Katalog

12 "Maalcscfyapamam hamlcndi." "Vermiyoruzozaman." Şcfgarsonhâlâgülüyor. Israrla bekliyor. "Vermcycceğim." Şef garson salonda sorumlu şeflerdenbirinic,ağmyoı. "Bııyrun hamlcndi sorun ncdir?" "Servislcrimizibeğenmedikbeyefendi." Onlar konuşmaya dcvam cderken şef garsondiğermasalarayöneliyor. Altı kişilikbir masanın yanına geliyor. Kişi başı altı milyon, ekstralarlabirlikte 45 milyon hcsapödiiyorlar. lelerinden biri şef garson gidincc birgarsonaişaretediyoı. "Hlmaalabilirmiyim?" "Llmamızkalmadıhanımcfcndi." "Elnıa kalmamış, erik kalmamı.ş, bok kalmamış. Altı milyüiıutıkırtıkıralmasını biliyorsunu/ama." Garson cevap vcrmeden gcri eekiliyor. Yinc arkalarda oturan vc mcmnun olınayanbirişefgarsonuyakalıyor. "Bizhaftayadaburadayızamaöntarafta." "Rezervasyonyaptmrsanızolur." "Bir hafta önceden aradik. Artık sizin isminizi veripyerayırtacağız." Şarkılardcvamcdiyor. Emcl Sayınbiraz salonuyatıştırmakistcrcesineağıışaıkılara geçiyor. Oynamaktanyorulankadınlar, sandalyelcrinc kuruluyorlar. Programın başından beri salonda koşturup duran çocuklar, masaların üzerinde çoktan uy umuşlar. "Yandım yanacak kadar." "Alev saracak kadar." "Sııya kanacak kadar." "Yağdırmevlamsu." "Aah, aah. Kocacığımın şarkısiydı. Dün gccc rüyamageldi." Kısa süre dc olsa dinlencn kadınlar Cnıel Sayın' ın şarkılarınınhızlanmasıyla yinc lıarcketleniyoılar. limcl Sayın programmı bitıripalkışlannarasındasahnedenayrılmakistiyoramaalkışlardurmuyor. "Kurbanolayımsana!" "Birtanedahasöylcgüzelim!" Kmel Sayın son şarkılaımı söylüyor. Bu şarkıyla salon kıpırkıpır. Herkesmasalarmdankalkmışöntaraflara,sahneyedogruatağakalkıyor. Lmel Sayın'ı daaralarınaeekiyorlarveçevresindeoynamaya basjıyorlar. Salondaki harckct dozajmı gittikçe arttırıyor. Artıkkiminhangima.sadaoturduğubellideğil.Tanıdıktanıınadik kadınlar kar^ılıklı göbck alıyorlaı. Beş saattir siiren programın akı^ına, müzigc, yorgunluğayenilmi^, nıasalannda kcstircnlcr de var. "()nda bunda ^undadıı." "Mav ı boncuk kimdcysc," "Benim gönlüm ondadır." Bütiin salon ayakta. Oynuyorlar, alkı^lıyorlaı. Scrvibleri bitcn garsonlar da artık Kmcl Sayın'ı izliyorlar. Şarkının bitmcsiylc bütiin salon ayakta. Alküjlar. Alkı^lar. F.mel Suymdctalarcasclam vcriyor. Hcrsclamda alki^larınscsi dahabiryükscliyor. "Kadınhâlâtaijgibi." "Yaşlandıkçagüzcllc^iyoı bukadın." Kiıııilcri mcmnun, kimilcri söylcncsöylcncha/ırlanmayaba^lıyor. C'okctlcrgiyiliyor, kapınınöniigittik(,ckalabalıkla^ıyoi". Kadınlaröpiişıip,kucakla.')ipvcdalai}iyorlar. Biı ikimasadakahvclcriniyudumlayaııların dijjiiHİa salon artık garsonların. Cckctlcrini çıkarıp,pupyı>nlarını gcvijcterektcmı/ligcba^lıyorlar. Masalarınörlülcrikaldınlıyor,>>aıulalyclcrdü/cliılıyor Saloncskihalincdöndüğündcgarsunlardaö/gürlüklcrinc kavu^acaklan içincllcrini^abuktutuyorlar Biiliin nıüfjtcnlcrçckıpgilliklcıindc bo> salonda bütiin pcrsoncl bırolı (,ckiyor. Bc> saatboyunca bütiin sorumluluğunuta^ıyan iki sjel'tokalayırak göıcvlcı iııi bitiriyorlar. "(iec.mişolsun." "Saııada."