Katalog

16NİSAN2000. SAYI 734 mitesi'nde ve ardından da Dışişlerı Bakanltğı'nda Kübalılann Türkiye konusunda söyledikleri bizim için sürpriz oldu. Evet, Kübalılar haklı olarak ABD'yi baş düşman biliyorlardı. Heran saldınya uğrayabilirlerdi. "Ya Vatan Ya Ölüm!" sloganlarıydı. Türkiye ise Amerika'nın sadık müttefiki idi. Ekonomisi IMF buyruklanyla yönetiliyordu. Topraklannda Amerikan saldırı üsleri kurulmuştu. Hergün bu topraklarda kalkan Amerikan ve Ingiliz uçaklan komşu Irak'ı bombalıyor ve Ankara bundan rahatsızlık duymuyordu. Ama gel gör kı Küba'nın iktidar partisı adamlan ıle Kübalı diplomatlar Türkiye'den dost ülke olarak sözedıyorlardı. Şaşılacakşey değilmı? Bunun bir nedeni vardı. 1996'da, Türkiye Bırleşmiş MilletlerGenel Assamblesi'nde ABD'nin Küba'yauyguladığı ablukanın kaldınlması kararına çoğunluk ile birlıkte olumlu oy vermişti. 1999Martı'ndaCenevre'de Birleşmış Mılletler Insan Haklan Komisyonu' nun 5 5' inci toplantısında da, Yunanistan dışında bütün Avrupa K*üba'da "insan haklarının çığnendiği" yolundaki Amenkan karar önerisi lehinde oy kullanırken Türkiye çekimser kalmıştı. Aynca Türkiye ambargo mambargo takmıyor Küba ile ticari ilişkilerını sürdürüyordu. HABITAT toplantısı dolayısıyla Türkiye'ye gelen Fidel Castro büyük itibar görmüştü. Küba bugün dünya solu için bir umut; ya dayanışma... Dünyada bütün sol örgüt ve akımlarla olumlu ihşkiler sürdürüyorlardı, Trotskıstler ve bir zamanlar kendilerini "sosyal emperyalist" saymış olan Belli'yegöre Küba devrimi Türk solunu hem olumlu hem de olumsuzyönde etkilemi^li... Maocular dahil. Artık Ç in ile elverişli ticari ilişkilerkurmuşlardı.Çin'inKüba'ya pirinç ihracatmı durdurduğu ve Pi şündü bazı genç insanlar ve harekete geçtisaplamak gerek. Fidel ve arkadaşları bunu nochetŞilisiiledostçaılişkilcrkurduğuesyapabildıler, bizımkiler yapamadı. Ama, ler. Sonuç yenilgi oldu. ki günlerçok gerılerde kalmıştı. Gençlerin Fidel'leri, Che'leri örnek alma zafer olsun olmasın, o gençlerin temsil ettiği direniş ruhu, halkın davası uğruna özveri Uluslararası alanda, özellikle dünya ölçü sı, onlann özveri ve direniş ruhundan esin yeni kuşaklar için esin kaynağıdır. sünde sol akım içinde büyük itibar ve otori almalan güzel bir şeydi elbet. Bu gençler özveri ve yiğitlikte kimseden geri kalmayaKüba yıllar boyu ulusal kurtuluş savaşı teye sahiptiler. Ama bunu kullanırken son bilirlerdi. Ancak devrimi zaferegötürebilvermekte olan Afrika ve Latin Amerika ülderece dikkatli davranıyorlardı. Bir vesile mek için bu kadarı yetmiyor. Tarihsel anı kelerine savaş güçlerini takviye için gönülile Komünist Partisı Uluslararası llişkiler doğru seçmek, güçler dengesini doğru helü gönderdı. Yer yer bu Kübalı gönüllüler Avrupa Seksiyonu Şefi Alfredo Leon'a binlerle on binlerle sayılıyordu. Binlerce "söyleyin onlara" (Tell them) demiştim. InKübalı genç o Üçüncü Dünya ülkelerinin gilizcede bu "onlara direktif verin" olarak topraklannı kanlanylasuladılar. Birlafvar, dayorumlanabilir. Leonatıldı. "BizMoskoKübah'ya "hadi şekerkamışı tarlasına" deva değiliz. Biz Havana'yız. Biz direktif veryince "karnım ağnyor" der, "hadı Afrika'da me gibi yorumlanabilecek laflar etmeyiz" gönüllü olmaya" de, hepsi koşar... dedi. Şimdilerde Küba o Üçüncü Dünya ülkeAvrupa Üzerine Araştırmalar Merkelerine hekim göndermekle yetiniyor. Havazi'ndekikonferans Türkiye'deMarksisthana'da Tıp Bilimleri Enstitüsü'nü gezdik. Aireketin tarihi ve Küba devriminin etkileri le hekimlerı burada eğitim görüyorlar. En üzerine idi. TKP olarak daha 1962 yılında yüksek düzeyde tıp eğitimi görmelerinin