Katalog

Sivas Kongresi adece Doğu Anadolu bölgesinin temsil edildiği Erzurum Kongresi’nden sonra, Mustafa Kemal başkanlığındaki Heyeti Temsiliye, daha önce Amasya Genelgesi’nde belirlendiği şekilde Sivas’ta ulusal bir kongrenin toplanması için çalışmalarına başladı. Mustafa Kemal, Sivas’ı güvenli bir bölge olduğu için tercih etmiş olmakla birlikte, henüz Amasya’dayken, Sivas’a gelen bütün yollar üzerinde gerekli önlemleri aldırmayı ve askeri düzenlemeleri yaptırmayı ihmal etmemesi gerektiğini hesaplamıştı. Nitekim yakın zaman içinde, bu kaygılarının çok da yersiz olmadığını gösterecek gelişmelerle karşılaşacaktı. Mustafa Kemal, 20 Ağustos 1919 günü öğle vakti Sivas Valisi Reşit Paşa’dan uzun bir telgraf aldı. Telgrafta Reşit Paşa, bir bahaneyle İstanbul’dan Sivas’a Fransız subaylarının geldiğini ve oradaki durum hakkında bilgi topladıklarını bildiriyordu. Ziyaret sırasında Jandarma Müfettişi Mösyö Brunot baş başa görüşmek istediğini söyleyerek valiyi başka bir odaya almış ve S Mustafa Kemal’in Sivas’ta bir kongre yapacağını duyduğunu, eğer Mustafa Kemal Sivas’a gelir de bir kongre toplamaya girişirse, beş on gün içinde buraların işgal altına alınacağını bildirmişti. Ama çok kısa bir süre sonra fikrini değiştiren Mösyö Brunot, ertesi gün valiyle tekrar bir görüşme talep etmiş ve bu kez de eğer Mustafa Kemal ile kongre üyeleri İtilaf Devletleri’ne karşı kışkırtmalarda bulunmazlar ve saldırgan bir dil kullanmazlarsa bir sorun çıkmayacağını, gerekirse Mustafa Kemal hakkındaki tutuklama emrini bizzat geri aldırıp kongrenin toplanmasına karşı çıkılmaması için Dahiliye Nezareti’ne telkinde bulunabileceğini söylemişti. Ama bunun için Fransız subayının tek bir şartı vardı: Reşit Paşa ondan hiçbir hususu saklamayacak ve kongrenin toplantı tarihini bildirecekti. Bunun üzerine Reşit Paşa, bu konuda bir şey bilmediğini ve öğrendiğinde kendisine haber vereceğini söyleyerek konuyu kapatmıştı. Aynı akşam Dahiliye Nezareti’nden de Sivas’a benzer içerikli bir şifre telgraf gelmişti. 88