Katalog

Mihri Belli'nin anılan "tnsanlar Tanıdım" adıyla yayımlandı. Anılannda kendi kişisel tarihini Türk solunun tarihi ile ördü. Hikmet Kıvılcımlı'yı, Deniz Gezmiş'i, Henry Miller'ı, Ruhi Su'yu Mihri Belli Arizona'da (1938) anlattı... Uzun soluklu sol ve anılar . . . M ihri Belli 'nın uzun soluklu yaşamı Türkiye'de sosyalizm tanhıne de tanıkhkedıyor. Binnci Dünya Savaşı, Galıçya cephesındekı baba, ulusal mücadele yıllan, Bolşevik Mehmet Dayı, Amenkan Kolejı, Amerika, New Orleans'ta Üsküdarlı birkomünıst Melahat, Mississippi'dezencılervetanmemekçılerıarasında siyasal vaftız, Türkiye'ye Japonya üzerinden dönüş, Şefık Hüsnü'nün TKP'sinde yoldaşhk, toplam on yıl lık hapislik, bir o kadar illegal yaşam, Yunanistan Iç Savaşı 'nda genllahk, Sevim Tan'yla yol arkadaşlığı, desteklenen TlP, 141 142,12 Mart, Aydm hkSosyalist Dergi, TEP, ucuz atlatılan bir suikast,12Eylül,ÖDP... Bütünbu sürecedokunan sıradışı ısimler... Doğan Kıtapları arasında yayımlanan ıkı cıltlik "Mihri Belirninanılanlnsanlar Tanıdım" hem tarihi hem de bu ısımlerı aktarıyor... lştebırkaçalıntı: Henry Miller:... Adam Amerikah ama Fransızcayı ıyi konuşuyor. Konuşkan da. Gemıde o da üçüncü mevkıde. Çok fıkra bilıyor. 7 günlük yolculuğumuz boyunca her fırsatta anlattı durdu. Yakası acılmadık fıkralar... Henry'nin ayrıca gözlem yeteneğı ve gözlemlerinı bırkaç sözcükle ıfade edebılişı Mihri Belli illegaliteyülarından birinde Edip Sakatya ile... Yü 1972... şaşırtıcı. Paris'teoturuyormuş. Yazarlığahevesetmış. Birikiyazısmıdasatabılmiş...Konuşurken eşyayı adıyla çağırmaktan çekinmıyor. Yani ağzı bozukbın. Yazdıklannda da öyleymış. Buyüzdenyayınevlerıyazılarını "müstehcen" buluyor, yayımlamaya yanaşmıyorlarmış. Başka türlü yazamazmış, riyakarlıkolurmuş... Üsküdarlı Melahat:... Kırkında bir kadın. Kocası Mehmet Modyanos altmışında gösteriyor. Aslen Gıritli, anadılı Yunanca, Türkçeyı çat pat konuşuyor. lngilizcesi biraz daha iyı. Ikı çocuğu var. Büyük kız 1213 yaşlannda. Melahat, KomünistPartısi militanı. Saçını süpürge etmiş, kendıni parti çalışmalannaadamış.NewOrleans'tapartinin en sevilen, sayılan ınsanı... Orhan Veli: ...Mesut Yüzbaşı bir gün, "Mahmut köyde bir komünist şair çadır hapsindeymiş, atlara binip gidelim bakalım, nasıl adam" dcdi. Sanki kafeste maymun seyrctmeye davet ediyordu bızı. Sordum, kımmış bu adam? Hani geçenlerde sözü edılıyordu, "Rakı şişesinde balık olsam" diye acayip şıirleryazan... Lassanis: Yunan lç Savaşı'nın gcrılla liderlenndenbin.Lassanısl987'deıntiharettı. Kanser olmuş. Hastalığını dostlarından gizlemış. Kanserılerlemebelırtilerigöstermeye başlaymca canma kıymış. Bıraktığı vasıyetnamede dını ayın yapılmamasını, cesedının yakılarak küllenrun denıze dökülmesını vasıyet ctmış. Ancak koca Yunanistan'da bir krcmatoryum yoktur. Ölü yakılmasını yasaklayan kılıse öylesıne güçlüdür. Naaşını Yugoslavya'ya götürüp, orada yakmışlar. Küllerinın denıze serpileceği gün Yunan Ulusal Kurtuluş Ordusu EL AS 'ın ve Yunanistan DemokratikOrdusu'nun 500komutanı Atına yöresinde bıryarbaşında toplanmışlar,küllennı denıze serpmişler. Atılançiçeklerden deniz çiçek bahçesine dönmüş. 500 kışmın bir ağızdan söyledıği" Yürü ELAS Vatan Uğruna" marşı yen göğü inletmış. RuhiSu:...HepımızRuhıSu'nunmüzik anlayışımızı ve beğenımızi olumlu yönde etkıledığinın farkındaydık. Bırhkte söylediğimiztürkülenn çoğu onun bulup yaydıklanydı. Ama çoğumuzu, özelhklebeni halktürküsünün su katılmamışı daha çok sarar... Hikmet Kıvılcımh: Bugün Kı vılcımlf ya sahıp çıkarak, onu ayn tutup, 60 yıllık hareketi tümüyle yeren, y atay bölünmeyı körükleme niteliğinde yayınla karşılaşıyoruz. Bu, tanhımızintahnfıdır. Kıvılcımlı'nmyeriher zaman saflarda, yoldaşlarla omuz omuza oldu... Yaşar Kemal: ...Bu görüşmeden sonra Yaşar Kemal 'le sokakta bırkaç kez karşılaştık. Dostça davranıyordu. Bıraz aşırı ölçüde dostça. Birgünkarşılaştığımızda"Mihriciğımsenınromanınıyazıyorum"dedi... O zamana kadar yalnız Asım değil, başkalan da Yaşar Kemal 'in o huyundan söz etmişlerdi bana. Şaka ediyordu besbelli. Reşat Fuat'a da "Senın romanını yazıyorum" demış. Reşat bunaınamyorgibiydi "Her karşılaştığımızda söylüyor. Hem niye durup dururken yalan söylesin" diyordu. Söylemeye gerek yok. Yaşar Kemal bizim dünyamızı konuedınen roman moman yazmadı. Deniz GezmişMahirÇayan: ...Deniz ile Mahir kıy aslandığında şu söylenebilir: Davaya bağhlık, kavrayış, özveri, yürek bakımından ıkısı de üstündüler. Deniz'ın daha bırleştiricibirkişiliğivardı.yığınsaleylemlenn amadıydı. Ülkeyı sarsan devrimci gençlığın şahlanışının öncüsüdür. Mahir daha çok illegalite adamıydı... Bülent Ecevit: Ecevıt'in Marksıst sola sövgüleri bu gibi genel beyanlarda da kalmıyordu.ŞahsımayönelikCIAMtTkaynaklı çamur atma kampanyasına o da katıldı.. .^ Orhan Veli Kanık Henry Miller Bülent Ecevit Mahir Çayan