Katalog

16 PAZARIN PENCERESINDEN SATRANÇ CUMHURİYET DERGİ Bin Ladin ile ilgili sorular SELÇUK EREZ E ylül başında gerçekleşecek New York'a ve VVashington'a yönetik terörist saldınsı her yönüyle gündemdeki baş maddeyi oluşturmaktadır. Buna rağmen sorulmamış, sofgulanmamış taraflan az değildir 1. Orta Asya'nın bizi ilgilendlren güç dengelerine ve yine bizi çok ilgilendiren köktendinci Islami akımlann geleceğine etkisi ne olacaktır. 2. Niçin yapıldı ve geçen yıl ya da gelecek sene değil de bu gün yapıldı? Blrinci soruyu cevaplamaya çalışalım: Islam köktendinci hareketlerinin en önde geten teorisyenlerinden Sayyid Kutb'a göre Müslümanlann kurtuluşu, onlann Hz. Muhammet devnndeki koşullan yeniden yaratmalanyla gerçekleşecektin Bu gün yeryüzünde cahillık egemendir; zlra, Tann'nın kitabı olan Kuran'ın kurallan yerine birçok ülkede insanlann yaptıklan anayasa ve yasalar uygulanmaktadır. Gerçek Müslümanlann görevi, bu toplumdan uzaklaşıp Tann'nın kurallanna uygun yaşamayı seçenlerin oluşturacaklan gruplar halinde bir araya gelmek ve zamanla cahilliğin hüküm sürdüğü yerieri fethetmektir. Cahillere müddetçe, gelişmiş Ülkelerde yan gelmiş yaşayanlar, onlara memleketlerinde yuvalanıp örgütlenme fırsatı tanımakta ve de Müslüman ülkelerde, köktendincilere tepki gösterenlere, "Bunlann partılerini kapatmak pek demokratik degitdiri" "Bunlan, iktidar firsatı vererek demokratik sisteme alıştrmalıanız!" gibi nasihatlannı eksik etmemekteydiler. Ancak, köktendinin geüşimi için elverişli olan ottamın sınırlannı aşarak yeryüzünün en güçlülerine, en kuvvetlilerine unutamayacaklan bir tokat akşeden bin Ladin ya da benzerieri, büyük bir yanlış yapmış ve bu güçleri, kendilerine karşı ayağa kaidırmışlardır Bu davranış, önümüzdeki yıllarda köktendincilerin sadece Batda değil, eskkJen cirit attıklan, at koşturduklan ortamlarda da törpülenmelerine yol açacaktır. Bu tutum, sadece Islam köktendincileri için büyük sıkıntılara, önemli başansızlıklara neden olmayacak, aynı zamanda, yıllardır yeryüzünün en önemli petrol kaynaklanndan biri olan Hazar petrollerine ABD'nin nufusunu da kolaylastrarak köktendincilerin kesinlikle istemedikleri başka bir sonuca da yol açacaktır ABD'de yayımlanan Foreign Affairs dergisinin 2001 EylülEkim sayıanda iki önemli yazı yer almaktadır: Robert Legvold, Rusya'nın stratejilerini konu edinen makalesinde, ABD'de bugün ciddi bir tehlike oluşturmayan Rusya'yı önemsemeden işine gücüne bakmasını yeğleyenler olduğu gibi, Azerbaycan, özbekistan ve Ukrayna gibi ülkelerin ekonomik ve askeri açıdan güçlenip Rusya'nın etkisinden uzak kalmalannı sağlayacak önlemleri hızla almasının gerektiğine inananlar da bulunduğunu ve bu alanda pasif kalmanın yann ABD'ye zararlar verebileceğini açıklamaktaydı. Jan Kalicki ise Hazar Enerji kaynaklannı konu edinen yazısında ise, ABD'nin bu bölgede güçlü ve tutariı bir politikasının geçerli olmasının dünyanın enerji açısından güvenini sağlayacağını, bu nedenle bu ülkenin Hazar alanına karşı ilgisizliğinin çok ciddi bir yanlış olacağını söylemekteydi. Amerika'ya yapılan saldınlar, birdenbire bu ülkeye Hazar havzasında üs edinmesi, etkisini güçlendirmesi için eşsiz bir fırsat