Katalog

Tekseslîliği eleştirdim RAHŞAN TAŞ lımclÜııul, 1960yılındaGaziantcp'tc duğdu. 1983 yılında Marmara Ünıversitcsi Siyasal Bilımk*r Kakültcsrnı hitirdi. 1983 yılında 1 uıkıyc Komünıst Partisi'ndeki (TKP) eylemlerinianlalanraporlarıöyküs,eklmde ya/arak öykü lıayatına adım attı. Ama AhmctÜmit'inilkyapıtı. I989yılındayayımlanan"SokağınZulası"adlı sjirkitabı. Daha sonral990yılında"YınclllŞT"adlıkültür sanal dergisini gıkardı vc lıalcn bu dergide çalışıyor. 1992 yılmdayayımlananilk öykü kilabıolan,"(,'ıplak Ayaklıydı(iece"pıyasayuçıktığıyıl "l'cnlOğu/.BayırDüşünvcSanatÖdülü"nükazandı. 1994yılında"BirSes Böler Cîccc"yi adlı bir öykü kıtabını, dalıa sonrada"Masal Masal lçinde"adlıçocukkitabınıyayıınladı. Ahmet Ünııt, polısıyc romanları irdeleycn ineeleme vc tamtım ya/ıları kalcıııc aldı. "Sıs ve(iece","Kar Kokusu'adlı ıkı polısiycromanya/dı. Ümıt'lcsonya/dığı Kar Kokusııadlı polısiye romajımi vc bu çerçevede polisiyc roman ncdir'i konw>tuk Ncdcn polisiyc roman yazıyorsunuz? Polisiyc r o m a n y a z m a m ı iki ana basjlık al yaşlarındaydım. hı/lı bir polıtık süreç yas,anıyordu. Bcnodöncındcpolıtik sürecin ıçindc aktit'olarak ycr aldım. 15 yıllık bir döncmdi veölümlcri,çati!>malan vesonıası darbcsı ılc büyük bir fırtınaydı. (')lcn arkada^ları, tutııklanmalan,polistcnkaçmaları,örgütlcri, bu arada yaşauan dostluklan vc ajjkları gördüm.Tümbuolaylaryazınyaşamımıbclırlcdi. Bu bcndc yalın, açık, kurguya dayalı vc hızlı biı dıl olu^turdu. Sö/ konusu üsluppolisiyc romanlardadavardır. nınortayaçıkmasını sağladı. Polisiye roman, eksenindc ııcyi anlatır? Gi/li,gi/;cmli suçuanlatır. Bunlarınçoğu cınaycltir, hırsulık da olabilir, casusluk da. Amabırgizlilik,kurmacaaltındaİ!>lcncnsuçuclealır. Busuçunfaillerinisuçunnasılişlendiğını açıgaçıkanr. Günümüzü cn iyı anlatan türün polisiyc roman olduğunu düijiindüğüm için, ya^maya koyuldunı. Ö/.cllikle son döncmde Türkiye'de daha çok devlet kaynaklıgizlisuçlarişleniyor. C,'ünkübizdc Ahmet Ümit, yaşadığımız çağı bir suç çağı olarak nitelendiriyor. Gerek kişisel bazda gerekse devlctler, şirketler bazında bir suç dönemi yaşandığına inanıyor. Bu nedenle polisiyc romanda ısrar ediyor. "Bu suçu en iyi anlatan tarz polisiye roman" diyor. İkincisi?.. Ikincisi isc, ülkenin vedünyanınko^ullanylailgilı. Yasjadıgımı/ çağı bir suç çağı olarak nitclcndırıyorum. Gcrck kişıscl bazda gcrckse devlctler, sjirkcllcr ba/ında bir suç dönemi yaş.anıyor. Bu suçu cn iyi anlatan tar/ polisiye ronıandır. Zaten polisiye romanın da sanayi toplumuyla oriaya çıkması, yani 1820'lcrdcortayaçıkmasının nedcnı budur. Karmaşıklaşan ıli^kilcr, feodal dönemin tasfiyccdilmesi.Tümbuolaylar polisiyc romaAgatha C'hristie'nin romanlarında olduğu gibı.bireyselsuçlar.cinayetiişlcyerekcinayetısaklamayaçalüjan insanlarvebunlarm büyük zekâ inceliklcri, kıvraklıkları, kurduklarıcntrikalarpckyok. Bu da feodal toplumdanyeniçıkmi!}Oİmamr/.dan,hukuksistcmımı/den ve kapitali/min ycni yeni büyümeyebaşlamasındankaynaklanıyorbence. Bİ/dcdeÖ7elliklc son dönemdc devlet kaynaklı politik zemindc gerçekleb,en bir dİ7i suçtan sözedcbilirız. Abdı Ipckçi einayeti, tında anlatabilirim. Biriııcisı, polisiyc roman bcnım tamma çok uygun. Her ya/arın bir üslubuvardır. Buiislup,ya/arınki^isel tarihındcn vc ya^ama bıçımınden kaynaklanır. Bcnımkisi hı/lı ve fırtınalı bir yaşam bıçimiydı. lZMartdönemineçıkıldığında 1415 16 Mart Katliamı, 12 Lylüldöncmmegclinccyckadarki süreçtc insanların öldürülmesının arkasındaki gizli güçlcr, Susurluk'la açığaçıkankontrgcrilla.dcvlctingızlıgüçlcrınin ışlcdığı cınayctlerden söz cdcbilırız kı, bunlarınçoğu açıklanamami!)tır. Sabancısuikastmda, oııu öldürcn adam son olarak bilcklcrini kcsti, nıuamma halcn sürüyor. Bunlar var vc bunların hepsı bencc cn ıyı polisiye romanda anlatılabilir. Buyüzden polisiyc romanı seçtım. "Polisiye roman ya/arlarıııııı çoğu eski komünisttir" diyorsıınıı/... Bırkaç isım vereliın isterscnız. Sözgelimi ünlü polisiye roman yazarı Amerıkalı Dashıcll llammctt. Kcndisi KomünistPartrycüyc oldu.Suçlauğraştığınızdatoplumunaynasını görüyorsunuz. Bir suçu ineclediğinizde, yasadığını/.loplum,çağ,açığaçıkmayaba^Iıyorvcpisliğigörüyorsunu7. Yazarakdabu pisliğı açığa çıkarıyorsunu/. 20. yü/yılın, özcllikle komünıst düs.üneenin, bir döncm devletle^mcsıyleberabcrdogmatıkbiı yapı kazanmasındanönce.komünıstlerkapıtalist ülkclerdcdevrimcibirniücadeleıçındeydıler. l)ü/cnı eleijlirebilecck olanakları vcrcn, yaşanılantoplumsalsıstemiolumlu.olumsuzyanlarıyla açığa çıkarabilccek polisiye ronıandır. Buyü/dendedcvrımcileraıasından polisiye roman yazarları çıkmıştır. Ö/elliklelransa'da I968sonrasındaçıktı. Ispanya'da da vardı. Ispanya'da Montalban dıye biryazarvar. Romanın adı "Merkez Komitesinde Cinayct" O da cski Komünist Parti üyesidir. Polisiye roman, sıstcmıclcştirmck