1U0 4 S. 6 Sayta (Santuni) „ ... ... ... ... ... *> 30 Ölüm Mevbd Tesekkür (5 Santim) ... „. 150 Nışan. Nikâh, Kvlenme. Doğum . 150 Ölüm, Mevbd, rejekküı 33 (5 Santim) ... 200 SAYIS1 100 KURUŞ EKMEK SORUNU (Baştarafı 1. sayfada) SorunluT (Başyazıdmn devmm) la karşılasıyoruz. Altı ay, Parlamento yaşamuıda kısa bir caman sayılamaz. Meclisler yılda altı ay ancak çalışabildiklerine göre bir yasama döneminin dörtte bir böIfimö demektir bu. Yasadığımn kosullar altında çeşitli partilerden ve bafımsızlardan oluşacağı öngöriilen karma bir yürütme omanı bir yandan seçhnleri hazırlarken. öte yandan çözüm bekleyen yurt •torunlarını hanıri eörii? açi'mdan ele alacak, çıkaracağı yasalan hangi «>syal ve ekonomik temele dayandıracak. hanjçi anlayısla uyumlu bir çalısma yönteml bulup sürdürebfiecektir?. Sayın Irmsk'a eörevinde ba?anlar dilerken önümüzde yenilmesl pek gfi<; enfrelterin bulunduğunu bfz unutmuyor. iyimserliie kapılmakta acele etmemekle de daha Kerçekçi davrandıjhmna in> myoruz. ECEVÎT HÜKÜMET (Baştarafı 1. Sayfada) dirilmesini ve Irmak'ın calışmala r.nı nasıl karşılıyorsunuz? Cevap Ben iyi karşıladım. iki açıdan iyi karşıladım. Bir kere içinde bulunduğumuz memleket zoruniuluklanna uygun olarak saym Sadi Irmak*m kurmay düşündügü hükümet. memle1eti seçime götürecek. secime kadar yönetecek bir hükümettir. Seçim zorunluluğu jterçeginin kabul edilmiş olması bence olum lu bir hareket noktasıdır. Ayrıca Prof. Sadi Irmak'ın kişüiği bakımından da bu görevin kendi sıne verilmesini çok iyi karsıladık. Cünkü sayın Sadi Irmak ba sına açıkladığım gibi. devlet adamhğı ile bilim adamlığını kişiliğinde birleştiıen bir insandır. Uzun zamandan beri kendisi Uni versitede idi. Fakat üniversite hocalığı yaparken de toplum sorunlarına olan ilgisini sürdünnüş tü. Kendisinin böyle bir geçis dö neminde ülkeyi seçime götürecek bir hükümetin başuıa getirilmesi bence bir srtivence sayılır. Soru Seçim için en geç tarih olarak hangi tarihi düsünüyorsu nuz?. Cevap Bize göre Uke olarak seçimin yenilenmesine karar verilince, seçime mümkön olan en erken tarihte gitmek gerekir. Mev simi düşünmeksizin gitmek gerekir. Bence kısm seçim yapüamaz di ye bir kural yoktur. Normal ola rak elbette kışın seçim yapUma sı doğru değildir. Ama normal ola rak yanılabileceği geçen yıl 9 ara lık mahalli seçimlerinde görülmüf tür. Doğunun birçok bölgelerinde o günler kışın bastırdığı günler ol duğu halde özellikle kırsa) alanlarda katılma oranı bir hayli yük sek olmuştur. Bu iikeye inanısımızın bir nedeni şudur: •Seçim havasına girildi mi isler büyük ölçüde aksayabilir. siyasal gerginlikler artabilir, memleketin uzun süre böyle bir ortamda tutulmamnda herhalde bir yarar yok tur. özellikle içinden geçmekte olduftumuz dünya ekonomik kon jonktürfi ekonomik »orunlann bir an önce lrtikrarlı bir hükümetçe ele almmasını gerekli kılmaktadır. O da secimin süratle yapılma sını yararlı duruma getiren etken lerden biridir. Fakat eger. hemen erken seçime gitmeyi öteki Dartiler uygun görmezlerse. o takdirde bütceden son ra mümkün olur, en erken tarfh te secime (ritmek gerekir dürtncıwind«viı. Bu bize «Sre nisan ola bilir. Fakat nrami hariran basma kp^tr uzavabilir. Hatta memleket açısından biz hazirana kadar uzamasını da sakıncalı btılurtız. Cünkü bahar aylan TUrkiye'de ekonominin canlılık kazsndıöı, yHtınmlann basladıfı avlardır. O değerli ayI*rm bir sectm kamoanyftsı ir*nde hciw edilmemesl, ^o mevSlrne irjrerken sedmin yatMİmış olması, yeni bir WiWlmetin ktıru1tTıu< o'masi ırerekir. Herhalde erken seçim ilke olarak kabul ediidikten sonra bunu btr yıl uzağa atmak memleket için bizim görüsümüze RÖre k«süilikle sakm'Tilıdır. Onun icindir ki o amacla kurulacak bir hUkümi'tin sorumlu'"*una katı'Tiavı dü^ünmiivoruz. Simdiki, ömrti sona ermekte olan koplisyon hiikümetinin ancak 7 ay davarol i'd'*i düsi'nüH'rse, bundan daha ımır> bir süre irtn bir sec.im hükümeti kurmanın ne kadar sakmcalı olabileceği kp^diifğindpn ortaya cıkar. Soru Hükümet kurulurken höyle bir pSrüs birliği saŞlandıgını ve sizin kabul edebileeeftiniz bfr r?