Katalog

21 KASIM 1999. SAYI 713 kredisiiçinsizdendörtmislıtemınatısterler. Ncden? Evin koordinatları belli olmadığı ıçın. Gerçekte o ev orada bulunmayabiliı, çünkü kadastrosu yoktur. Batı ülkclcrinde evınız alacağınız kredının bıre bır tcmınatı olabilir. Bütün bu çalışmalar konsey le, başkanlıkla bağlantılı olacak ve ilgılı kararlar, planlarulusalüstudenctimdcngeçecek. Bu modelin dünyada bir örneği var mı? Evet, Amerıka'da başkana bağlı FFMA denilen özerk bir kuruluş var. Ancak bu kuruluştaulusalüstüdcnctımle.muhtarlıkgibi tabanlabağlantıyıkuranelektronikerişimlı bir konsey yok Buanlamdabıryenılıksayılabilir. BızımFEMA'yagörebıravantajımız varaslında. Bilıyorsunuz.Amerika'dafederal sıstcm var ve her eyaletin kendı yasası, FEM A'sı, ayrıca üst FEM A'sı var. Yanı orada durumlarbirazdahakarışık. Bızdemerkczı sıstemolacağıiçinbunugerçekleştırmekdaha kolay. Peki, sizin tasarını/. hangi hukuksal tetnele dayanıyor? Tekrar ediyorum. Anayasal, yönetscl bır öneri bu. Bugün Bakanlar Kurulu'nun kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisı var. Buönen kolay lıklakanunlaşabilir. Ayrıca yasalarımız özerk vetüzelkışılıklereızin veriyor, Rekabet Kurulu gıbı, Sermaye PıyasasıKanunugibi... Özerk vetüzelkişilikolarak bu öneri de başbakana bağlı bir kurum olacak. Başkan nasıl seçiliyor? Diyelim, Başbakan Ecevit bu önerıyi çok beğenıyor ve hemen, üniversite, ordu ve sivıl toplumörgütlenndendeğerliinsanlarımızı arıyor. Ve onlara diyor kı, böyle bır organizasyon var, başkanınızı seçin. Otuz kırk kişi toplanı yor ve aralarından bir başkan seçıyorlar. Başbakan Ecevit de bunu kanun hükmünde kararname ılc ılan ediyor. Neredeyse tüm kararları, planları denctimden geçiriyorsunuz. Yurttaşı karar sürecine katıyorsunuz, tüm bunlar rant çevresininmenfaatınadokunmazmı? Tabii buna mafya ve bürokrasi karşı çıkabilır. Ikisının de var oluş nedenlenne taş koyduğu için. Ancak ben diyorum ki, örneğın bır arazide fabrika yapmak istıyorsan buna kim baştanhayırdıyebilir?Plancınıtutarsın,en lyısını.getırırsınönerını. Benonuulusal ve ulusalüstü denetimden geçınnm, uygunsa onaylarım, ama değilse konu kapanmıştır. Orada mesela fay hattı, heyelan durumu vardır, yok buproje bılmem uluslararası okuruluştan geçmez, onun ıçın boşuna önermeyelim, demeyi öğrenirler. Yasaklamacı ve yaptınmcı planlamayakarşıyım. Yasakladıkça korumak giderek güçleşiyor. Bana bır tane yergöstennbugünekadarkorunagelebilmiş. Planlama her ölçekte yapılmalıdırama, gerçekkullanıcınıngerçekıhtıyacınışeffafolarak plana katarak... Beledıye bırtakım yerleri ımara açmak için plan yapıyor, bundan bırilerinin haben oluyor. Oınsanlarda arazıyi kapatıyorlar ve plan gidiyor. 1943 'te Adapazan'nda deprem oluyor. Bırtakım kışiler alüvyal araziyi satın alıyor. Çıkarılan ımar planlarıyla ınsanlar oraya yönlendiriliyor önce hükümet bınası, hastane falan inşa edıliyor, eh devlet yaparsa halk da bunun üzerine oraya inşaat yapıyor. Ve ışte bakın Adapazarrnınbugünküdurumuna. Yerlebir. Sizegöre planlama nasıl olmalı? Planlama korumacıhktır. Ancak bizde.yasakçı ve yaptırımcı anlayıştan dolayı korumacılıkolarakdeğılyağmacılıkolarakkullanılıyor. Benceplanbcnımtaleplerımi,sevdığımşeylernçınealan.dolayısıyladabenıde ıçınde var edcn, dınamık bir surcç olmalı. Örneğın beledıye ımarplanı yapıyor. Sızegclıp hıçdanıvıyormıı.mahallcnr/ınkcndıncozgu ilılıyd(,laıını dıkkate alıyor ınu'' llayır, o planda siz yoksunuz. Yani mahalle ölçegın Deprem öncesinde, sırasında ve sonrasmda yapılucaklar konusunda bttgi ve örgütlenme eksikliği iki depremde de ortadaydu.. den, kent ölçeğinden, bölge ölçeğinden kopmuşsunuz. Böyle planlama olmaz. Planlama ancak rekabetle.seninözelliklerinideiçine alan yaratıcı projelerle ve uzmanlık ve denetimle olur. Çevre yasasına bağlı su havzalannı ele alalım. Bu havzalann gerçekte, kanuna göre içinden kuş bile geçmez. Öyle yasaklar konmuş. AmaTEMÖmerli'niniçindengeçıyor. Devlet delmiş yasayı ve havzayı. Yediğiniz bisküvi, giydığiniz ayakkabı, şu anda suhavzaları içindekı 1900fabnkadaüretiliyor. 12 mılyon Istanbul nüfiısunun 3 mılyonu yasaklı bölgedc oturuyor. Yasaklarla değil, ıhtisaslaşmışplanlama yönetimleriyle çözülebilirTürkiye'ninacılycrleşimsorunu... önerinizin kabul edileceğine inanıyor musunuz? Türkiye şu anda en kritik döneminı yaşıyor. Ikibıne çağdaş bir yapıyla geçmesi zorunluluktur. Yaşadığımız bu felaketlerden sonra kimse bu çağda kalmak istemiyor. Yasakçı zihniyet devri bıtmiştir artık. Bu keşmckeşten ve deprem utancından kurtulalım. Devlet yöneticilerinin yakındıklan gibı, evimle ırtibat kuramadım, bölgeyle haberleşemiyoruz gibı mazeretlerle karşı laşmayalım. Ama ben yine hemen önereyim: Atatürk millimücadeleyıllanndaTürkıye'nınenücra köşeleriyle haberleşebiliyordu. Nasıl? Telgrafla... Türkiye'de telgraf çekilmeyen biryeryok. Irtibat kuramıyorsao zaman y anınabirmorsmanalsınyadatelsizman.Telsiz diye bir araç var, telsizle kurtarma konusunda uzmanlaşmış sivil kuruluşlarvar... Benim bir hocam vardı, mazeretlerin kıymeti yoktur derdı,kıymetlerncticelerdedir.^ l7Ağusto\ ve 12 Kasım depremlerimevcut Afet Yasası'ııuı biı deprem ıılkesı oluıt 1 uıkıycycycUiıctlıginigösterdi...