Katalog

0 TEMMUZ 2000. SAYI749 stanbul Barosu tnsan Haklan Merkezi Cezaevi ^alışma Grubu üyesi Avukat Kemal Aytaç, F tipi ;ezaevlerinin amacının tutuklu ve hükümlüleri dşiliksizleştirme olduğunu vurguluyor. Güvenlik ;erekçesini ise inandıncı bulmuyor, çunkü... 5 yılda 45 ölü: Nasıl guvenilir? A Avukat Kemal Aytaç. vukat Kemal Aytaç, lstanbul Ba değil, sosyal kullanımı. Bu yüzden de yaşa mek, baskı altına almak yani intikam amarosu tnsan Haklan Merkezi, Ce nılanlar ha oda adında ha hücre adında dcğiş cıyla yaklaşıyor. Oysa demokrasinin, hukuzaevi Çalışma Grubu'nu oluştu miyor. Burada sözü edılcn hücrcden kastedi kun işlediğı bir ülkede cezaevlerine bu kadar ran yaklaşık 40 avukattan biri, 16 len izbe, karanlık biralan değil ki. Bir insanı bütçe ayırmaya gerek yok. Bir de Bakırizole ettikten sonra yüz metrekareye koysa köy'deyedisekizyılöncetemeliatılanadlilaziran günü Adalet Bakanlığı tarafından yc binasının anımsatmak ıstiyorum, şimdi o Cocaeli Kandıra F Tipi Cezaevi 'nde verilen nızneolacak? )ilgilendırmetoplantısınakatıldı. Aytaç ile Barolar Birliği'nin bîr açıklaması var, temel bile ortada yok... zlenimleri ve F tipi cezaevleri hakkında kohukukçular yoğun i} yülîü altındalar, Ya bugünkü cezaevleri? ıuştuk: mahkeme say ısı yetersiz ve adli hata olasıTabii ki savunamayız, ama şu da bir gerçek Iığı giderek artıyor. Bu göz önfine alındı ki, izolasyon bugünkünden çok daha kötü bir F tipi cezaevi, bir avukat olarak sizde ğında her biri altı milyon dolara mal olan durum. Cezaevlerinde yaşanan olaylan dütasıl bir etki yarattı? 11 cezaevi yapmak ne kadar manüklı? şünün bir de, bir tutuklunun kolu köpeğin ağOn beş yülık ceza avukatıyım. Metris, Di/arbakır, hatta Sinop dahil görmediğimceF tipi içın harcanan vc harcanacak olan pa zında bulunuyor. Bu koşullarda ınsanlara bu ezdyeti yapan anlayışa nasıl güvenecek ve in:aevi kalmadı gibi. Benim Kandıra'da hisra 66 milyon dolar, bu diğer cezaevlerinde sanlann tek tek hücrelere konulmasuıa nasıl ;ettiğim betonun ve demirin ağırlığı. Insanı hücre oluşturmagirişimleriyle 100 milyon izinvereceksiniz? ;ziyor. Diğerlerini mumlaaratacakbirceza doları geçiyor. lnsanlaradahazorşartlarda, :vi... Bir cezaevi düşünün, 59 tek, 103 üç ki daha kötü koşullarda ccza çcktırmck ıçin bu Hücre tipi cezaevleri sadece siyasileri filik, iki de vinileks kaplı hücre... tnsanlann kadar büyük bir rakam harcanıyor. Bunun mikapsayacak? >rtak alanları olarak gösterilen kütüphane, nedeni ülkeyi yönetenlerin bakış açısı. KarHayır, yüksek güvenlikli cezaevi deniliyor ;por salonu idare katında. Spor tesisleri hiç şısındaki ister siyasi ister adli olsun yok et ve adlileri de içine alıyor. )ir toplu sporu yapmaya müsait değil. Birbirleriyle temas etmeyecekler di/orsunuz, o zaman bu alanlan nasıl, cimkullanacak? Yanıtbelli: Treatmala yani iyileştirme politikalarına itaat ıdenler... F tipi gündeme ilk