Katalog

StYASET 83 ANAPhn "takdim"deki başarısı A KKONOMl SERVİSİ navatan Partisı seçımleri neden kazandt? Kimilerinegöreka^anma şansı olan bazı diğer partilcr seçimlere katılmadığı içın kazandı. Kimilerine göre liderleri daha tanınmıs, olduğu için kazandı. Kimilerine göre rakiplcri çok yctcrsi/ olduğu için ka/andı. Kimilerine görc yönetimden bağımsız parti izlenimi verdiği için kazandı. Kimilerine göre seçmen 24 Ocak kararlarını benimsediği, bu kararlara oy verdiği için kazandı. Tüm bu savlar ve benzerleri geçerli olabilir. Ancak bunların ötesinde, "Biz eski dört partinin tabanından oy aldık" diyen Turgut özal'ın partisinin seçimi kazanmasında, adının scçilmesinden lider ve parti imajının beürlenmesine, seçmene vermek istediği mesajın oluşturulmasından sunııluşuna kadar, seçim kampanyasıyla ilgili pek çok etkenin de belirleyici olduğunu unutmamak gerekiyor. Semra Özal: Politikası ona ait, ben kendisiyle ilgileniyorum Tıırgut Bey çocııklam da beni de dinler, aıııa kararı kendisi verir ÖZAL Başbaşa sakin bir yerde dinlenmcyi tercih ederim. Daha doğrusu kendı evimde, başka bir yerde değil. Anlaşılan evinizi çok ozlüyorsunuz... ÖZAL Evımın özlemini çok duyuyorum. (, ünkü aylardır yollardayım. Hem çocuklanmı hem de evimi özledim. Kadının yerinin evi oldugu düştlnceslne katılıyor musunuz? ÖZAL Evet, katılıyorum. Benim çalışmalarım daha çok çocuklara yönelik. Çocuklara yardım edebileceğim her yerde çalışıyorum. Kşinizle uyum gösleremedlginiı konular var mı? ÖZAL tlk başlarda zaten iki ayrı insan evleniyor. Her şeyiniz, yetişme tarzınız, muhitiniz ayrı. Ama seneler gectikçe, galiba biraz da mecburen biraz o taraf, biraz da bu taraf birbirine meyledip bir orlalama bulunuyor. Tabii birbirine tam intibak herhalde mUmkUn değil. Ama intibak sağlandıktan sonra ufak tefek şeyler pek göze batmıyor. Yani gcçinmeye gönlU olan insanın gözüne batmaması lazım. Bu konu dünyada da böyle ama bizim toplumumuzda her konuda fedakârlık daha çok kadına düşüyor. Başka türlü evde huzur ve geçim sağlanamaz. FARUK BİLDİRİCİ S emra Özal, tum seçim gezılerınde eşi Turgul Özal'ın yanında oldu. "Bakımı IV'in yanındayım" dedi vc özal'ın başbH kanlık koltuğuna otumıusımn yakın olduğu şu günlerde yıne, "Polillkası, işi kendisine ail. Ben sadece ktndlsiyle ilgilenecegim" lu tumunu sürdürüyor. Semra özal, kendısıne ılişkin konuşmaya başlayınca hemen bazı derneklerdcki sosyal çalışmalarını vurguluyor. "Arlık başbakan eşi oluyorsunuz" denince de, "Çalışmalarıma devam edecegim. Turgut özal'ın eşi olmak haırfkaten gurur verlci bir şey. Ba>bakan eşi olarak görevlerimi memnuniyetle yapacağım" dıyor. Semra özal'ın gezilerde ne kadar yorulduğu seçım sonrasında bcllı oldu, Bayan özal iki gün boyunca hasta yattı. O yüksek ateşle yatarken, Turgut özal, bitişik odada arkadaşlarıyla durum değerlendirmesı yapıyor, yoğun çahşmalarını sürdürllyordu. Semra özal'a, önce eşinUin bugün tanıdığımız Turgut Ö/al olmasında sizın katkını? nedir diye sorduk ve Bayan özal'ın şu yanıtıyla söylc şimiz başladı: "Herkesin, bulun eşlerin yapması icabeltigi kadar kendisine destek oldum. En azından kendislnl işine vercbilmesi için başka hiçblr şey duşunmesine fırsat vcrmedlm. Kvin, çocuklann sorıınlannı ona aksetlirmedim. Kafası bu tür sorunlurla hiçbir zaman meşgul olmadı ve kendini rahallıkla işine verdi. Kvtle çocukların lahsilinden, evlenınesinden, evin her lurlu ihliyaçlanna kadar hiçbirisiyle kafası kesinlikle meşgul olmadı. Evde ne oluyor, ne billyor diyc duşıinmedi. O bilir ki, o lur işlerin tümünu ben hallederim." • Partinin adı: Turgut özal'ın partisinin adı neden Anavatan olarak belirlcndi? Bu ad seçilirken eski siyasi eğilimlerden en az ikisine bu adın çeşitli olumlu çağrışımlar yaptırması bir yana kısaca "Ana Parti" olarak anılması da her halde dUşünülmU^tü. Bu ad sayesinde özal'ın partisi başından beri "Ana Parti" olarak anıldı ve sonuçta da ana parti olmayı başardı. • Partinin Imajı: Turkiye'de ilk kez Anavatan Partisi, kuruluş gcrekçesini ekonomiyi doğru yola sokmak olarak açıklayan siyasi parti oldu. Ayrıca kavga yerine siyasette kardeşlik amacının