Katalog

CUMHURİYET DERGİ Leyla Ezgi, Hasta ve Hasta Yakını Haklan Derneği (HAYAD) Başkanı. Eşini yanlış teşhis ve tedavi sonucu yitiren Ezgi, yürüttüğü hukuk savaşımını diğer hasta yakınlarına destek olarak yürütüyor. "Hepimizi hasta eden ve doktorları kötü koşullarda çalışmaya mahkum eden bu sağlık sisteminin ağır bedelini hepimiz ödüyoruz" diyor... Hastayım, haklarımvar YILDIZATEŞ enize çok düşkündü, bu yüzj den almıştı o küçük balıkçı teknesini.Önemsizbirproblem vardı sadece; bir mide rahatsızhğı,'Tedavi olayımdaöylebaşlayalım deniz maceramıza' dedi Cahit vc amcliyat olmak üzere Amerikan Hastanesi 'ne yattı..." LcylaEzgi Hasta ve Hasta Yakını Haklan Derneği (HAYAD) Başkanı. 1996 yılında mide darlığı teşhisi ile Amerikan Hastancsi'neyataneşi Cahit Ezgi4.5 ayda9amcliyat gecirdikten sonra yaşamını yitirdi. Leyla Hanım ise eşinin "hekim hatası ve tedbirsizlik" sonucu ölümüniikanıtlamakicinbüyük bir mücadele vermeye başladı. Hastanede kaldıkları süre boyunca faydalanamadıklan hasta haklarına ulaşmayı, böylelikle eşinin u D ölümündenolumlubirtoplumsalsonuççıkarmayı hedefledi. Kendisi gibı hasta haklarına duyarlı insanları bir araya toplayarak HAYAD'ıkurdu. "Hasta haklan için mücadele karan aldım. Bize bunun basit bir ameliyat olduğunu, Cahit' in bir hafta hastanede kalıp üçüncii hafta işinin başında olacağıni söylcycn hekim Prof. Dr. Fikri Alican, tedbirsizliği sonucu 42 yaşındaki eşimin ölümüne sebep oldu. lşe hekimincerrahikitaplarınıokuyarakbaşladım. Bir yandan da davamı üstlenecek bir avukat arayışına girdim. Ne yazık ki hasta haklan konusunda uzmanlaşmış bir avukat yoktu. Davama inanan bir avukat bulana kadar da çok sıkıntı çektim. Bulduktan sonra her şeyi avukatla birli ktc araştırarak öğrendik. Daha sonra ögrendiklerimizi diğermağdurlaradaöğretelimdüşüncesiyle I lAYAD'ı kurduk." önce 'hasta haklan' kavramının ülkemizde ve dünyada ne kadar geçerli olduğunu araştırdılar; Türkiye'de bu konuda henüz bir gelişmeolmazkenDünyaTabipBirliği Hasta Haklan Lizbon ve Amstcrdam Bildirgeleri'neulaştılar. Herikibildirgenindetemclinde hastanın durumu ile ilgili tibbi gcrçekleri, tcdaviyc yönelik seçenekleri ve bunlann olası sonuçlarını öğrenme hakkına sahip olduğunu gördüler. "Hasta Yakını Hakları"kavıamı ise henüz dünyada biletartışılmışdeğil. Leyla Ezgi, akademik çevre tarafından gcliştiri lebi 1 irse, bu kavramın düny a 1 iteratürüne geçebileceğini düşünüyor; hasta yakınının hastay la birlikte hastanede sıkıntı ve acı çekmesi nedeniylehak ihlallcri karşısındayasal korumadan yoksun olmaması gerektiğini vurguluyor. "Ameliyatı yapan hekim ameliyat öncesi ve sonrası bizi bilgilendirmedi. Üstelik daha sonra asistanı diye gösterdiği bir başka hekim Opr.Dr.Samim Süngüneşimle ilgilenmeye başladı; kendisi arasırauğrar oldu. llk ameliyatınardındanCahit'inkarınağrıları başladı. Ağrısı öylc arttı ki ayaklarım uzatamadığından birgeceyi sandalyc üstünde iki büklümgeçirmekzorundakaldı.Hastalığının en önemli belirtisinin ağrı olduğu bilimsel bir gerçektir. Zira doktorun kendi yazmış olduğu birderskitabında'ağrı kesiciler vermekyerineneylekarşıkarşıyaolduğunuzu tanımaya calışacaksınız' şeklinde birifade var. Buna rağmen eşime ağrı kesiciler verildi. Ertesi gün karnı şişip tansiyonu düşerek durumu dahada kötüleşince doktoru çağırdık ancak kendisi bizzat gclmey ip telefonla birtakımtalimatlarvcrmekleyetindi.Nöbetçi hekimlere haber vermeleri talebimiz ise hastaya kendi doktorundan başkasının bakamayacağı gerckçesiyle hemşireler tarafından dikkatc alınmadı. Cahit iyice kötüleşip kan kusmaya başlayıncadoktorumuzunbize