Sovyetler'indıştandayatmalannıreddedekarşılığı olarak kendilerinden istenen yokrek iplerin kopmasını göze aldığımızı anlasul halka hizmet götürmeleri, onunla bağlar tırken SovyetlerBırliğı ıle ittifakbağlannı kurmalan. Enstitününgirişindegenişçebir Sovyetler' in dağıldığı ana kadar sürdürmüş alanda sergi açmışlar. Kocaman bir harita olan Kübalılann tepkisi ile karşılaşacağımı enstitüden mezun olan aile hekimlerinin sanmıştım. Hiç de öyle olmadı. Ho Şi Minh Latin Amerika ile Afrika'nın hangi bölgeletavrı diye nitelenen dünya Komünist harerine dağıldıklannı gösteriyor. Sarmışlar iki ketinde birlikten yana bağımsız tutumu kıtayı. Emperyalizm için acabahangisi dahaklı buldular. ha tehlikeli? öğrencileresiyasi alanda eğiKüba devriminin Türkiye solu üzerintim olup olmadığını sordum. "Hayır yok" de etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz? dediler "Yalnızca Latm Amenka tarihıni Küba devnmmin Türkiye solu üzerinde okumalan gerek." O kadan yeter. O tarih ıbhem olumlu hem olumsuz yönleri var. Kanı ret doludur. Gönüllü savaşçılarmı? Yoksa kaynayan, yüreği halk sevgisi ile dolu, halk doktorlar mı? Bir pano Küba patentli ilaç ve için bir şeyler yapma sabırsızlığı içindeki aşılarjn listesini veriyor. Küba bu alanda da genç insanlar devrimi kolay sandı. Castro başanlı. beş on kişi ile birlikte dağa çıkmış ve iki yıl süren başanlı bir savaştan sonra faşist düzeSonuç olarak... ninordusunuyenerekHavana'yagirmişti. Ben küba'nın varlığını insanhğın onuru O yapabildiyse biz de yapabiliriz diye dü Belli,Küba TıpBilimleriEnstitüsü'nde... sayıyorum.^ DERGIDEN Merhaba, Geride bıraktığımız 20. yüzyılpek çok devrime tanıklık etmişti. 1917 Sovyet Devrimi 'nin açtığı yolda sayısız devrim yaşandı. Kiminin milliyetçi niteliği öne çıktı, kiminin eşitlikçi... Devrimlerin birbirini izlediği yıllarda henüz televizyon evlerimize girmemişti. Haberleri ya gazetelerden okurdukya da radyolardan dinlerdik. Başka bir ülkenin egemenliğinden kurtulan halklar için yürekten sevinir, sanki devrim bizim ülkemizde oluyormuşçasına havalara uçardık. Siyah Afrika, UzakAsya uyanışın başını çekmişti. Ne yazık ki, zaman devrimin aleyhine işledi. Hayranlık duyduğumuz çoğu devrim halkına sırtını dönüp kendi diktatörünü yarattı. Devrim yapan ülkeler dönemi geride kaldı. Belki de bu yüzden devrim özlemine tutulanlar çareyi Küba 'ya gitmekte buluyor. Türk solunun önemli isimlerinden Mihri Belli de Küba 'daydı. Yıllarca kitaplardan okuduğu Küba Devrimi'ni yıllar sonra Sevim Belli ile birlikte ziyarete gitti. Kapak sayfalanmızda Mihri Belli Küba üzerine sorularımızı yanıtlıyor. *** 122yaşındaki Osman Emmi'nin torunuyla çektirdiği fotoğraf, Fırat Nehri kıyısındaki Halfeti den. Birecik Barajı nedeniyle suya dönüsen topraklann insanları arasında belki de dünyanın en ihtiyar adamı yaşıyor. TRT'nin Halfeti ile ilgili olarak yürüttüğü belgesel çalışma sırasında çekilen bufotoğrafı sıradışı bulduk Osman Emmi 1926 yılında Selanik'ten gelmiş Anadolu 'ya. Hadi kız diye seslendiği karısı ise tam 90 yaşmdaymış. Insamngen haritasının tamamlanmak üzere olduğunu gazetelerden okuyoruz. Belki de uzun ömriin sırrı Osman Emmi 'nin genlerinde yatıyor. Umarız topraklarının sular altında kalması onunyaşama becerisini etkilemez. lyi bir hafta dileğiyle... CUMHURİYET DERGİ İMTİYAZ SAHİBİ: YEDİ MAYIS HABER AJANSIBASINVEYAYINCILIKAŞADINABERİN NADİ • SORUMLU MÜDÜR: FİKRETİLKİZ • GÖRSEL YÖNETMEN: AYNUR ÇOLAK • BASKI: ÇAĞDAŞ MATBAACILIK LTD. ŞTİ. • İDARE MERKEZİ: TÜRKOCAĞICAD. NO: 3941CAĞALOĞLU, 34334 İSTANBUL TEL: (0212)5120505 BREKLAM: MEDYA C KAPAK FOTOĞRAFI: ERZADE ERTEM