Katalog

CUMARTESI 08 10/1/07 15:32 Page 1 CUMARTESİ EKİ 8 CMYK ? Maskeli Beşler: Irak ? Bükreş’in Doğusu (A fost sau na fost?) Si ne ma 8 This Film is Not Yet Rated (Bu Film Henüz Sınıflandırılmadı/2006) adlı ilginç belgesel Amerikan sinemasındaki sansürü ele alarak 38 yıldır yürürlükte olan bu sistemin uygunluğunu, nedenlerini sorguluyor. Filmini bir polisiye soruşturma benzeri yapılandıran Kirby Dick, Amerikan Sinema Birliği’nin (MPAA) korunan sırlarına ulaşmak için özel dedektifler kiralamış. Paramount, Sony Pictures, Universal, 20th Century Fox, Walt Disney, Warner Bros gibi büyük stüdyoları kapsayan bu birliğin amacı çocukları tedirgin edebilecek görüntülerden korumak, filmlerin işletme vizelerini denetlemek. 1968’de oluşan bu kurum, gençlerin çatışmasını, karşı koyuşunu anlatan filmlerin sayısı arttıkça Amerikan hükümetinin sansür uygulamasını engelliyor. 2005’te vizyona giren, sevimli ve sakar hırsızların maceralarını anlatan Maskeli Beşler’in devamı niteliğindeki filmin senarist ve yönetmenliğini Murat Aslan yapıyor. Peker Açıkalın, Şafak Sezer, Cengiz Küçükayvaz, Melih Ekener ve Atilla Sarıhan’ın başrollerini paylaştığı Maskeli Beşler’de Savaş Ay ve Hakan Ural da konuk oyuncu olarak yer alıyor. Kahramanlarımız yeni maceralarında Kuzey Irak’taki bir petrol tesisine harekat düzenlerler. Vatani duygular güderek Türkiye’ye giden petrol boru hattını kontrol edebilmek amacıyla başlayan bu eylem zamanla uluslararası bir krize dönüşür. 1980’lerin sonunda Doğu Avrupa’da esen rüzgarlar ülkelerin politik rejimlerinin değişmesiyle son buldu. Bükreş’in Doğusu, Romanya’da Çavuşesku’nun görevden ayrılmasıyla değişen sosyopolitik hayatı, yerel bir televizyon sunucusu, alkolik bir tarih öğretmeni ve yaşlı bir emekliyle hicvediyor. Yönetmenliğini Corneliu Porumboiu’nun üstlendiği filmin başrollerini Mircea Andreescu, Teodor Corban, Ion Sapdaru ve Luminita Gheorghiu paylaşıyor. ??????????????????????????????????? Bu film sınıflandırılmadı ASLI SELÇUK ? Yılın Başkanı (Man of the Year) Başkanın Adamları ve Yağmur Adam gibi klasikleşmiş filmleriyle tanınan Barry Levinson, yazıp yönettiği yeni filmi Yılın Başkanı’nda Amerika’daki başkanlık sistemine alaycı bir yaklaşım sergiliyor. Robin Williams, Christopher Walken, Laura Linney ve Jeff Goldblum’un başrolleri üstlendiği film, ‘yaşamını politikacıları hicvederek kazanan bir komedyen Amerika’nın başkanı olsa ne olur’ sorusuna cevap arıyor. Politikacıların icraatlerini iğneleyen bir talk şov yapan Tom Dobbs, halkın sesini duyurmasını sağlar. Yaklaşan seçimlerde aday olmaya karar verince seçmenlerden beklediğinin üzerinde bir destek bulur. HOLLYWOOD’A AĞIR ELEŞTİRİ Yönetmenler, uzmanlar ve sınıflandırma komisyonunun eski üyeleriyle konuşan Dick, belgeselinde bu sürecin büyük bir gizlilikle geliştiğini, sınıflandırmayı yapan kimliği saklı üyelerin birliği temsil yeteneklerini de sorguluyor. Amerikan Sinema Birliği dünyadaki en ciddi kurumlardan. Geçen yaz pedofilleri kıstırmak için çıkarılan yeni yasaya göre tüm stüdyolar filmde sevişen oyuncuların adını, yaşını belirtmek zorundalar. Önceleri salt porno yapımlara uygulanan bu yasa şimdi her film için geçerli. Amerikalı senatörlerin yeni buluşuna göre ABD’deki kötülüklerin kaynağı sinema. Televizyonun, bilgisayarın başında 35 saat geçiren yetişkin bir süngere benzetiliyor. Ekim ayında ciddi bir tıp dergisinde Hollywood’un insanları prezervatif kullanmak, uyuşturucunun tehlikelerini anlatmak yerine sorumsuz davranışları yüreklendiren bir endüstriye dönüştüğünü saptayan bir inceleme çıktı. Bu incelemeye göre 200 filmden 87’sinde güvensiz