asistanı diye tanıttığı diğer hekim gelerek ameliyat yapılması gerektiğini söyledi. Ağrılarının ncdeninin bağırsak kangreni olduğu ise ancak bu ikinci ameliyattan sonra tes pitedildi." Sonraki bir ay içindealtı ameliyat daha yapıldıCavitHzgi'ye. Dördüneü ameliyat sonundakikonsültasyon (başka birhckimden görüşalma)talepleri,hastayıbırakmaktehdidiy le reddedildi. Bu ameliyatlara rağmen ince bağırsakların tamamına yakın kısmının kangren olması önlcnemedi ve dokuzuncu ameliyattan sonra hastanın 90 cm barsağı kaldı (normali 46 m'dir). Kangren olan bağırsaklardakimikroplarkanakarışarakbütün vücuda yayılınca Cahit Ezgi hayatını kaybetti. Leyla Ezgi'ninbaşkanlığındaki HAYAD için bundan sonraki aşama eşinin hekim hatası ve tedbirsizlik sonucu öldüğünü kanıtlamak için harckete geçmek oldu. Aynı zamanda kcndilerine başvuran mağdurları, haklannı nasıl arayacaklan konusunda bilgilendirmeye çalıştılar. Bu arada Sağlık Bakanlığı 1998 yılının Ağustos ayında bir 'Hasta Hakları Yönetmcliği' yayımladı. Yönetmelik, dünyada kabul edilen hasta haklannı iceriyor. Özelliklehastanın, haklan ihlal edildiğinde nerelere şikâyette bulunabileceği açıkça ifade ediliyor. Buna göre idari açıdan, hakkı ihlal edilenler öncelikle süresi içinde hastaneye karşı itiraz haklannı kullanmalılar. Başvurulardan sonuç alınamadığı takdirde Yetkili Idare Mahkemesi'negiderek yasal takip hakkını kullanabilirler. Cezai açıdan, takibi şikâyete bağlı suçlarda altı ay içinde savcılığa şikâyette bulunmak gerekiyor. Zamanaşımı sürelerini kaçırmamaya çokdikkatedilmeli;çünkü süresi içindebaşvuruda bulunulmadığı takdirde hak arama olanağını kaybcdiliyor. Hukuki açıdan, zarar gören hasta ve hasta yakını Hukuk Mahkemeleri 'nde tazminat davası açabiliyor. Müdahale sonucunda ölüm gerçekleşmişsc öleninyakınlandadestekten yoksun kalmatazminatı talep edebiliyorlar. HAYAD üyeleri, dernekkurulduğundanbuyanamücadelesini verdikleri hasta haklarının böyle bir yönetmelikledesteklenmesiniolumlubiradim olarak değerlendiriyorlar. Her ne kadar henüz tam anlamıyla uygulamada ulınasa da düzenledikleritoplantılardamağdurlarabu yönetmeliğin içeriğini anlatıyorlar. Leyla Hanım önce lstanbul Tabip Odası'nabir dilekçeyle eşinin ölümüne yol açmakla suçladığı hekimleri şikâyet etmiş, ardındansuçduyurusundabulunmuş. Savcılığın hastaneden evrakları alması üç ay sürmüş ve dosya Yüksek Sağlık Şurası'na (YSŞ) gönderilmiş. Oradan cevap gelmesi gecikince savcılık 1.5 yıl sonra davayı açmış. "Mahkcmc başladığında hâkimin YSŞ'dengelecekkarardoğrultusundadavranacağını anlamak için kâhin olmaya gerek yoktu. Oysa YSŞ kendine düşen önemli fonksiyonu yerine getirmekten çok uzak bir yapıda. Meslcki dayanışmanın, verilen kararlarayansıdığıçoknetgözlemlenebiliyor. örneğin ameliyat sırasında oksijen tüpü yerine karbondioksit tüpü takılan hastanın ölümündc sadece 3/8 oranında kusur bulan YSŞ'ninyapısıveişlevitartışılmalıdır." YSŞ, hekimlcrin ellerinden gcleni yaptığınakararvermiş. lstanbul TabipOdası doktora tedbirsizlik ve ihmalden 15 gün 'meslcktcn men' cezası verirken Cerrahpaşa Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı hekimin ikinci amcliyat için gcç kaldığına kanaat getirmiş."Dava sonucu hekimlcr raporeksikliğindenberaatettilcr. Mahkemene hekimlcrin kendi örgütünün verdıği cezayı, nc dc üniversitenin vcrdiği raporu dikkatc aldı. Hakkındaki topluınsal kuşku her geçcn gün artan YSŞ'nin karan dogrusuyıldı. Başkabir bilirkişi olarak'Adli Tıp Kummu'na göndcrelim'dediğimizdemahkemercddctti.Höylece hekimleıin iki alcyhine, bir lehine raporla mahkeme onlan suçsuzbuldu. Temyiz di