Katalog

20 CUMHURİYKT DEROİ Tori Amos 14 yaşından beri ustalıkla çaldığı piyanoyu buram buram cinsellik kokan, vazgeçilmez bir pop müzik çalgısına dönüştürdü. Sol kesime özgü konuları, aşırılıklara kaçmadan yorumladı. Piyanosuyla baş başa kız olarak tanındı. Kutsal ve ateşliAmos J oniMitchellileBeethoven'inbirbebeği olsa ve bu bcbek Sissy Spacek' in "Carrie" filmindeki annesine verilseydi, sonuç Tori Amos olurdu. Agır metal türündeki "Y Kant Tori Read" albümüyle müzik yaş,amınayanlıs. bir adımlagiren, KuzeyCarolina'li Metodistpapazınkızı Amos, "Little Earthquakes" albümünü yayımlayarak "di$li" Kate Bush olarak sesini dünyayaduyurdu. Ardından çıkardığı "Under the Pink", "Boys For Pele" ve son albümü "From the ChoirgirlHotel"ilc,ö/elliklcbüyükbirhayran kitlesine sahip olduğu Amerika'da, ününüdahadapekiştirdi. Piyanoyu 14 yaşından bcri ustalıklaçalan Amos bu başarıya disjni tımağına takarak ulaştı. Bacaklarını iki yana açarak tek cliy le çaldığı piyanoyu, buram buram cinsellik kokan, vazgeçilmez bir pop müzik çalgısına dönüştürdü. Dahasuezgilerindesürckli olarak, ırzageçme(kendi ya^adığı),din, ayrımcılık, mastürbasyon gibi, sol kesime özgü çeşitli konuları, kabasaba aşırılıklara kaçma dan ve havanda su döven teministlere özenmeden, gündeme getirdi. Gerçekten de, Amos'un çalışmalan öylesine incelikli vc güçlü ki, Alanis Morissette onun yanında, ponponlarını bulamadığı için somurtan bir "amigodan" farksızdı. lngiltere turnesi sırasında, iki aradabirderede yapılan söyleşjnin bir yerinde Amos, kafasındaki diişüncelerin onu giderek bunalttığınıdilegetiriyor/'Buturne sırasında birgüns>uhaplardankurtulacağım,"diyordu. 1996'nın sonlannda yaptığı düşükle ruhsal birçöküntüya^adığılCluıugırlalbümündı yansıttığı) dü)}ünüldüğünde, s,ımdı mııtsu/ bir evliliğıolan Amos'un busözcükleri ınsanıoldukçaetkıliyor. Amos'un yü/unde>im diyalnızeabirsöylenceyedönü.'jmüijolma nındi/.ginlcncıneycngariplıklcrınerastlanıyor. Amos, bugüıı bile Grimm masalındaı i'ırlamış.ormandayolunuyitirenküçük bu kı/ıandmyor. Duyabilcccginizcngarip^cy lerin onun ağzından çıktığını belırtmcyc İM. hıçgerekyok. Çimlerin üzcrine çökurken, yüzünde bu gülümsemey le, "Zaman zaman Tanrı ileyü> yüzegeliyorum. Hu,genelde ikinci margari tamı mideye indirdikten sonra oluyor. Hck hele, tekila iy iyse!" Ardından, günleree yer dekihalıylanasılkonu^tuğunuanlatıyorv; "Korkunçolanhalınınbaııayanıtvermesü' diyor. Şiındi 34 yaşındaolan Amos'un ya^adık larıylaartıkgeriyedötuis.üolmayacakbirbi çimde değiijtiği ve kimi şeylere boyun eğdiğ kuşku taşımıyor. Arada bir, düşürdüğü ço cuktan ve bu olay ın ardından kendisini nası boijlukta ve güçsü/ hıssettiğinden süzeder ken gözlerinden bir iki damla yas. siizülüyor "Klimden geleni yaptıgımın artık bilincın dey im. Cok dtdinip eabaladını, ama kimi za man insan kendisini çaresiz hisscdiyor. Ya pabileeeğiniz tek şey kendinizi bağüjlamak Şimdiki konumda yasama saygı duyuyo rum. (,'ocuk düşürme olay ıııın kimsenin ba i»ına gelmesıni dilemiyorum, ama bu olay ba nabelli bırolgunluk kazandırdı." Müziğin niteliği açısından "C'hoirgirl' Amos'un bugüne dek yaptığı en güzel çal ış ma.Nevarki,düi)ük olay ına yapılan gönder melcr bir yana, lirikleri sık sık kişiselden (he zamankıağırlıklıkonu)yolaçıkarakgİ7em likonularaelatıyor. Dızelerindedogaya(su rüzgâı, yinesu)alabildığineyerveriyor. Bı albümdedikkatçekenbirözellıkdc,uzunbi süredir"piyanosuylaba^bai}aolankı/"ola rakbilınen Amos'un enindesonundakcndi sine uyuın sağlayan bir müzik toplulıığı edinmi^olması. Domuzu emzirirken... ; Amos, "Değiîjimden geçmezseniz ölürsü nüz," diyor. Bu söyledıği insana oldukç mantıklı gcliyor. Ancak, kimi hayranları bu nunaltmıı>lıyıllardaBobDylan'ın"elektro nik" nui/ige dönmcsı gibi bir ihanet olacağı nı düşünmcdcn edemıyor. "C'hoirgirl" albümünün cn çok yanK uyandıran parçalanndan biri, sağduyulı acıklı, ama alabildiğine yalm, eski Tori \, bulduğunu/ "Northerıı Lad" adlı parç. "Yağmurdanıslandıysanız, artık saylayıç|C virmenin zamanuiır," dıye mırıldanırkeı yolunusürdürıneyekararlıolduğunugöstı. riyor. Amos, duygusallığı sözciiklerıy le yaı sıtmayı bugüne dek en iy i biçimdc ba^arabı lenbirsanatçı. Kendisininerkekleredeyai taklandığı pek söylcnemez. Amos, ^iındiy dek göğüslerini gözler önüne yalnızea it ke/sergiledi: llkinde"Q"deıgisininkapagı na poz veriyor ve okuy ueulara, "I lenı kııtsa hem deatc.şli biri nasıl olabiliı im'.'" sorusun yönlendiriyordu. "Boys l'or Pele" albümi nün kapağına verdiği ikıncı po/unda ise, b domuzu, evel, yanlüj okumadınız, bir donıı zuemzıriyordu. Bupozuiçinbırerkek,"iı sanı baştan çıkartamayacak denli garip," yc rumunugetiriyordu. Anıos/'Cinsellığımkonusundarahatbl duğum süreee, onu yüzüme gözüme bula^ tırmıyorum. Bana kalırsa, söyleyecck bas>k bir şcyinİ7 olmadığında, bu eski yöntem bajjvurupbaldırbaeakgöstermcyebaşlıyoı sunuz. lirkeklerınçoğu,gerçektebiı şeyelcl etmeseler de, bu tür gösterilere dünden h; zırlar," diyor. ^ The Observer 'den çeviren R/TA ÜRCİA, Tori Amos, "Deği$imden geçmezseniz, ölürsünüz " diyor...