Katalog

CUMHURÎYET DERGİ Sokağında yedi yaş çocuğunun Fuzuli'den gazel okuduğu şehir; kadına duyulan derin aşkın, özlemin, yine kadınsız meclislerde gazele, türküye dönüştüğü toprak... tsot, çiğköfte, mırra. Kara kaş, kara göz, yanık ten, güzel şes... Yediden yetmişe bütün erkeklerin bir çeşit "hayat" eğitiminden geçtikleri sıra Sırageceleri Vrfa'dan, birbirine arkadaş esnaf evlerinden çıkıp tstanbul'da beşyıldızlı otellere taşındt, tabii türkücüler de... Kazancı Bedih (solda). geceleri... Maksat erkek muhabbeti ama! YAZI: ASLIULUSOY FOTOĞRAFLAR: KADER TUĞLA B undan birkaç yıl öncesine kadar sadece Şanlıurfalılann bildiği bir I erkek erkeğeeğlenme geleneğiydi sıra gecesi. Nasıl ki îbrahim Tatlıses, sıra gecelerinin piri, gazelhan Kazancı Bedih (Yoluk) ve ekibini programına çıkardı, Türkiye sıra geceleriyle tanıştı. Bunu, Züğurt Ağa ve Eşkıya fimlerindeki sıra gecesi çekimleri ile ekibin katıldığı Hülya Avşar, Uygur kardeşler ve Izzet Altınmeşe'ninprogramlan izledi. Gördüğü yoğun ilgi üzerine ekip stüdyoya girdi ve "Kazancı Bedih eşliğinde Şanlıurfa Sıra Geceleri"adhbiralbümsensihazırladı. Böylece Kazancı, 60'ından sonraşöhretoluyor, sıra geceleri ise Şanlıurfa'nın sınırlannı aşıyordu. Çok geçmeden, büyük oteller de sıra geceleri düzenlemeye başladılar. Adana, Amasya, Tokat, Çorum gibi Anadolu illerindeki büyük otellerin yanı sıra The Marmara gibi beş yıldızh bir otel de bu işe el attı ve geçenlerde on gun süren bir sıra gecesi programı düzenledi. Programı yine Kazancı Bedih ile ut ve cümbüş çalan oğlu Naci Yoluk'un önderliğindeki ekip yapacaktı. Ancak ekibin "özgün" olma çabası, "özyurdundan" kopup gelen her şey gibi sıra gecesinin de birparça distorsiyona uğramasını engelleyemezdi. öyle ya, "Doğulu", küçük Anadolu şehrinınikiyüzyıllıkgeleneğini, "Batılı", "büyükşehir" lstanbul'ataşıması öyle kolay bir iş değildi. lşte her şeye rağmen bu gelenek hakkında fikir sahibi olma mızı sağlayan "tstanbul sıra gecesi"nden notlar ve Kazancı Bedih'ten öğrendiğimiz kadanyla yaşanan farklılıklar: Sıragecesinindüzenlendiğiotelinrestoranı tıklım tıklım. Genellıkle doğulu işadamlanndan oluşan müşteriler, az sonra başlayacak program öncesinde yöreye özgü yemekleri tatma telaşında, açık büfe kuyruğunda... Şanlıurfa'da genellıkle sünnet düğünlerinde, aç karnına, iştah açmak için yenen et tiriti, bulgur içine kıyma doldurulup haşlanarak hazırlanan yahudiköftesi, içine KAZANCI BEDİH "Kazancı" lakaplı Bedih Yoluk, 1926 Urfa doğumlu. Son yıllann en ünlü gazelhanlanndan olan Yoluk'un müziğl sevmesinde Necip Şığe, Nacar Celal ustalar etkili olmuş. Tenekeci Mahmut ustadan makamları öğrenen Kazancı, Fuzuli, Nabi, Nezihe, Kuddusi gibi divan şairlerinin gazellerini, kendine has bir tavırla okumasıyla ünlü. Kazancı Bedih, gazeller yanında türkü, şarkı ve hoyrat da okuyor. Bir güfteyi farklı makamlarda gazel olarak icra edebilme yeteneğine sahip olan Kazancı Bedih, ut, tambur ve cümbüş çalıyor. Kazancı Bedih ile Şanlıurfa sıra gecelerini konuştuk: Kaç yıldır muzikle iç içesiniz? Aslında ben Urfa'da yıllardır tanınıyorum, hemen her evde benim bir bandım vardır. 71 yaşındayım, elli senedir müziğin içindeyim. Asıl mesleğim kazancılık. Urfa'da kazancı derler mesleğimize, başka yerde bakırcı. Çocukken girdim bu mesleğe. Bakırcılık ölünce bıraktım bir dönem. Yaptığımız leğene, kazana kimse bakmayınca, çinko, alüminyum, naylon çıkınca öldü bızim iş. Ondan sonra işim tamamen müzik oldu. Bu ekibi ne zaman kurdunuz? Sağdan soldan çağrılmaya başlayınca kurduk ekibi. 15 yıldan fazla oldu ekip Rurulalı ama yeni yenı tanıyorlar. On kişiyiz, bizim kasetlerde okuyanlar da hep aynı ekiptir. Ekiptekilerin müzik dışında başka işleri var mı? Çoğu memurdur ekiptekilerin. Ben de belediyeden emekliyim. Bir ara zanaat düştü ya, memuriyete girdim, sonra emekli oldum. Şimdi gene bir dükkânım var, çaydanlık sapı vs. yapıyorum. Kahveden iyidir diye açtık işte. Urfalı herkesin sesi güzel sanki, isottan dedllerbirara? Aslında her insanın sesi güzeldir, ama o sesi kullanmak lazım. Allah vergisi bu, isottan değil yani. Bizim oturmalarımız konservatuvar gibidir, yani biz o edebi terbiyeyi, müzik bilgisini, sıra gecelerinden alıyoruz. Babam beni alır sıraya götürür, otururum, sesim çıkmaz, dinlerim, ne yapıyorlar, ne okuyoıiar, hangi seslere basıyorlar? Ama tabii doğuştan bu. Nasıl bir şair içinden geldiği için gazel okuyor, onun gibi bir şey. Aslında herkesin başka mesleği var. Ben artık fazla uğraşamıyorum müzikle, çocuklann hatın için geldim. Sıra gecesinde içki olur mu? Bazısında olur, bazısında olmaz. Esas içkili olan esvap gecesidir. Güveyinin giydirildiği gece yani. Ama şimdi o âdet kalktı, düğün salonunda yapıyorlar düğünlerini. Sıra gecesine gelince, aslı onu. Sonra Kel Hamza.. muhabbettir, sonra biraz da ahenk yapalım deriz. Yaş sının olmaz, o evin küçük oğlu da katılabilir, hizmet eder, müziği dinler. Bizim için konservatuvardır sıra gecesi. Ses eğitimlenmizi oradan almışızdır. Bakmayın ben şimdi tanındım, ama benden önce çok büyük ustalar vardı. Benim ustam Mahmut Güzelgözdür, gazel üstadıdır, ondan belledim ben de. Sonra benim bile yetişemediğim, çok eski bir ses: Muhkim Tahir, taş plaklardan tanıdık Divan edebiyatı Urfa halk müziğinin can daman sanki? Gazellerimiz hep divan edebiyatının şairlerindendir. Bak şunu çok severim mesela: öyle sermestim ki idrak etmezem dünya nedir / Ben kimim, saki olan kimdir, meyi sehpa nedir / Gerçi canandan dili şeyda için kam isterem / Sorsa cananım bilmezem kamı dili şeyda nedir..^