Katalog

14 p* Filipin hlıpınsınemasındakadınyadaabldyasokak kadını, ya azız ya gunahkâr yd bakıre ya fahışe Bu ıkılem kadına kendı goru!>lerı, gercksınımlcrı vefantazılerınegorebıçımvercn maço erkek goruşundcn kdynaklanıyor Ataerkıltoplumueıkckıdareediyor Muzik gıbısınemadakdlıpldi)mi!,tıplerı,ıkıyüzluluğu, scksıst tavırları, yarı gert,eklerı sergılıyor, soylcncelcn pcrçınlıyor Kddını anlamayaçalış,ınadıklarıgıbıçalışanlarındaonune bınbır engel çıkıyoı Kazanç onemlı olduğunddn formul fılmlcrı bırbırını ızlıyor Ara sira, orncğın pembc dızılerde, başkaldırdiı kadınlar,ozgurdusuncehgençkızlar,karıyeı kadınları belırıyoı amaonlardaenınde sonunda mutlu bır y uva i(,ın hcr s,eyı gozden çıkarıyor Kddınınmutluluğuhcrzamanya kocayayadaağabcyc bağlı Ozgurkadın ıse saldırgan,sınırlı,streslı,aş,ırıseksduşkunu, erkek duşmanı, lezbıyen, dığer kadınları kotıı kullandn, hercrkekle ydtdn, kotu bırev kadını gibı rollerdc gostcrılıyor ve kuşkusuz sonunda herşeyınıyıtırıyor F vlıolmay an kadınısetam erkek dıkızcılığının urunu Koyden kente ve fahışelıge doğrubıroykusuvar Dovuluyor,ırzınageçılıyor, uyuşturucuyaalıştırılıyor Tekyolya olumyadaoı, Amabırerkeğınyardımıyla CUMHURİYH DERCİ Murathan Mungan'dan bir öykü... PUHUiçin Fal Hikâye Berran Tözer'c azı gecelcr oraddn geı,erek donerdınevıne Penceresısonmufjbırcvdı,camlardapuhu,bırgolge Daha çok guz gecclerını anımsıyorsun,henuz<,alakbırsoğugakesmemıs,haf ıf bırserınlığı,apartmanaralarınasıkısıpkalmış kuçuk bdhçclerın son kokularını, mevsım sonunu soy leyen ruzgârlann, dğaçlardakı, ddllardakı yaprak hışıltılarını, ıslık sessı zı sokaklardan geçerek, yokuş, tırmanıp, SuryanıKılıscsrnınkarsısınadusen.kuntgorunuşlu o eskı apartmanın bulunduğu sokağa saptığında,g07unpcntcredeogolgeyıarardı Oııu, orada ılk kez fark ettığınde, Puhu' demıstın bırdenbıre, nedense korkuya benzer tuhafbırurpertıduymuijtun Ansızıngozetlenmısolduğunudnlamdnınurpertısıydı bu (nrışkatınınısığıkıtpenceresmdegolgclıbıryuzdugorduğun Tamolarak scvılemıyordu Gızlenmıyor, one çıkmıyor, orada oyleceduruyordu Kımbılır,senın,onunfarkındd bıle olmadan, boyle dalgın, kayıtsız geçtığın kaç gece senı gormuş, sessızce hareketlerını ızlemıştı Scn, onunden oyle geçıp gıderken, gozkapakları ağır dğır ınıp kalkmıştı flUPı Güney Kore Konfuçyustorelennınetkısındenbırturlu kurtulamayan Kore 'dedeerkeğıefendı, kadını kolc goren gelenek fılmlere yansımış durumdd 192010'larda kadın, Kore'nın Japon kuşatması altında y ıtırdığı ozgurluğun sımgesı olarak kullanılıyordu fılmlerde Örneğın ılk Kore fılmı "Arırang" (Keder, 1926) da kahrdmankızkardeşınınır7indgcçmckısteyen polısı vurur "Sahıpsi7Gemı"(1912)fılmınde ıse kadının kotuye kullanılan cınsellığı kuşatmaaltınddkıKorelılcrınacılarııçınbır metaforışlevı gorur 1960'larda"Hi7metçı" gıbı tılmler kadının