Katalog

Filmler, yazarlar ve kehanetler 191 l'de Fransız Pathe şirketi, 'Yüz Yıl Sonra'adhbirfilmürettı.Şımdıyitikolanbu onbei}dakıkacıvanndakıfılm2()l 1 yılında Nevv York'takı yaşamı betımliyordu. Lvet, hcrijcy 1911 'de olduğundan farklıydı. Uygarlıktekbırtoplumsaldcğiijiklığinsonucu olaraktümüylcdönüşümcuğramıştı:Kadınların oy hakkı elde etmclerı. Böylclıkle kadınlar dünyanın denetimtnı ellerıne geçırmişlcrdı. Filmımızin sonunda ıse geçmişten gelcnbırzamangc/.gınıninijjekarışmasıyla her şey yerlı ycrınc oturtuluyordu. Eski usul baştan çıkarma yöntemlenyle kahramanımız.yönetimielindetutantazelerıdizegetıriyordu. Kılmöngörülcnnınbırısinıtamtutturmu!}tu; gerçekten dc kadınlar sonunda oy hakkı elde ctti. Anıa evde kanepelerınc yan gelıp, televizyonun kumandasınacl koymak ısterken, kadınların oldum olasi diinyay ı idare ctliklerini söyleyen erkeklcrin dışında kımse, tum ka/.anımlaı makuı>ın, kadınların hcnü/ tümüyledenetımıellermdetuttuklarınııleri sünnüyor. Gene de *Yüz Yıl Sonra'nın naiflığı oldukçakomik. Budenli küçükbırolgunun, fılmyapımcılarınınaklındabukadarönemlc yer alabıldiği bir geçmişi düşünmck, 1911 'den sonra olan bıtcnin dökümünü y apmaktan daha ?or Gclecek üzcrıne öngörüde bulunmak, başlangıcından bu yana sinema mutfağının ana yemeklennden biriydi. Bu kehanctlerin odaklandiğınoktadamılleniumunsonuydu. Artık bu mcnzile vardiğımi7 ıçın bu ongörüleri yargılayabılir ve ışlerin sanı landan lyıyc mı.kötuycmı vardığınırahatlıkladeğerlendırebılırız. BirinciDünyaSava%ı'ylabaşlayan20'nci yü/yıl,dılcgetırilemeyecckdeh!>ctleresahncoldu: Kımyasalsavasjmaddeleri.Yahudi soykırımı.nükleersılahlar. Sadecesöylcnemeyecek değıl, hayal bıle edilemeyccek şeylcr. Yahudisoykırımınıöncedentahmınedebi len tck y azar Franz Kafka idi, o da dolay lı, oldukça ımalı bır bıçımde. Bunların hayal edılememelerı aslında bır rahatlama sağlıyordu George Orvvell'ın 'I984'le ortaya çıkması için Stalin yönetimı ömeğıne ihtiyacı vardı. Bcnzcrbıçimde, Stanley Kubrick'in 'Dr (ianpaşk'ı(Dr Strangclove, 1963)kotarmak ıçın 1 lırofjima'ya, Savunma Bakanlığı'ndanbırgrupiçkıcıtıpcvebırpıyasaromanınagereksinimı vardı. llıçbır sanatçı, nc kadar insan düşmanı olursaolsun,gcrçcktekar>}ikarşıyageleceğımizdehşetlerı kendı kafasındacanlandırama7.21 'nci yü/yıl üzcrinc fantczılerın bazı örneklerineyenıdenbakıp,onlanbırgcrçcklik testine tutmak, ba/ı gülünç ve hıç de giilunı; olmayan ^eyleri ortaya çıkarıyor. Salt göstcrı olsun dıyc yapılanların, gcrvck duşünccy lc nasıl ycrdeği)>tırdığını; bugün yaşadıklarımi7in en asık suratlı kehanctlerin bileöngördüğündendahakorkutucu,yıldırıcı olduğunu ve her ^ey ın sefalet, baskı, ckolojik felâket, özcllıkle dc büyiik binalar ve uzay gcmılcrinin bır filmde, gerçek hayatta olduğundan daha güzcl göründüğünü görebilıyoruz TeknoBabiriar IkıyüksekleknolojıurünüdıstopyayüzyıIımi7iparantczealıyor: Frıt/1 ang'ın lMctropolıs'ı (1926) vc Rıdley Scott'ın 'Bladc Runncr'ı(1982). Her iki filmde baijlıbaşına