Katalog

12 StYASET 83 SURIYE FKO ATISMASI CENGİZ ÇANDAR Tarihi hesaplaşma Filistin davası Arafat ve FKÖ'nün ellerinde yükseldi. Ama bugünkü talihsiz sonuçta onların zaafve hatalannın tayin edici etkisi var. Bugün pek çok kişi, "FKÖ Beyrut'u terk etmemeli, orada Filistin'in 'Holocaust'unu'yaratmahydı" görüşünde. Arafat ve FKÖ'nün, önlerine her zaman dikilen nesnel zorlukların yanı sıra, ilkesiz ittifaklara girerek, yanlış tercihler yaparak destek yitirmeleri ve FKÖ'nün bir "devrim ocağı" olmaktan çıkıp herhangi bir Arap devletinin özelliklerine bürünmesi de bugünü yaratansüreçler. B ırkaç gurı önce gccc yansı Beyrut Radyosu'nu dinlcmcyc çalışıyorduk. Karışan ıstasyonların uğultusu aıasıııda spiker, FKÖ liden Yaser Arafat'ın Trablusşam'ı terk etme çağrılarına, "Ben başkan degilim. Bir ozgurluk savasçısıyım. Halkımı lerk elmem," diyc cevap verdiğini nakledıyordu. Arafat'ın esas niteliği başkan değil bir ozgürlük savaşçısı olmasıdır. Bu doğru, ama bunu hatırlamakta acaba geç kalmadı mı? Geçen sonbahar başlangıcında Beyrut'tan Arafat'ı ve FKÖ kadrolarım yeni sürgün Ulkelerine uğurladıktan sonra, henüz dönmüştuk. Iran'ın Utanbul Başkonsolusu ile görUşUyorduk.Şımdi Ulkesinin Prag BUyükelçisi olan Muhammed Ali Sermedi, Arafat ve Filistinli savaşçüann Bcyrut'u terk etmesını hıç onaylamıyordu. "Ejjer onlann yerine Beyrul'ta blz Iranldar olsaydık, Beyrul'ta ikinci bir Kerbela yaratırdık," dedı. Oeçtiğimiz hafta başında bir Arap Ulkesinin büyükelçisiyle Ankara'da görüşUyorduk. Libya ile çok kötu ilişkilcre sahip oan bir ülkenin büyükelçisi olan görUştüğümüz kişi şöyle konuştu: "Kaddafi'ye kızıyoruz, ama ne yalan söylemeII, geçen yıl Arafat'a yaptıgı önerl dogru idi. Arafal Beyrul'ta kalmalı vc FKÖ Beynıt'ta intihar' etmellydi". Neden? "tşte o zaman Fillslin halkı yeniden dogacaktı. Unutmayın ki, Israillllcr HolocauM'la ulusal kimlik ka/anıp dogdular. Beyrul, Filistinülerln Holocaust'u olacaktı ve felaket Filislin ulusunu yaratacaktı." Uç hafta kadar önce Beddavi Kampı'nda Arafat'ı beklerken söıcüsU Ahmet Abdurrahman ile sohbet ediyorduk. Ahmet Abdurrahman, sıkintıyla başını salladı. "Beyrut'tan çıkmamı/ hala oldu. Beyrul'u terk etmemeUydik.Gerekinse orada imha edilmeliydik, ama Beyrul'u terk elmemeliydik," dıye söyleniyordu. Galiba bir trajedi önlenmiş, ama bir tarihi efsane yaratma imkâıu yitırılmiştir. Lider Yaser Arafat'ın ve onun kişiliğinde FKÖ'nün şu günlerde Trablusşam'daki huzünlu serüveninin parantezi aslında 1982 yazında Bey rut'ta açılmıştı. 1983 sonbaharında parantez kapanıyor. Arafat'ın fizikı otmayacaksa bile siyasi sonunu getiren, Filıstin Kurtuluş örgütu'nün uluslararası siyaset arenasındakı rolünü bitiren BeyrutTrablusşam parantezine yol açan gelişmeler, kuşkusuz, daha derinlerde yatıyor. Kökleri yıllar öncesine dayanıyor. Filistin bayrağını yıllarca dalgalandıran Arafat ve önderlıgindeki FKÖ, kurtuluş mücadelesinin çetin yollarında gösterışli biçimde ilerlerken, bugünkü trajedınin tohumlarını ıçlerinde saklıyorlardı. Filistin davası Arafat'ın ve FKÖ'nün ellerinde ytlkseldı. ama