^ ^ CUMIIURİYH DERGİ olmak üzere,o döncmın parası i lcyak laijik 12 milyon FransızFrankıgelirsağlanmıştı. (P)Dcrgisi,gc<;enyıl"BanquedeFrance"a yaptırdığı bir "giinccllcştirme" hcsabında, bu rakamın bııgünkii kar^ılıgının toplam 5 trilyonliraolduğunubelirlcdi.Burakambugün9trilyonaulaşmışolmalı... Müzayede dünyasında konu^ulan, en önemliikinci hanedan kolcksiyonuiseaşkı uğruna Ingiliz Kralı Edvvard'ı tahtından eden VVinsdor Düşesi Amerikalı Simpson'un mücevhcrlcrıydi. () koleksiyonu, Lady Di'nin müstakbel kayınpcderi Mısırlı F,l Fayedsatışaçıkarınıstı. Fransı? Imparatorieesi Josephinc'inbirkaç miieevheri, Rus Romanov Hanedanındandegerlibirikitakı.bircrkuyrııkluyıldız gibi, meraklıları peşlerinde koşturnuı^tu. Abdülhamid gibi sürgündc parasız kalan Mısır Kralı Farukyada IranŞahı Rı/a Pchlevi'nin müecvhcılerinden bazı örneklcr dc müzayedelerdc boy gösterdi. Abdülhamid' in 33 yıldıroturdugutahttan 27 Nisan I909'da indirilmesi, Avrııpa'nın mavi kanlı soy luları arasında ve sosyetesinde ses bombası gibi yankılanmıstı. Selanik'tesürgünyıllarındadüzcnlcnen iki müzayedede mücevhcrleri, 40 polis"ArsenLüpeıV'lere karşı korumuş, meraklılar salona girebilmck için kuyrukta bir saat beklemişlerdi. Abdülhamid'e ait bazı özcl eşya, hatta ustabirmarangozolanpadişahınkendiyaptığı bazı ahşap escrlcr 87 yıl sonra, yinc ikinci miizayedenin düzcnlendiği "Hotel Drouot"da 6 Nisan'da satışa çıktı. Parisli Müzayedeci Vincend Wapler,adını açıklamadığı "hanedan nıent.ubu"nun satışa çıkardığı 40 parça cscri bir katalogla dünyayaduyurdu. (Daha sonra satıeınmlsviere'de yasjayan torunu Ays;e Rabıa Naıni olduğu bclirlcndi.) Wapler,alıcılarııulahaeokTürklerolabileecğini düşünmü'j olacak ki daha katalog çıkmadan önec Islanbul'da yayımlanan ve KültürBakanlıgı veorgülünedegönderilen "Antik&nekor"dcrgisıne.!>ubalayıııdatam sayfarcklam verdi. Reklam vederginingeniijhabcri KültürBakanlığı'nındikkatınden kaçtı. Aradaıı yakla^ık iki ay geetikten sonra vemüzayedeyebırkaggünkalaOsmanlı Hanedanı uzmanı bir me.slekda.'j, Bakanlıgın bu iiç miihrü mutlaka alması gcı cktıgini ya/dı. Ortalık bir anda karı^tı. Kültür Bakanlıgı "basın istiyor" diyc olacak, Malıye Bakanrndansağladığı50biıulolarlasınırlı(yaklaşık 