Katalog

C S S T R A T E J İ Erdem SEVGİ Yazar: Roger Crowley APRIL Yayıncılık – 2006, 363 sf. İstanbul’un (Konstantinapolis) fethi, ortaçağın bitişine neden oldu. İstanbul düşmeseydi belki de dünyanın tarihi farklı bir şekilde seyredecekti. Asya ve Avrupa kıtaları arasında kalan İstanbul, yüzyıllarca tüm uygarlıkların düşlerini süsledi. İslam dünyasının İstanbul tutkusu peygambere kadar dayanıyor. İstanbul’un fethi Müslümanlar için hep bir kutsal utku oldu. 600’lü yıllarda Arap Müslümanlar, kenti ele geçirebilmek için defalarca kuşattı. Fakat İstanbul, her türlü baskı ve zora dayanıyor, düşmemek için direniyordu. Yüzyıllar süren direniş Osmanlı Sultanı II. Mehmet’in (Fatih Sultan Mehmet) hırsı ile kırılabildi. Ne büyük depremler, ne yıllar süren kuşatmaların kıramadığı İstanbul direnişi, son büyük kuşatma ile sonlandırıldı. İstanbul artık Türklerindi. İstanbul’un fethi ile ilgili yeni bir çeviri kitap yayımlandı ve kısa sürede 2. baskısını da tüketti. April Yayınları’nın okura sunduğu "Son Büyük Kuşatma 1453" kitabının yazarı Crowley, İstanbul’un fethi ile ilgili tarihe bırakılan objektif izlenimlerin azlığından yakınıyor. Tarihin tanıklarının olayları kendi pencerelerinden aktardıklarını ya da süslü anlatımlar ile gerçekdışı TRATEJİ 23 K İ T A P L I Ğ I Son büyük kuşatma İ tasvirlere giriştiklerini belirtiyor. Türklerin kızıl elma ülkülerine dönük olarak İstanbul’u fethetmek için üstün bir çaba sarf ettiklerini aktaran yazar, Arapların kenti düşürmeye yönelik kuşatmalarını da anlatıyor. Bizanslıların geliştirdiği döneme özgü savaş araçlarıyla, Arap donanmasının deniz üzerinde nasıl bir alev topuna dönüştüğü, İstanbul için olağanüstü mücadeleler yaşandığı, kitabın ilk bölümlerinde ayrıntılarıyla anlatılıyor. Osmanlı’daki İstanbul özlemini, kuşatmayı başarıyla tamamlaması sonucu "Fatih" unvanını alan II. Mehmet’in kişisel özellikleri de yer aldığı romana yansımış. …O zamanlar boğazkesen olarak adlandırılan Anadolu Hisarı’nı inşa ettiren Mehmet, Bizans’a, fethin ilk sinyallerini verdi. Aynı dönemde surların ardında dinsel çekişmeler yaşanıyor, iç savaş kendini gösteriyordu. Mehmet kuşatmanın tüm detaylarını planlıyor, her şeyi en ince ayrıntısına kadar düşünüyordu. Edirne’de hazırlanan toplar İstanbul’a doğru yola çıkarıldı. Donanma Gelibolu’da demirlemişti, Süvari birlikleri Anadolu’nun dört bir yanından Rumeli’ye akıyordu. Osmanlı uleması, yeniçerilerin direncini artırmak için fetih ile ilgili hadislerden söz ediyor, askerlerin inancı artırılmaya çalışılıyordu. Topların ateşlenmeye başlanmasıyla surların ardından dumanlar yükselmeye başladı. Gelibolu’da hazır bekleyen Osmanlı donanması da saldırıya katıldı. Bizans zor durumdaydı. Takvimler 29 Mayıs 1453’ü gösterdiğinde "artık Konstantinapolis düşmüştü". Büyük düş, genç sultan II. Mehmet tarafından gerçekleştirilmişti. Kısa sürede dünyanın her tarafına ulaşan son büyük kuşatmanın başarısı Batı’da dehşetle karşılandı. Bu aynı zamanda İslam dünyası için muazzam bir zaferdi. Fethin ardından Papa ve Kardinaller yeni bir haçlı seferi için girişimler de bulunsalar da başarılı olamadılar… Özlü bir şekilde İstanbul’un fethini geniş bir perspektifle inceleyen kitap, alıntılarıyla ve objektif bilgilere verdiği önem ile tarihin seyrini değiştiren İstanbul’un fethini anlatıyor. Anlatımdaki