yaratmıştır. Bunu biz düşünürüz de onlar bilmezler mi? öyleyse bin Ladin ya da benzerieri, New York'a, VVashington'a neden ve şu anda saldırdı? Ikinci sorunun cevabını vermek için akla yatkın teoriler üretmekten öteye geçmemiz güçtür: Geçen yıl ABD, Afganistan'da hüküm süren Taliban'dan Usame bin Ladin'i vermesini defalarca istemiş olduğunu anlıyoruz. Içe ve dışa karşı "vermeyiz, satmayız!" diyen Taliban'ın Usame'ye el altından "Yavaş yavaş yaylansan fena olmaz!" mesajlan yollamış olması, Usame'nin de etrafındaki çemberin artık fazlaca daraldığını algılaması çok olasıdır. Sonun yaklaştığını gören, sezen Usame'nin ABD'ye bildiğimiz saldınlan yaptırarak meseleyi şu anda kendisinin ötesine aşırtmayı, tüm köktendinci Islam devletleri ve odaklanyla Batı arasında bir çatışmayı çevirmeyi amaçlaması olasıdır.^ Adnan Şendur uluslararası usta oldu H. SERTAÇ DALKDRAN Ülkemizin yetiştirdiği en kabiliyeöi satrançctlanmızdan Adnan Şendur yurtdışında kendi imkânlan ile kabldığı turnuvalarda başan göstererek IM normlannı tamamlamıştı. TSF Başkanı Ali Nihat Yazıcı son FIDE kongresinde eksik evraklan nedeni ile bu kıymetli oyuncumuzun IM unvanı reddedilmek üzere iken toplantıda bulunmasının tesadüfü nedeni ilefaks araolığı ile getirttiği eksik bekjeleri kongreye sunarak son anda bu sporcumuzun Uluslararası Usta unvanını kazanmasını sağladı. Adnan Şendur1 un bu gecikmeli ustalığı ülkemizin bugüne kadar kabiliyetlere yeteri kadar imkân saglayamamasınabağlamaktayız. Bugün Şendur gibi bir Usta, Batıda yetişmiş olsa idi bırakın şu anda IM olmasını, IGM'nin ötesinde dünya şampryonluğuna oynay an bir usta olarak karşımızda duracaktı. Şendur buözelliğini Dünya GençlerŞampiyonası esnasında IGM Ingiliz Short'un önünde 9. gelerek kanrtlamıştı. O tumuvayı Gary Kasparov kazanarak o yıl dünya gençterbJrincisi olmustu. Yine o yıllarda bu turnuvayı hatırlayan herkesin bildiği gibi KasparovŞendur karşılaşmasında Kasparov, Şendur'a beraberlik teklif etmtş, Şendur kazancı zoriay arak maçı bu şekilde kaybetmişt. Kendisini kutluyoruz. zenlenen turnuvada ekipierde şu oyuncularyer aldı: Avrupa Karması: Gary Kasparov (RUS), Loek Van Wely (NED), Zurab Azmaiparasvill (GEO), Etienne Bacrot (FRA), Emil Sutovsky (ISR), Mikhail Gurevich (BEL), Maya Chiburdanidze (GEO), Ekaterina Kovaleskaya (RUS), Nana loseliani (GEO), Nino Gurieli (GEO) Asya Karması: Rustem Kasımdzhanov(UZB), Ye Jiangchuan (CHN), Eugeny Vladimirov (KAZ), Utut Adianto(IND), DaoThien Hai (VIE), lan Rogers (AUS), Xie Jun (CHN), Xu Yuhua (CHN), ZhuChen(CHN), HoangTnanhTrang(VIE). Kantov yanldan tahnay döndi 413 Eylül tarihlerinde Buenos Aireste (Arjantin) düzenlenen 14. kategori NAJDORF ANI TURNUVASI'nı Anatoly Karpov kazanarak hayranlannı sevindirdi. Turnuvada Karpov 6,5 p. ile birinci gelirken 2. Radjabov Tımur (AZE) 6.0p.ile3.VıctorKorchnoy(SUI)6.0p.4.,Nigel Short (ENG) 5.0 p., 5. Judit Polgar(HUN) 4.5 p.f 6. Xie Jun (CHN) 4.5 p., 7. Felgaer Ruben (ARG) 4.0 p., 8. Ricardi Pablo (ARG)3.5 p, 9. Mecking Henrigue (BRA) 3.5 p., 10. Milos Gilberto (BRA) 1.5 p. şeklinde sıralandılar. karşı sürdürülecek olan bu savaşa, "cihat" denir. Tann'nın yeryüzünde hâkimiyetini, yani şeriatın dünyanın her