Katalog

25 Kasım 2017 Cumartesi ?KİMDİR Çağdaş Görücü, Adnan Menderes Üniversitesi, Nazilli İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nde çalışıyor. Lisans ve yüksek lisans derecelerini Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden, doktora derecesini Marmara Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden aldı. Akademi 15 >> olan Milorad Dodik’in 2012’de bir referandum yoluyla ayrılmayı hedeflediklerini açıkladığını2 eklemeli. lSiyasi amalgam Peki, Hıristiyan demokratlardan (siyasi yelpazenin merkezinde görünen) popülistlere, liberallerden muhafazakârlara, İslamcılardan sosyaldemokratlara kadar birbirinden farklı siyasi görüşlere sahip bu yirmi parlamenter ne oldu da birçoğu haziran ayının son günlerinde mensup oldukları siyasi gruplardan istifa ederek bir araya gelme kararı aldı? Bu sorunun cevabını bulmak için nisan ayına dönmek gerekiyor. 25 Nisan 2017’de AKPM Genel Kurulu, 45’e karşı 113 oyla Türkiye’nin demokratik kurumların işlerliği bakımından tekrar denetim sürecine alınmasına karar verdi. (Seçimde 12 de çekimser oy kullanıldı.) Aslında Türkiye, 2004 yılında denetim sürecinden çıkmıştı. Bu karar ile denetim sürecinden çıkartılıp daha sonra yeniden denetim sürecine alınan ilk ülke oldu. Söz konusu kararda Türkiye’deki 15 Temmuz sonrasındaki siyasi durum ile ilgili dikkat çekici değerlendirmeler yapılmış, ciddi eleştirilere yer verilmişti. Kararda AKPM’nin olağanüstü hal sırasında temel haklara saygı gösterilmesi hususunda endişe taşıdığı ifade ediliyordu. AKPM, yapılan operasyonların ölçeği dikkate alındığında, olağanüstü halin sadece darbeye karışanların devlet kurumlarından çıkarılmasını değil, aynı zamanda demokratik bir toplumun temellerini tehlikeye atacak şekilde bütün eleştirel sesleri susturmak ve sıradan vatandaşlar, akademisyenler, bağımsız sivil toplum örgütleri (STÖ) ve medya arasında bir korku ortamı yaratmak için kullanıldığından kaygı duyuyordu.3 l AKPM’nin talepleri Söz konusu kararda, Türkiye’nin demokratik kurumlarında ciddi işlev sizlikler olduğunu ortaya koyan başarısız darbe girişimi sonrasındaki olağanüstü hal uygulaması da dahil olmak üzere gelişmelerin, temel özgürlüklerin korunması ile demokratik kurumların işleyişi konusunda ve toplumun bütün kesimleri üzerinde geniş çaplı, orantısız ve uzun vadeli etkileri olduğu vurgulandı. Olağanüstü halin mümkün olan en kısa sürede kaldırılması; bu arada parlamenter prosedürleri devre dışı bırakan olağanüstü hal kararnamelerinin çıkarılmasının durdurulması ve olağanüstü hal kararnameleri yoluyla memurların toplu olarak görevden alınmasına son verilmesi; hapisteki bütün gazetecilerin ve gözaltına alınmış bütün milletvekilleri ile belediye eşbaşkanlarının tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılması; usulüne uygun adil yargılamalar yapılmasının sağlanması gibi talepler dile getirildi. Ayrıca Yüksek Seçim Kurulu’nun 16 Nisan 2017 tarihli Anayasa değişikliğine ilişkin referandumun oylama gününde aldığı, seçim yasasıyla çelişen mühürsüz oy pusulalarını geçerli sayma kararının, referandumun sonuçlarının meşruiyeti konusunda ciddi sorular ortaya çıkardığı belirtildi. l AKP’nin hamlesi Söz konusu karar, iktidar çevrelerinde büyük bir tepkiyle karşılanmıştı. Görünen o ki bu yeni grubun kurulması, AKP iktidarının Avrupa ka Hür Demokratlar, 4 Eylül 2017’de Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin Usul Kuralları uyarınca, Meclis’in altıncı siyasi grubu oldu. muoyunda kendisine yönelen ciddi eleştirilerin bir yansıması olan bu karara karşı bir hamle niteliğini taşıyor. Olağanüstü hal ilan edilmesinin ardından, işten çıkarmaların ve kovuşturmaların FETÖ ile bağlantısı olduğu şüphesi taşıyanlarla sınırlı kalmayıp AKP iktidarına muhalif, demokrat kişilere de uzanması, yalnızca ülke içinde değil yurtdışında da giderek artan tepkilere yol açıyor. Bu bağlamda böyle bir oluşumun varlığı, AKPM’de ileride AKP’ye yönelik eleştiriler içeren yeni raporlar hazırlanmasını veya kararlar alınmasını tamamen engelleyemezse de yavaşlatmak yahut bunların içeriğini yumuşatmak, hiç olmazsa AKPM’deki siyasi grupların bu konuda oydaşma halinde hareket ettiği görüntüsünü ortadan kaldırmak için işlevsel görülmüş olabilir. Bunun yanı sıra Azerbaycan da siyasi denetim sürecine tabi tutulan ül keler arasında yer alıyor.4 Dolayısıyla Hür Demokratlar Grubu’nun aynı zamanda, demokrasi konusunda Aliyev iktidarına yönelik eleştiriler içeren raporların ve kararların önüne geçmek için de çalışacağını tahmin etmek zor değil. Bu anlamda son günlerde giderek daha fazla şoven bir dile sarılarak milliyetçimuhafazakâr oyları konsolide etmeye çalışan AKP’nin, bir yandan Kürdistan Referandumu’na karşı çıkarken, diğer yandan Kuzey İtalya ve BosnaSırp ayrılıkçılarıyla işbirliğine gitmesindeki tezada da dikkat çekmek gerekiyor. Aslında Dağlık Karabağ sorunu ortadayken, benzer bir tezadın gruba katılan Azeri parlamenterler için de geçerli olduğu söylenebilir. Kuruluşu yeteri kadar dikkat çekmeyen Hür Demokratlar Grubu’nun, AKP’nin beklentilerini ne ölçüde karşılayabileceğini ileriki günler gösterecek. n * “Hakaretleri bir kitapta topladı”, Radikal, 23 Temmuz 2005, http://www.radikal.com.tr/ yorum/hakaretleribirkitaptatopladi752750/, erişim tarihi 9 Kasım 2017. 1 “AKPM’de AKP öncülüğünde grup”, DW, 7 Ekim 2017, http://www.dw.com/tr/akpmdeakpöncülüğündegrup/a40853317, erişim tarihi 9 Kasım 2017. 2 “Dodik: Republika Srpska Will Be Independent”, BalkanInsight, 5 Ekim 2012, http:// www.balkaninsight.com/en/article/dodikrepublikasrpskawillbeindependent, erişim tarihi 9 Kasım 2017. 3 Council of Europe Parliamentary Assembly, “Resolution 2156 (2017): The functioning of democratic institutions in Turkey”, 25 Nisan 2017, http://assembly.coe.int/nw/xml/XRef/ XrefXML2HTMLen.asp?fileid=23665&lang=en, erişim tarihi 9 Kasım 2017. 4 “Avrupa Konseyi’nden kritik karar: Türkiye yeniden denetim sürecine alındı!”, T24, 25 Nisan 2017, http://t24.com.tr/haber/avrupakonseyindenkritikkararturkiyeyenidendenetimsurecinealindi,401022, erişim tarihi 9 Kasım 2017.