çim tarlhinin kararlaş tınldıgmı düsünelim. Bu kararm uygulanmaya konu'.masının garantisi nerededir HUktlmet ku nılursa. karar uyaiılamaya konulurken. vani Mediste ovlamaya başvurulurken. deSi^ik bir sonuç çıkarsa ne olacaktır? Cevap Bizce o önceden eüvence altına ahnmalıdır. Bunun için somut bir önerimiz de vardır. Bunu Sayın Irmak'a sundum. Soru Yani hükümet kurulmadan ya da güvenoyu almadan sek düzeylero ulaşmaktadır. örneğin günde 10.000 ekmek çıfcaran blr fırının her ekmekten 100 gram çaldığı varsayılsa, fırıncının bu işlemden kân gUnde 3000 lirayı bulmaktadır. Eksik gramajiı ekmek yapımın» önlemek için eetirilen önerilerın başında bu ekmeklerl satan bakkallann da cezalandınlması Relmektedir. İlgililerin belirttiğine göre eksik ekmek yapımmda bakkalların rolü sanıldıgından fazladır. Bazı bakkallar tınncılarırı ekmek başına verdıkleri 10 kuruşluk kân az bulmakta ve pa zarlık yoluyla 25 kuruşa kadar kâr istemekte, buna karsılık ekmeklerin eksik gramailı olmaları na göz yummaktadırlar. i>u haide işin bilincinde. hatta teşvıkçı sı olan bakkallann cezalandınlması gerekmektedir. Çalma olayları üe UgiH başka bir husus da Belediyelerin vaptıkları ekmek ihalelerinde ortaya çıkmaktadır. BelediyelerLn hastane. okul ve isletmeleri için vaptığı lhalelerde ekmek başına 40 kuruşluk indirimlere rastlanmaktadır. Oysa ekmegin bu kadar kâr üe satılamayacagın?. karar veren ve narhı tespit eden yine Belediye organları olmaktadır. ll gililer, Belediye ihalelerinde satılan ekmeklerin hepsinin eksik Kramajh oldukları fconusunaa birleşmektpdirlpr Öneriler Etanek konusunda buraya kadar ortaya konulan sorunlara çare olabilecek önerilerl llgilUer şu şekilde sıralamaktadırlar a) Ekmek çeşidi serbest bırakılmalıdır. TEKZÎPTİE Cumhuriyet Gazetesi Yazı İşleri Müdürlüğüne ISTANBUL Değerli gazetenizin 2 Eklra 1974 Cumartesi gün ve 18045 sayılı nilshasmın birinci sahlfesinde Yılmaz Güney Mutlunun arkadan atılan blr kurşunla öldüğünü söyîedi başlıftı altında yayınlanan habert gazetenln 7 inci sahifesinin 4 ve 5 inci sütunlarındaki devamda ve 6 ıncı sütünda gece atanan Savcı» başlı ğını taşıyan kjsmında avukatlar olayla İlgili Hc soruşturmayı yaf pan Savcı Cengiz Atacın karde$inin Yılmaz Güney ve arkadaslanna saldıranlar arasmda bulunduğunu öne sürdükleri sekltn deki haber gerçege aytandır Söyleki hayatta kardeşim bulunmadığı eibi herhanRİ bir yakınım da o!av sırasında olay yerinde mevrut değildi. Davada ve tfadelerde bahsl gtçen şahıs Yumurtalık C. Savcı Yrd. cısı Tuncer Aslamn kardeşl Yalçm Aslandı. Zaman zamân gazefenlzde yap «lan haber ve makalelerde şâhsima alt eerçege aykın haberlere yer 7erilmesinde itina gösterilmesini Uzüntfl lle karvüanmî$tır. Bu açıklamanın degerli gazetenlzln haber yayınladıği sahife sütünda '•ynı oundularla yanlmasına rlca ederim. Saygılpnmla. M. Onjrfı Ataç Adana C. Savcı Yrd. 135T? Çe»it serbert bıraküdığı takdirde. berkes istedigi kalitede ekmegi yemek olanagına kavuşacak. iyi buğday yetistiren Uretici ise buğdayını daha iyi bir fiyatla satabilecektir. Bufrtlnkü düsende, her ceşit bugdayın fiyat: aynı oldugu lçin Uretid kötü mal yeti$tirmeye adeta teşvik edilmektedlr. b> Ekmek kllo ile satılmahdır Dünyanm bir çok yerinde uygulanan bu usulde, fınncı işine geldiği agırlıkta ekmek çıkarmak ta serbest bırakılmakta. tüketioi ise kilovla aldıgı ekmekte eksik (rramaj sorunu ile karşılaşma maktadır. c) Ekmegin fiyatı serbert tnrakalmalıdır. Ekmeftin fiyatı serbest bırakılırsa. rekabetin fiyatı düstirebllecefl belirtilmektedir. Avnca hazinenin daha rivade îeneinleri hedef alan yardımı ortadan kalk mıs olacaktır. Çunktl hadne açıgı yine halkın ödediği vergilerle kaDatılmakta. bir elle verilen. öbür elle alınmaktadır. Aslmda gercek bir yardım olmayan bu usul. bir cok spekulâtör tüccara. acıktan para kazanma kaDilannı ardma kadar acık tntmaktan başka bir işe yaramamaktadır. d) Buğdaym randunanı düsürinmelidir. Bugdayın daha çok ögütulerek, daha iyi randımanh un haline getirilmesi, bugdaydan çıkan kepek miktarmı artüracaktir. Böylece buğday açığımızdan daha fazla olan hayvan yeml açığımız kapanacak, halk daha iyi ekmek yemek olanagına kavusacaktır. Hayvan yemi açığının kapatılması. et ve hayvanı gıdalann da fiyatını düşürecek tir. Bugun serbest piyasada hayvan yemi olan kepegin fiyatı 195 kuruş iken. buğday. ofis kanalıyla 173 kurusa satılmaktadır. Bu durumda bir çok hayvan yemi fabrikası ekmek lslemekte, köylü hayvanına vem yerine ekmek yedirmektedir. Bugdayın daha iyi öğütülmesi ile bu isral önlenmi? olacaktır. e) Ekmete patates ve çavdar unu katılabilir. DUnyanın bir çok yerinde ekmeğe yüzde S oranında patates unu knnşürılmaktadır. îlgililer patates unu kanstmlmıs ekmeftin daha geç ba yatiadıgını ve vasiflarmı arttırdıgını sCylemektedirler. Aynı sekilde cavdar unu ds ekmegin vasıflannı arttırmakta. besleyıcl