Katalog

0 TEMMUZ 2000. SAYI 749 17 liyor. Görme engelliler için okumayazmada ölçüt Braille (Kabartma) yazısı. Türkiye'de körler için açılmış 11 okulda, 1 lOOcivannda öğrenci bulunuyor. Onlar için açılmış kütüphanesayısııseoldukçaaz. Boğaziçi veOrtadoğu Teknik üniversitelerinde, lstanbul Beyazıt Halk Kütüphanesi ve Izmir Halk Kütüphanesi 'nde sesli ve kabartma kütüphane bulunuyor. Görmezler için kurulmuş olan iki dernek de ulusal sesli ve kabartma kütüphanesiyle ulusal düz&yde hizmet veriyor. Kabartma kitaplann maliyeti yüksek olduğu için sesli kütüphanenin daha kullanışlı olduğunu söylüyor Ermiş:" Kütüphanemizi eski lstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Bedrettın Dalan'ınkatkılanyla oluşturduk. Kadıköy'de bir stüdyomuz var, orada her gün birkitap kasete okunuyor. Sesli kütüphanemiz çok zengin, her okul kitabını bulmak mümkün. Şimdilerde gündemde olan kitaplan da kasete okuyoruz." Derneğin faaliyetleri kütüphane hizmetleri, burs vermek ve muhtaç olanlara yardım etmekle sınırlı değil. Bundan altı ay öncesine kadar da görme engellilerin sesini topluma duyurabilmek için Vurgu gazetesini çıkanyordu. Ancak dernek artık gazeteye ödenek ayıramıyor. 80 milyon lira bulunamadığı için aylardır yayımlanamayan Vurgu gazetesi, bugünlerde Bakırköy Belediyesi'nin katkılanyla yayın hayatına kaldığı yerden devam etmeyi bekliyor. Gazetenin yazı kadrosundaki tek profesyonel gazeteci olan Ermiş, "Vurgu'yuçıkarma amacımız, görmezlen topluma tanıtmak ve kabul ettirmekti. insanlann, körlerin avucuna birkaç kuruş koymalannı değil, onlara ilgi, sevgi ve hak ettikleri yasal haklan vermelerini istiyorduk. Bunu da ancak körlerin acınacak, zavallı insanlar değil zeki, duyarlı veazimlikişilerolduklannıanlatarakyapabilirdik. Görmezlerin sesi Vurgu'yu böyle düşünceler içinde çıkarmaya başladık. Yaşamasmı istiyoruz" diyor. Vurgu gazetesi, 1991 yılında derneğin himayesinde yayımlanmaya başlamış. Ancak derneğin gelirleri azaldığı için ocak ayından bu yana gazete basılamıyor. Gazetenin zor durumda olduğunu televizyonda katıldığı bir programda anlatınca insanlann dikkatini çekmiş. Programdan sonra Ermiş' i arayanlar, "Üzülmenize değmez, 80 milyon nedir ki? " deyip hesap numaralannı almışlar. Ama sonraJan ne bankadaki hesaba para yatıran olmuş ne de bir daha arayan. Bakırköy Belediyesi' nin bu durumdan haberi olmuş ve yardım elini uzatacaklannı söylemişler. 1991 'den bu yana aylık çıkanlan gazetenin adımn neden Vurguolduğunagelince... Ermiş bu konuyu şöyle açıkhyor: "Çünkü biz Jjep görmezlerin yanm insan olmadığını, onların da toplumun birüyesi olduğunu daima vurgulamakzonındayız. İnsanlann, körlere ikinci sınıf insan muamelesi yapmalanna son vermek ve onlan kabul etmelerini sağlamak için çıkanyonız bu gazeteyi. O yüzden de adı Vurgu olsun dedik." Vurgu gazetesi, her ay siyah beyaz olarak 5 bin adet basılıp önceliİde derneğin Türkiye genelindeki 1500 üyesinin evine postalanıyormuş. Dahasonrada tümmilletvekillerine, belediye başkanlanna, siyasi partilere ve sivil toplumkuruluşlannagönderiliyor. Bir kısmı dagönüllülertarafından sokaktasatılmaya çalışıhyormuş. 150 bin liraya satılan Vurgu, sekiz sayfa. Gazeteye insanlann ilgi göstermediğini söyleyen Ayşe Fehimoğlu da dernekte çalışanlardan. Aynı zamanda Vurgu'nun KültürSanat köşesini yazıyor. Ressam Fehimoğlu, derneğe arkadaşıylaberaberbirziyaret için gelmiş. O gün karşılaştığı Ermiş 'le gazete ve dernek hakkında konuştuklanndan çok etkilenerek katılmaya karar vermiş. Gazeteye karşı insanlann ilgısızliğindenşıkâyetçi. Görmezlerin tek beklediği ise ilgi.