Katalog

12 0» güç olarak nitelediler. Dini inancı sağlam birçokinsan,sorunlanolduğundakendilerine bir şekilde yardım edileceğine, bu yardım sayesindc sorunlarını aşabileceklerine, aynca inanan insanlaroldukları için, yani sadece bu nedenden ötürü Allah' ın kendilerine yardımcı olacağına inanıyorlar ve kendilerini çok fazla y ıpratmadan sorunlu süreçleri atlatıyorlardı. Yapılanaraştırmalarabakıldığında, inanan kesimin, sorunları karşısında tanrıilemonologlaryaptıkları.dertleriniuzun uzun anlattıklan ve bu konuşma ya da düşünme süreçlcrinin de birer terapi etkisi yarattığıgörülüyordu. Ayrıca inanan insanların gelecekten de umutlu olmalan ve umutlarını asla kesmemeleri de üzerlerindc iyi bir etki yapıyordu. Herşeyindüzeleceğine,sorunlannbirsihirli değnek değmiş misali ortadan kalkacağına inanmak insanlar üzerinde (inanan ya da inanmayan) bir türilaç etkisi yapıyordu. Ayrıca sorunlar düzelmediği zaman da inancın değişik ve y ine de olumlu bir etkisi ortaya çıkıyordu. Tek tanrılı dinlere inananlar ve özelliklevurguluyoruzcezalandıncı.öfkeli bir tanrı inancından çok, ödüllendirici ve bağışlay ıcı bir tann inancına sahip olanlar, başlarınagelenkötüolaylardadaTanrı'nınkendilcriiçindahahayırlıolanıbildiğindenböyle bir sonuçla onları yüzyüze bıraktığına inandıkları için, depresyonlardan çoğu kez uzakkalıyorlardı. Öte yanda öfkesi taştıkça taşan, cezalandırmakisteyenbirtanrıinancı insanısürekli bir tedırginliğe, taşkınlığa ve hatta saldırganlığa zorlamaktaydı. Bu tanrıya yaranmak için ne yapacağinı bilemeyen, hatta iyi de yapsaartık affedilmeyeccğine ve sürekli cezalandırılacağına inanan insanherhangi bir olay olmaksızın da ruhallıklaruhsal birhasta haline dönüşebiliyordu. Tedirginliği sürekli artan ve bunu adlandıramayan kişi öneelikle kendi yakın çevresine şiddet dolu davranışlar gösteriyor, bu saldırganlık zaman içinde toplumadayönelebiliyordu. Tarikatlar içinde insanlan birlikte şiddet eylemleri yapmaya zorlay anın da bu duygu olduğubelirlenmişti. Gerçek dinlerle çoğu kez hiç ilgisi olmayan, insanı ınsandan nefret eder halc getiren birtakım düşün zincirleri benimsetilengruplar,Tann'nıngözünegirmekiçinbuzararlı,dinsiz, düşmankitleleri ortadankaldırmakgibımısyonladonatıldıklarına inanıyor ve bu doğrultuda da eylemlerini gerçekleştiriyorlardı. CUMHURİYET DERGİ Rodos 'un şövalyeler caddesi sanki şövalyeler günündeki gibi yerinde. Biraz Ayvalık, Bodrum, Foça ya da Rodos . . . YAZI VE FOTOĞRAFLAR: ASUMAN ABACIOĞLU odos'ta geçirilen bir kaç gün, bu küçük adaya her yıl bir milyonu aşkın turistin neden geldiğini anlamaya yetiyor. Tarihini, gelmiş geçmişbütün uygarhklann vekültürlerin izlerini aynm yapmadan titizlikle koruyan Rodoslular,adanıneşsizdoğasıileturizmdeki profesyonelliklerinidebirleş,tirerekbulunmaz bir tatil beldesi yaratmışlar. Yılda bir milyon turist vebirmilyardolarturizmgeliri sağlayan Rodos, ekonomisi turizme bağımlıbirçokülkeyekafatutuyor. Rodos'agelirgelmezbiraşinalık,birtanışıklık duygusu hissediliyor. Biraz Bodrum' u, biraz Foça'yı, Ay valık'ı andmyor. llk göze çarpan, limandaki turist taşıyan feribot ve teknelerin hareketliliği. Durmadan yeni turist gruplan giriş yapıyorlar ya da ayrılıyorlar. Ancak bu, kaos anlamına gelmiyor. Yeni gelen gruplarotobüslerle hemen limandan kalacaklan otellere götürülüyor ve limandaki meydan, düzenliliğini sürdürüyor. Uygarlıklarbeşiği Anadolu'dangeliyor olmamıznedeniyleRodos'takifarklıkültürlerin birlikteliği, bizi çok da şaşırtmamalıydı. Ama, bu "teoride" böyleydi. Çünkü geçmişte pek çok uygarlığa ev sahipl iği yapan ülkemizde, bu uygarhklann izlerini bir arada bulabilmek artık eskisi kadarkolay değil. Belki Rodos'takibuçeşjtlilik bu nedenlc çarpıcı geliyordu. Bir yanda antik döncmden kalma tapınakkalıntıları,kaleduvarları,kilometrelcrcc uzanan