yerinde geçerli olmasını sağlamak için yapılacak cihat sürekli olmalıdır. Bu formüllere uygun çalışan ve "cihat" sözcüğünü, "terorism"i de kapsayacak şekilde yorumlayan köktendinci hareketler, geri kalmış, ekonomik açıdan dehşetli kısıntılı ortamlarda yaşayan, buna karşı, gelişmiş ülkelerde hasıl bir düzenin sürmekte olduğunu görerek onulmaz eksiklik duygusuna kapılan ve derin bir hınca sürüklenen genç Müslümanlar arasında kolayca taraftar bulabilmektedir. Ancak, bu akımın sürükleyiciliğinin sınırlan da vardır: Sıkıntılı ve kısıtlı Müslüman ülkelerin çoğunda başarı şansının yüksek olmasına karşın nispeten gelişmiş ülkelerde amacına daima eremeyebilmektedir: Mesela, Türkiye'de iktidara gelmek üzereyken biraz sivil tepkiler ve gerçekte demokrasiden başka bir şeyi amaçlamayan silahlı kuvvetlerin direnciyle püskürtülebilmektedir. Köktendinci akımlann güdücülerinin başanları, gerçekte bir hayli geniş olan bir ortamda sınııiı kalabilmelerine bağhydı: Bu elverişli ortamda çalıştlkları FIDE oyuncu kuvvet derecelendirme llstesinde aktif ve pasif'te yer alan ilk yüz ELO'lu Geçtiğimiz günlerde Selanik'te Büyük Ustaoyuncu listesini açıkladı. İlk 20 sıralamayı size lann katılmadığı, daha ziyade 21002400 rasunmak istiyorum: tingli oyunculann katıldığı Balkan dostluktur1. Kasparov Gary (RUS) 2838, 2. Kramnik nuvasındaTürkiye 7 p. ile birinci olurken, AmaVladimir (RUS) 2802, 3. Anand Vısvvanathan vutluk6 p. ile ikinci, Bulgaristan 5 p. ile üçüncü, (IND) 2797,4. Fischer Robert J. (USA) 2780,5. Makedonya 2 p. ile dördüncü, Yunanistan 0 p. Adams Michail (ENG) 2744,6. Morozevich Aleile beşinci oldu. Bu turnuvada masa puanlan xander (RUS) 2739,7. Ivanchuk Vassily (UKR) yerine takım puanlan değeriendirildi. Galibiye2731,8. Leko Peter (HUN) 2730,9. Bareev Evte2, beraberiiğe 1, mağlubiyeteOpuan verilirgeny (RUS) 2719, 10. Kamsky Gata (USA) ken masa puanlan averaj hesaplannda değer2717,11 .GelfandBoris(ISR)2714,12.Topalov iendirildi. Bu şekilde sisteminTürkiyeliglerinde Veselin (BUL) 2711, 13. Shirov Alexei (ESP) de uygulanması bazı adaletsizlikleri ortadan 2706,14. Kasimdzhanov Rüstem (UZB) 2704, kaldırabileceği gibi dünyanın hiçbiryerinde uy15.Smirinllia(ISR)2702,16.KhalifmanAlexangulanmayan hükmen yenik masaya karşı takıder(RUS)2704,17.SvidlerPeter(RUS)2695, mın kazandığı puanlardan eksiltme yapılması 18. Kiri Georgiev (BUL) 2695,19. Van Wely Logibi acayip uygulamanın da kendiliğinden ortaek (NED) 2695,20. Karpov Anatoly (RUS) 2692. dan kalkacağı inancındayız. Ülkemızde ELO sıralamasında ilk 10 derece şu şekilde sıralanmakta: 1. Adnan Şendur AvnıpaAsya takım karfilafmalan 2411, 2. Suat Soylu 2385, 3. Can Arduman 1719 Eylül tarihlerinde Gürcistan Batum'da 2379,4. llhan Onat 2355,5. Kıvanç Haznedaroğlu 2345,6. Alper Olcayöz 2334,7. Can Yurtdüzenlenen karşılaşmalar neticesinde Avrupa karması, Asya karmasını 5846 yendi. 25 dk. seven 2325,8. UfukTuncer2312,9. Mert Erdüşünme süreli Schveningen sistem olarak dü doğdu 2310,10. Tamer Karatekin 2309. ^ Kombinezon Bannik Cerepkov, SSCB 1961 Siyah oynar kazanır Etut A.Troitsky, 1928 Beyaz oynar kazanır ' '•>'""• ; • ' • • • â b c d c f g h JIUEZB>| 8A f Pd 9 Z6§ 9JV S Z8S fr ZPV