Katalog

12 0» kültürelzengınhğionuöylcsinckus,atacaktıki,altıaysonraonuçıkarırlarkenTevfik'ten ayrılmak istemeyeeekti. Hocalıkonagörebirişdeğildi.Sanatsalilgiden uzak, para getirmeycn biruğraştı. BabasıylaarasıbozulduğuiçinBeyoğlu'ndabir çatıkatındayasjyorduartık. Inandığıresmi yapmaktektesellisiydi. Resim, onu terketmcycnteksevgilisiydi.Teslimolmayacaktı kurulu düzene. llginç kıyafctler, orijinal ayakkabılar, şapkalar, fularlarladayaşadığı hayatı kutsayacaktı benl iğinde. Evetsıradıs.ıydı,doğrukimseyebenzemiyordu. Aynadaki aksine giilümserken 1.60 'lık boy, yalpalayan bacak uzun pardösüsünün orijinalliğinde kaybolup gitmişti işte. Parlak fularına yakışan bir berc taktı baş ına. Uzun zamandır berber görmemiş kıvırcık saçları beresinden dışarı ta!>ıyordu. Saçları doğduğu giine götürdü onu... şaraplı zcngin bir münüyü Alnıanca, Fransızca kelımelerle kariijmış birTürkçcylc ısmarladı.Garsonlarbuorıjinalkıyafetliadamın, yüklü bir f'atura ödeyeceğınden bir an bile ^üphe etmeden ctrafında pervane oldular. Viskilcr, özclpcynirlergırlagidiyordu. Biiyük bir kcyiflc, hepsini sildi, süpürdü. 1 Hesapgeldiğinde ıstifinı hiç bozmadan "be. } paranı yok " dcdi. Işin içine patron kanştığında"Neyapayımikigündüraçtım"diyeyanıtladı. Patron öfkesindcn" Soy unbu nıünasebetsizi "dcdiğinde" Para istediniz yok dcdim.C'amaijirısteseydinızdahaçabukanla^ırdık" deyip ıskemlcyc çıkıp, ijarkı söylemeye başladığında bir yandan da soyunuyordu. Bcrcsini, sandalctlerini çıkardığında patron öflcedcn kıpkırmızı kcsilmi^ti. Pardösüsünü attığında ise herkes utancından ycrc dikti gözlerini. Pardösüsünün içınde hiçbir şey yoktu. Nedon,nefanila! Beklenmedık bir rastlantıyla bu olay iyice ilginçleşti. (,'ünkü patronun oğlu gcldiğinde, iskemle üstündekiçıplakadamınGalatasaray Liscsi'ndc resim hocası olduğunu söylcdi. Bu kezailc oğullarınınhocasınıoturtacakycrbulamadı ve Plaj Cıazinobu'nda uzun bir sürconurmısafiri olarak ağırlandı Mualla. l°38'de babasını kaybetti. Yüklü miras haberinialıralmaz.soluğuParis'tcaldı. Kısabırsürede.onubclkibirönıürboyu geçındirccekparayı,çok!üksbiryaşamlatüketti. Yineköhnccvlcrbcklemekteydi onu. Şarap karşılığında yaptı resimlerini çoğu kez. Parıs kahvclcri,barları,sokakları, bohemya!jam, sirklcr, kuınaroynayan insanlar, balonsatıcılarıçocukluğunauzanan memlekct özlcmini içeren zengin doğarenklerinin,belleğındckikayıtlarıyla daldılar resminc. Acı, coşku, hüzünle karılmı^ o teknikte, hesapsi7, kurgusuz cdindiği bütün kiiltür, Lğitım, kcndi iç sesiy le yogruldu. Fo\ ıst etkilı düz rcnk kullanımın içindc yer alan desenlcrı, renklcrın co.'jkusuyladuygulubıranlatımayöneldi. Fiiçbirekolüntamegemenliğıgörülmedi resmindc. Içki ve resim; dış dünyayla olan bütün gerçeklerden onu uzak tuttu. Paris'tc yctcncği farkedilıp, resımlcrı kapı^ılmaya başlandığında, ona güniimüzün Toulouse Lautrec'i dediklerinde, Iransı/ sanatclc^tirnıenlcrınccüstünba'jarısı göklereçıkarıldığında. France Bertın, Dina Vıerny, Madam Anglesgibı Fransa'nın öndc gclcn sanatscvcrlcı i taı afıııdan himayeedilipdesteklcndiğindc, Paris'in dünyaca ünlü Marcel Bernhcım Cialerisi'ndecscrlcrikapi!