bugünku talihsiz sonuçta onların laaf ve hatalannın tayın edicı etkisi var. Bu /aaflar ve hatalar, Beyrut'u terk etmek yerine "şehitligi" kabullenme tercihının yapılmamasınm da ipuçlarını verccektır. MEVZtLERİ GEZMİŞTt FKÖ lideri Yaser Arafat, jaııında harekctın ıkı nıunarası" Abu Clhad, $imdi kaybettikleri Beddavi Kampı çevresindeki Tarbul Tepesi'nin eteklerinde mevıileri dolaşıyor. Arkadaşımız Cengiz Çandar sagda, arkada. b) Filistin topraklarının bir bölümünde devlet kuran, geri kalan bölümlerım de işgal altında tulan tsrail, askcrı bakımdan dunyanın en güçlu devletlerı arasındadır. c) lsrail yalnız değıldır. Filistin topraklarındaki varlığı başta en güçlü süper devlet ABD, tüm Batı sısteınınin, hattâ uluslararası sıstcmın güvencesi altındadır. d) Mücadele sahnesı olan Filistin toprakları çok dar, küçuk ve elverişsi? bir coğrafyaya sahiptir. Bu nesnel güçlükler Arafat'ın ve FKÖ'nün önüne her zaman dikılmışlerdi. 2 Filistin halkının Arap ulusunun bir parçası olması ve çeşitli Arap Ulkelerine dağılmı; bulunması, Filîstin'in kurtuluşu mücadelesınin ister istemez genel Arap ortamından etkılenmesi sonucunu getirmiştir. Arap dünyası güçlü olduğu ve birleşik bir tavır aldığı zaman Filistin mücadelesı ve FKÖ de guçlü ve ağırlıklı olmuştur. Arapların dağıldığı, birbırleriyle çatıştığı ve ac/ içinde bulunduğu dö nemler, Arap dengeleri üzerinde hareket eden FKÖ'nün de işini gUçleştirmiş, etkisini ve ağırlığını kırmıştır. 1980'lerle bırlıkte Arap dUnyasının son çeyrek yüzyılda görülmemiş açma7İar içine girmesi, dağılması ve bırbırine düşmesi, I982'de lsrail'in LUbnan'ı ışgalini ve FKÖ'nUn belini kırmasını kolaylaştırmıştır. 3 Herkes gıbi Yaser Arafat, her harekei gibi FKÖ, belli tarihi şartların ürünüdür. Arafat ve FKÖ, 1950'li ve 196O'lı yıllarda Arap dünyasını kasıp kavuran ve Nasır'ın şahsında lidcrini bulan Arap mılliyetçiliği akımının ortamında sahneye çıkmışlardır. Bu anlamda, Arafat'ı milliyetçi ideoloji okulunun bir öğrencisi, FKÖ'yU Nasırcı dalgamn ayakta kalabilerek günümü/e ulaşmış son u/antısı saymak yanlıs olmayacaktır. Arafat ve FKÖ, bağlı oldukları ccıeyanın ıslev su kaldığı bir tarihi dönem içıne gırmı^ ve Ortadoğu'daki tarihi gelişmenin dinamikleri tara fından devre dısı bırakılmakla, kıyıya ıtılmekle karşı karşıya gelmışlerdır. FKÖ liderinin ve Filistin mücadelesının içine düşlüğıı talihsiz durumu yaratan bu nesnel nedenlerin yanı sıra öznel nedenler de şöyle sıralanabilir: I Arafat, bir realpolitik, yani güçler dengesi politikasının uslası olarak Un yaptı. Bu siyaset okulu şartlara göre sUrekli ittifak dcğiştirmeyı zorunlu kılar. Nıtekim, Arafat da bunu uzun yıllar boyu ustaca uygulamıştır. Zaaflar ve hatalar Arafat'ın /aafları ve hatalannın nesnel ve özcl ııedenleri vardır. Nesnel nedenleri şöyle sıralamak mumkundür: 1 Filistin'ın kurtuluş mücadelesi, tarihte pek örneğı olmayan şartlar altmda yUrUtülen, çok zor ve zorlu bir mücadeledir. Çünkü: a) MUcadelenin dayanağı olması gereken Filistin halkının yansı, hatta yarısından fazlası topraklarının dışında dağınık biçimde yaşamaktadır.