Katalog

CUMHURİYF.TDERGİ Balıkçı Muharrem... Kumkapı'daki pancar motorlu tekncsinde yitip giden balık türlerine ağıt yakıyor. Troller, Japonlar, ağlar, hükümet politikası... Birbir dökülüyor kcmiksiz dilinden. Ukraynalı öğretmen Linda'nın gizli tebessümlerine saklıyor Muharrem insan dayanışmasını. Bilinmeyen dillerin gölgesinde dinleniyorlar... Şimdi Muharrem de küs •• 1. Sayfanın devamı Türkçeyi pck öğrcnememiş Linda, tngilizce konuşuyor, kader yoldaşına da tck tük Ingilizceöğretmiş. Yineliyorhayıflanarak: "Allah balık verccek ben onu memleketineyollayacağımamavcrmiyor." "Yakalıyoruzancak karnımızı doyuruyoruz." Konu balığa geliyor. Balıkçı Muharrem balıktanyanadertli. Linda'danbirsigaraistiyor. "Benküçükbirbalıkçıyım.buradakilerde küçük balıkçılardır." "Deniz bitti, scn yaz da duysun hükümet." "Bu gırgırcılar, bu lambacılar, bu radarcılar..." "Iştckuruttularbudenizlerinkökünü." "Ağcılıkenkötüiş.Denizleribiterenonlar zaten, ağlar." "Milyarkazanacağımıbilsem.nefretederim,oişiyapmam." "Aç aç gezerim yapmam, çünkü denizi scverim." Bir sigara daha istiyor Linda'dan, Linda yakıp veriyor. Bir yandan da bu kadar çok sigara içtiği için söyleniyor. Kızmakta da haklı hiç aralık vermedcn tüttürüyor Muharrem. Pancar motoru çalıştırması yirmi dakikasım alıyor çünkü soğuktandonmuş. "Buhavadahcrbabayiğidinharcıdeğildir, denizeaçılmak"dıyor,rüzgârkulaklarımızı, burnumuzu dondururken. Linda üşümüş. Teknenin içinde bizi dinliyor. Şaşırtacak kadar bakımlı, tırnakları ojeli. Kılık kıyafeti yerinde, demiştik ya, sanijin, mavi gözlü... Balıkçı Muharrem sinirli sinirli sıgarasını tüttürürken denizleri kurutanlara sövmeye devamediyor: "AslındaMarmara'yabilesokmakdoğru değilbunlan." "Eğer koskoca hükümet olmuş olsa bunlara Marmara'yı kapatır, kesinlikle sokmaz. Çünkü balığın büyüdüğü yerburası, burda yumurtayıbırakır." Muharrem istiyor, Linda bir sigara daha veriyor: "Kskiden torik, kofanatutmaktanyoruluyorduk. Dönüs.tc,çapariyisararken balık geİiyordu. Çok balık vardı. Diyorduk ki denizinbahğıbitrnezbizirnömrümüzbiter." "Denizde balık bitti, biz halen sağız." "Şimdi, akşamdan ertesi giine balık bırakıyorbazıları.yedekolsundiye.Halbukibalığı hapsetmek günah. Hapsetmek, balığa küfiir etmek demektir. Tutarkcn çok canını yakıyoruz zaten. Haninzktırbiliyormusun? Ama hapsetmek..." Balıkçı Muharrem geçmişi anlatırken coşakar. Eğerbirhataolurdadümenebiriptakıkulu. Mavi gözleri ışıl ışıl. I lızını alamıyor, lırsabalıkseniçokçabukalıraşşağıya. Hiç yınedenizlerdckiatlaltığıtehlikelianlardan şakası yok, yani kurtuluşu yok sen de balıkla birinegeçiyor: gidersin. Ne zaman balığı getirdin zıpkını vurdun balık biraz daha yorulur. Başjarsın "Bir gün Bakırköy açıklarında, kolyozçckmcyc, sonra balık kan kaybından ölür. daydık.Rahmetlioldubirabimizvardı. DeBordaya bağlarsın, büyük balık içeri sığdi, gardasjim bu ne? Havuz arkalı bir teknemaz." dc, o arka tarafta duruyordu. Şöyle bir baktım.denizaltı gibi bir s,eygeçiyor, kamçıkuy"Amagirgırcılaronlaradaağyaptırdılar. ruk cinsi bir köpekbalığı. Arka pervanenin Radarla yerini tespit edip, üç tane tekneyle çevirirlerbalığı. Denizlerin en hızlı balığı or çalıştığı çene vardır. O çcneye bir karış yakınlıktan geçiyordu. 