değerini yükseltmektedir. Elverdi açıklamasında, CHP'nin daha hükümet kurmadan önce partiler yelpazesi içinde yeni bir seçim kanaatine vardıgını KOalisyonun bozulmasından sonra bu durumu açıkladığım ve aerhâl seçim istediğini belirımiş. «diğer partiler de bir anm^ifla saglayıp bir koalisyon louııma dıklan için erken seçim Mr »orunluluk haline gelmiştir» dsmıştir. Elverdi. erken seçtm ıçn» oütün partilerin ve Cumhurbaşlta nının en geç haziran ayına kadar bir seçim için anlaşuuş olduklarını söylemiş. «biz partı meclisinde ve CHP gruplannda oybirliği ile erken seçim B t m almıştık. Şimdi bu karann yürürlük snfhası başlamıştır» detni^tir Irmak, AP Bakan vermese de (Baştarafı 1. sayfadaı ceği konusundaki görüşünü Prof. Irmak'a bir kez daha bildirdiği ögrenilmiştir. sin, Anayasa Komısyonunda göri şülsün ve uygun bulunursa ondan sonra seçim yapılsın.» Sabahki temaslar Prof. Sadi Irmak dünkü temaslannda ilk: olarak saat 9.30' da Cumhuriyet Senatosu Kontenjan Grupu Başkanı Nihat Erim, daha sonra da MBG Başkanı Fahri özdilek'le görüşerek başlamıştır. Irmak bu görüşmelerındcn sonra Kontenjan ve MBG'dan birer üye alacağını açıklamiş, Erim «Erken seçimi Parlâmentonun en büyük partisi ortaya attığına göre, diger styasi partilerin buna fazla direneceklerini sanmıyorum. Direnirlerse bir handikap olur» demiştir. Müspet ilk haber Prof. Irmak da görüşme ile il gili olarak şunlan söylemistir: «Kuracağım hükümete DP, fiilen ve Bakan vererek destekleme karan almıstır. Seçimin zamanı bakımından da itirazi kayıtları yoktur. Mevcut partilerin anlasması halinde kendilerinin de, hat tâ ilkbahardan önce yapılacak bir seçime taraftar olduklarıru söyle diler. Bu Halk Partisi dışında aldığım ilk müspet haberdir.» nazar farklan.. Fakat ben noktai nazar farklannda korkutucu nokta görmüyorum. Zaten ben partilere ana fikirlerimi arzettim. Bazı maddeler halinde elbette onlann yeni Uâve edeceic seyleri olacaktır. Arzettigim ana fikirlere karşı partilerde umumi yetle bir muhalefet görmedim» karşılıgını vermiştir. «Geç kalmayacağım» Bakanlar Kurulu listesini ne zaman Cumhurbaşkamna sunacagını soran bir gazeteciye Irmak şu cevabı vermiştir: «Olduğu /aman hemen bildiririm, pek geç kalmayacağa benzer.s Sadi Irmak temaslanna olumlu ve olumsuz cevap veren bütün parti liderleri ile yeniden görüşecegini eklemiş, bunun mutlaka seremonial bir görüşme olmayacağını, gerekirse liderleri telefonla da arayacağmı ifade etmis. «Maksadım rastgele bir hükümet kurmak değil, kuvvetli konuşabilecek bir hükümete geniş bir zemin hazırlamak olduğu için sabırla, itidalle göreve devam ediyorum» şeklinde konuşmuştur. Bozbeyli'nin mektubu DP Genel Başkanı Bozbeyli dün Cumhurbaskanı Korutürk'e bir mektup göndererek, 11 Kasunda Çankayi. Köşkünde siyasi parti liderleri ile yapılan toplantıdaki konusmalann açıklanmasuu istemistir. Bloke liste sorunu CHP bir erken »eçim kararı alındığı takdirde parlamentoda mevcut milletvekillerinin yasama dönemlerinl tamatnlaraaraı? olmalanndan, zarara uğrana»malannı sağlamak için de bloke liste ile ilgili yeni bir formül gelistirmektedir. Diger par tilenn de mutabakatları *a8landığı takdirde geli$tirüecek nlan bu yeni formülle partilerin mevcut mllletvekillerintn llstelerde ilk «ıralara getirilmeleri açık kalan yerler İçin 5n seçim vapılması dtişünülmektedir. Ecevit'i ziyaret Kontenjan grupu üyesi Irmak daha sonra saat 11.30'da Başbakan BUlent Ecevit'i ziyaret etmis, öncelikle çözüm bekleyen konularda kendisinden bilgi almıştır. Irmak ve Ecevit bir saat süren göriişmeden sonra özellikle dış ilişkiler konusunda karşılıklı fikir alıs • verişinde bulunduklannı açıklamışlardır. TBMM'dek) CHP Genel Başkanlığı odasında yapılan görüşmeden sonra Sadi Irmak şunları söylemıştır: «Bu öyaretimin Konusu bir taraftan gelişmektc olan hükümeti kurma çaiışmalan üzerinde fiki teatisinde bulunmak, bir taraftan da Sayın Bülent Ecevit'den acil. bılhassa dış üiski lerimizle iİRilı son gelışmeler hakkında bilgi almak Henüz hükümet kurulamamakla beraber. kurmaya çalısan bırtsı olarak, acil çözüm bekleyen dış ilişkiler hakkında. bugün fiilen hükümetin başında bulunan zattan bilgi almak lüzumu vardı. Bu bilgiyi lutfettıler. Ben de şu anda hükümet kurma cabaıannın içinde bulunduğu aşama hakkında kendilerine malumat verdim.» Daha sonra gazetecilerin sorularını cevaplandıran Prof. Irmak. «Çabalarının devam ettigini, genellikle iyimserliğini Itorudugunu. •Sylemig. partilerin yetkili