cınselıstemlerınıerkeğı ıdareedebılmek n,ın nasıl kullanabıleceğını sergıledı Erkekleıınegemenoldugubırdunyadateksılahıcınsellığıdırkadının Amabır alay da ağlatan fılm yapıldı bu donemde Koyden gelıp kentte zengın ve evlı bır adam tardfınddn aldatılan genc kızgıbı 1970'lcrdcsdnayılc^mevekcntegoçetkılenylc kddın ımgcsı de degışti Çabukzengın olnidk ıçın başkentın yolıınu tutan genç kadınldrın <,oğu scks pazarında bulur kendını dmaruhunukurtarabılnıekıvınhepsevecek bı r erkek arar Kadın sorununa en etkılı bıçımde eğılen 1980'lerdenbdsjlayaıak ImKvvan taekoldu Onun fılınınde erkek toplumunda kadına k'arşi hoşgorusuzluk, kadın cınscllıgıneycnı bıryaklaşım gozlemlenır Sokagın yağmur ıslağı zemınıne, apartmanın kos.esmde duıan o eskı, gosterışlı sokak lambasmın, fılmlerden valınmış ışığı vuruyor Bu kalın ı^ık dılımı,tanıdakı belırsi7yuzuıyıcegolgelıyor,gızemınıkoyulluyor,hıkâyesınederınlıkkatıyor Cıunduzun gurultusunde hıçbırı gorunmezken, gecenın vesessızlığınortayaçıkardığıfenenn, sokağın,dpdrtmdnın,pencerenın,kılısenın,yanddkidhşdpkoşkun hemyanlarındanhemeskı zamanldrının i(,ındcn gc(,er gıbı oluyorsun Gundıi7İerı saklandnge<,mıı>geceortaya çıkıyor Belkı de senı yok yere huzunlıı yapanseybuydu Ilk goıdugundc, Puhu1 demıştın, sessız go/lerlc, gcoey ı ve geleteğı bekleyen puhu1 C amldrddkalmı^yuz Gendcmımozaldr Bırkedı gıbı çekıldığrycrdenbakıyor gecenın sokağına Gerısınde zayıfbır ışık, pencerenın ardındakıkondorubcllıbelırsızaydınlatıyor,eve bır hayal, kalın golgelı esyalarabırderınlık katıyor Gecenın ılcrı sddtlerındebılegeçsen, o kadın heppencercdc Oradaduruyorgıbı dedegıl.unutulınuşgıbı Işıksızbırgccefencrı Bcllı,bırını beklıyor Bekledığı, getelerı eve geç gelen kocası değı I Ya da yenıyetme hay laz çocuklanndan gc(,gelmcyıadetedınmısolanıdadcgıl Daha tarklı bırı bu, temellı gıtmeınışse de, temellı gıdebıleccğı sezılen bırı Dolaşmdyaçıkmışbırı Dı^arıyabırazdolasmayaçıkmışbırı Fvden, ev hayatından sıkılmıs dışarıda '»oylebırdola'jip, bıra/hdvddlıpgcletcgını soyleyenbırı Bıraz yalnız kalmaya ıhtıyatı oldugunu soyleyen bırı Mutlakadoncccğınısoylevcnbırı Ivının bıryanı ayrılıkların islındaboyle ba!>lddığınıbılıyor Genedebeklıyor Kımı zaııun ı^ınden, kımı zaman drkadas» evlerınden geç donduğun geceler, o kadının, orada durdugunubılmeknıycrahatldtırdı senı''Nıye, bır ı,esıtyalnızlıgınddnkurtarırdı ' Nıye bır ş,eylerı payld^tığınızı duşunuıdun onunld' Nıyconuanladığınısanırdın' Kımı bekledığını bılıyorsun vunku, onun bekledığı, senın ıı,ın de tanıdık bır kısı, bu kadını bcklcyışınden tanıyorsun sen Bekleyışı, hıkâyesını soyluyor sana Sen bu hıkâyeyı bılıyorsun Camavuran golgelı yuzunden,kollarınıkavu!