^ lletişim için: Türkiye Görmezleri Eğitim ve Himaye Derneği Telefonları: 0216337267302163300856 Bağışlannız için: İş Bankası Rıhtım Şubesi / Hesap numarası: 6794 fürkiye'de 700 bin görme engelli yaşıyor. Onlar için lazırlanan bir gazete, "Vurgu", parasızlık yüzünden 'ayımlanamıyor. Görmezlerin işsizlik sorunu da özümsüz gibi. Onlar T cetveli, yat ve araba kullanmak lışında her işi yapabiliyorlar. Ama iş, aslanın ağzında... Topıı topu 80 nıilyon için... ELÎZ ERKILIÇ O nlara sokaklarda rastladık çoğu kez, kimi zaman da meydanlarda saz çalıp türkü söylerken. Bazen bozukluklanmızı attık kendileri aranna topladıkları para kutularına bazen s umursamazca bakıp geçtik önlerinden. >zürlü olduğunu belgeleyen beyaz değnekrinin kaldınma çarptığında çıkardığı sesleduydukyadakırmızı ışıklardakarşıyageçleye çalışırken gördük. Türkiye'de 700 bin 5rmeengelli yaşıyor. Türkiye Görmezleri Eğitim ve Himaye 'erneği ile Altınokta Körler Derneği, TürkiÎ 'de görme engelliler yaranna kurulmuş iki ;rnek. Finansmanını bağışlarlasağlayanbu i derneğin amacı da aynı: Görme engellilen eğitilmesi, rehabilite edilmesi, işyerleriı yetiştirilmesi, körlüğün önlenmesi ve körrin sorunlan doğrultusunda kamuoyu oluşırulması. 1970 yılında kurulan Türkiye Görmezleri ğitim ve Himaye Derneği de bu amaçlar ağrultusunda çalışıyor. tstanbul'da 980 /esi bulunan derneğin ülke genelindeki üye lyısıysa 1560. Ankara, Edirne, Bahkesir, anakkale, Malatya, Gaziantep, Batman, Isırta ve Kahramanmaraş olmak üzere dokuz ;hirde şubesi bulunan dernek, görme enîlli öğrencilere verdiği burslarla, sesli küıphanesiyle görmezler için yararlı olmaya ılışıyor. Derneğin Başkanvekili Birsen Erliş bağışlarla kendini finanse eden derneğin îlirlerinin gün geçtikçe azaldığını söylü5r: "Eskiden Türk ekonomisinin durumu bu ıdar vahim değildi ve insanlarda yardımşma duygusu daha fazlaydı. Emekli bir öğ:tmcn bile maaşından küçük birparçaayır, derneğe bağışlardı. Şimdi derneğe yapıın bağışlann miktan çok az." Ermiş, 67 yaşmdaemekli bir gazeteci. Aradaşlan aracılığıyla bir gün Türkiye Görlezleri Eğitim ve Himaye Derneği'nintopıntısına katılmış. Ermiş, o gün bugündür de jrnekte. Ancak dernekte işleri yoğunlaştıki genel başkanlığı görmezlerden biri olan hmetCantürk'ebırakmış. Derneğin körler aranna çıkardığı Vurgu gazetesinin genel ayın müdürlüğünüyürütüyor. Dcrnekteki•rin "Birsen Anne"si kendini tamamen dereğe adamış. "Çocuklarım" dediği görme ngellilerinsorunlannı,yaşamınıvemücaelelerini anlatırken gözleri doluyor. Türkiye'de yaşayan 700 bin görme engelli ısanın temel sorunu işsizlik. Boğaziçi Oniersitesi, lstanbul Üniversitesi gibi okullar dan mezun olan görme engelliler özürleri nedeniyle çoğu zaman iş bulamıyorlar. Görme engellilerin eğer şanslan yaver giderse telefon santrallarında memur olarak görev yaptıklannı vurguluyor Ermiş: "Görme engellilerin tek eksiğı T cetveli, uçak, araba ve yat kullanamamaktır. Ama buna karşın onlar çok zeki ve duyarlıdır. özürlerine rağmen hayata sıkı sıkı sanlan bu insanlann tek ıstediği iş. Bu da insanlık tarihinin en doğal hakkı. İnsanlann kafasındakı 'sağlam işsizler dururken bir köre neden iş vereyim ki' düşüncesi silinmeli. Körler de insan, onlann da yaşamak için çalışmaya ihtiyacı var. Üstelik onlar kendilerine iyilik olsun diye iş verilmesini istemiyorlar ki! Eğitimli ve bilgilüer, toplumda görmezlere de yer açılmah." Türkiye'de yaşayan 700 bin görme engellinin yüzde 20'si yani 140 bini total kör olarak adlandınlan hiç görmeyen insanlar. Bu insanlann dayüzde2.57'si okumayazmabi Gazeteyi yeniden çıkarmak için para bekleyen Vurgu gazetesi ekibi: (Soldan sağa) Ayşe Fehimoğlu, Birsen Ermiş ve Esin Seyitzade...