organlannın cevaplaruıı bekledıgini bil dirmiştir. Prof. Irmak, cSeçim tarihinde bir anlaşmazhk var mıdır?» sorutuna şu karşılığı vermiştir: •Sayın Cumhurbatkanımızın deklarasyonu bu anlasmanın mah lulu olarak ortadadır. Bu tarihi. seçim tarihini tespit. şüphe yok ki, Millet Meclisinin kendi yetki si içindedir. Bunda yalnu bir sınır olarak 1975 haziranı ele alınmıs. Partiler arasmda bu Istikamette Cumhurbaskanımızın toplantılarında bir görüş ortaya çıkmı» bulunuyor Bir de teklifimizl bu vönde v»pmı« hulunuyoruz.» Başbakan ve CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit de görüşme ile ilgili olarak şöyle konuşmuştur: Sayın Sadi Irmak, lütfettik leri ziyarette çaiışmalan Ue ilgili olarak bir görüş teatisinde bulun mak fırsatını verdiler. Çok yarar lı oldu. Bu arada kendilerine, CHP yetkili organının erken seçim için oybirliği lle verilmi» bir karan bulundugunu teyid etme fırsatıru da elde ettim.» NADÎR NADt 9 Kuruluş (Baştarafı 1. sayfada) nün ekonomik ve sosyal koşullarında aramak son derece yanlıştır. Zira, Türkiye. enflâsyon süreci içine 1950'lerde girmiş ve bir daha da kurtulamamıştır. Fi yatlar 19501960 döneminde yüzde 262 artmış, halk dayanüamayacak bir peçim sıkıntısı içine sürüklenmistir. 1963 yüı ile birlikte para arzı tekrar önemli ölçülerde arttırılarak, açıktan para basma yöntemi uygulanır olmus ve her yıl daha da yükseltilen fiyatlarla piyasaya sunulan mallann sahlabileceği bi; talep düzeyi yaratılmıjtır. 1970lere gelindiğinde artık piyasada talep yetersizligi diye bir şey söz konusu değildir. Para ar zı durmadan artırılmakta. özel ve resml bankalann olanakları özel sektöre tahsis edilmekte. 1 milyar doları aşan işçi dövizleri yatl rıma yöneltilecek yerde tfiketfan harcamalanna (fitınektedir. Bu or tam icinde ise fiyatlar ve dolayısiyie kârlar da artmaktadır. Türkiye'de isçilerin gerçek uc retlerindeki artışlar milll gelir ar tifinm gerilerinde, sanayi kesiml gelir artısının ise çok gerilerinde kalmıştır. 12 mart sonrası dönemde ise milll gelir ve sanayi kesimi geliri hızla artarken gerçek işçi ücretleri artmak bir yana. sı rasiyle 1971 yüında % 5.1. 1972 yı hnda •/, 1.4 ve 1973 yılında da % 3.9 oranlannda azalmıstır. Kısacası bir yandan milll gelir artarken. diSer yandan işçiler. degil artan milll gelirden paylannı almak. es ki satın alma güclerini bile koru yamamulardır. Fiyat artifiannı önlemenin en hakca yolu kar oranlannm dünirülmesidir. Kârlar 1972 73 döneminde iki misline çıkmıstır. Hangi ijcinin. hanei yoksul köylünün. küçük üreticinin. memunın, esnafın eeliri bir yıl içinde iki katına çıkmıstır?. Türkiye'de enflasvonun nedeni. ı'ıluslararası kapitalizm ve onunla bütünlesmis olan yerli tekelci bur juvazinin kâr hırsıdır.» AP, bakan vermiyor AP Başkanlık Divanı saat 15.30 dan, 17.30'a kadar çalışmış daha sonra Demirel, Sadi Irmak'a par tisinin cevabını bildirmiştir. Demirel, gazetecilere şunlan söylemistir: «Sadi Irmak'ın kuracağı hüküraete bakan vermeyeceğiz, ikinci şık, Sadi Irmak'ın başkanlığına karşı değiliz. üçüncü şık, Sadı Irmak eğer imkân sağladığı takdirde hükümett kurar. programını hazırlar Meclise gelirse herşeyi yetkili kuruüanmızda görüşür, ondan sonra karar veririz.» Demırel, gazetecilerin sorulannı cevaplandırırken kurulacak hükümetle bunalımın sona ereceğini ıfade etmiş. «Bu hükümet yeni bir bunalım çıkuıcaya kadar devam eder» demiştir. Demirel, erken seçim konusunda sorulan soruları da cevaplandırmış, kendilerinin erken seçimden kaçınmadıklarmı, seçimin hükümet programında yer alma sının hiç bir mâna taşımayacağım, seçimin meclis karan olduğunu tekrarlamıs, «Erken seçim bu ortamda kaçınılmaz hale gelmiştir» diye konuşmuştur. AP Genel Başkanı, «Bu hükümete katılmamanızın nedeni bir bağımsız Başbakanın başkanlıgmda olmasından mıdır?» yolun daki soruya da «Biz daha önce ne istediğimizi, nelerin yapılmasını önerdiğimiri deklare etmiştık» demiştir. Ecevit'le gece telefonla görüştü Prof. Sadi Irmak dün akşam Cumhurbaskanı ile görüştükten sonra, önceki geceden beri kalmakta olduğu Başbakanlık konu tunda bir süre çalışmıs, daha sonra TV'da «Günlerin Getirdiği» programında konuşmuştur. TV'dan ikâmetgâha döndükten sonra Sadi Irmak, CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'le bir telefon konuşması yapmış ve Ecevit le son gelişmeler karşısında görüş teatisinde bulunmuştur. ANKA'nın bildirdigine göre bu sörUsmede Ecevit'in, Prof. Irmaka, CHP'nin erken seçim esası üzerinde