ve öyküdeki sürükleyicilik kitabın okunabilirliğini artırıyor. Fethin ayrıntılarını öğrenmek, yabancı bir bakış açısıyla değerlendirmek, Ortaçağa son veren son büyük kuşatma hakkında öykü tadında bilgilere sahip olmak için kitap keyifle okunabilir… 1453 ünyanın en karmaşık bölgelerinin başında geliyor Ortadoğu. Büyük güçlerin hepsinin bir emeli olduğu bölge, Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor. Bölgeye komşu olmasının yanı sıra, Ortadoğu’da yaşayan halklarla, dinsel, etnik, kültürel bağları bulunuyor. Geçmişten günümüze uzanan birçok olumsuzluk Türkiye’nin güncel sorunları ve önümüzdeki döneme aktaracağı sorunlar olarak yaşanıyor. Irak’ta ABD işgaliyle gelinen aşama, diğer güney komşumuz Suriye’nin Washington yönetimi ile sorun yaşaması, İran’ın nükleer silah ürettiği gerekçesiyle Bush yönetiminin hedefinde olması, Lübnan’da yaşanan iç karmaşa… Bunların tamamı Ortadoğu’da, Türkiye’yi doğrudan ilgilendiren bölgede yaşanıyor. Türkiye’nin, ne yazık ki bölgede yaşanan sorunlar karşısında kendi çıkarlarını başarıyla koruyabildiği söylenemiyor. Geçmişten gelen deneyimleriyle bölgeyi tanımasına, ciddi bilgi birikiminin arşivlerinde bulunmasına karşın yeni bir açılım yaratamıyor. Bölgesel gelişmelere ilişkin yeterli analiz, değerlendirme, yorum ve yaklaşım geliştirmek için bir entelektüel birikim ülkemizde henüz oluşabilmiş değil. Bu ortamda yalnızca bölge ile ilgili değerlendirmelere, bilimsel, akademik makalelere yer veren "Akademik ORTA DOĞU" adıyla bir dergi yayımlanmaya başladı. Türkiye’nin "Ortadoğulu" özelliğini birikime ve farklı yaklaşımlarla üretilmiş D Akademik ORTA DOĞU Koçer) Tarihsel Süreç Çerçevesinde 2005 Irak Anayasası’na Göre Irak Türklerinin (Türkmenlerinin) Hukuksal Konumları (Süleyman Sırrı Terzioğlu) HAMAS (Hareket ül Mukavemetül İslamiye İslami Direniş Hareketi) (Timuçin Kodaman ve Esme Saraç) Son dönemde ön plana çıkan İran’ın Ortadoğu’da ABD’nin hataları nedeniyle güç kazanması ve öne çıkan Şii Jeopolitiği… Mehmet Şahin konuyu makalesinde işliyor. İran’ın Şii jeopolitiği ile Ortadoğu’da başat güç olup olamayacağını, parametreleriyle analiz ediyor. Diğer güncel konu ise HAMAS… Timuçin Kodaman ve Esme Saraç’ın makalesinde HAMAS’ın iktidara gelmesini hazırlayan koşullar, İsrail karşısındaki bundan sonraki olası tutumları değerlendiriliyor… Dergi Türkiye’yi yakından ilgilendiren Ortadoğu’daki olayları kapsamlı şekilde analiz etmeye çalışıyor. Bölgeyle ilgilenenler faydalanabilir… değerlendirilmeye açık bilgi haline dönüştürmek isteyen çok sayıda akademisyenin katkısıyla dergi yayımlanıyor, ilk sayısı çıktı. Derginin ilk sayısında 9 makale yer alıyor. Makaleler şöyle: Türk Dış Politika Seçeneklerinin Ortadoğu Algılamaları ve Irak Savaşı (S. Gülden Ayman) Büyük Ortadoğu Projesi ve Türkiye: AKP’nin Perspektifi (Hüseyin Bağcı ve Bayram Sinkaya) Şii Jeopolitiği: İran İçin Fırsat ve Engeller (Mehmet Şahin) "Filistin Duvarı"nın Hukuki Mahiyeti ve Sonuçları Üzerine Uluslararası Adalet Divanı’nın İstişari Mütalaası (Mehmet Emin Çağıran) İran’ın Nükleer Güç Olma İddiası ve Batı’nın Tutumu: Şah’a Destek, Mollalara Yasak (Mustafa Kibaroğlu) Türklerin Ortadoğu Hakimiyeti (Ayşe D. Kuşçu) Türk Dış Politikasında Din Unsuru (Gökhan STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI STRATEJİ KİTAPLIĞI