Katalog

DERGIDEN Merhaba, Bu haftaki kapağımızm konusu adtnı samnı hiç duymadığımz hır Avustralyalı kadın ressam. Kıtanın Aburigine diye anılan yerlilerinden olan bu kadının adı Emıly. Aborigineler bir bakıma Avustralya kıtasının Kızılderılileri... Kaderleri heyaz adamırt kıtuya yerleşmesiyle birlikte değişen bu insanlar, asıl sahıpken hızla köle konumuna düşüvermişler. Gelenler kendılerince bir "üst uygarhğın " temsılcısi olduklanndan onları kesip biçip eritmişler Bu süreç insan haklarının dünya çapında korunma altına alındığı yıllarda da sürüp gıtmış. Amerıka 'nın kızıl ve sıyah derililerc yaptığını Avustralya da Aborigineler 'ine yapmıs. Inanması zor ama, Aborigineler 'in Avustralya da yurttaş statüsüne kahul edilip sayılma hakkı elde ettikleri tarih 1967. Avustralya 'ya gidenler Aborigineler 7e ö'nce havaalanında tanısıyorlar. Nesli tüketilmiş bu ırkın tablolan büyük kentlerin terminallerini süslüyor. Ama Avustralya da Aborigineler 'le gerçek anlamda tanışmak, konuşmak pek mümkün değil. Çünkü onlar ıkiyüzyıl boyunca sürdürülmüs ırkçı politikalar sonucu neredeyse tamamen yokolmuşlar. Sömürgeleştirme süreci basladığmda yarım milyon kadar Aborigine varken hunların sayısı 1920 'li yıllarda 60 bine düşmüş. Yaşamlarını sürdürenlerin çoğu da alkol bağımlısı ve hasta. ı Avustralya şımdilerde göçmenlerine saygılı çokkültürlü bir politikanın önciilügünüyapıyor. Ama tükettigı Aborigineler 7 geri getirmesi mümkün değil Aborigineler•'/' tamamen yokolmaktan kurtaran belki de resim sanatında kullandıkları çok özel uslup ve olağanüstü anlatımları. GeçmLşte, 200 kadar Aborigine dilı olduğu saptanmıs. Avustralya içın hazırlanmış gezi kitaplarında bu ddlerın gelişmemişliği vurgulanıyor. Zaten beyaz adam anlamadığı dilleri beğenmez ve zekıce bulmaz. Ama çoğu beyaz sonunda Aborigineler 'in hiç ağızlarından düsürmedigi şu sözcükleri öğrenmiş: "Warra. warra" Anlamı ise "git" demek. Bu hafta size tanıttığımız Emily. kendi dilinde derdıni anlatmayı pekâlâ basarabildiği için hiç tngilizce öğrenmeyenlerden. Yapıtlanyla tüm dünyanın ılgisini çeken bu kadın, resimlerini de kendı yasam bıçımıne uydurmuş. Toprağın üstünde çalışmıs, boyalannı konserve kutularına yerlestırmıs. Ve tükenen neslıne karsın tükenmeyen bir gerçekiık yaratmış. . Önümüzdeki hafta venı bır dergide buluşmak üzere... tpek Çalıslar CUMHURİYETDERGİ İMTİYAZ SAHİBİ. BERİN NADİ • BASAN VE YAYAN YENİGÜNHABERAJANSIBASINVEYAY1NCILIK A.Ş.BGENELYAYIN YÖNETMENİ. ORHAN ERİNÇ • GENEL YAYIN KOORDİNATÖRU HİKMET ÇETİNKAYA • YAZIİŞLERİ MUDURUİBRAHİMYILDIZ1SORUMLUMUDUR FİKRET İIKİZB YAYIN YÖNETMENİ İPEK ÇALISLAR • GÖRSELYÖNETMEN AYNURÇOLAKH REKLAM:MEDYAC Orijinal Emily tablolan çok değerlL fından yapıldığı şcklındc soylenti çıkmıi}, galen sahıplen tablolann, onjınal Rmily tablosu olduğunu ispatlamak ıçın. onu çalışırkcnvideoyaçekmişler.yaşlı Emily ise, buna •iessizsedasızboyun eğmijjti. Hcr bıri 3040 bin dolar eden Emily'nin tablolan yok satıyor. Alıcıları ise dünyanın dört bır yanından gel ıyor. H içbır tablosu galerilerde satış için beklemedi, tersine alıcılan kuyruktabekhyordu. 80'ınde ba^layıp, 89'unda ölene kadar durmadan çizdı Emıly. Ama çoğu kez zevk ıçin çizmedı. Kapıda, kuyrukta bekleyen galericiler,kapıdageçimikendısınebağlı80'e yakınakrabası vardı. HepsınınödükopuyorJu Emily hastaolurdaçizemezsediye. Ömrünün bu son sekiz y ılında çok para kazandı. Galencılere çok para ka/andırdı Emiy. Kazandığı paraları kendısı ıçın harcamaİı hiç, kırık dökük kulübesını bıle degiştırnedi.KabilesininSO'eyakınüyesiningeçınionabağlıydı. 1992yılında, Fcdcral Hukümet Emily'ye, \vustralyasanatınakatkılarındandolayı 110 lindolarlıködül vermeyi kararlaştırdığında, lavalarda uçmuştu sevinçten. Dönemin Başbakanı Paul Keatıng'den kiülü aldıktarı sonra yaptığı konuşmada, kıık dökük lngilizce'siyle resim yapmayı bıracacağını söylemiş, galcrıcilcrin yüreğini ağîinagetirmişti. Meseleninaslısonradananlaşılmıştı.Biileriya^lı Emily'ye"Buparayı aldıktansona artık çalüjman gerekmeyecek" diye s.aka /apınca, Emily'nin kafası karışmi!}, verilen Kanvasını topruğın üstüne yaymış. Boyaları ise bir konserve kutusunda. 1992 tarihli bu Emily tablosunun altında Alhalkereyazıyor. Yani, isirnsiz... paranınsanatüdülüdeğilde,topluemeklilik parası olduğunu sanmış, paray ı geri alacakİarkorkusuylada "resim yapmayacagım artık" deyıvermıştı. Kısa bır süre sonra yenıden resim yapmaya baijladığında da, etrafındakilere ne olur ne olmaz dıycrek "Resim yaptığımı sakın o Keatıng'e söylcmcyın" demeyi de ihmal etmemışti. Alıce Sprıngs'ın 230 km kuzeydoğusunda, Utopıa'nın uçsuz bucaksızkızıl topraklarında başlayan, Emıly Kame Kngvvarreye'nin yaşamı, y ine aynı topraklarda 2 Eylül 1996'dasonaererken, Avustralyasanatında hoş bır seda bırakıyordu. Bir ressam olarak geç açan, erken solan çöl çiçeğiydı. Sekiz yıla sığdırdığı sanat yaşamındabirfırtınagibiesti.^ KuUandıHı yonteın otekı çol ressumlunmnkinden oldukça farklıydu hlasık kurallann dışına çıkmakta ustaydu Resimleri şarkı söylerdL