}turmasınddn,elınısa(;lannda gezdırmcsınden, sıgardsınddn denn bır nefes alışından, basını one eğerken dunyadan kaçırdıklarından tanıyorsun bu kadını camlara vuran hıkâyesını Cam kenanna çcktığı, sokak lambasının ışığıyla yctınen masasınınbaşındabazenbırşeyleryazarken goruyordun onu Bu koyu murekkebı tanı yorsun l vet, nasıl bırını bekledığını bılıyorsun, bu bekleyışlen ıyı bılıyorsun sen Kendındcn kuçuk bır genı, adam, değıl mı 7 Bellı, gozu sokağd doymdinıs bır delıkanlı.duımu^oturmu'jneıstcdığınıbılenbır kadın,gununbırındedelıkanlı Bana/aman ver,der, Kdfamkarışık,ı,oksıkıldım şoyle bırdolasıpgelcyım.bırazkendımlekalmak ıstıyorum, ıt,ımı dınlcmck ıstıyorıım, kendımıkıstırılmışhıssedıyorum,ozgurluğumkı sıtlanmı^gıbı Boğulmayaba!>lddım Bana zaman tanı Ben, sokakta şoyle bır doldşıpgeleyım Kadını sevıyordurclbct dnid sokakları dasevıyordur Sokaklar,onun i(,ınbıt mcmıs.tır daha O, bu evdeyken, bu kadınla bırlıkteyken, ne denlı mutlu olsa da, dısarıda hayat akıyor, dunya elınden kaçıyordursankı "Bırazyalnızkalmak ıstıyorum," ya da "Bana bıraz /aman tanı," cumlesınıdahaduyduğu ılkanda bır şeylerınbıttığınıanlarkadın, kendı kendıne soylemek kolay olmasa da, ıcı bır s,eylerı oğrenmıstırbunLa zaman ıçınde Gene de umar, dıler, geı ı doıısun, şoyle bırdolaşıpgelsın, kdfası durulmu^ ıçınınyumağıçozulmuşolarakdonsunıster Hem belkı, kadınındeğerını,ılışkılerının onemını dahd bır dnldmış olardk donmuş olur dıye ummaktan kendını aldmdz Kendıneyuksekseslesoyledıklerıyle.gevmışınhdydletlerınınfısıltıldrı sureklı bırbırlerını ydldnlaydrak, bırbırlerının so7iınu keserek konuşurldr ıçınde Ikı kışı olana kaddr yalnı/ldşır Arkadaşlarıyladahaazgoruşurolmui}turbuzditidn ıçınde, bellı, goruştuğuzdmanlarda dd ydlnızca bu konudurkonıışmak ıstedığı, bdşkalannın artık canını sıkmayabdşladığınıdu^unse bıle, kendını alama7 bundan, bu y uzdcn onlarla gorusmclerını de d7dltır Hdydtını dZdltır Kendını azdltır Kımsedcn yardım aldmayacakkadaracısınakılıtlenmıştır Gece ydrıları tamlara vuran yuzuylc, artık onu değı l,geceyıbekler Getmışırı bdşını bekler Anıların başını beklcr Uyursd.anıldrınddydnıkhltğınıyıtıreeeğınden korkdr Dahddunc kdddrbutun o yasddıklarının gerçeklıklerını y ıtırete Başka ülkeler, benzer imgeler Yukarıdakıbırkaçornektegorulduğugıbı Asyasınemasında kadın ımgesıulkedenulkeye pek fazla değış.mıyor Bu yazı kapsamındayerveremedığırn Hındıstan'dayada Ortd Asyd'dabılepekfdrklıbırmdn/drdgolulmuyor Sdiısuı altında kendını anlatabılme ozgurlugu olınayan Iran sıneması ıse başkdbırydzı konusu Umut verıcı olan ozellıkle Jdponya ve Guney Kore gıbı ulkelerde yetısen yenı kuşağın kadın erkek konunıuııa farklı bır baki!> açısı sergılemesı Bunun en son orneklerını Japonydddn Koref dd Hırakazu'nun kocası bılınmeyennedenlerdenıntıharedenbırkddının oykusunu yansıtdiı "Maborosı" fıl mınde, Guney Kore'den Lee MınYong'un crkeklcrekızıpdamaçıkankadınlananlatdn gulduru fılmı "KızgınDdm" ^ email:Gonul/Donmez vvanadoo/fr