kez ne zaman >eldi, bugün olası bütun tepkiler hiçesayılarak neden hızlandırıldı? Buonyıllık, Seyfi Oktay döneminie başlayan birproje. Siyasi tutuklu ve lükümlülerin birbirleriyle dayanışmasını engellemek, onlan rahatlıkla lcontrol etmek ve sindirmek, kişiliklerini yok etmek amaçlanıyor, bu bir onursuzlaştırmapolitikası. Koğuş sistemine alternatif olarak sunuluyor kamuoyuna... Bu cczaevlerinin mimarı bugün Ce/.aevleri Genel Müdür Yardımcısı olan Yılmaz Sağlam'dır. Kandıra'da bize bri fing veren de Sağlam 'dı. Avrupa ve Amerika dahil bütun cezaevlerini incelediklerini ama ortaya çıkan cezaevinin hiçbirisine benzemediğini söyledi... Bence dünyadaki örneklerinin en kötüsü, takl it etmedik diyorlar ama biraz taklit var ve ortayabir garabet çıkarmışlar. Türk tipi diye tanımlandı zaten... Evet, Sağlam " F " tipi cezaevlerinin Türk tipi olduğunu, Türk kültür ve geleneklerine uyduğunu söyledi. Ancak Bakan Türk bu tanıma karşı çıktı ve şimdi bu söylemden vazgeçildi. Yerine " o d a " söylemi getirildi... Burada önemli olan bınanın yapısı Eskişehir özel Tîp Cez/aevi'niıt hücn koridonu Beton ve demirin insanı ezen birieşimi... Türkiye'de 164 cezaevi, on bini siyasi oJmak üzere de yetmiş bin tutuklu ve hükümlü var. Yüzkişidenbirinincezaevinde olması bir Olke için çok değil mi ? Fazla tabii ancak Türkiye'de siyasi sistem tıkandı, cezaevlerinde boşyeryok... Afdüşünülüyor... Eğer, toplumsal banşisteniyorsaafsiyasiler için çıkanlır, adliler de bundan faydalanır. Ancak bizdeki çok enteresan, siyasiler afdışı bırakılıyor. Bu üçlü bir sacayağı gibi, bir taraftan üçlü genelgeyle avukatlannın üzerinin aranması, evraklanna el konulmasıyla savunmaya kısıtlama getiriliyor, bir taraftan Ftipi cezaevleri, bir taraftan daafhazırlamhyor.Banagörebubilinçliveplanlı... Mevcut cezaevleri de sorunlu, yenileri de... Siz ne öneriyorsunuz? Bu suç ve cezaya nasıl baktığınızla ilgili. Suçubireysel olarak değerlendirirseniz, bugünkü uygulamalann hepsıne doğru der geçersiniz. Biz suçun toplumsal olduğunu düşünüyor ve toplumsal çözümler istiyoruz. Hırsızhğı ele alalım, ihtiyaçlan karşılanan bir kişi neden hırsızlıkyapsın ki? Bizegöre en iyi cezaevi olmayan cezaevi. Genel bir iyileştirmeden söz ediyorsunuz ama bugün cezaevleri var ve onları kaldıracak ne siyasal ne de toplumsal iradesözkonusu... Kısa vadede elbette ki taleplerimiz var, öncelikle başta Terörle Mücadele Yasası olmak üzere cezaevlerindekı sorunlara kaynaklık eden tüm yasal düzenlemelerin kaldınlmasını istiyoruz. Cezaevlerinin genelge ve yönetmeliklerle yönetilmesinden vazgeçilmeli, tutuklu ve nükümlülerin başta yaşam hakkı olmak üzere bütün temel hak ve özgürlüklen yasal güvenceye bağlanmalı. Cezaevlerinde iç ve dış koruma aynmına son verilmeli, ikdsi de adalet Bakanlığı 'na bırakılmalı. Infaz savcılığı kurulmalı ve siyasiler ile adliler arasındaki infaz eşitsizliği kaldınlmalı...^