}ildığında, Picasso'nun onu atölycsine bizzat davct cdip sanatını övgülereboğupkcndircsıninihediyeettiğinde de tavrı dcğiîjmcyccekti. Çoğu sanatçıyı heyecana,kibıre,övünmcycboğabilecckbttctkilcıdcn uzak bir dünyadayaijiyordua'rtık. Binlcrcc fraıık ödenerek, ünlü koleksiyonerlcrvcgalcrilcrtarafındankapiijilan resimlerini, sıkıtjtıgında bir ^i^c^arapparaMiıaelden çıkarabilecekkadarvurdumduyınazolabiliyordu. Picasso'nun kendisine hcdiyc cttiği resim de, kısa bir sürede yine bir açıkgöz tarafmdan birkaç ^i^c yiraba clinden çıkmı^tı Birdöncın Paris'tc St. Annc'da yine alkoltcdavisi gördü. Delıliklc dcha arasındaki o incc çi/gidc yaşadı Fikret Mualla. Kadınsız, çocuksuz, dostlarmdan memleketmdcn uzak, yalnız yaşadı. Madam Angles'mhımayesindeNice'inkuzeyindeRcillanneköyündc \i)t>7yılındaöldüğündeAngles'e300eserdahabıraktı. ÜnününstadlaıdanTürkiye'yeyayılmasını hayal cttiği çocuk y üreği, uluslararasıbirünühayaledcmemişti. Amaoünartık hayal değildi. Gözlerini kapatabilirdi. Bclki ilkkczbukadariçtcngülümsüyordu...^ CUMHURİYET DERGİ ', . 1 Neden Mualla?.. Saygı ailesinin ilk çocuğu olarak 1903 y ılındadünyayageldiğindeçoğuailenintersine Mahmut Ekrem Bey kız çocuğu olması özlemiyleyanıptutuşuyordu.Çoksayıdaerkck çocuğu düny aya gclcn soy unda bu gelenek yine bozıılmayınca, Fikret'e gencldc bir kız adı olan Mualla adı da verildi. Mahmut At terhiyevisi Ekrcm'inbuanla^ılmazözlemi yüzünden, ilkokulakadarkurdeleleıiesüslenmis., buklc bukle, uzun kıvırcık saçlarla, robalı, fırfırlı,dantelielbiselerlc,ctcklerle,birkızgörünümündekarşıladı hayatı. llkokulagittigindchüngürhüngürağlamı^tısaçlarınınkcsilmcsine ama uzun yıllar ailesi tarafmdan gözardi edilcn ctcklcrin içindeki cin.siycti, Kuşdiliçayırlanndabaşkaldırmıijtı... Bircrkek oyunu olan futbolu iyı oynamaklasadecc iy i bir fulbolcu olduğunu deği I birşeyı daha kanıtlıyordu; crkck olduğunu... 15 yaşında bir yumrukla ilk somut yaray ı alan babasıy la olan ilis.kisinde, görüncnden çok görünmcycn trajik çatış.malar vardı aslında. Hayatı bir fılm ijeridi gibi akıyordu aynanın yaldızlı sırlarında. Cinsiyetinin gözardıedilisji.kuıııtlayışı veokanıtlayışınıntekrar rcddi, çok scvdiği anncsinin hatırasına yapılan ıhanct, varlıklı olmalarına rağnıen çektiğipara.sı/lık,C'ccilc'lccvliliğininonaylanmayışı... Vcsonundataijindığıbuçatıkatı... Uzun pardösü, bcre, fulardan sonra ilgiııç sandalctlcrgiydi ayağına. Kararını vcrn\ii}ti Istanburun en liiks yerlerinden olan Suadiyc'dcki Plaj Gazinosu'nun restoranma gıdecektibugün. Restorandaki cn güzcl masay ı scçti kendinc. Kalınbirpuroyaktı vchavyarlı votkalı, Sonsıızluğun rengine doğru însan ruhu ile ilgili •<;.''^ fotoğraflar. Bir kolun kıvnmında veya bir sırtın eğiminde ya da onun hcm doğum hem ölüm yolunda kıpırtısını anlatıyorlar. Ani Çelik Arevyan'ın sergisinin adı ise yaşamla ölüm arasında...