blr güvence sağlanmadan hükümete Bakan vermeyeceği konusundaki görüşünU bir kez daha belirttiği ögrenilmiştir. Bu nunla beraber CHP hükümetin kurulmasında güçlük çıkartmayacak. karşı bir tutum içine girmeyecektir. Irmak dün gece Ecevit dışında başka hiçbir parti lideriyle telefon görüşmesi yapmadığını ANKA muhabirine açıklamıştır. Kıbrıs (Baştarafı 1. sayfada) mı halinde çıkacak olayUrdan Rumların sorumlu olacaklarını belirtmişlerdir Türk meclisi öte yandan, Otonom Tflrk Yönetimi Yasama Meclisinin önceki gün yapılan toplantısında, İngiliz üslerindeki onbine yakın mülteci Türk'ün durumu ile ilgili genel görüşme yapılması sırasında, «Düşnıandan çok düşmanca davranan» Ingilizlere karşı mlsilleme ytpılması gereği Meclis Baskam Dr. Necdet Ünel tarafından mü zakereler sonunda tfade edflmiş tir. MilletvekUleri döndü Rum kesıminde esir veya mahsur kalan 8 Türk milletvekilinden 5'i Türk kesimine dönme olanağını bulmuş ve Yasama Meclisindeki görevlerine başlamışlardır. Ancak Baf'ta mansur kalan iki milletveldlinden bujttne dek hiçbir haber almama> mıştır. Esaretten dönen milletvekilleri: Çağatay Ali, Mehmet Küçük, Mustafa Güryel. Ayhan Halit ve Ekrem Avcıoglu'dur. Otonom Türk Yönetimi Başkanı Rauf Denktaş, şimdiye değin 17 bin göcmenin iskân edildigini açıklamıştır. Bakanlar Ku rulunca onaylanarak yürürlüğe konulan «İskan Yönetmeliği» konusunda bilgi "v%ten Derrtrtiş? güneyden yeni gelen ve 1963'de göçe zorlanmıs Türklerin hepsinin yuvalanna kavuşacaklannı ifade etmiştir Hükümeti kuracak S O N TESEKKÜR Geçirdlgim rahauıziıgı zamanında teshıs ve tedavı eden Niimune Hastan«sı 1. ürtorjedi Servisi S«fi Ssıvm Doç. Dr. ORHAN ARSLANOĞLU'na $ef Muavıru ur Ornao uırgm. Asistanlar Ur. Atıitnu Kurgun. Dr. Yurdakut Abca Dr. ösar ÜlkU. Dr Mustafa Oemir. Dr Ali Rıza üereli ile idari yaraımıanru eaırpemeyen Baştabıb Muavtnı Dr. Sadı Dilek'e servii hemsiresi ve oersonellne tesekkur ederim. Emefcli öçretmen Narettin Ksva (Cumhuriyet: 8998) KAYIP Diplomamı kaybettün. HUkiimsüzdür. Bayram KARADOGAN Hava limanı Bu arada, Türk SilShlı Kuvvetlerinin Kıbns harekâtmdan bu yana kapalı durumda bulunan Lef koşe hava limanının açılıp açılma yaeagı ds Denktas Klerides görüsmesinde karara bağlanacaktır. Kıbrıs Rum yönerlminin Londra daki Tıcaret Müşavirmin, Türkiye'den tngiltere'ye gonderilen Türk çıkışh narenciyenin Kıbrtstan geldiğini iddia ettigi bildiril mektedir. Rum Ticaret Müşavirinin ayrıca. tngiliz gümrük makam larından, Türk narenciyesine el konmasını ve ürunlerin Rumlara verilmesini istedigi de eklenmektedir. tş Baokası (Baslarah 1. sayfada) lâhü çatışma başlamıştır. Soyguncular, güvenlik kuvvetlerlne karşı tabancayla ateş etmişler ve el bombası kullanmışlardır. Saat 21.30 sıralannda soyguncuların mermileri çok azalmış ve güvenlik kuvvetleri karşısında direnme imkânlan kalmamıştır. Güvenlik Kuvvetleri, Akçadağ ilçesinden olan Mehmet Şahin, İmam Aygün, Hasan Kırtepe Ue Adana'mn Karataş ilçesinden Mahmut Nedim Çiğdemal ve Ali Büyükyiğit'i 7 Kasım'dan beri devam eden takip sonucu ele geçirmiştir. Sanıkların üzerlnde 5 tabanca, bi r el bombası ile İş Bankasmdan aldıklan 262 bin liranin 105 bin 50 lirası ve 807 mark çıkmıştır. Sanıklar, paranın kalanmın Haşim Mutlu adlı arkadaşlarmda olduğunu bildirmişlerdir. Güvenlik Kuvvetleri, elebaşı durumunda olduğu bildirilen Haşim Mutlu'yu aramaya başlamıştır. (a a) DP'nin üç önerisi DP Urtak Grubu dün Genel Başkan Bozbeyli'nin baskanlıgında toplanmış basma da açık olan ilk bölümde Bozheyll hıı kümet konusundaki görüslerini açıklamıştır Bozbeyli. üyelerden fedakârlık beklediğinl beUrterek sözlerine baslamıs ve özetle su önerilerde bulunmuştur: «Bana göre, DP'nin tutumu şu olmalıdır: 1 CHP dahıl bütün partilerin katılacagı bir ortakhkta DP dışındaki partiler belli bir tarih için ittifaka varırlarsa biz DP olarak hiçbir sart llert sürtneden anlaşmaya varılan seçim tarihini kabul edelim. 2 CHP, haziran 1975 tarihinde ısrar eder ve bu tarihi CHP dışındaki partiler kabul ttmezse, bu takdirde CHP dışın daki partiler, belli blr tarihte ittifaka varırlarsa yine DP olarak anlaşmaya varılan seçim ta rlhini kabul edelim. 