12.5 milyarlira)ödcncklc miihüılcriıı alınmasıtalimatını sondakikada Paris'teki I ürk Bas,konsolusunabildirdi. Abdülhamid ve Türkiye'yegelen medyatik Abdülhamidmühürlerinden ikisL Osmanh'mn son çıkartması ile ilgili müzayedelerin Abdülhamid mühürleri ve hanedan mücevhcrleri arka planı görüncnden daha farklı. Ancak Osmanlı'nın sanat pazarında rekora koştuğu da bir gerçek. Acaba Ankara'nın bir müzayede politikası var mı? > ÖZGENACAK » iinyanınhcrycrindcvchcrzanıan "Hanedan Mücevherlcri" oldıım olası bir başka ilgi uyandırmış, miizaycdelerde kıran kıranabirrckabetyaşanmıştır. Bilmemhangi kraligcnin boynunusüslemişseoelmasındeğeribirkaç katartmii),hangiprenscsoinciyikullannıi^sadcğcrine,hernedense,dolarcinsindenbir sıfırdahacklenmiştir. Bırakınözgünincilcri,bukuralkültörincileri içindcgcı;crlidir. Kcnnedy Hanedanınınünlükraliçesi.lacqucline'in, işportadan 3()()dolaraaldığıincikolycbilcmüzaycdcde kırankıraııabirrckabcttcnsonrabinlcrccdoAbdülhamid'in koleksiyonundan 19ll'de ikiıuUik alun zümrütlü 99'luk iııci tesbih. lara satılmamtş mıydı? Elizabeth Taytor'un clniasıda"mcnckşegözlüsanatçıkullandı", diycolağanüstiidegerlcnmemiijmiydi? Hiı; kuşkusıız, tarihin gclmisj gcçmiş en görkcmli "Hanedan Mücevherlcri"nin satışı 2729Kasım I9I l tarihlerindeParis'teki müzayedede yaşandı. Osmanlı Sultanı 2. Abdülhamid, Selanik'tesürgündeikcnbazı müccvherlcrinimüzayedcyev'ikardı.Uluslararası sanat pazarında, o gün bugündür hâlâ, o müzayede konıı^Lilur. Müzayede politikası var mı? Daha öneeleri de, yabancı müzayedelerdc benzeri olaylar ya;>anmıstı. Örnegin yarısı Türkiye'deolan bir Hitit çivi yazılı tablctin, l.ondra'ya kaçırılmı^ öteki yarısını almak için, bir müdür sıııırlı ödenekle Londra'ya gitmişti.Sankiyiiksekatlamaıladiinyarekorukırmayahazır, yctcnckli bıratlct, olııııpiyata, "asla 2.10 m'y i gccmcınesi" gerektiği gibi bir talimatlagönderilmis,oluyordu. Dc!>i!recdilmİ!)biryetkilıyigörcnkurtalıcıların, "Türk Hükümeti pc;>inc diiştü, dcmek ki çok dcğerli birescr"diye müzayedeyi kızıştırmaları yada müzayedecinin pompalaması sonucundatokmağın inişbcdelinin yüksclmcsidekacmılmazoluyordu. Böylecc, "TC" durup dururkcn, kcndi kendisine rakiplcı yaratıyordu. Benzcri birolay,birlznik eserinde de yaşanmı^tı. Bakanlıgın arşi v niteliğinde bir beyni yoktu. Amerika yeniden, ancak hüsranla ke^fediliyordu. Cîe(,en sonbaharda Lady Diana'nın müstakbel kayınpcderi Faycd,miicevherlcrinden sonra lidwardveSimpson'un,değcrli eşya 9 trilyonluk müzayede Toplam 4I4 pareanın satıldığı "(îalcrie (ieorges Pctit"tcki müzayedeninbirinci gününde4.9,"l lotcl Orouot"daki ikincisinde7