surlar, bir yanda ortaçağ şovalyclerinin rüzgârdeğirmenleri, Dünyanın Yedi HarikaM'ndan biri olan Colossııs'un kaıdcleri, ltalyanların ısgalı dönc Türk döneminden kalma Sakız tîpi evler. minden kalma büy ük yapı lar, bir yanda Osmanl ı lar döncminden camiler ve Bizans kiliseleri... llk bakıştaalgılayamayacağınızkadar fazla olan bu çeşitliliği özümseyebilmek için, uzunca bir süre durup, her birine tek tek bakmak gcrekiyor. Adaya ilk giriş yapılan limanın devamı olan ve "Yeni Rodos" diye tanımlanan modern kent, Kanuni Sultan Süleyman'ın 1522'de Rodos'u fethedişiyle yaşanan göçler sonucu oluşmuş. Gelişimi ise Italyan işgali dönemine rastlıyor. Bugün de hâlâ tüm görkemiy le ayakta duran Italyan döneminden kalma heybetli yapılar, adanın mimari Ortaçağ yerleşimi nerede başlıyor, antik dönem nerede bitiyor belirsiz. Her şey iç içe. Yemyeşil bahçelerin ortasında bir Türk mezarlığı, az ötede "Grand Masters" denilen şövalyeler sarayının duvarları, hemen yanında Helenistik dönemden kalma Ptolemy anıt mezan. Ve dünyanın yedi harikasından biri sayılan Colossus'un kaideleri... dokusuna kendine özgü bir zenginlik katıyor. Burada yapı ve yer adları da çeşithlik içeriyor. St. John Kilisesi, Akantia Limanı, Mandraki Bölgesi.Sonet Lumicre, StNicholas Kulesi, Monte Sniith Tepesı, Murad ReisC'amısigibi. Kıyı boyunca uzanan lüksotcller zinciriningerisindekalaniçbölgede, Ortaçağ yerleşimi nerede başlıyor, antik dönem yerleşimi nerede bitiyor, modern kentin sınırları neresi belirsiz. Her şey iç içe. Yemyeşil bahçelerin ortasında bir Türk mezarlığı, az ötede "Grand Masters" denilen şövalyeler sarayının duvarları, hemen yanında 1 lelcnistik dönemden kalma Ptolemy anıt mczarı. Biraz sonra karşınıza Ayvalık'tan l'oça'dan aşina olduğunuz Sakız tipi yapılar, cumbalı, kafesli Türk evlcri çıkıyor. Rodos sokakları, insanı sersemletecekkadarzcngin,kıskandıracak kadar çeşitli mimari dokusu ile yürümeye, incelemeye, fotoğraf çekmcye çağınyor. Rehberimiz nercdeyse dokunduğu her taşlailgilimitolojikbiröyküanlatıyor. Bir öyküye göre, Rhodos, adını Poscidon ve Aphrodite'inkızındanalıyor. Birdiğerine göre isc Tanrılar, dünyayı aralarında pay ederlerken,GüneşTanrısıHelios,uzakta olduğundan bu paylaşımdan yararlanamıyor. Herkese adil olmak istcyen Zeus, yenidenpaylaşım için hazırlık yaparken, He' lios, o sırada denizin derinliklerinden yeryüzüncfışkıranbuadayıkendisiiçinseçiyor ve evlenerek birlikte yaşayacağı Rhodcs'ın adını bu adaya vcriyor. Kilometrelerce uzanan kumsallar, Rodos'unyalnızcatarihiyleılgilenmeyendeniz ve güneş meraklısı turistler için de bulunmaz bir sahil oluşturuyor. Kenttcdolaşmanınyanısıra Rodos adasınınkeşfedilmeyi hckleyenkartal yuvası İnanç ve psikoterapi Ancak elbcttc inanç psikoterapinin yerini alabilecek bir olgudeğil. Ruhsal hastalıkbelirtilerini gösterdikten sonra insanın inanan yada inanmayan mutlaka bir psikologyada psikiyatriste görünmesi gerckiyor. Yeni yöntemler içinde hastanın eğer inancı kuv vetl iyse terapi de bu doğrultuda uygulanabi liyor. örneğin Amcrika'da bir klinikte hastalannın yüzde 53'ü kendini dindar olarak niteleyen bir tcrapist grubu, tedavi y öntcmlerini değiştirerekçokdahaetkili olduklarını raporlarla sağlık bakanlığına sundular. Ancak dinden yararlanırkcn onu terapınin yerine geçirmemekgerekiyor. Merakedilen bir başkakonuda, dinin insanın mutluolup olmadığınıbelirlcyipbelirleyemcdiği olabilir. Bu sorunun yanıtı evet değil. Dinmutluluğumuzubelirleyemiyor. Yan etkileri (rahatlatma, /orluklardan korunma duygusu, korkulardan arıtma gibi) bizi mutsuz olmaktan alıkoyabilir, ancak tek başına bir mutlulukkaynağı olarak işlevgörmiiyor. Ayrıca kendi üzerimizde bir denetimmckanizması olarak da belki her zaıııan mutlu olabileceğimizşeyleriyapmamızıengelleyebi liyor. ^ Çeviren.AŞKINELÇİ