3 CHP dışında kaian partiler erken seçim olmadan devamlı bir hükümet ortaklıftmda anlasır larsa, bu hükümete de katılacağımm açıklayalım. Böylece seçime gidecek veya memleketimizin iç ve dış sorunlarına cesaret le egllecek devamlı bir nUkumetin bir an önce Kurulması için DP olarak elimizden gelen vardımı yapmış olacagız. DP olarak erken seçim İçin hiçbir tarihte ısrarlı olmayaiım. öteki partilerin aralarında anlastıSı tarihi bia kabul edelim.» DP Genel Başkanı uozbeyll, ortak grup toplantısından sonra saat 15"te Prol. lrmaK'ı Meclisteki Başbakanuk odasmda nyaret etmis ve DP'nin hükümete katılacagmı bildirrruşttr. Bozbey k görüsmeden sonra basma şu açıklamayı vapmıstır «Sadi Irmak'a grubumuzun ka rannı bildirdik. bu karar Millet Meclisi grup toplantısında daha önce yaptıgım konusmada arkaoaşlarıma sunduğum ve kendilerinden istedigim fedakârlıkla 11gilidir. Bizim önerilerimiz Uç noktada toplanmaktadır.» Bozbeyli grupta öne sürdüğü görüslerini te':rarlamıs, sözlerine şöyle devam etmiştir: «EJer CHP ve öteki partiler katılır, meselâ bir küçUk partı MSP, CGP gibi erken seçımı kabul etmezse o zaman öteki öne. rilerimiz geçerli olur. Nasıi ki iki parti anlaşarak daha önos hü kümet protokollanna bazı husus lan kaydetmeyip sonradan Millet Meclisine bir takım önenlerle gelmiş, meselâ anarşik eyıenıli kişilerin affını istemişse, biz de şimdi aynı şeyin yapılmasını isuyoruz. Hükümet kurma konusunda anlaşmaya vanlsın, ama son radan erken seçimin tarihi bnereeyle. Millet Meclisine geısın. Danısma Kuruluna havale ediı A LT 1N Cumhuriyet Reşat Hamit Aziz Napolyon 24 Ayar 22 Ayar 615«20 760770 600610 590600 660670 88508900 81008150 ÎNŞAAT İLANI S.S. Uğurlu Bayramoğlu İşçi Yapı Kooperatifi Başkanlığına 11 S.S. Uğurlu Bayramoğlu İşçi Yapı Kooperatifi adına 40 işçi meskeni ihtiva etmek Uzere yaptırılacak BA. Karkas Mesken tnşaatı kapalı zarf usulüyle ve götürü fiyat esaslanna göre eksiltmeye çıkanlmıçUr. İşin keşif bedeli 4.021.927 Ura 90 kurustur. Bu işe ait şartnameler ile ihale evrakı Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlütü tnsaat îsleri MüdürlüğU Ue Sosyal Sigortalar Kurumu Istanbul Eml&k ve İnsaat MUdürlüğünde görülebüir. Eksiltme 5.12.1974 gunU saat 11.00'de Sosyal Sigortalar Kurumu Istanbul Emlâk ve İnsaat MüdUrlügünde is sahipleri tarafmdaa kurulacak İhale Komisyonu maritetiyle yapüacak, katl ihale Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğünce neticelendirilecekür. Müteahhit, tnşaat mukavelesini Kurum ve Kooperatifle mUstereken aktedecek, ödemeler Kurumca direkt olarak müteahhide yapüacaktır. Eksiltmeye gnebilmelc için isteklilerin: Müteahhitlik karnesi Ç grubundan kesif bedeli kadar, Yapı araçlan bildirisi, Teknik Personel beyannamesi (Noterden taadikli), Sermaye ve kredi olanaklarını açıklayan mali durum bildirisi, Dilekçenin veriliş tarihinde eUnde bulunan ifleri açıklayan taahhut bildirisi, Taahhüt beyannamesi, İhale tarihinden en az Uç gün evveline kadar (ihale günü hariç) Sosyal Sigortalar Kurumu Istanbul Emlâk ve İnsaat MudurUigünde kurulu İstirak Belgesi Komisyonu Başkanlığına yazı ile başvurmak Uzere bu İşin eksiltmesine girebilmek için «yeterlik belgesi almalan ve bu belgeleri kapalı zarflanna koymalan sarttır. (1974) vizenin havi Ticaret Odası vesikasmın zarf içine konması gereklidir. Muvakkat teminat miktarı 134.407.83 lira olup, Sosyal Sıgortalar Kurumu İstanbul Eml&k ve İnsaat MUdürlUğüne yatırarak makbuzu kapalı zarfa koymalan ve zarfı makbuz mukabilinde îhale Komisyonu Başkanlığına ihale saatlnden bir saat evvel vermeleri lazımdır. (Teminat ıneUuplan Sosyal Sigortalar Kurumu Genel MüdürlüğU adına vadesiz olarak alınacaktır. İdare ihaleyi yapıp yapmamakta veya diledigine yapmakta serbesttir. Telgraf ile milracaatlar ve postadaki vâJd gecikmeler kabul edilmez 5237 sayılı Bs ediye Kanununun 21. madde 3 bendi gereğince, Belediyelerce ilanlardan ahnacak vergi ve resimler müteahhit firmalara ait olacaktır. Ancak ihale yapılmadığı takdirde Belediyelerce U&nlardan alınacak vergi ve resimler kooperatif tarafından ödenecektir. Keyfiyet ilân olunur. Portekiz'in (Baştarafı 4. Sayfada) Yok ama, otele dönüp yıtmah. İlk gecenın küçük Ulenimleri ile yetinmell Y«nn tabab koyulurum elimden geldiglnc* çevreyl tanımıva... • Otel* glrdlm Anahtanmı ntatan adatn bemen onertlerinl sundu. Ertesl »abah neyi gör> mek Utiyorsaymısım hepslnl ona blldlrmeliymlstm Gtrckli olan her teyi yaparmış o, kumarhaneler, gec» klüpleri kmt lçl ve kent dısi geıller yanl bir geıglnci lçin garekH olan her »eyi hazırlayablllrmla Kısa boylu, kırmıztca yütlü, topluca blr adam. Göılükleri ufıraktan burnunun ucuna do|ru kay mıs. Birden soruyorum sonıya. Tasarlamadan sorulraut blr torudur bu. Düıen degldkUBlnden 6türfl tevlnçll mlsinlcT. Duruyor. Blr • iki tanly* «uzüyor benL önerdlgi seylerln karsıügı degU bu »oru. Çekinmiyor. Içten yanıtlıyor «orumu. Salazar'dan sonra h«r |ey çok kötü. İyi geceler, dlyonım. tyl geceler, dlyor. önce seçim karannın 2) 3) Kissinger'in (Baştarafı 1. sayfada) kiye'de henüz bir hükümet kurulamadığı için olumlu cevap verüemediği öğrenilmiştir. Amerikan Dışişleri Bakanı, Ortadoğu gezisi sırasında 8 kasunda Türkiye'ye ziyareti planlamış, an cak hükümet bunaumı nedeniyle bu gezisini ertelemişti. üzak doğuya yapacağı gezi sırasında bu ziyaretini yapıp yapamıyacagını sorduran Kissinger'e hükümetin ne zaman kurulacağı belli olmadığı için kesin cevap verilememiştir. Hükümeti kurmakla görevli Kontenjan Senatörü Prof. Irmak, Kissinger'in Türkiye'ye yeni den gelme arzusunu dogrulamış, bunun hükümet kurulması nalinde mümkün olabllecefini belirtmiştir. 4) 5) a) b) c) d) e) f) gibi bir öneri mi?... Cevap tkisinin birlikte bir çözüme ulaşması gerektiği düsüncesindeyiz. CünkU seçim için kurulacak hükümetle, seçim öngörülmeksirin. veya seçimin yapılıp yaDilmayacağı müphem bırakılarak kurulacak bir hükümetin niteliği, kurnluş biçimi ve amaçlan temelinden değişik olur. O bakımdan bunıın önceden bir erken secim hükümeti olduguna, olacağına kesin karar vermek bunu kesin güvenceye ba*lamak eerektiği düşüncesindeyiz. alınması Hükümeti kurmakla görevlenIrmak'ın sözleri dirilen Sadi Irmak, bu gelişmelerden önce ANKA Ajansına ver Prof. Irmak da Demırel'le yapdiği demeçte, AP hükümete Batığı görüsmeden sonra şu açıkkan vermemek kararinda israr et lamayı yapmıştır: se de, hükümeti kurup progra«Demirel de partislnın cevabımını Meclise sunacağını söylenı bana bildirdi. Benim başkanmistir. Prof. Irmak, hükümete lığıma karşı değiller yaüıiz kuöteki partilerin Bakan verecekracağım hükumete bakan vere , leri umudunu taşımaya devam meyeceklerini bildirdiler araa, ettiğini belirtmiş, bu takdirde kuracağım hükümet için progBakan veren partilerden seçeramımı gördükten sonra kesin ceği Bakanlann yanına Bağımsız kararlarinı vereceklerıni söyleParlâmenterlerden ve Parlâmendiler, güven oyunu şimdiden bir to dışuıdan atamalar yaparak karara bağlamamışlardır, itimat kabine listesini hazırlayacagmı meselesi ve kuracağım kabinebildirmiştir. deki üyelerin kişiliklerı konusun da sanıyorum ilerde olumlu kaGüvenoyu sorunu rar vereceklerdir. Buna rağmen şu anda karamsar degilim, ben Böyle bir hükümetin gUvenoyu hükümeti kurar, proeramımı yaalmamaaı ihtimalı ile ilgîli olapar CHP, DP ve CGP*nin de mürak Irmak şunlan söylemıştır: zaheretini aldığım için itimadı «Sanmıyorum. Artık bütün yol alınm, sanıyorum ki AP benim lar denendi. Bazı noktalarda mu yapacağım programı vadırgatabakat sağlandı. Partiler yetyacak birşey görmeyecektir, çün küilerı bunlan açıkladüar. Progkü arkamda partim yok, beğeramımı ortak görüş birliği noknecekleri şeyler göreceklerdir, pe talan Üzerinde hazırlayacak ve şin hüküm yok, hükümet sorunuerke.ı seçime gidecek bir hüküna bir çözüm bulunması için bu mete güvensizlik oyu vereoeklemillete hizmet aşkıyla yanan bir rüii sanmıyorum. Aksine hüküadamım, böyle blr idealiste mamete oldukça büyük bir çoğunni olacak bir karar almayacaklukla gUvenoyu verileceğı untulan Umidini muhafaza ediyodundayım.» rum.» Bu umut herşeye rağmen gerçekleşmez ve hükümet güvenoyu MSP karşı çıktı aJmazsa ne olacağı konusunda MSP Millet Meclisi grubu dün ise Prof. Irmak «O zaman yeni Erbakan'ın baskanlıgmda toplan hükümetin kurulm&sını beklemış, MSP'nin hükümete katüıp riz» demiştir. katümama yolundald karann ya Prof. Irmak'ın demeci ve siyann toplanacak olan Genel İdare si çevrelerde dün gece yapılan Kurulunda görüşülmesi kararlaş yorumlar bu durumda hükümeünlnuatır. Grupta erken seçim tin herşeye rağmen kurulacağı önerüerine karsı çıkalnns ve ya ve güvenoyu almadığı takdirde yımlanan blldiride «Erken seçi de Cumhurbaşkanınuı yeni hüme karar verme selahiyeti yüce kümet listesini ilin edeceği anMeclisimlze aitür. Bu irade tecel dan itibaren görevden aynlali etmeden bir erken aeçim emri cak olan CHP . MSP hükümetivakisiyle Meclisi karsı karşıya nin yerine hükümet işlerinin Irbırakmak onu hiçe saymak olurn mak kabinesi tarafından yürüdenllmistir. tüleceğini göstermektedir. Böylece içinde anlaşmazhk CGP'nin de şarü var olan bir hükümet yerine Irmak' CGP Genel İdare Kurulu dün ın partiler dışı hükümeti işbahükümet konusunda aldığı karaşmda kalacak ve bu durum yeni rı açıklamıg, milli beraberlik