seks, uyuşturucu kullanımı sıradan konular gibi gösteriliyor, Aids’in, uyuşturucu bağımlılığının tek sorumlusunun Hollywood olduğu açıklanıyor. Birliğin alt bölümü Sınıflandırma ve Değerlendirme Komisyonu (CARA) filmleri şiddet, sapkınlık, cinsellik katmanlarına göre sıralıyor. Bu grup yılda 30 bin dolar alan ebeveynlerden oluşuyor. Birliğin başkanı Valenti, “Çocuklar için neyin zararlı olduğunu biz bilemeyiz, bu konuların sıradan bir ebeveynce saptanması en uygunudur” diyor. Newsweek’in sinema eleştirmeni David Ansen komisyonun şiddetten çok cinsellikle ilgilendiğini belirtiyor, uzman Dotty Hamilton’sa Amerikan politik sisteminin ifade özgürlüğüne dayanmasına karşın birliğin sinema endüstrisi üstündeki denetimini, gücünü yitirmemek için bir devlet sansürü korkusu yarattığını düşünüyor. (Little Children)Yönetmenliğini Todd Field’in, başrollerini Kate Winslet, Patrick Wilson, Jennifer Connelly ve Jackie Earle Haley’in üstlendiği Tutku Oyunları, ABD’de film eleştirmenlerinden çok iyi not almış bir dram. Evliliklerinde eşlerinden bekledikleri ilgiyi göremeyen yakışıklı bir adam ve mahallede ona yaklaşmaya cesaret edebilen bir kadının aşkını anlatan filmin müzikleri ise Esaretin Bedeli ve Amerikan Güzeli filmlerinden anımsadığımız Thomas Newman’a ait. Yasak aşklarını eşlerinden gizlemeyle uğraşan ikili, çocuk tacizcisinin hapisten çıkarak mahallelerine geri dönmesiyle öncelikle çocuklarıyla ilgilenmeleri gerektiğini düşünür. ? Tutku Oyunları BİR GÖĞÜS 43 CESEDE BEDEL Village Voice’dan bir gazeteci bir çıplak göğüsün komisyonca 43 cesede bedel sayıldığını söylüyor. Kimberley Peirce (Erkekler Ağlamaz), Atom Egoyan (Where the Truth Lies), John Waters’a (Kirli Utanç) göre de filmler tüm ABD adına karar veren 10 Los Angeles’lı aile büyüğünün püriten anlayışıyla sınıflandırılıyorlar. 1990’dan beri sınıflandırma 5 kategoride yapılıyor: G: Genel izleyici, çıplaklık, uyuşturucu yok, şiddet en az oranda, çocukları sarsacak konuşma yok (Buz Devri 2, İmparatorun Yolculuğu, Kutup Ekspresi bu kategoride). PG: Aileyle izlenebilir, belirgin aşk sahneleri, çıplaklık, uyuşturucu içermiyor, şiddet, korku ılımlı ölçüde (Narnia Günlükleri, Madagascar, Charlie’nin Çikolata Fabrikası benzeri filmler). PG13: 13 yaşından küçüklere yasakebeveynle izlenebilir, cinsel içerikli konuşmaların, şiddetin, uyuşturucunun olduğu, çıplaklığın olmadığı yapımlar (Da Vinci Şifresi, Karayip Korsanları 2, Şeytan Marka Giyer, Yüzüklerin Efendisi). R: Yetişkin eşliğinde 17 yaş ve üstü için, genelde konunun hassas olduğu, aşırı şiddet, cinsellik, uyuşturucu içeren filmle r(Matrix, 2046, Brokeback Dağı). NC17: 18 yaşından küçüklere yasak, salt yetişkinlere yönelik filmler (Kötü Eğitim, Çarpışma, Büyük Tıkınma gibi). Elmaslar kan damlatıyor Kanlı Elmas (Blood Diamond), değeri ölçülmez bir madenin bir ülkeye yeni fırsatlar ve refah değil, yoksulluk, kan ve gözyaşı getirmesinin iç acıtan hikayesi... Elmasın vadettiği zenginlik ve ihtişamın gerisinde ise sadece yıkım vardır. Deyim yerindeyse sosyetenin süsü, ölümün diğer yüzüdür. Paha biçilmez elmas madeni, ‘Kara Kıta’ Afrika’nın fakir ülkelerinden Sierra Leone’ye asla şans getirmedi. Ülke tam 12 yıl boyunca iliklerine dek cehennemi yaşadı. İç savaş, yüzbinlerce can aldı, çatışmalara katılmayan gençlerin kol ve bacakları kesildi. Uyuşturucu verilerek robotlara çevrilen çocuklar ise savaşın en acı yüzünü resmediyordu. Onlar artık anne ve babalarını dahi tanımayan birer ‘savaş makinesi’ idi. ALPER TURGUT Evet. Afrika’da bugün hala 200 bin çocuk asker bulunuyor. Ama bu insanlığın kanını dondurmaya, Birleşmiş Milletler’in (BM) ise harekete geçmesine yetmiyor. AŞK VE SAVAŞ Uluslararası Af Örgütü’nden Alessandra Masci, kanlı elmas gerçeğini şu sözlerle duyuruyordu: “Angola, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Liberya ve Sierra Leone gibi ülkelerdeki kanlı elmas ticaretinin maliyeti şimdiden ülkelerin harap olması ve milyonlarca kişinin hayatı oldu. Ne var ki bazı şirketlerin buna tepkisi ‘bizi ilgilendirmez, hayatta daha önemli şeyler var’ oldu. Sevgililer Günü’nde pırlanta satıcıları aşk ve bağlılığın en hakiki sembolünü pazarlıyor ama SALON BULMAK ZOR Hollywood Sansüre Karşı kitabında araştırmacı Olivier Caira, NC17 sınıflandırmasına giren, karşıcinsle ilişkileri içeren filmlere sansürcülerin daha hoşgörülü olduklarını, eşcinsel filmlerinse aşılması güç ticari engellerle karşılaştıklarını vurguluyor. Herşey ailelerin çocuklarına uygun saydığı örneklerin ekseninde oluşuyor. Sinemacılar bu komisyonun kararlarına itiraz edebiliyorlar. Örneğin Steven Soderbergh’in Solaris’i George Clooney’in 30 saniyelik kalça planlarından ötürü 17 yaşından küçüklere yasaklanmıştı, buna karşı çıkan yönetmen sonunda filmini 13 yaşından küçüklere yasak kategorisine ancak sokturabilmişti. Birlik öz savunmasını “Yönetmenler filmlerini komisyona sokmak zorunda değiller” diye yapıyor. Bu durumda filmler “sınıflandırılmamış” oluyorlar , böylece onları gösterecek ender sinema salonu bulunabiliyor. Anketler ailelerin % 80’inin bu sınıflandırmaların yanında yer aldığını gösteriyor. Yakın bir gelecekte multipleksler salt zararsız sayılan filmleri gösterip sakıncalı etiketli yapımları topraklarından sürecekler. This Film is Not Yet Rated 17 yaşından küçüklere yasaklandı, Kirby Dick’se belgeselini işletme vizesi olmaksızın gösterme kararında. müşterilerine bu pırlantaların savaş ve insan hakları ihlallerinin ürünü olmadığına dair çok fazla teminat veremiyorlar.” Yönetmen koltuğunda Edward Zwick’in oturduğu Kanlı Elmas’ın senaryosu Charles Leavitt ve C. Gaby Mitchell tarafından kaleme alındı. Filmin başrollerini ise Leonardo DiCaprio (oyunculuğu gün geçtikçe gelişiyor), Jennifer Connelly (o her zaman güzel) ve Djimon Hounsou (olağanüstü oynuyor) paylaşıyor. Güney Afrika ve Mozambik’te çekilen yapım önümüzdeki ay Türkiye’de de gösterime girecek. Yer: Sierra Leone... Tarih: 1999... Beyaz Afrikalı elmas kaçakçısı Danny Archer (Leonardo DiCaprio), sınırda devriye gezen askerler tarafından tutuklanır. Eski bir paralı asker olan Archer, cezaevinde hayatının şansını yakalar. Ailesinden koparılıp elmas madenlerinde çalışmaya zorlanan güçlü kuvvetli Solomon Vandy’un (Djimon Hounsou) milyonlarca dolar değerinde büyük bir pembe elmas bulup sakladığını öğrenmiştir. Kafasında planlarını oluşturan Archer, serbest kalır kalmaz Mendeli bir balıkçı olan Solomon’u da içerden çıkarır. Solomon’un ilk işi ailesinin peşine düşmektir. Günler sonra karısını ve çocuklarını bir mülteci kampında bulan Solomon, büyük oğlunun ise isyancı güçler tarafından kaçırıldığını öğrenir. Gözü kara Archer, zenginliğin ve gücün sembolü madene kavuşabilmek adına Solomon’un oğlunu kurtarmasına yardım eder (zorunda kalır da denilebilir). Yolları kesişen iki adamın amaçları çok farklıdır. Solomon, elması sadece ailesini tekrar bir araya getirmek, Archer ise nefret ettiği Afrika’dan kurtulabilmek için istemektedir. Solomon ve Archer, elmas ticareti yapan dev şirketlerin ipliğini pazara çıkarmak isteyen Amerikalı idealist gazeteci Maddy Bowen’ın (Jennifer Connelly) desteğiyle, asilerin egemenliğindeki tehlikeli topraklara doğru yolculuğa çıkarlar. Fonda ise savaş, şiddet ve dehşet görüntüleri vardır.