ortaya konması da partiye puan kazandırdı. Anarşinin çözülmüş sorun gibi göründuğu bir ortamda ekonomideki sorunlarm çözümüne öncelik veren parti imajı ağır bastı. Seçmene korku değil ıımut aşılaması da Anavatan'ın lehine oldu. • Liderin imajı: Turgut özal gerek seçim konuşmaları gerekse televizyondaki görüntüsuyle becerikli, işbilir, işbitirir lider imajını rakiplerinden çok iyi verdi. Ayrıca televizyon konuşmalarında "odanın içine girmeyi" başaran, hazırlanmış bir metni okuduğu izlenimini en az veren lider özal oldu. Elde kalem konusunu iyi bilen bir öğretmen edasıyla konuşması da olumlu etki yaptı. Tüm TV konuşmalannı özal'ın yapması da bu imajı yerleştirme açısından önemli. Ayrıca çeşitli kıyafet ve vesilelerle halkın arasında görümeyi de en iyi özal başardı, katı bir imaj çizmcdi. • Seçim kampanyası: Basında sürdürülen kampanyada kullanılan temaların da açıkça ortaya koyduğu gibi Anavatan partisi geniş seçmen kitlesini öncelikle düşünduren sıkıntı ve sorunları iyi saptayıp bu sorunlara sonuıt ve inandırıcı çözümler öneren parti oldu. Konut, işsizlik, bürokrasi, enflasyonun gerisinde kalan Ucret vc maaşlar gibi sorunların açıkça ortaya konup çözümler önerilmesi hep Özal'ın partisine puan kazandıran etmcnler oldu. Bu arada çok geniş tutulan bir "ortadirek" tanımıyla toplumun çok geniş bir kcsiminin sorunlarına sahip parti gibi görünmeyi Anavatan Partisi başardı. özal'ın bütün seçim dönemi boyunca kullandığı sağ ve sol ellerin havada birlcşmesinden oluşan "lafer" işareti de başarıda ctkilı oldu. Seçim kampanyası boyunca kahvelerdc yapılan vıdeolu çalışmaların, "Arım, balım, peteğim" şarkısı içine monte edilmiş popüler teyp kasetlcrinin ve parti kadrolarının Ö7verili çalışmalarının da seçim sonuçlarına olumlu etkisini burada belirtmek gerekiyor. ı, Bir örnek verir mlslniz? n ÖZAL Bu bütün hayatımız boyunca her mevzuda böyle olmuştur. Eşiniz lanınan bir kişi. Siz de Turgul özal'ın eşi, yani Bayan özal olarak tanınıyorsunuz. Bu durumdan mcmnun ınusunu/? ÖZAL Ben bugün Turgul özal'ın eşi olmaktan gurur duyuyorum. Ancak Semra özal olarak tanınmak isterim. Yanı söylemek istediğim şu, bir ınsan sadece filancanın eşi olarak halır lanmamalı, cemiyette kendinı hatırlatacak bazı faydalı şeyler yapabılmeli. Ben Turgut özal'ın eşi olmasam da sosyal çalışmalarımdan dolayı benı Semra özal olarak tanıyan, hatırlayan gene olacaktır. Türk kadını Sl«e Turkiye'de kadınJar, siyasal yaşamda olması gereken yeri alabildiler mi? ÖZAL Belkı tam değil daha. Ama bugün içın bır kanun çıkarmaya, bır karar almaya lüzum yok. Çunkü Atatürk seneler evvel Avrupa'nın bırçok ülkesinden once birçok hakları bize vernıiş Bi/im örf ve adetlerimı/e bağlılığımız, şartlar nedenıyle bu ımkânları kullanamamışız. Bunları kullanmaya daha ycnı başlıyoruz. Ama ben eminim, Türk kadını siyasal hayattakı gerçek ycrını alacaktır Çunkü bu ilerlemenin süratinı görebiliyorum. Seçim sonuçlarını kadınlann siyasal yaşamdaki yerleri açısından nasıl degerlendiriyorsuÖZAL Bır kere seçıme katılma oranı ilk defa bu y11 bu kadar yuksek bır nıspcte çıktı. Bu da Turk kadınınm siyasal hayattakı yerini aşağı yukarı goslerıyor Ama maale.sef parlamentoya gııcıı kadın sayısı gcnc az. Yalnız hıç ummadığımız yerlerdeki mıtıngleıde bile çok kadın dinlcyıcı olması beni çok memnun etti. Semra Özal'la soruyanıtlanmız şöyle sürdü I ıırgııl O/al'ın baba ve eş olarak si/in evde gordugunuı janlış duvranı>ları var mı? OZAL Ncyin yanlış oldııg*» uıııın değerlcndıreceğı bır konıı Aıııa ba/ı mcvzularda fıkrımı söylerım kendısıne. Aslında çocuklann da, hepimizin fikrin idınlcr. Yalnız sonuçla kendisi ka Kv özlemi (Semra özal, söyleşi sırasında, yuvası saydıgı Islanbul'daki evine kavuşmanın sevinci içindcydi. Kvinde iki hafta kadar kalabilecegini sevinçle belirtlikten sonr» so/lerini surdürdu): Turgul Bcy, çocuklaıı çok sevcr. ücneldc btıtun vocıık ları scver, ama kendı çocukUıııııı daha çok scvcr. Vakıt Imlsa onlarla oynamayı, meşgul ol mayı çok ıstcr. Ama maalesel fa/la vakıt bulamıyor Bu yu/den çocuklar ona, o da çocuklara hasret. Boş vakillcrinlzi birlikle nasıl degerlendirirsiniz?