hü bir hükümet kuruluncaya kadar kümetine bütün partilerin girdevam edecektir. mesi halinde katılacaklanm bildirmiştir. TVde konuştu Irmak, Korutürk'e gidiyor Hükümeti kurmakla görevlendirilen Prof. Sadi Irmak, saat 18'de Çankaya Köşkline çıkarak, Cumhurbaskanı Korutürk'e çaiışmalan hakkında bilgi vermiştir. Irmak, bir saat 15 dakika süren görüsmeden çıkarken siyasi partileri bir araya getirerek Mec liste kuvvetli bir destek sağlama yolundaki cabalannı sUrdürdüğünü söylemiştir. Cumhurbaşkanma görüşmeleri nin bir özetini sunduğumı bildiren Irmak «Dikkatle dinlediler, çalışmalanma devam etmemi em rettiler» demiştir. Hükümetin ku rulması yolunda Umidini muhafaza ettiğini, bunahmın yakın bir tarihte sona erebileceğini ifade eden Prof. Irmak şunlan söylemiştir: «Halledilmeye muhtaç bazı nok talanmız var, fakat iyimserliğimi koruyorum. Bunu tekrar ede bildiğim için bahtiyarım. Maksa dımız partileri daha yakın anlaş maya getirerek Mecliste kuvvetli bir destek bulmak, memleketin iç ve dış meselelerinde kuvvetle konuşabilecek bir hükümeti lşbaşına getirmektir. Zaten parti lerde bu temayülü göriiyorum.» Irmak, gazetecilerin, partilerarasındaki anlaşmazlığın erken seçim tarihinden mi ileri geldiği yolundaki sorulanna «Biraz o olabüir. Biraz memleket mesele lerine konan teşhislerde noktai CHP'nin teklifi öte yandan CHP'nin milletvekillerinin ımzalarına açılan, erken seçimle ilgili teklifi hakkmda bilgi veren grup başkanvekili Selçuk Elverdi. bu kanun teklifi ile birlikte Seçim Kanununun, bir maddesinin de. değiştirileceğini belirtmiş, seçim k^ran verildikten sonra altmış gün içinde seçim yapılır maddesi yerine, TBMM seçim tarihini saptar. hükmünün getirileceğini açıklamıştır. Irmak'a bildirildi Callud da gelemiyor Öte yandan Libya Başbakanı Callud'un da daha önce yapması gereken ve ertelenen gezisini 20 kasımda yapıp yapmaması ba his konusuydu. Kissinger gibi Libya Başbakanı Callud'a da hükümet bunalımının devam ettiği bildirilmiş ve kesin cevap verilememiştir. YARIN: LÎZBONDA SABAH V EF A T Kilis eşrafından Ayuş Aşıcıoğlu'nun eşi, Topkapı Oteli sahiplerinden Suphi Asıcıoğlu ile Avukat Orhan Asıcıoglu, Irfan Aşıcıoğlu'nun kıymetll babaları, Gani Demir'in dsyısı, Mehmet Kadir in sevgili dedeleri. 6) Makarios (Baştarafı 1. sayfada) nin de. Makarıos'tan bu «dönüşü» gımdllık ertelemesini ve böylelikle Kıbrıs Rum toplumu için de yeni biı bunalımın önlenmesini tavsiye edebileceğinl belirtmektedirler Bilindiği gibi, Kıbns özerk Türk yönetimi, Makarios'un adaya dönmesine karşıdır ve adanm gelecek statüsünü Başpıskoposla müzakereyi reddetmektedir. öte yandan, iyi haber alan kaynaklara göre, Makarios ada. ya dönmeye karar verirse, Klerides siyasetten çekilip, Kıbns Rum mUzakerecisl görevine ton verebillr. (a.».) 7) 8) 9) Divan Bakırh (Baştarab 1. sayfada) van, Mustafa Qüicalıoğlu, îbrahlm Çilingir, Osman Gülcalıoğlu, Yusuf Divan ve Hasan Tartar tutuklanarak cezaevine gönderilmislerdir. Öte yandan kaçak durumda bu lunan gemici Yaşar GUndoğdu da dün polise teslim olmuş ve nezaret altına alınmıstır. Yasar Gündoğdu da ifadesinin almmasından sonra bugün mahkemeye sevkedilecektir. Prof. Sadi Irmak, TV'nun dün geceki «Günlerto Getirdiği» prog ramında, hükümet kurma çalışmalanna llişkin açıklamalarda bulunmuş, siyasal parti liderlerini yakın bir görüşte birlestirmek istediğini belirterek, «Bu konuda kesin anlaşmadan sözetmek için vakit daha erken, müşİDlât vardır» demiştir. Prof. Irmak buna rağmen hükümetin yakın bir tarihte gerçekleseceğine inandığını bildirmiştir. Siyasî partilerden kurulacak hükümeti güven oylanyla destekleyeceği yolunda teminat ahp almadığına ilişkin bir soruya Irmak şunlan söylemistir: «Tam bi r birlikten bahsedilemez. Genel anlamda beni güven ve sempati ile karşılıyorlar. Ama bundan bütün partiler beni destekleyecek görünümünU çıkarmamak gerekir. Hangi partilerin güvenoyu ve Bakan vereceklerıni şimdiden söylemek güçtür.» Kadir AŞICIOĞLU Hakkın rahmetine kavusmuştur. Cenazesi, 16.11.1974 cumartesi günü öğle namazım müteakip Şişli Camünden kaldınlarak Zincirlikuyu'dakl ebedl istirahatgahına tevdi edilecektir. Mevlâ rahmet eyleye. Korutürk, Baykara ve Kurdaş'la görüşecek Bu arada Cumhurbaskanı Korutürk'ün bugün, daha önce hükümeti kuracağı yolunda haberler çıkan Kontenjan Senatörii Zeyyat Baykara'yı kabul edeceği öğrenilmiştir. Korutürk'ün bu arada, eski Bakanlardan Kemal Kurdaş'la da görüşeceği belirtümiştir. AtLESt Cumhuriyet 8096