Katalog

Kurtuluş Savaşı Sovyetler ile İlişkiler usya, I. Dünya Savaşı’nın devam ettiği sırada, 1917 yılında Çarlık sistemine karşı gerçekleşen ayaklanmaların getirdiği yeni bir siyasal sistemle karşılaşmış, ülkede iktidarı Bolşevikler ele almıştı. Devrimin ardından kurulan Sovyetler Birliği, içeride ve dışarıda yeni rejim aleyhtarı unsurlara karşı savaş vermekteydi. Batı cephesinde Polonya’ya karşı yenilgiye uğranmış, Boğazlar bölgesinde Kafkasya, İran ve Afganistan’daki İngiliz kuvvetleri Sovyetler Birliği’ni çembere almıştı. Batılı devletlerin desteklediği Çarlık yanlısı kuvvetler de Sibirya, Kuzey Denizi, Kafkasya ve Kırım’dan taarruza geçmişlerdi. Bolşevikler bir yandan bu saldırılara karşı mücadele ederken, bir yandan da Doğulu devletlerde ve sömürgelerde komünist R rejimi benimsemesi muhtemel hareketlerle ilişkilerini sürdürüyorlardı. Devrimi takip eden günlerde Kafkasya Rusya’dan ayrılmış, ardından Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan da bağımsızlık ilan etmişti. Savaşın önemli aktörlerinden biri olan bu komşu ülkede yaşanan gelişmeler elbette Osmanlı topraklarında da yansımasını buluyordu. Bir yandan aydınlar arasında bu yeni rejim tartışılır ve komünizm yanlısı kimi örgütlenmelere gidilirken, siyaset sahnesinde de bu gelişme sonrası yeni Sovyet hükümetiyle kurulacak ilişkiler üzerine fikir yürütülüyordu. Mustafa Kemal de Osmanlı ordusu adına askerliğini sürdürdüğü o dönemde Sovyetler’deki yenilikle ilgilenmiş, Anadolu’ya yeni geçtiği sıralarda bu konudaki fikirlerini Kâzım Karabekir ile paylaş Üstte Sovyet Dışişleri Komiseri Çiçerin. Sağda Bir tören münasebetiyle Afganistan Elçisi Sultan Ahmed Han, Bolşevik Rusya Elçisi Nazeranus ve Azerbaycan Elçisi Abilof, Mustafa Kemal ile bir arada. Bolşevik Parti mensupları. 178