67 metre vardı. Saadetkinos, hızlı yüzmezse oksijen alamaz. Jatin abi dcdi ki, oğlum Muharrem bu balık bıponlar kcndi denizlerini bitirdiler, şimdi bize saldınr mı? Bak abi dedim, bu su üstü yapzimkilerini bitirmcyebakıyorlar." tı savuruyor ama önünde yem yok. Yem ol"Zaten bitti ya" madığına göre niye savuruyor? Bi/.e hava "Japonlarbuağlarısattılar bize. Çok malzeme, çok motor. Ama burası okyanusdeğiî, yapıyor, kaçalım, bu bize saldırır. YakınımızdabirÇingemisi vardı. Ogemininarkaküçücük deniz. Adam bir scferinde 1800 sına geçtik. Çünkü balık bize çarptığı an bömetreyi çeviriyor. Üçbinmotor. Dayanırmı ler. O kadar büyük, sağlam balık. Kızdı mı, ş.u ufacık Marmara'ya. Hepsini bitirdiler. acımaz..." Kolyos balığı yok, orkinos balığı yok, kılıç balığı yok, torik balığı, palamut balığı yok. Anlatırkendalıpgidiyor... Birsigaradaha Balık o kadar çoktu ki, dcnize döküyordu istiyor Linda'dan. Motor ısınıyor ve yola çımotorlar Sarayburnu'ndan." kıyoruz. Ancak balıktan umutludeğil. Denizdekianılannıanlataanlatabitiremi"Misafirimsinokadaryolgelmişsinsabayor Balıkçı Muharrem. hınköründe. Buhavadaaçılmazdım çünkü, balık daağzınıbileaçama/.. Ama..." Linda'dan bir sigara daha istiyor. Linda rüzgârınetkisiylezoryakıyorsigarayı. "lşte böyle canavarıyla, ufağıyla, büyüğüyleçokgüzelbirdcnizdi, mahvoldu." "Akdeniz'den çok büyük köpek balıkları gelmiş.ti. 6,7 tonluk balıklar. Bizçok gördük. Ahırkapıönlerindeyiz. Muharrem'in deBiz orkinos tutuyorduk. Zıpkınlanan orkiyimiyledeniz"Amazongibi,Mississippi ginostankanakıyordu. Arkadaş, bordaya bağbi" akıyor. Kıyıdan ilerliyoruz. Muharrem lıyordu.birkıyametkoptuarkadaşfbağırdı: usta ayakta dümen tutuyor. Linda soğuktan Köpekbalığı geliyor. Bir.saldınşta 500 kiloüzerine birkaç kat daha kazak giyiyor. lukorkinosunyarısınıgötürdüköpekbalığı. Çapari denize bırakılıyor. Ondan sonra bir hamle daha yaptı, sadece "Çokçalışkanbirtalebeydimokulumda. kafakaldı." Babam balıkçılık yapma/.dı, ama balığa meraklıydı. O zaman misınayoktu, IngilizsiciBir zamanlar birlikte balık tuttuğu bir armiyle torik tutulurdu. Ben babamın yanında kadaşım anımsıyor Muharrem: yetiijtim.Tekvandohocasıydım. Balığa âşık "Sonra adam senelerce canavar avcılığı olduğumuzdanmıdırnedir;yetiştirdiğimiz yaptı. Biraytımarhanedekaldı.Aklınıkaçır• çocuklardandahiçbirhayırgörmedik. Yetişdı" Balığın kutsallığı... Balık kutsal onun için. Karadayaşayanlar gibi mal mülk edinme derdi yok. Ekmek parasını kazandığı denizc nankörlük etmiyor, hep saygıy la söz edıyor denızden, bal ıktan, rüzgârdan... "Ben kcndim tstanbul çocuğuyum. Burda doğdum burda büyüdüm. Ailemizden çok güzel terbiye gördük. C'an yakanın canı yanar,yuvayıkanınyuvasıyıkılır. Denizi kurutanlarada Allah birdertverirkL.Büyüklcrimiz ileriyi görcn insanlardı. Oğlum balığı yaralı bırakma, hapsetmc, balığa küfürdür dcrlerdi." I ler denizci gibi onun da denizde yaşadığı maceralan var: "Eskiden büyük balıklar vardı. Orkinos balığı mesela. Bizimçokarkadaşımızöldü, bubalıklardan.Çünkübalık500kiloağırlığında, biz ıp kullanıyoruz. O zarnan orkinos ipleri, çok da orkinos vardı. Şimdi bir tane bulamazsın." "Balık ipe takılır, su üstüne geldi mi zıpkınlavururuz. Balıktan 1718kilokadarkan